ÇOCUKLA İLETİŞİMDE KULLANILAN DİL

Arkadaşınızla konuşurken, devamlı eteğinizi çekiştirip, anne baksana dediği zaman? Kardeşinin oyuncağını elinden aldığı zaman? Odasını dağınık bıraktığı zaman ? Yemeğe zamanında gelmediği zaman ? Müziğin sesini çok açınca?

Çocuğun olumsuz davranışları yada sözleri anne-babaların korku,kaygı,öfke gibi olumsuz duygular yaşamalarına neden olur.Bu duygular karşısında tepkilerini genellikle aniden ve sözel olarak ifade ederler;

Düşüncelerini İletirken Ben Dili Sen Dili ya da Kullanırlar...

Senin için saçımı süpürge ettim, senin şu yaptığına bak! SEN DİLİ'NE ÖRNEKLER Senin için saçımı süpürge ettim, senin şu yaptığına bak! Neden yine ceketin yerlerde?

Nerelerdesin bakim bu saatlere kadar? Sen ne yaptığını sanıyorsun? Seninle daha işimiz bitmedi, karnen gelsin ben sana o zaman gösteririm.

SEN DİLİ Karşımızdakini yargılayan ve durumunu yorumlayan mesajlar taşır. Genellikle kızgınlık ifadeleri sen-dili ile yapılır. Sen-dili ile kurulan iletişimin çocuk üzerinde düzeltici bir etkisi pek olmaz.

İLETİŞİM SIRASINDA KİŞİ : eleştirildiğini, suçlandığını ya da yargılandığını hissettiğinde kendini savunmak için önlem alır.

SEN-DİLİ İLE KONUŞMANIN ÇOCUK ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİLERİ 1.Sen-dilinde kullanılan İfadeler çocuğun davranışına değil kişiliğine yönelik olduğundan çocuğu sarsar , üzer ve kızdırır.

2.Onuru kırıldığı için direnmesine ve karşılık vermesine yol açar. 3. Zamanla anne ve babasıyla iletişimini keser ve içine kapanır.

4.Kendisine takılan lakaplara uygun davranışlar geliştirmeye başlar. 5.Çocukta düşük bir benlik saygısının oluşmasına neden olur.

6. Çocukta duygu ve düşüncelerini sen mesajı ile göndermeye başlar 6.Çocukta duygu ve düşüncelerini sen mesajı ile göndermeye başlar.( Sen çok mu iyi bir annesin ? gibi…)

BEN DİLİ Örnek mesajlar; Eğer bugün çok yaramazlık yaparsan ben çok üzülürüm. Akşam yemeğini zamanında yetiştiremeyeceğim diye endişeleniyorum. Yorgun olduğum zaman canım oyun oynamak istemiyor.

BEN DİLİ Karşılaşılan durum ve ya davranış karşısında, kişisel tepkinin duygu ve düşüncelerle açıklanmasıdır…

Duyguları açıklayan dürüst ve sorumlu bir kızgınlık hissidir. “Yapma” derken bir nedeniniz yoksa o davranışı durdurmanız zordur.

Örneğin; Baba işten gelmiş yorgundur.Babanın gereksinimi dinlenmektir. Çocuk ise babası ile oyun oynamak istiyor.Baba ben-dili ile mesaj göndermek isterse şöyle bir kod seçer.

Yorgun Kodlama Çözümleme Kodlama Yorgun Çözümleme BABA ÇOCUK Kod ÇOCUK Babam yorgun Kodlama Kod Çözümleme ‘Çok yorgunum’ Bu baba çocuğuna sen-dili ile mesaj göndermiş olsaydı ‘ yorgunluğunu’ doğru kodlamış olmayacaktı. ÇOCUK BABA Ben kötüyüm Yorgun Kodlama Kod Çözümleme ‘Başımın derdisin’

Ben dili ile konuşmanın yararları Duygu ve düşünceler anında iletiliği için anne ve babayı rahatlatır.Öfke,kızgınlık gibi duyguların birikimini önler. Anne ve babanın olumsuz davranışın kendileri üzerindeki somut etkisini düşünmeleri, çocuklarının davranışlarını kabullenmelerini arttır

Çocuğun hangi davranışının anne-babasında sorun yarattığını anlamasını sağlar. Ben-dili mesajları davranışa yönelik olduğundan çocuğun benlik saygısını ve kişiliğini zedelemez. Suçlama ve yargılama olmadığı için çocuk savunucu bir tutum içine girmez.

Davranışını değiştirip değiştirmeme konusunda çocuğu özgür bırakır Davranışını değiştirip değiştirmeme konusunda çocuğu özgür bırakır.Sorumluluk çocuğa aittir.Davranışının sorumluluğunu almasını öğrenmesine yardımcı olur. Anne-baba ve çocuğu birbirlerine daha çok yaklaştırır.Birbirlerini anlamalarını kolaylaştırır.

Köşeye sıkıştırma ve alt etme duygusu hakimdir. Sen Dilinde Seni anlamaya ve yardımcı olmaya çalışıyorum mesajı vardır. Ben Dilinde

Sorun yaratan davranışın tanımlanması Etkili bir “ben dilinin” üç öğesi vardır : Sorun yaratan davranışın tanımlanması Çocuğun kabul edilemeyen davranışının aile üzerindeki kesin, gerçek ve somut etkisinin ona söylenmesi Duyguların dile getirilmesidir: Örnek: Kirli ayakkabıları ile içeri girmesi.

Araştırma bulguları; Ben-dili mesajları gönderilen çocukların sorumluluk duygularının daha iyi geliştiğini,düşünme yeteneklerinin arttığını ve neden - sonuç ilişkilerini daha iyi kurduklarını ortaya koymaktadır.

Neden yine ceketin yerlerde? Daha önce ceket hakkında konuşmuştuk, ama onu yine yerde görünce üzüldüm.

Nerelerdesin bakim bu saatlere kadar? Geç saate kadar gelmemen beni kaygılandırdı.

Seni anlamak mümkün değil, bunu nasıl yaparsın? Bunu yapmış olman beni kaygılandırdı.

Ben Dili Alıştırmaları 1.Durum: Baba gazetesini eline almış ve koltuğa oturmuştur. Çocuk babanın kucağına atlar. Sen mesajı : “Birisi bir şey okurken onu rahatsız etmemelisin” Ben mesajı :

2.Durum : Çocuk eli yüzü çok kirli olarak sofraya oturur. Sen mesajı : “Ne kadar pis bir çocuksun, bu ellerle nasıl sofraya gelebiliyorsun?” Ben mesajı :

3.Durum : Çocuk odasında yüksek sesle müzik dinliyor. Sen mesajı : “Müziğin sesini niye bu kadar fazla açıyorsun. Evdeki diğer kişileri de düşünmelisin.” Ben mesajı :