ETKİLİ EMME VE BEBEĞE EMZİRMEK İÇİN POZİSYON VERME

ETKİN EMME Annenin yeterli süt oluşturabilmesi için, bebeğin yeterli sıklıkta ve doğru şekilde emmesi gerekmektedir. Bebek iyi yerleştirilmiş ise sütü kolayca alabilir. Buna ETKİN EMME denir.

Etkin emmenin sağlanması için bebeğe pozisyon verirken annenin; * Rahat bir pozisyonda olması gerekir. *Yaslanabileceği alçak bir sandalyenin olması en iyisidir. *Dizlerinin çok yüksek olmamasına ve bebeğin meme seviyesinden yukarı çıkmamasına dikkat edilmelidir. *Bir yastıktan yararlanılabilir. *Yerde oturuyorsa, sırtını bir yere dayamalıdır.

ANNE BEBEĞİNİ NASIL TUTMALIDIR ? Bebeği memeye yerleştirirken akılda tutulması gereken dört temel nokta vardır: 1-Bebeğin başı ve vücudu düz bir hat üzerinde olmalıdır. 2-Bebeğin yüzü memeye doğru, burnu meme ucunun karşısında durmalıdır. 3-Anne, bebeğin vücudunu kendininkine yakın tutmalıdır. 4-Bebek yeni doğmuş ise sadece baş ve omuzlarından değil, poposundan da tutulmalıdır.

BEBEĞİN YERLEŞTİRİLMESİ Bebeği yerleştirirken anne eli ile memesini destekleyebilir. Meme bebeğin dudaklarına değdirilir. Bebeğin memeyi tüm ağzı ile kavrayabilmesi için ağzını genişçe açması beklenmelidir. Anne memesini bebek ağzına genişçe açtığında tutmalıdır.

Bebek memeye yaklaşmalı, anne eğilmemelidir. Bebeğin yerleşmesi için, doğal refleksleri beklemeli, bebek zorlanmamalıdır. Bebek yerleştiğinde alt dudağı meme ucunun altına yaslanmalıdır. Çene memeye değiyor olmalıdır.

22

İKİ RESİM ARASINDAKİ FARKLILIKLAR NELERDİR? 23 İKİ RESİM ARASINDAKİ FARKLILIKLAR NELERDİR?

DEĞİŞİK EMZİRME POZİSYONLARI Koltuk Altı Pozisyonunda Emzirme; İkizlerde Anne bebeği düz olarak yerleştirmede zorlanıyorsa Tıkanık meme kanallarının tedavisinde Anne tercih ediyorsa

KOLTUK ALTI POZİSYONU

Bebeği Diğer Kolla Tutarak Emzirme; Anne bebeğini emzirdiği memenin, diğer tarafındaki kolu ile tutar. * Çok küçük bebeklerde * Hasta yada özürlü bebeklerde * Anne tercih ediyorsa

Yatarak Emzirme; Anne uyumak istiyorsa Sezaryen sonrasında Anne tercih ediyorsa

Diğerleri; Anne bebeğin üzerine eğilerek emzirebilir Ayakta emzirme Anne bebeğin üzerine eğilerek emzirebilir Annenin sütü fazla ise, anne sırt üstü yatarak bebeği üzerine alarak emzirebilir.

POZİSYON VERMEDE SIK YAPILAN YANLIŞLAR 1 ) Bebeği çok yukarıda tutma 2 ) Bebeği çok alçakta tutma 3 ) Yanlarda tutma (küçük bir bebeği ön kol yerine dirsek hizasında tutmak; bebeği tutarken beslediği meme ile aynı yöndeki kolu kullanan anne bebeğin poposunu tutarsa bu durum söz konusu olur.)

4 ) Parmakları Areola ya çok yakın tutma 5 ) Parmaklarla meme ucunu ve Areolayı sıkıştırıp bebeğin ağzına itme 6 ) Memeyi makas tutuşu ile tutma 7 ) Memeyi parmakla bebeğin burnundan uzaklaştırma

POZİSYON VERMEDE SAĞLIK GÖREVLİLERİNİN SIK YAPTIĞI YANLIŞLAR Sağlık görevlilerinin sorumluluğu anneye yardımcı olmaktır.Bazen görevliler anneye yardım edeceğine bebeği memeye kendileri yerleştirmeye çalışırlar. * Bir elle memeyi, diğer elle bebeğin başını tutarak bebeği memeye yerleştirmeye çalışmak * Bebeğin başını arkadan iterek memeye yaklaşmaya çalıştırmak gibi.

YANLIŞ YERLEŞTİRMENİN NEDENLERİ Biberon kullanılması Deneyimsiz anne Fonksiyonel zorluklar Destek azlığı Emzirme başlatılmadan önce birkaç haftalık iken İlk bebek, önceki bebeğin biberonla beslenmesi Küçük / zayıf bebek * Meme başı / dokusu esnekliği azlığı * Memede süt birikimi Kendi çevrelerinden destek azlığı * Doktor / Ebe / Hemşirenin desteğe yönelik eğitim yetersizliği

BEBEĞİ YANLIŞ YERLEŞTİRMENİN SONUÇLARI 26 AĞRI / ZEDELENME MEME UÇLARINDA MEME UCUNDA TAHRİŞ / ZEDELENME BEBEĞİN SÜTÜ ETKiN ŞEKİLDE ALAMAMASI MEMELER SÜTLE DOLU KALABİLİR BEBEK DOYMAZ SIK / UZUN SÜRELİ BESLENMEK İSTER SÜT YAVAŞ GELİR BEBEK HUYSUZLAŞIR EMMEYİ TÜMÜYLE REDEDER SÜT YAPIMI AZALIR BEBEK KİLO ALAMAZ

BİR EMZİRMEYİ DEĞERLENDİRMEK

BİR EMZİRME NASIL DEĞERLENDİRİLİR ? Anne ile ilgili olarak neler gözlemliyorsunuz? Anne bebeğini nasıl tutuyor? Bebek ile ilgili olarak neler gözlemliyorsunuz? Bebek nasıl tepki veriyor? Anne bebeği memesine nasıl yerleştiriyor? Anne besleme süresince memesini nasıl tutuyor?

Bebek memeye iyi yerleşmiş görünüyor mu? Bebek etkili emiyor mu? Emzirme nasıl bitiyor? Bebek tatmin olmuş gözüküyor mu? Annenin memelerinin durumu nedir? Annenin emzirme ile ilgili duyguları nedir?

ANNE İLE İLGİLİ GÖZLEMLERİNİZ NEDİR ? Anne gergin ve rahatsız ise başarısız emzirme olasılığı fazladır. Annenin rahat ve gevşek olması ise emzirmeyi kolaylaştırır.

ANNE BEBEĞİNİ NASIL TUTUYOR ? Bebeği memesine dönük ve yakın tutuyorsa, etkili emme kolaydır. Bebeği gevşek ve boynu dönecek şekilde ters tutuyorsa etkili emme zordur. Anne bebeği emin ve güvenle tutuyorsa etkili emme kolaydır, süt daha kolay akar. Annenin bebeğine bakması, konuşması, dokunması emzirmeye yardımcı olur. Büyük bebeklerin vücudunun üst kısmını desteklenmesi yeterlidir. Ancak küçük bebeklerin alttan da desteklenmesi yerleşme açısından önemlidir.

BEBEK İLE İLGİLİ GÖZLEMLERİNİZ NEDİR ? Bebek sağlık, beslenme, etrafla ilgisi açısından değerlendirir. Bebeğin tepkisi; -Memeyi araması, -Memeye uzanmaya çalışması, -Büyük bebeklerin dönüp memeye uzanması, -Ağlayan, annesinden uzaklaşmaya çalışan bebek

-Beslenme sırasında sakin olan, sonra gevşeyip memnun olan bebek (yeterli süt aldığını gösterir.) -Huzursuz, emmeyi reddeden bebek (bebeğin iyi yerleşmediğinin ve süt alamadığının işareti olabilir.)

ANNE BEBEĞİ MEMESİNE NASIL TUTUYOR ? Anne memenin ucunu bebeğin ağzına itmeye çalışabilir, öne eğilebilir veya meme ucunu sıkıştırabilir. Bu bebeğin memeye yerleşmesini daha da zorlaştırabilir. Anne gerekirse memeyi eli ile destekleyebilir.

ANNE EMZİRME SÜRESİNCE MEMESİNİ NASIL TUTUYOR ? Anne memesini meme başına çok yakın yerden tutuyorsa süt kanallarını bloke ederek bebeğin süt almasını zorlaştırabilir. Anne memesini parmağı ile bebeğin burnundan uzaklaştırması gerekli değildir.

Anne memesini makas tutuşu ile tutuyorsa bebeğin meme ucunun yeterli bir bölümünü almasını zorlaştırır. Parmakların basıncı süt kanallarını baskılayarak süt akışını azaltabilir. Annenin eli ile memesini kendi göğüs duvarına doğru desteklemesi; özellikle annenin büyük göğüsleri varsa bebeğin etkili emmesini kolaylaştırır.

BEBEK İYİ YERLEŞMİŞ GÖRÜNÜYOR MU ? Bebek annenin gövdesine ve memeye yakın olmalı Yüzü memeye dönük olmalı Gövdesi ve boynu düz olmalı Bebeğin ağzı geniş açık olmalı

Bebeğin çenesi memeye dokunmalı Alt dudağı dışa dönük olmalı Dili ağzının dışında, memenin etrafında kıvrılmış olmalı Ağzın üstündeki areola alttakinden daha çok görünmeli

Areola bebeğin ağzının altında daha fazla yada üzeriyle eşit. 25 1 2 Areola bebeğin ağzının altında daha fazla yada üzeriyle eşit. - Emzirme sırasında meme gergin veya çekilmiş gözüküyor.

BEBEK ETKİLİ EMİYOR MU ? Bebek yavaş ve derin emme hareketleri yapıyorsa Görebileceğiniz veya duyabileceğiniz şekilde yutuyorsa BEBEK SÜTÜ ALIYOR DEMEKTİR.

Bebek sürekli hızlı hızlı emiyorsa Emerken şapırdama sesi çıkarıyorsa iyi yerleşmemiş BEBEK SÜTÜ ALAMIYOR DEMEKTİR. Bebek yutkunurken çok ses (lok lok) çıkarıyorsa. Bu ses çok miktarda sütün yutulduğunu gösterir.

EMZİRME NASIL BİTİYOR ? Bebek memeyi kendiliğinden bırakıyor, doymuş ve huzurlu görünüyorsa emzirme başarılı demektir. Anne, bebek daha bitirmeden memeden ayırır ise bebek yeterince son süt alamayabilir. Kısa süre sonra tekrar beslenmek isteyebilir.

ANNENİN MEMELERİNİN DURUMU NEDİR ? Memelerin emzirmeden önce dolu, sonra yumuşak olmaları bebeğin sütü aldığını gösterir. Sürekli dolu ve şiş olan memeler bebeğin sütü yeterince almadığını gösterir. Meme ve meme başının sağlıklı görünüp görünmediği değerlendirilir.

EMZİRME Eğer; Anne kendini iyi hissediyorsa Bebek etkili emecek şekilde iyi yerleştiriliyorsa Bebek istediği kadar sık ve istediği süre emziriliyorsa Çevre emzirmeye destek oluyorsa Başarılı olacaktır.

VÜCUT POZİSYONU Anne gevşek ve rahat Bebeğin vücudu yakın, memeye dönük Bebeğin başı ve vücudu düz Çene memeye değiyor (Bebek alttan destekli) Omuzlar gergin, bebeğin üstüne eğiliyor Bebeğin vücudu anneninkinden uzak Bebeğin boynu eğri duruyor Çene memeye değmiyor (Sırf omuzlar ve baş destekleniyor)

BEBEĞİN DAVRANIŞI Bebek acıkınca memeye uzanıyor Memeye uzanma yok (Bebek memeyi arıyor) Bebek dili ile memeyi keşfediyor Bebek memede sakin ve uyanık Bebek memeye yerleştirilmiş duruyor Süt salgılanması bulguları var Memeye uzanma yok (Arama gözlemlenmedi) Bebek meme ile ilgilenmiyor Bebek huzursuz veya ağlıyor Bebek memeden kayıyor Süt salgılanması bulguları yok

DUYGUSAL BAĞLANMA Emin ve güvenli tutuş Annenin yüz yüze dikkati Annenin çok dokunması Sinirli veya gevşek tutuş Anne/bebek göz teması yok Az dokunmak veya Sallamak veya dürtmek

ANATOMİ Emzirmeden sonra yumuşak memeler İleri uzanmış dik meme uçları Sağlıklı görünen deri Emzirme esnasında yuvarlak memeler Şiş memeler Meme uçları düz veya içe çökük Deride kırmızılık veya çatlaklar Gergin veya çekilmiş memeler

EMME Geniş açık ağız Alt dudak dışa dönmüş Dil memenin etrafında kıvrılmış deri Yanaklar yuvarlak Ağzın üzerinde daha fazla areola Yavaş, derin emmeler ve arada dinlenme Yutkunma duyulabiliyor veya görülebiliyor Ağız az açık, öne doğru uzanmış Alt dudak içe dönmüş Dil gözükmüyor Yanaklar gergin veya içine göçmüş Ağzın altında daha fazla areola Sadece hızlı emme Sadece şaplatma veya çatırdama duyuluyor

EMME İÇİN HARCANAN ZAMAN Bebek memeyi bırakıyor Bebek …. dakika emdi Anne bebeği memeden ayırıyor

GÖRÜLEN BELİRTİLER Bebek memeye yakın ve ona dönük, Ağzı oldukça geniş açık, Alt dudağı dışa dönmüş, dilinin ucu görülebiliyor, memenin etrafında kıvrılmış, Yanakları yuvarlak, Ağzının üst tarafında alttakinden daha fazla areola var. Bebek memeye iyi yerleşmiş.

GÖRÜLEN BELİRTİLER Bebeğin çenesi memeye dokunmuyor, Ağzı ileri doğru uzanmış, Yanakları içeri çekilmiş. Bu bebek uygun yerleşmemiş. (ek:Anne memesini makas tutuşuyla tutuyor.)

GÖRÜLEN BELİRTİLER Bebek memeye yakın değil, Çenesi memeye dokunmuyor, Ağzı çok açık değil ve dudakları öne doğru uzanmış, Ağzının altında ve üzerinde aynı miktarda areola var. Bu bebek uygun yerleştirilmemiş. (bir biberonla besleniyormuş gibi gözüküyor.)

GÖRÜLEN BELİRTİLER Bebek memeye çok yakın (bu diğer belirtileri görmeyi zorlaştırıyor) Çenesi memeye dokunuyor, Yanaklar yuvarlak ve içeri çekilmemiş Ağzının üzerinde çok az miktarda areola var. Bebek iyi yerleştirilmiş.

GÖRÜLEN BELİRTİLER Bebeğin vücudu anneninkine yakın değil, Çenesi memeye değmiyor, Ağzı çok açık değil ve dudakları öne doğru uzanmış, Bebeğin ağzının altı ve üstünde eş miktarda areola var. Bu bebek memeye uygun yerleşmemiş.

GÖRÜLEN BELİRTİLER Bebeğin çenesi memeye yakın, Ağzı iyice açık, Alt dudağı dışarı doğru kıvrılmış, Yanakları yuvarlak, Ağzının üzerinde alttakinden fazla areola var. Bu bebek uygun yerleştirilmiş.

GÖRÜLEN BELİRTİLER Bebek memeye dönük, Başı ve vücudu düz, Çenesi memeye dokunuyor, Ağzı yeterince geniş açık, Alt dudağı dışarı değil içeri dönük, Yanakları yuvarlak, Ağzının üzerinde altındakinden fazla areola var. Bu bebek uygun yerleştirilmemiş. (alt dudağı içeri dönük, yani yanlış yerleştirilmiş)

GÖRÜLEN BELİRTİLER A Resminde; Bebeğin vücudu annesinden uzak tarafa kıvrılmış, Çenesi memeye dokunuyor, Ağzı fazla açık değil ve dudakları öne doğru yönelmiş, Yanakları içeri çekilmiş B resminde Bebek annesinin memesinden geri çekilmiş, Hayal kırıklığına uğramış gibi ağlıyor, Annenin meme başı oldukça büyük ve uzun.

GÖRÜLEN BELİRTİLER Bebek memeye yakın ve ona dönük, Çenesi memeye dokunuyor, Ağzı çok açık değil, Alt dudağı dışarı doğru dönmemiş, Yanakları yuvarlak görünüyor, Ağzının altında üzerindekinden fazla areola var. Bu bebek uygun yerleştirilmemiş.

GÖRÜLEN BELİRTİLER Bebek memeye yakın ve ona dönük, Çenesi memeye yakın ve ona dönük Ağzı geniş açık, Alt dudağı dışa doğru dönmüş, Meme etrafında kıvrılmış olan dilini görebiliyorsunuz, Yanakları yuvarlak, Ağzının altında üst tarafından fazla areola var, Bu bebek iyi yerleştirilmiş(belirtiler mükemmel olmamasına rağmen)

GÖRÜLEN BELİRTİLER Annenin arkasında destek yok, bebeğin üzerine eğiliyor, gergin ve rahatsız olabilir, Bebeğin vücudu anneninkinin tersi yönüne dönük, Boynu kıvrılmış, Annesi alttan desteklemeyip yalnızca başını destekliyor. Bu bebek uygun yerleştirilmemiş.

TEŞEKKÜR EDERİZ!