TANKLARA ASEPTİK DOLUM VE ASEPTİK BAG-İN-BOX SİSTEMLERİ

Tanklara aseptik dolumun ilkesi,belli bir süre tanka buhar verilerek ve buharın özel armatürlerden yavaş bir şekilde dışarıya sızması sağlanarak tanklar buharla sterilize edilmektedir. Tankların sterilizasyonu anlaşıldığı gibi kısaca buharla yapılmaktadır.Ancak bu amaçla hem tank hem de tüm bağlantılar 121C de sıcak su kullanılarak da sterilize edilebilmektedir.

Son yıllarda sterilizasyonda, iyot çözeltisi kullanıldığı bildirilmektedir. Tankların buharla sterilizasyonunda KZE armatürleri denen özel armatürler ve bunu takiben soğuk hava ile soğutulmasında önemli işlevleri vardır. Bu açıklamalara göre sterilize edilmiş her tank bir aseptik dolum ambalajı niteliği kazanmış olmaktadır. Tanklara aseptik dolum için, meyve suyu veya pulpların sterilizasyonunda plakalı ısı değiştirici olan HTST(Kısa süreli yüksek sıcaklık)ünitesinden yararlanılır.

HTST yerine aynı anlamda kullanılan diğer bir terim olan KZE,kısa süreli ısıtma anlamına gelmektedir. KZE Almanya’da uygulandığından bu yöntem ülkemizde kze yöntemi olarak anılmaktadır. Meyve suyu veya pulpunun sterilizasyonu KZE Sterilizasyon ünitesi ile yapılır.KZE tankı dolumdan hemen önce 115-125Cde su sirkülasyonu ile sterilize edilir. Sistemin sterilizasyonu sona ererken,bu defa sisteme meyve suyu verilerek,meyve suyunun sterilizasyonu başlar.

Böylece steril sistemde sterilize olan ve steril şekilde soğuyan meyve suyu,KZE tankına 20CDE ulaşır. Tank dolarken KZEarmatürlerinden biri olan özel vana açılarak,tankta oluşan basınç kontrollü şekilde dışarıya bırakılır. Meyve suyu,tüketim için ambalajlanana kadar burada depolanır. Meyve sularının tanklara aseptik dolumu sadece depolama değil taşımada da uygulanan bir teknolojidir.

Bu amaçla 1000Lt.lik BAG-İN-BOX konteynerler yaygın olarak kullanılmaktadır. Son 10 15 yılda metal tankların yanında ayrıca çeşitli büyüklükteki plastik torbalara da uygulanmaya başlanmıştır.BAG-IN-BOX, BAG IN BIN gibi çeşitli isimlerle anılan bu uygulama özellikle büyük çapta üretim yapılmayan tesislerde gittikçe yaygınlaşarak nerdeyse KZE tanklarının yerini almaya başlamıştır. Bag-in-box ambalajlarının sadece muhafaza ambalajı değil aynı zamanda ticari ambalaj niteliğinde olması bu yöntemin önemli bir üstünlüğü ve yaygınlaşmasının nedenidir.

Buna göre,bag-in-box sistemi bir aseptik ambalajlama uygulamasıdır. Ambalaj olarak plastik metaryalden üretilen esnek bir torba kullanılır. Dolumdan sonra torba,koruyucu olarak ya oluklu mukavva bir kutu içine(bag-in-box) veya metal varil içine(bag-in-drum) yerleştirilir. Torbalar 1litreden 200 L.ye hatta 1000 L.ye kadar farklı büyüklükte olabilir. Bag-in-box sistemindeki önemli fark,plastik torbaların önceden sterilize edilmiş olarak temin edilmesidir.

Torbalara dolum 2 farklı sistemle gerçekleşir. Bunlardan ilki dolum aseptik hücrede gerçekleştirilir.Diğerinde ise böyle bir hücreye gerek gerek duyulmadan özel bir dolum başlığı ile sağlanır. Aseptik hücre dolum yapılan ortamda aseptik bir atmosfer sağlama görevini yerine getirir. 2 şekilde sterilizasyon gerçekleştirilir.1-Hücre genellikle kimyasal bir sterilant kullanılarak sterilize edilir.2-Hücre buharla sterilize edilir. Aseptik dolum hücresi gerektirmeyen diğer bag-in-box dolum sistemlerinde dolum başlığı torbanın dolum ağzına yerleştirilir.

Aseptik dolum sistemleri hızla gelişen teknolojilerin başında gelmektedir.Günümüzde daha bircok sistemler ortaya konmuş bulunmaktadır….

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER…. Kaynaklar www.gidateknolojisi.org www.gidateknolojisi.net Meyve ve sebze işleme teknolojisi-1