PALİNOLOJİ SPOR - POLEN BİLİMİ Kavuşan JEM408 1/78

PALİNOLOJİ PHYTOPALEONTOLOJİ: Geçmiş dönemde yaşamış bitkileri inceleyen bilim dalıdır. MAKROPHYTOPALEONTOLOJİ: Bitkilere ait fosilleşmiş parçaları inceler. Örneğin yaprak ve gövde fosilleri gibi. MİKROPHYTOPALEONTOLOJİ: Bitkilerin mikro boyutlu fosillerini inceler. Palinoloji, Mikrofitopaleontoloji bilim dalı içinde kabul edilmektedir. Kavuşan JEM408 2/78

PALİNOLOJİ Karbonifer Bataklık rekonstrüksiyon resimlerinden Kavuşan JEM408 3/78

Karbonifer Bataklık rekonstrüksiyon resimlerinden PALİNOLOJİ Karbonifer Bataklık rekonstrüksiyon resimlerinden Kavuşan JEM408 4/78

PALİNOLOJİ Atkuyruğu (Equisitales) Kavuşan JEM408 5/78

Lepidodendron Fosilleşmiş Kabuğu PALİNOLOJİ Lepidodendron Fosilleşmiş Kabuğu Kavuşan JEM408 6/78

PALİNOLOJİ Lepidodendron Sigillaria Kavuşan JEM408 7/78

Günümüzde yaşayan bitkilerin spor ve polenlerini inceler. PALİNOLOJİ Palinoloji: Bitkilerin üreme organları olan spor ve polenleri inceleyen bilim dalıdır. Güncel Palinoloji: Günümüzde yaşayan bitkilerin spor ve polenlerini inceler. Paleopalinoloji: Geçmiş dönemlerde yaşayan ve üreme yeteneğini yitirmiş spor ve polenleri inceleyen, bunların botanik aidiyetlerini ortaya çıkartan bilim dalıdır. Kavuşan JEM408 8/78

PALİNOLOJİ Spor ve pollenler XVII. yüzyılın ortalarından başlayarak birçok araştırmacının dikkatini çekmiştir. GREV 1671’de MALPIGHI ise 1687 yıllarında her bitki türünün kendine has bir spor ve pollen şekli olacağını saptamışlardır. XIX yüzyılda, MIRBEL, MOHL, PURKINJE ve FRITZSCHE palinoloji ile ilgilenmiş, PURKINJE 1830'da bu gün bile kullanılan, spor ve pollenlerin morfolojik niteliklerini, tanımlamış, spor ve pollenlerin mikroskop incelemesine hazırlanması için bir yöntem saptamıştır. MOHL (1834) tarafından hazırlanan bir sınıflandırma sistemi günümüzde bile geçerlidir. 1837 yılında FRITZSCHE, palinomorfların iç yapışı ve mikroskop incelemeleri üzerinde çalışmıştır. XX. Yüzyılda ZERNDT (1930), POTONIE, (1931), IBRAHIM (1932) ve LOOSE (1932)'un çalışmaları île sistematik palinoloji bugünkü modem şeklini ve önemini kazanmaya başlamıştır. 1930 yıllarını izleyen dönemde bu yeni bilim dalma olan ilgi gitgide artmış, araştırmacıların sayısı da buna paralel olarak çoğalmıştır. Kavuşan JEM408 9/78

PALİNOLOJİ Türkiyede ise 1965’li yıllarda Bülent Ağralı, Eran Nakoman, Erol Akyol çalışmaya başlamışlardır. Ruhşen Arslan, Nesrin Tulu, Necati Akdeniz ikinci kuşak palinologlardır. Volkan Ediger, Zühtü Batı, Funda Akgün üçüncü kuşak palinologlardır. Günümüzde sadece 9 Eylül üniversitesi (lisans) ve Ankara üniversitesinde (yl-doktora) palinoloji dersleri okutulmaktadır. Türkiyede ayrıca 1968-1975 arası yıllarda Leopold Benda çalışmış ve Türkiye Neojen stratigrafisine önemli katkı koymuştur. Kavuşan JEM408 10/78

Canlılar Alemi Taksonomisi PALİNOLOJİ Canlılar Alemi Taksonomisi Kavuşan JEM408 11/78

BİTKİLER ALEMİ SINIFLANDIRMASI PALİNOLOJİ BİTKİLER ALEMİ SINIFLANDIRMASI Kavuşan JEM408 12/78

Canlılar Aleminin Taksonomisi PALİNOLOJİ Canlılar Aleminin Taksonomisi Kavuşan JEM408 13/78

Çoğalma aşamalarının kromozom sayısı açısından değerlendirilmesi: genel bakış Kavuşan JEM408 14/78

PALİNOLOJİ Kavuşan JEM408 15/78

Canlılar Aleminin Taksonomisi PALİNOLOJİ Canlılar Aleminin Taksonomisi Kavuşan JEM408 16/78

PALİNOLOJİ SPOR OLUŞUMU DAMARSIZ BİTKİLER: BRYOPHYTA Kavuşan JEM408 17/78

Bryophyta Kavuşan JEM408 18/78

PALİNOLOJİ Cryptogamea (Tohumsuz) Spor oluşumu Bryophytalarda çoğalma Örnek: Moos (Yosunlar) Kavuşan JEM408 19/78

Canlılar Aleminin Taksonomisi PALİNOLOJİ Canlılar Aleminin Taksonomisi Kavuşan JEM408 20/78

PALİNOLOJİ SPOR OLUŞUMU DAMARLI BİTKİLER PTERIDOPHYTA Kavuşan JEM408 21/78

PALİNOLOJİ EQUISITALES (ATKUYRUĞU) Kavuşan JEM408 22/78

Eğrelti Otu (Filicales) PALİNOLOJİ Eğrelti Otu (Filicales) Kavuşan JEM408 23/78

PALİNOLOJİ Spor Keseleri (sporangium) Kavuşan JEM408 24/78

PALİNOLOJİ SPOR OLUŞUMU DAMARLI BİTKİLERDE ÇOĞALMA Filicales Örnek: Eğrelti Otları Kavuşan JEM408 25/78

karbonifer bataklığının paleontolojik verilere göre yağlıboya resmi PALİNOLOJİ karbonifer bataklığının paleontolojik verilere göre yağlıboya resmi Kavuşan JEM408 26/78

Canlılar Aleminin Taksonomisi PALİNOLOJİ Canlılar Aleminin Taksonomisi Kavuşan JEM408 27/78

PALİNOLOJİ SPOR OLUŞUMU GYMNOSPERMEA ÇIPLAK TOHUMLU BİTKİLER Kavuşan JEM408 28/78

PALİNOLOJİ TOHUMLU BİTKİLER Gymnospermea Angiospermea Botanik Taksonomi TOHUMLU BİTKİLER Gymnospermea Angiospermea Kavuşan JEM408 29/78

PALİNOLOJİ SPOR OLUŞUMU GYMNOSPERMEA ÇIPLAK TOHUMLU BİTKİLER Çamlarda (Conifera-Pinus) çoğalma Kavuşan JEM408 30/78

PALİNOLOJİ Spor oluşumu Gymnospermea Örnek Pinus sp. Çamgiller Kavuşan JEM408 31/78

Canlılar Aleminin Taksonomisi PALİNOLOJİ Canlılar Aleminin Taksonomisi Kavuşan JEM408 32/78

PALİNOLOJİ Angiospermea Botanik Taksonomi ÇİÇEKLİ BİTKİLER Kavuşan JEM408 33/78

PALİNOLOJİ Angiospermea Kavuşan JEM408 34/78

PALİNOLOJİ POLEN OLUŞUMU ANGIOSPERMEA ÇİÇEKLİ BİTKİLER Kavuşan JEM408 35/78

PALİNOLOJİ POLEN OLUŞUMU ANGIOSPERMEA ÇİÇEKLİ BİTKİLER Çiçekli bitkilerde çoğalma Kavuşan JEM408 36/78

PALİNOLOJİ Spor şekli Kavuşan JEM408 37/78

PALİNOLOJİ Spor Şekli Kavuşan JEM408 38/78

PALİNOLOJİ SPORODERM (spor duvar kesiti) (Erdtman,1958) Kavuşan JEM408 32978

PALİNOLOJİ POLEN DUVAR KESİTİ Kavuşan JEM408 40/78

ÖZELLİKLER ; SPOR VE POLEN ADLAMALARI: PALİNOLOJİ SPOR VE POLEN ADLAMALARI: ADLAMALARDA ÖZELLİKLER VURGULANIR. ÖZELLİKLER ; PORUS COLPUS SÜS(TEYZİNAT) Kavuşan JEM408 41/78

PALİNOLOJİ Kavuşan JEM408 42/78

PALİNOLOJİ PORUS (por) : Spor veya polenlerin üzerinde bulunan pollinik tüpün çıkmasına yarayan açıklıktır. Kavuşan JEM408 43/78

PORUSLARIN GENEL GÖRÜNÜŞLERİ PALİNOLOJİ PORUSLARIN GENEL GÖRÜNÜŞLERİ Kavuşan JEM408 4478

PALİNOLOJİ COLPUS-COLPEA(colpa): Spor veya polenin exininin katlanması veya buruşmasıyla oluşan, uzun süre uçmaya yardımcı olduğu kabul edilen exin kanatçıklardır. Kavuşan JEM408 45/78

PALİNOLOJİ Teyzinat (Süs): Spor veya polenlerin exinleri üzerindeki girinti, çıkıntı vb yapılardır. Kavuşan JEM408 46/78

PALİNOLOJİ Süslerin yüzeysel ve kesit olarak görünüşleri Kavuşan JEM408 47/78

Botanik taksonominin ve paleontolojik taksonominin kurucusu PALİNOLOJİ Charles Linne Botanik taksonominin ve paleontolojik taksonominin kurucusu Kavuşan JEM408 48/78

Spor ve polenler, bitkilerin üreme organlarıdır. PALİNOLOJİ Spor ve polenler, bitkilerin üreme organlarıdır. Uluslararası kongrede spor ve polen için bazı tanımlamalar kabul edilmiştir(ICPC). Buna göre spor bitki gövdesinden ayrılabilen ve türün devamını ve türünün korunmasını sağlayan tek hücreli veya çok az sayıda hücrelerden meydana gelmiş bir organdır. Bu tanım içerisinde Phanerogamae'ların yani şu anda yaygın olan çiçekli bitkilerin üreme organı olan polenleride içine alır. Sporomorf deyimi sporları ve spor benzeri bütün türleri kapsar. Polenomorf ise polenleri kapsar. Kavuşan JEM408 49/78

Spor ve Pollenler arasındaki farklar PALİNOLOJİ Spor ve Pollenler arasındaki farklar Sporların genel.görünüşü, genellikle, pollenlerinkinden tamamen farklı olmakla birlikte bazen bunları birbirinden ayırt etmek oldukça zordur. 1.Yapı farkı Pollen zarı intin ye eksin olarak adlandırılan birbirine yapışık, eşmerkezli iki tabakadan oluşmuştur. Buna karşılık sporlarda gerçek anlamda bir intin yoktur. 2.Fonksiyonel fark Sporlarda, döllenme, dolaylı olarak, gametofit bir önçim (protal) aracılığıyla olmaktadır. Pollenlerde ise dolaysız.bir üreme vardır; Tozlaşma ile dişicik başına konan pollen orada nemle şişer ve intin ile birlikte hücre içeriği eksin'in. yarık, çatlak, delik vb gibi bir aralığından dışarı çıkar. Sporlarda dehisans yarığı proksimal yüzdedir ve tetrad içindeki dört yavru hücrenin yapışma izine tekabül eden tetrad markası ile birdir. Pollenlerde ise bu tetrad markası her zaman görülmez ve görülse bile bu markanın çimlenmede hiç bir rolü yoktur; burada üremeyi sağlayan çiçektozu borusu çok daha gelişmiş bir aygıt tarafından ortaya çıkarılır. Kavuşan JEM408 50/78

SPORLAR PALİNOLOJİ Spor ve polenlerin Taksonomisi (Linne) MONOLETES TRILETES BISACCATES Kavuşan JEM408 51/78

MONOLETES (Polypodeacea) PALİNOLOJİ MONOLETES (Polypodeacea) Kavuşan JEM408 52/78

TRILETES (polypodeacea) PALİNOLOJİ TRILETES (polypodeacea) Kavuşan JEM408 53/78

PALİNOLOJİ BISACCITES (DISULCATES) Kavuşan JEM408 54/78

POLENLER Spor ve polenlerin Taksonomisi (Linne) PALİNOLOJİ MONOCOLPATES TRICOLPATES MONOPORATES TRIPORATES&STEPHANOPRATES POLYPORATES TRICOLPORATES Kavuşan JEM408 55/78

PALİNOLOJİ Spor ve polenlerin Taksonomisi (Linne) MONOCOLPATES (Ephedra) Kavuşan JEM408 56/78

PALİNOLOJİ Spor ve polenlerin Taksonomisi (Linne) TRICOLPATES (gunnaraceae) Kavuşan JEM408 57/78

PALİNOLOJİ Spor ve polenlerin Taksonomisi (Linne) MONOPORATES (Ot) Kavuşan JEM408 58/78

PALİNOLOJİ Spor ve polenlerin Taksonomisi (Linne) TRIPORATES&STEPHANOPRATES (Onagrecena) Kavuşan JEM408 59/78

PALİNOLOJİ Spor ve polenlerin Taksonomisi (Linne) POLYPORATES (chenopodeacea) Kavuşan JEM408 60/78

PALİNOLOJİ Spor ve polenlerin Taksonomisi (Linne) TRICOLPORATES (thilia) Kavuşan JEM408 61/78

PALİNOLOJİ NUMUNESİNİN ALINMASI: Temiz numune kapları kullanılmalıdır. Palinolojik inceleme için numune alımında aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekir: Temiz numune kapları kullanılmalıdır. Numune alınırken kömürün dürence zengin olan kısımları tercih edilmelidir. Oluk numune tekniğiyle numune alınmalıdır. Damarlar olabildiğince fazla şeritlere ayrılmalıdır ve her şeritten yeterli numune alınmalıdır. Kavuşan JEM408 62/78

PALİNOLOJİ NUMUNE ALIMI: Kavuşan JEM408 63/78

PALİNOLOJİ Maserasyon: Kömür ve diğer kayaçlardan ya da diğer spor ve polen içeren materyallerden spor veya polenlerin kazanılması işlemine verilen addır. Kavuşan JEM408 64/78

PALİNOLOJİ Sporopollenin’in kimyasal struktürü Kavuşan JEM408 65/78

PALİNOLOJİK MASERASYON YÖNTEMLERİ ZETSCHE-KAELIN METODU SCHULZE ÇÖZELTİSİ METODU NAKOMAN-LOBOZİAK METODU Kavuşan JEM408 66/78

PALİNOLOJİ ZETSCHE-KAELIN METODU: Kavuşan JEM408 67/78

PALİNOLOJİ SCHULZEMETODU: Kavuşan JEM408 68/78

PALİNOLOJİ NAKOMAN-LOBOZİAK METODU Kavuşan JEM408 69/78

PALİNOLOJİNİN YARARLARI SPOR-POLEN DİYAGRAMI Kavuşan JEM408 70/78

PALİNOLOJİ Kavuşan JEM408 71/78

PALİNOLOJİ Kavuşan JEM408 72/78

BOTANİK BİLİMİNE KATKILARI PALEOBOTANİK YARARI PALİNOLOJİ PALİNOLOJİNİN YARARLARI BOTANİK BİLİMİNE KATKILARI PALEOBOTANİK YARARI PALEOPHYTO ANATOMİYE KATKILARI EVRİM (EVOLUTION)’A KATKILARI Kavuşan JEM408 73/78

DAMAR İDENTİFİKASYONUNDA KATKISI BASEN KORELASYONUNDA KATKISI PALİNOLOJİ PALİNOLOJİNİN YARARLARI JEOLOJİK YARARLARI YAŞ TAYİNİNDE KATKISI DAMAR İDENTİFİKASYONUNDA KATKISI BASEN KORELASYONUNDA KATKISI Kavuşan JEM408 74/78

PALEOKLİMA (paleoiklim) BELİRTEÇİ PALİNOLOJİ PALİNOLOJİNİN YARARLARI JEOLOJİK YARARLARI PALEOKLİMA (paleoiklim) BELİRTEÇİ Geçmiş dönemdeki iklimin belirlenmesinde kullanılır. Paleo iklim için belirteç parametrelerini ortaya koyar. Kavuşan JEM408 75/78

İklim belirteçleri: Sıcaklık Nem JEOLOJİK YARARLARI PALİNOLOJİ PALİNOLOJİNİN YARARLARI JEOLOJİK YARARLARI İklim belirteçleri: Sıcaklık Nem Kavuşan JEM408 76/78

PALİNOLOJİNİN YARARLARI PALEO İKLİM - SICAKLIK BELİRTEÇİ Kavuşan JEM408 77/78

PALİNOLOJİNİN YARARLARI PALEOİKLİM - YAĞIŞ BELİRTEÇİ Kavuşan JEM408 78/78