ÇOCUKLARDA YABANCI CİSİM ASPİRASYONLARI

Yabancı cisim aspirasyonu nedir? Çocuğun ağzındaki bir maddeyi nefes borusuna kaçırmasıdır.

En sık 6 ay – 3 yaş arasında görülür.

Yabancı bir cismin hava yollarına kaçması hayatı tehdit eden ve ölümle sonuçlanabilen bir durumdur!

Erken teşhis edilmesi ve gecikmeden acil tedaviye başlanması ölüm sıklığını azaltır.

Yabancı cisim tanı almadan uzun süre hava yollarında kalır ise geri dönüşümsüz akciğer hasarına neden olabilir.

Nefes borusuna en sık kaçan maddeler nelerdir? En sık yiyecekler kaçar! Çekirdek, Fındık, Fıstık, Fasulye, Nohut Meyve çekirdekleri

Yiyecek dışında nefes borusuna diğer sık kaçan maddeler: Küçük parçalı oyuncaklar, Kalem ucu, Çengelli iğne, Toplu iğne

Bulguları nelerdir? Beslenirken ya da oyuncaklarla oynarken ani olarak ortaya çıkan nefes darlığı, morarma, öksürük, hırıltı nefes

Yabancı cismin nefes borusuna kaçtığı fark edilmemiş ise; astım bulguları, tekrarlayan zatürre, devamlı öksürük, balgam nefes darlığı şikayetleri ile hastalar doktora başvurabilirler.

Ne yapmamalı? Yemek yerken ya da oyun oynarken aniden  öksürük, nefes darlığı gelişen ve herhangi bir bir maddenin nefes borusuna kaçtığı düşünülen hastalarda yabancı cisim; görülmeden körlemesine parmak ile çıkarılmaya çalışılmamalı! Böyle bir girişimle yabancı madde daha ileriye itilerek hava yolu tamamen tıkanabilir ve çocuk kaybedilebilir!

Ne yapmalı? Yabancı maddenin hava yolundan çıkarılabilmesi için çocuğun yaşına göre uygulanabilecek çeşitli manevralar vardır. Ancak; bu manevralar temel yaşam desteği almış kişiler tarafından uygulanmalıdır. Hasta mümkün olan en kısa sürede acil servise ulaştırılmalıdır.

Tanı Öykü Muayene Akciğer grafisi Bronkoskopi

Tedavi Bronkoskop denilen ışıklı kamera sistemi içeren bir cihazla yabancı cismin hava yollarında görülüp çıkartılması

Yapılabilecek en önemli şey çocuğu yabancı cisim aspirasyonundan korumak!!!

Yabancı cisim aspirasyonunun önlenmesi Üç yaşından küçük çocukların azı dişleri olmadığından; bu yaştaki çocuklara akciğere kaçması kolay olan besinler  uygun şekilde hazırlanmadan verilmemeli!

Yabancı cisim aspirasyonunun önlenmesi Çocuk uygun şekilde çiğnemesi, yutabilmesi ve konsantre olabilmesi için yemek sırasında rahatsız edilmemeli, ağzında yemek varken koşmasına, ağlamasına, gülmesine izin verilmemeli!

Yabancı cisim aspirasyonunun önlenmesi Fındık, fıstık, leblebi gibi besin maddeleri 4 - 5 yaşından önce çocuklara verilmemeli! Çocuklar için  yaşlarına uygun oyuncaklar seçilmeli; özellikle 3 yaşın altındakilere küçük parçalı oyuncaklar verilmemeli!

Kocaeli Üniversitesi Vakaları 2005-2010 yılları arasında 104 yabancı cisim aspirasyonu vakası %58’i erkek Ortanca yaşları 30 ay (IQR:18-52 ay) %62,5’inde aspirasyon öyküsü var En sık başvuru şikayeti öksürük (%77) %75’inde organik bir madde çıkartılmış

ÇIKARTILAN CİSİM % Fındık 27 Fıstık 15 İğne 12 Çekirdek 11 Ceviz 9 Plastik Leblebi 4