Yerde yuvarlanan topun bir süre sonra durmasının sebebi nedir ? SÜRTÜNME KUVVETİ Yerde yuvarlanan topun bir süre sonra durmasının sebebi nedir ? Dağdan yuvarlanan kaya parçasının bir süre sonra durmasının sebebi nedir ?
Bu iki bisikletin aynı uzunluktaki yolda gidiş süreleri farklıdır Bu iki bisikletin aynı uzunluktaki yolda gidiş süreleri farklıdır. Birisi daha hızlı Giderken , diğeri neden yavaş ilerlemektedir ?
Bütün bunların sebebi “ sürtünme kuvveti” dir. Otomobillerin asfalt yolda hızlı , bozuk yollarda ise yavaş gitmelerinin sebebi nedir ? Bütün bunların sebebi “ sürtünme kuvveti” dir. Cisimler pürüzlü yüzeylerde zor , pürüzsüz yüzeylerde ise kolay hareket ederler. Çünkü pürüzlü yüzeyler cisimlere daha fazla sürtünme kuvveti uygularlar.
Hareket halindeki bir cismin hareket yönünün tam tersi yönde uygulanan kuvvete “sürtünme kuvveti” denir. Sürtünme kuvveti cisim ile zemin arasında hareketi zorlaştıran bir kuvvettir. Cisimler cam , buz ve fayans gibi zeminlerde daha kolay hareket ederler. Halı veya toprak gibi zeminlerde ise daha zor hareket ederler. Arabanın hareket yönü Sürtünme kuvveti yönü
Sürtünme kuvveti ; Sürtünen cismin cinsine bağlıdır. Sürtünme kuvveti pürüzlü yüzeylerde daha fazladır Sürtünme kuvveti cismin ağırlığına bağlıdır.
Cisme uygulanan kuvvet az olduğu için araba hareket edemiyor Bunun sebebi hem arabanın ağır olması hem de sürtünme kuvvetinin Çocuğun uyguladığı kuvvetten fazla olmasıdır.
Burada ise cisme uygulanan kuvvet artmış ve araba hareket etmiştir. Arabanın ağırlığı değişmemesine rağmen cisme uygulanan kuvvet sürtünme kuvvetinden daha fazla olmuştur.
Cisimleri kolay hareket ettirebilmek için sürtünme kuvvetini azaltmamız gerekir. Cisimlerin altına tekerlek koyduğumuz zaman sürtünme kuvveti azalır ve cisim daha kolay hareket eder.
Sürtünme kuvveti olmasaydı ; Yürümek , Hareket halinde iken durmak Ayakta durmak , Araç kullanmak imkansız olurdu.
HAVA DİRENCİ Paraşütü açık olan kişi havadaki sürtünme kuvveti ile yavaşça aşağıya inmiştir. Paraşütü açılmamış kişi ise hava direnci ile karşılaşmamış ve hızlı bir şekilde aşağı düşmüştür.
Hava direnci bir sürtünme kuvvetidir. Hava ortamında hareket eden cisimlerin hareketini zorlaştıran kuvvet “ hava direnci” dir. Hava direnci bir sürtünme kuvvetidir. Otomobiller , uçaklar , füzeler yapılırken hava direnci dikkate alınır. Bu araçların uçları sivri yapılarak hava direnci azaltılmaya çalışılır. Hava direnci cismin hareket yöünün tam tersi yönünde olur. Cisim ne kadar hızlı hareket ederse hava direnci o kadar büyük olur.
SU DİRENCİ Dolu bardağa atılan para yavaş yavaş bardağın dibine inerken , boş bardağa atılan para hızlı bir şekilde bardağın dibine inmiştir. Bunun sebebi sudaki sürtünme kuvvetidir. Yani suyun direncidir. Su direnç göstererek paranın hızını azaltmıştır.
Su içinde hareket eden cisimlerin hareketini zorlaştıran güç su direncidir. Suda yüzen araçlar yapılırken bu direnç dikkate alınarak yapılır. Gemilerin burun kısımları bu yüzden sivridir. Böylece su daha az direnç gösterecektir. Su direnci hava direncinden daha fazladır. Balıkların vücut yapısı su direncine göre , kuşların vücut yapısı da hava direncine uygun şekildedir.