EVSEL SU KULLANIMI Prof.Dr.Ayşenur Uğurlu

Yağış miktarlarının zamana ve bölgeye göre değişmesi Yeryüzüne düşen yağış miktarı dünyanın her tarafında, hatta bir ülkede ve şehirde aynı değildir. Ortalama yıllık yağış için dünya rekoru, yılda ortalama 1 140 cm ile Havai eyaletindeki Mt. Waialeale’ye aittir. Burada 12 ay süresince 1.630cm’lik yağış kayıtlara geçmiştir Bunun yanında Şili’deki Arica 14 yıl boyunca hiç yağış almamıştır.

Dünya Ortalamasına Göre Kişi Başına Düşen Kullanılabilir Su Miktarı

Türkiye’de toplam 110 km3 olan su potansiyelinin yıllık yaklaşık 35 km3’lük kısmı, tüketilmektedir. Dünyadaki toplam su tüketiminin yaklaşık %67’si tarım sektöründe sulama suyu, %23’ü sanayi ve %10’u içme ve kullanma suyu amaçlı olarak kullanılmaktadır.

Su tüketimini etkileyen başlıca faktörler; • İklim; sıcak ve kurak bölgelerde su tüketimi artmaktadır, • Yaşam standardı ve eğitim seviyesi; eğitim seviyesi ve sosyoekonomik durumdaki gelişme su tüketimini artırmaktadır, • Suyun fiyatı; yüksek fiyat su tüketimini azaltmaktadır, • Nüfus; kentleşme süreci yaşandıkça; nüfus arttıkça, kişi başına su ihtiyacı da artış göstermektedir, • Suyun kalitesi; kalitesi yüksek su, su tüketimini arttırmakta Şebekedeki basıncın yüksekliği: yüksek basınç su tüketimini arttırmaktadır, • Ticaret ve sanayi merkezlerinin varlığı su tüketimini arttırmaktadır, • Çevreyi ve insan sağlığını koruyucu tesislerin varlığı da tüketimi arttırmaktadır,

Mevcut su tüketimi ve nüfus verilerinden hareketle (sistemde bir kısıntı olmadıkça), kentleşme süreci içinde nüfus arttıkça kişi başına su ihtiyacı da artış göstermektedir. Kişi başına günlük su ihtiyacı (L/kişi/gün) bölgesel farklılıklar göstermektedir. Bu farklılığın en önemli nedenleri; Toplumların alışkanlıkları, yaşam şartları ve ekonomik koşulları ile su kaynaklarının yeterliliğidir.

Kentlerde Su Tüketimi Konutlarda (mutfak, tuvalet, banyo, bahçe sulama, araba yıkama vb.) Ticarethanelerde ve endüstrilerde, Kamu kurum ve kuruluşlarında (okullar, hastaneler, yüzme havuzları vb.) Rekreasyon amaçlı olarak parkların sulanmasında, fıskiyelerde vb., Yangınla mücadelede kullanılmaktadır. Bu kullanım günde kişi başına 75 L ile 380 L arasında değişmekte olup genellikle ekonomik düzeyinve yaşam standartlarının artışı ile doğru orantılı olarak artmaktadır.

Evsel su kullanımı günde kişi başına 75 L ile 380 L arasında değişmekte olup genellikle ekonomik düzeyin ve yaşam standartlarının artışı ile doğru orantılı olarak artmaktadır.

Evsel Atıksularda Bulunan Kirleticiler

Ham evsel atık suyun tipik özellikleri

Saatlik KOİ değişimi Günlük evsel su kullanımı

BİYOKİMYASAL OKSİJEN İHTİYACI Parçalanabilir organik maddelerin aerobik koşullarda bakteriler tarafından stabilize edilmesi sırasında gerekli oksijen miktarıdır. Parçalanabilir organik madde bakteriler için besin maddesidir ve oksitlenmesi sırasında enerji açığa çıkar. BOİ testi genelde evsel ve endüstriyel atıksuların kirliliğinin belirlenmesi amacıyla kullanılır. Aerobik koşullarda doğal su ortamlarına verildiğinde gerekli oksijen miktarı olarak ifade edilir.

KİMYASAL OKSİJEN İHTİYACI Hem biyolojik hem de kimyasal olarak parçalanabilen organik madde miktarının ifadesinde kullanılır. BOİ ile KOİ arasında uniform bir ilişki yok ancak genelde, KOİ>BOİ’dir. Çünkü, KOİ testinde biyolojik olarak parçalanamayan organik maddeler de ölçebilmektedir. BOİ testi 5 günde tamamlanırken, KOİ 2 saatte tamamlanır.

Askıda Katı Maddeler Askıda katı maddeler çökelerek su ortamlarının tabanında birikmekte balık yumurtalarının üzerini örterek ölmelerine neden olmakta, içerdiği organik bileşiklerin parçalanması ile ortamın oksijenini tüketmektedirler Aksıda katılar > 1 mm (bakteriden büyük) Kolloid ; 1 mm ve 0.001 mm arasında Çözünmüş<0.001 mm