DİNLEME KONUŞMA VE ELEŞTRİ ADABI Dinleme, katılım gerektiren bir süreçtir. Bir konuşmanın anlamını tam olarak kavrayabilmek için soru sormanız, geribildirimde bulunmanız gerekmektedir, yani iletişim sürecinde işbirlikçi olmanız gerekmektedir.

Empatİ kurarak dİnleme; Empati, kişinin iletişim sırasında arşısındakinin duygu ve düşüncelerini anlayabilmesini ve böylece duyarlı bir yaklaşım içinde olmasını sağlar. Empati kurarak dinleyen kişiler iyi bir dinleyici olmalarının yanı sıra, karşıdaki kişinin dile getirmediği duygularını da sezebilir, bakış açılarını kavrayabilirler.

İyİ bİr dİnleyİcİ; 1. Sürekli göz teması kurar. 2. Karşısındaki kişinin sözel veya davranışsal mesajlarını iyi değerlendirir. 3. Sabırlıdır ve konuşan kişinin sözünü kesmemeye özen gösterir. 4. Karşısındaki kişinin yanıtlarına sözel ve davranışsal yanıtlar verebilir. 5. Karşısındaki kişinin anlattıklarını sorular sorarak daha ayrıntılı anlamaya çalışır.

6. Konuşulan konuyu özetler ve kendi cümleleriyle doğru şekilde ifade edebilir. 7. Karşısındaki kişi ile empati kurabilir. 8. Karşısındaki kişinin konuşmasını ilgiyle dinler. 9. Dinlemek istediğini ve ilgilendiğini karşı tarafa hissettirir. 10. Eleştiri yapmaz ve yargılayıcı değildir. 11. Açık görüşlüdür.

Kötü bİr dİnleyİcİ İse; 1. Konuşmacının sözünü keser. 2. Konuşan kişi ile göz teması kurmaktan kaçınır. 3. Çevresinden etkilenir ve çok çabuk dikkati dağılır. 4. Konuşmacıyı dinlemez ve söyledikleriyle ilgilenmez bir tutum içindedir. 5. Konuşulan konuyu değiştirir.

6. Yanıtları her zaman yargılayıcı bir üsluptadır. 7. Dar görüşlüdür ve karşısındaki kişiyle empati kuramaz. 8. Dinlemek yerine konuşmayı tercih eder. 9. Sürekli tavsiye vererek karşıdaki kişiyi rahatsız eder. 10. Dinlemek için hiç zamanı yoktur ve konuşmaları kısa keser

KONUŞMA İfade Etme: Kendini ifade etme iletişimin bir diğer önemli unsurudur. Önemli durumlarda sizin insanlara karşı kendinizi nasıl ifade ettiğiniz önemlidir. Etkili ifade edebilmenin bazı püf noktaları bulunmaktadır Kendini etkili bir şekilde ifade edebilmenin ilk koşulu neyin ne zaman söyleneceğini bilmektir.

Bazen bir şeyleri değiştirme ihtiyacında olduğumuzda veya kızgın durumda olduğumuzda iletişimi ertelemek bize mantıklı gelmektedir. Öfkeli olduğumuzda bunu karşı tarafa sakin bir şekilde ifade edebilmek için ilk kızgınlığımızın geçmesini bekleyip daha sonra kendimizi ifade etmek ortaya çıkacak herhangi bir çatışmayı engelleyebilir.

Fakat şunu da unutmamamız gerekir ki iletişimizi sonsuza kadar ertelemek,bir başka deyişle duygularımızın önüne tamamıyla set çekmek duygularımızın daha fazla şiddetlenmesine yol açacaktır. Bu şekilde ifade edilmeyen duygularımız daha sonra üstü kapalı yollarla ifade edilecektir. Bu sebeple (kızgınlığımızın yoğunluğu kendimizi karşımızdakine etkili ve uygun bir şekilde ifade etmemizi engellemediği durumlarda) paylaşımı ertelemek yerine mümkün olduğunca anında iletişim kurmak faydalı olacaktır. Böylece karşımızdaki kişinin bizim neye ihtiyaç duyduğumuzu daha kolay anlamasını ve davranışlarını o yönde şekillendirmesini sağlayacaktır. Diğer yandan anında iletişimle tepkilerimizi anında paylaştığımız için yakınlığımız da artacaktır.

ELEŞTİRİ YAPMA Günümüzde herkes birbirini her konuda eleştirir oldu. En büyüğünden en küçüğüne, saçından ayağına kadar herkes birbirini, iyi mi kötü mü, üzülür mü kırılır mı aldırmaksızın eleştiri bombardımanına tutuyor. Yıkıp bitiriyor karşısındakini ama "yüzüne söylüyor ya herşeyi", hem de dobra dobra! Eleştiri yapmak bir marifet, bir üslup, bir bilgelik işidir: Eleştirmek kötülemek değildir. Eleştirmek beğenme ya da beğenmeme ifadesinden ibaret değildir. Eleştiriden önce öz eleştiri yapın. Eleştirmek “bir yanlışı bildirmek” “yapılan bir işin doğru ve yanlış yönlerini değerlendirmek”tir.

Konuşma ile dinleme bir madalyonun iki yüzü gibidir Konuşma ile dinleme bir madalyonun iki yüzü gibidir. Dinleme aktif bir konuşmanın pasif yönüdür. Anlaşma ve iletişimin sağlıklı biçimde yürüyebilmesi hem konuşmanın hem de dinlemenin kemal derecesinde gerçekleşmesine bağlıdır. Eleştiri için ise , kişi hem konuşmasını hem de dinlemesini bilmelidir.