DENGE HESAPLAMALARININ KARMAŞIK SİSTEMLERE UYGULANMASI Sulu Çözeltilerde bulunan türler,birbirleriyle ve su ile etkileşirler ve aynı anda birden çok denge kurulur. Ortamdaki türlerin çözünürlükleri, konsantrasyonları gibi özelliklerini hesaplamak için oluşan tüm dengeler kullanılır. Bu hesaplamalarda, problemdeki bilinmeyen sayısı kadar cebirsel eşitlik yazmaktır. Bunun için Denge Sabiti ifadeleri, Kütle Denkliği ve Yük Denkliği eşitlikleri kullanılır. Denge Sabiti : Reaksiyonda denge anında ürünlerin konsantrasyonlarının reaktiflerin konsantrasyonlarına oranını gösteren ifade. Kütle Denkliği : Bir çözeltideki türlerin denge konsantrasyonlarının birbiriyle ilişkisini gösterir Yük Denkliği : Bir elektrolit çözeltisinde pozitif yüklerin molar konsantrasyonu, negatif yüklerin molar konsantrasyonuna eşittir.
Soru: 0.250mol H3PO4 suda çözülerek hazırlanan 1L çözeltinin kütle denkliğini yazınız. Soru: H+, OH-, K+, H2PO4-, HPO42- ve PO43- içeren bir çözeltinin yük denkliğini yazınız.
Çoklu Denge Sistemleri Problemlerinin Çözümü Denge konsantrasyonları cinsinden ne arandığı belirtilir. Tüm Reaksiyonlar için denge sabiti ifadeleri yazılır ve sayısal değeri bulunur. Sistem için kütle denkliği eşitlikleri yazılır. Mümkünse sistem için yük denkliği ifadesi yazılır. Yazılan eşitlik sayısı ile, bilinmeyen konsantrasyon ifadelerinin sayısı karşılaştırılır. Yazılan eşitliklerde bilinmeyen sayısını azaltacak kabuller yapılır. Cebirsel ifadeler çözülerek 2. basamakta tanımlanan bilinmeyen bulunur Bulunan sonuçta, yapılan kabullerin doğruluğu kontrol edilir.
Soru: doygun Hg2Cl2 çözeltisinde Hg22+ konsantrasyonunu hesaplayınız Soru: doygun Hg2Cl2 çözeltisinde Hg22+ konsantrasyonunu hesaplayınız. Kçç= 1.2x10-18 Ksu=1x10-14
Soru: Mg(OH)2 nin sudaki molar çözünürlüğünü hesaplayınız Soru: Mg(OH)2 nin sudaki molar çözünürlüğünü hesaplayınız. Kçç Mg(OH)2 = 7.1x10-12 Ksu=1x10-14
Soru: Hidronyum iyonu konsantrasyonu 1 Soru: Hidronyum iyonu konsantrasyonu 1.0 x 10-4 olan bir çözeltide kalsiyum okzalatın çözünürlüğünü hesaplayınız. CaC2O4 için Kçç= 2.3 x 10-9 H2C2O4 için Ka1= 5.36 x 10-2, Ka2= 5.42 x 10-8 Ksu=1x10-14
Soru: 0. 1 M NH3 çözeltindeki AgBr nin çözünürlüğünü bulunuz Soru: 0.1 M NH3 çözeltindeki AgBr nin çözünürlüğünü bulunuz. AgBr için Kçç= 5.2 x 10-13 Ag(NH3)+ için Koluşum= 2 x 103 Ag(NH3)2 için Koluşum = 6.9 x 103 NH3 için Kb= 1.76 x 10-5
Soru: 0.1 M Pb2+ ve 0.1 M Fe2+ içeren bir çözeltiye H2S eklenerek Pb2+ ve Fe2+ iyonları birbirinden ayrılması için gerekli koşulları belirleyiniz. Kçç(PbS)=3x10-28, Kçç(FeS)=8x10-19 H2S için K1=9.6x10-8 K2=1.3x10-14
Soru: HgS ün sudaki çözünürlüğünü oluşacak tüm dengeleri göz önüne alarak hesaplayınız. HgS için Kçç= 5 x 10-54 Ksu= 1.0 x 10-14, H2S için Ka1= 9.6x10-8 Ka2= 1.3x10-14