ICCI 2008 “Energy Disputes and Investment Treaty Arbitration” Değer Boden Istanbul, 15 May 2008
ICCI 2008 “Enerji Uyuşmazlıkları ve Yatırım Anlaşması Tahkimi” Değer Boden İstanbul, 15 Mayıs 2008
Enerji Uyuşmazlığına İlişkin Türkiye’nin Taraf Olduğu Yatırım Anlaşması Tahkimi Davaları PSEG/Türkiye (sona erdi) Libenanco/Türkiye Cementownia/Türkiye Europe Cement/Türkiye
I- Yatırım Anlaşması Tahkimi
Yatırım Anlaşmaları İki taraflı yatırım anlaşmaları (İTYA) Sektörel ya da bölgesel yatırım anlaşması (Örn. NAFTA, Colonia Protokolü, Enerji Şartı Anlaşması) Taslak Yatırımlara İlişkin Çok Taraflı Anlaşma (MAI)
Yatırım Anlaşmalarının Yatırımcılara Tanıdığı Haklar En çok gözetilen ülke kaydı Tam koruma ve güvenlik Adil ve eşit muamele Adil ve etkin tazminat ödemeksizin kamulaştırma yapmama Şemsiye Hüküm: Diğer her tür yükümlülüğünü yerine getirme yükümlülüğü
Tahkime Rıza Yatırım Anlaşması tahkimi taraflar arasında sözleşmesel bir ilişki gerektirmez. Taraf devlet tek taraflı olarak tahkime ilişkin rızasını bir yatırım anlaşması ile sunar (icap) Yabancı yatırımcı yatırım anlaşmasında öngörülen tahkim mekanizmasına başvurunca bu icabı kabul etmiş sayılır (kabul)
Yatırım Anlaşmalarında Yer Alan Tahkim Mekanizmaları Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Hakkında Uluslararası Anlaşma (ICSID) ICSID Ek Kuralları UNCITRAL
Yatırımcının Tahkime Başvurması Yatırım Anlaşmasında yabancı yatırımcıya tanınan hakların ihlali iddiası
II- Yatırım Anlaşması İhlali İddiasına Yol Açabilecek Kamu Hukuku İşlem Türleri
Her tür kamu hukuku işlemi bir yatırım anlaşması ihlali iddiasına yol açabilir
Yargı Kararları Lowen davası: Devletin her tür organının (yasama, yürütme, yargı) işlemi devletin sorumluluğunu doğurur Mondev davası: Yargı organı işleminin tahkime tabi olması
Yasama Organı İşlemleri Ehtly davası PSEG / Türkiye davası: Türk elektrik piyasası mevzuatında yapılan değişiklikler
Yürütme İşlemleri Sözleşmeler: Özel hukuk sözleşmeleri İdari sözleşmeler Tek taraflı idari İşlemler (tüzük, yönetmelik, genelge, lisans, ruhsat....)
Sözleşmeler Şemsiye hükümlere ilişkin farklı örnekler: SGS / Filipinler SGS / Pakistan
Tek taraflı İdari İşlemler Occidental davası
Sonuç Yatırım Anlaşması tahkimi taraflar arasında sözleşmesel bir ilişki gerektirmez Devletin her tür organının (yasama, yürütme, yargı) işlemi yatırım anlaşması ihlali iddiasına konu olabilir