İLETİŞİM UFUK FİDANLI Eğitim Öğretim Planlamacısı
İletişimin Temel Becerileri Dinleme Dinleme iletişimin en temel alanlarından biridir. Empatik iletişimin gerçekleşmesinde dinleme en önemli unsurdur. Karşımızdaki kişiyi işitmek yeterli olmaz. Onun söylediklerini anlamak,düşünmek,etkin bir dinleyici olmak gerekir. Gerçek dinleme söylenenleri dikkatimizi tam vermemiz ve onları anlamamız anlamına gelir.
İletişimin Temel Becerileri Dinleme Türleri Görünüşte dinleme; aslında dinlememek sadece dinliyormuş gibi yapmaktır. Seçerek dinleme; bir anlamda algıda seçicilikle ilgilidir. Bir annenin bir oda dolusu çocuğun sesi varken, kendi çocuğunun ağlayışını ayırt etmesi gibi. Saplantılı dinleme: Bu tür dinleyiciler siz ne derseniz deyin kendi duymak istediğini duyar,bu tür dinleyicilerle belli bir noktaya yada ortak paydaya gelmek çok zordur.
İletişimin Temel Becerileri Dinleme Türleri Savunucu dinleme: Bu tür dinleyiciler yapılan her tür konuşmayı kendilerine yönelik bir saldırı gibi algılarlar ve sürekli savunma durumundadırlar. Tuzak kurucu dinleme: Bu dinleyiciler sinsice bir çaba içindedirler. Daha önceden yapılmış planları vardır,konuşmacıyı usta sorularla tuzağa çekerler.
İletişimin Temel Becerileri Dinleme Türleri Yüzeysel dinleme: Yüzeysel dinleyici konuşmanın ayrıntılarına dikkat etmez,genel konu ve içerik hakkında bilgi sahibi olmak onun için yeterlidir. Edilgen dinleme: Dinleyici söylenen her şeyi dinler ama tamamen pasiftir,konuşmaya herhangi bir katkı sunmaz,eleştiri getirmez,sadece dinler.
İletişimin Temel Becerileri Dinleme Türleri Etkin dinleme: Etkin dinleme görünen mesajın arkasındaki gerçek mesajın ortaya çıkmasını etkin dinleme de konuşmacı kendisinin ve söylediklerinin önemsendiğini hisseder,böylece kendini daha iyi ifade eder,aldığı geri iletiler olaya daha objektif bakmasını sağlar,sevgi ve saygı ortamı oluşturur, kabul edilmek konuşmacıda özgüven oluşturur.
İletişimin Temel Becerileri Kendimizi Tanıma Kendini tanıma, kişinin kendisi hakkındaki bazı bilgilerin farkında olması demektir. Kendini tanıma becerisi gelişmemiş olanlar, başkalarının onlar için hazırladığı dünyayı yaşayarak, “kendisi” olma şanslarını kaybederler. Bir insanın hedeflerini belirleyebilmesi, sağlıklı seçimler yapabilmesi, olaylar karşısında nasıl tepkiler vermesi gerektiğini bilmesi, kısaca “kendisi” olması; büyük oranda kişinin kendini tanımasıyla mümkündür.
İletişimin Temel Becerileri Kendimizi Tanıma Kendini tanıma, öncelikle insanın iç dünyasıyla, başka bir deyişle kendisiyle iletişime geçmesidir. Kendimizi tanımak için: Kişiliğimiz Zaaflarımız Güçlü Yönlerimiz Tepkilerimiz Niyetimiz Empati yeteneğimiz Beklentilerimiz Duygularımızı ifade biçimimiz Kendimizle iletişimimiz v.b. özelliklerimizi bilmemiz gerekir.
İletişimin Temel Becerileri Kendimizi Doğru İfade Edebilme Konuşma insanlar için günlük gereksinimdir.Konuşmanın etkili olmasında birçok faktör vardır. Bunlar; ses tonu,sözcüklerin seçimi, vurgu, içerik , simgesel dil ve mizahın kullanımı, hız, telaffuz, ses perdesi, hedefe yönelik konuşma, üslup-tarz, anlamlılık, zihinsel etkinlik ve kalıplardır. Bunların birkaçına sırayla bakalım:
İletişimin Temel Becerileri Kendimizi Doğru İfade Edebilme Ses tonu; Konuşmanın temelinde doğal olarak ses bulunur. Çünkü vericiden alıcıya mesajı ulaştıracak olan sestir.Konuşmada sesin yüksek veya alçak oluşu,tonlama,vurgulama,akıcılık ,işitilebilirlik,tınlama,gibi farklılıklar mesajın anlaşılmasında olumlu veya olumsuz rol oynar.
İletişimin Temel Becerileri Kendimizi Doğru İfade Edebilme Sözcüklerin seçimi: Sözcükler,insanın içinde doğduğu kültürün (aile kültürü,sokak kültürü vb.) sahip olduğu dilin tekrar tekrar duyulmasıyla öğrenilir. İki insanın iletişim kurmaları için aynı sözcük kalıplarına sahip olmaları gerekir. Etkili sözlü iletişimde kullanılan sözcüklerin anlamlarının açık olmasına dikkat edilmelidir.
İletişimin Temel Becerileri Kendimizi Doğru İfade Edebilme Vurgu: Konuşurken veya sesli okurken bazı sözcüklerin veya sözcüklerdeki bazı hecelerin daha baskılı ve şiddetli olmasına vurgu denir. Örneğin,yer adlarında vurgu genellikle ilk hecelerde bulunur. Vurgu sayesinde mesaj belirginleşir.
İletişimin Temel Becerileri Kendimizi Doğru İfade Edebilme Konuşmanın içeriği: Etkili sözel iletişim için,daima açık sözcükler kullanılmalıdır. Fazla teknik veya farklı cümleler kullanılmamalıdır. Dinleyicinin yaş,eğitim,kültür seviyesine mutlaka dikkat edilmeli ve uygun konuşma içeriği hazırlanmalıdır.
İletişimin Temel Becerileri Kendimizi Doğru İfade Edebilme Simgesel dilin kullanılması: Mecaz,teşbih(benzetme),abartm a,alay ve buna benzer simgeler konuşmaya renk katar ve anlamı kuvvetlendirir.Mecaz,bir sözcüğü gerçek anlamı dışında kullanmaktır.Kültürle yakından ilişkilidir.Örneğin,Türk kültüründe kızılan bir insana “domuz” demek bir başka kültürde aynı değerlendirmeyi vurgulamaz.
İletişimin Temel Becerileri Kendimizi Doğru İfade Edebilme Konuşmada mizahın kullanılması: Konuşmadaki espriler dinleyenlerin dikkatlerini toplayabilir ve konuşmaya renk katar. Ama zorla yapılmış,dinleyenlere uymayan veya onların anlamadığı bir mizah konuşmanın tüm etkisini yok edebilir.
İletişimin Temel Becerileri Kendimizi Doğru İfade Edebilme Konuşmanın hızı: Konuşmada farklı hız kullanılarak dinleyenlerin dikkatlerini sürdürmeleri sağlanabilir. Etkili bir konuşmada,konuşma hızının dakikada 140-150 kelimeyi geçmemesi gerekir. Bundan daha hızlı konuşmada, insanlar söyleneni anlamak yerine konuşmacının ne kadar hızlı konuştuğuna yoğunlaşırlar.
İletişimin Temel Becerileri Etkili bir konuşma için: Dinleyiciyi tanımak ve ona göre konuşmak. Plan yapmak. Mesajın açık, net ve anlaşılır olması. Türkçeyi doğru kullanmak. Karşıdakiyle alay etmemek. Argo konuşmamak, abartmamak. Yalan söylememek Abartılı olmamak kaydı ile jest ve mimik kullanmak. “Tatlı dil yılanı bile deliğinde çıkarır”
İletişimin Püf Noktaları Beden dili: Bazen bir hareket bin söze bedeldir. Bir kişiyle iletişim kurduğumuzda söylediklerimiz ne kadar önemli ise hareketlerimizle o kişide bıraktığımız intiba da o kadar önemlidir. El kol hareketleri mimikler dokunma vücut pozisyonu gibi. İş yaşamında başarılı olmak isteyen kişi iletişim kurduğu kişilerin sadece söylediklerini değil yüzü eli kolu ve bedeniyle yaptıklarını da duymalıdır.
İletişimin Püf Noktaları Beden dili: Göz teması: İki kişinin aynı anda birbirlerinin gözlerinin içine bakmasıdır. Bir kişiyle konuşurken dikkat edilecek en önemli noktalardan biri, nereye baktığınızdır. Doğrudan konuştuğunuz kişiye bakmak, karşınızdaki kişiye samimiyetinizi iletmenize yardımcı olur ve mesajınızın etkisini artırır. Konuşurken göz temasından kaçınılması, boş boş ve sabit bir noktaya bakma, ellerle ağzın örtülmeye çalışılması kişinin büyük ihtimalle yalan söylediğinin göstergesidir.
İletişimin Püf Noktaları Beden dili: Mimik (Yüz Hareketleri): Bir duygu veya düşüncenin kaş, göz, ağız, yüz hareketleriyle anlatılması. "Yüzü ekşidi, kaşları çatıldı, dudaklarını büzdü, gözleri hayretle açıldı!" gibi ifadeler bize o kişinin duygu durumu hakkında bilgi verir,mesaj iletir. Nerede ise bütün duygu durumlarını sadece yüz mimikleri ile ifade etmek mümkündür? Yüz kaslarının anlatım amaçlı kullanımı mimikleri oluşturur.
İletişimin Püf Noktaları Beden dili: Baş hareketleri: Başın öne eğik oluşu dış dünya ile ilgilenmeme ve içe dönme durumunu, başın belli bir kişiye yönelik olması onunla ilgilendiğimizi gösterir. Baş örneğin yukarıya doğru biraz fazla kalkıksa bir duruma karşı çıkış,meydan okuma veya üstünlük duygusuna sahip olma gibi yorumlanabilir.
İletişimin Püf Noktaları Beden dili: Jestler: Bir jestten söz edebilmemiz için yapılan hareketin görülmesi ve yaşadığımız duygu ve düşünceyle ilgili bir bilginin karşımızdaki kişiye iletilmesi lazımdır. Yüz kaslarının anlatım amaçlı kullanılması mimikleri; baş, el, kol, ayak, bacak,ve bedenin kullanımı da jestleri oluşturur.
İletişimin Püf Noktaları Beden dili: Beden duruşu: Oturma Ellerin pozisyonu Bacakların durumu Ayakta durma
İletişimin Püf Noktaları Beden dili: Yakınlık: 1 -Mahrem Bölge (15 ila 45 cm. arasında) Kişiler bu bölgeyi kendi mallarıymışçasına korur. 2 -Kişisel Bölge ( 46 cm ila 1.22 m arasında) sosyal etkinliklerde ve arkadaş toplantılarında başkalarıyla aramızdaki mesafedir. 3 -Sosyal Bölge (1.22 ila 3.6 metre arasında) çok iyi tanımadığımız kimselerle aramızdaki mesafedir. 4 -Ortak Bölge (3.6 metrenin üzerinde ) Kalabalık bir gruba hitap ettiğimizde durmayı tercih ettiğimiz rahat mesafe budur.
İletişimin Püf Noktaları Beden dili: Dış görünüş: Giysiler, kişiler arası iletişimde özellikle mesajların algılanması ve hedeflerin ikna edilmesi ve hedef kitle üzerinde olumlu bir imaj yaratılmasında önem taşımaktadır. Ortama göre seçilmiş güzel ve intizamlı kıyafet kaynağın kendisine duyduğu güvenin ve hedef kitleyi oluşturan bireylere karşı duyduğu saygının göstergesidir.
İletişimin Püf Noktaları Empati: KENDİMİZİ KARŞIMIZDAKİNİN YERİNE KOYABİLME SANATI Empati tanımı üç temel öğeden oluşmaktadır. 1) Empati kuracak kişi kendisini karşısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakış açısıyla bakmalıdır. 2) Empati kurmuş sayılmamız için, karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamamız gereklidir. 3) Empati tanımındaki son öğe ise,empati kuran kişinin zihninde oluşan empatik anlayışın, karşıdaki kişiye iletilmesi davranışıdır. İLETİŞİMİN EN ÖNEMLİ BOYUTU İNSANLARI ANLAMANIN EN DOĞRU YOLU
ÖRNEK SORULAR
ÖRNEK SORULAR
ÖRNEK SORULAR
ÖRNEK SORULAR
Teşekkürler…