VATANDAŞLIK DERSİ ANAYASA GRUBU KONU: YASAMA EMİNE KALELİ 20070084 4/B 2010.

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASI HAKKINDA KANUN
Advertisements

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI
BANKA VE SERMAYE PİYASASI HUKUKU
C)CUMHURİYET'İN BEKÇİLERİNE...
GENEL OLARAK ÜNİVERSİTE TEŞKİLATI
AB HUKUKU DOÇ. DR. MUSTAFA ÇEKER.
DEVLETİN GENEL TANIMI Devlet bir ulusun sahip olduğu ve coğrafi sınırları belirli ülke toprakları üzerinde, yasama, yürütme ve yargı işlevlerini yerine.
GENEL OLARAK MAHKEMELER
Elif vural b YÜRÜTME.
HUKUKUN KAYNAKLARI Doç. Dr. Mustafa ÇEKER.
HAZIRLAYAN: YUSUF SÜNETCİ 4-B
YARGI BAĞIMSIZLIĞI & YASAMA VE YÜRÜTME İLE İLİŞKİLER
1. YARGI Yargı fonksiyonunun amacı,hukuk düzeninin korunması ve gerçekleştirilmesidir. Yargı,bir uyuşmazlık dolayısıyla kanunun uygulanmasından başka bir.
ANAYASA HUKUKU Av. Deniz EŞGÜNOĞLU & Av. Gökçe ŞEKERCİ
1924 ANAYASASI.
ANAYASA HUKUKU 6. ÜNİTE Yasama Organı
HUKUKUN DALLARI Doç. Dr. Mustafa ÇEKER.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI
T.C. ANAYASASI Av. Duriye UÇAR
Hukukun Temel Kavramları
CUMHURİYET DÖNEMİNDE HUKUK
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük CUMHURİYETÇİLİK
ANAYASA 1)Anayasa ve Devlet Kavramları
DEMOKRASİ EĞİTİMİ VE OKUL MECLİSİ YÖNERGESİ Alican GÖZEY
3568 SAYILI SERBEST MUHASEBECİLİK, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU.
VATANDAŞLIK BİLGİSİ ESRA ERİŞ 4-B KONU : YARGI
Kamu Görevlileri Etik Kurulu
İSTANBUL ÇEKMECE KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ
TÜRK ANAYASALARININ “KUVVETLER AYRILIĞI” YÖNÜNDEN MUKAYESESİ
Diğer Kamu Görevlileri
GENEL BÜTÇE KANUN TASARISI KESİN HESAP KANUN TASARISI
ÇAY İLÇE SEÇİM KURULU BAŞKANLIĞI. Yüksek Seçim Kurulu yedi asıl ve dört yedek üyeden oluşur. Üyelerin altısı Yargıtay, beşi Danıştay Genel Kurullarınca.
K ü bra AVCI / / 4-B 3. POZİTİF HUKUKUN KAYNAKLARI Pozitif hukuk kaynaklarını üç başlık altında inceleyebiliriz: Yazılı Kaynaklar Yazısız Kaynaklar.
HUKUKTA BİLGİ YÖNETİMİ BBY Türk Yargı Sistemi
“KAMU PERSONELİ” Kimdir?
Cumhuriyetin Temel Organları (YASAMA) PROF. DR. TURGUT GÖKSU.
Kaynak: Kemal Gözler, Türk Anayasa Hukuku Dersleri mutlaka okunacak
MEMURLARIN YARGILANMASI
3. Ders Sendika, Kuruluş, Organlar Yönetici Güvencesi
2. Ders Sendika Kavramı, Kuruluş, Organlar Yönetici Güvencesi
Çağ Üniversitesi Hukuk Fakültesi.
MADDE 1.– Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir. MADDE 2.– Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına.
İdari Yargı Örgütü 3. Hafta.
4. Ders Sendika Organları Yönetici Güvencesi Toplu İş Hukuku.
Kamu Yönetiminin Yapısı. Türkiye’de Kamu Yönetiminin Yapısı Merkezi Yönetim Türkiye’nin yönetim yapısı, örgütlenme ilkelerine göre «merkezi» ve «yerinden.
TOPLU İŞ HUKUKU SENDİKA İŞYERİ TEMSİLCİĞİ
Çağ Üniversitesi Hukuk Fakültesi.
Süleyman Demirel Üniversitesi Aday Memur Temel Eğitimi
YENİ ANAYASA OCAK 2017 OCAK 2017 TARİHLİ ANAYASA MADDELERİNDEN KISALTILARAK ALINTI YAPILAN , GENEL BİLGİLENDİRME AMAÇLI, ÖZET BİR ÇALIŞMADIR.
“KAMU PERSONELİ” Kimdir?
Temel HUKUK DERS NOTLARI SON HAFTA
FİNANSAL MUHASEBE I Prof. Dr. Kerim BANAR
BELEDİYE BAŞKANININ SEÇİMİ
MEVZUATLA İLGİLİ KAVRAMLAR
MERKEZ TEŞKİLATI /BAŞKENT
Anayasa normlar hiyerarşisinin en üstünde yer alan ve yasama, yürütme ve yargı organlarını bağlayan temel hukuk kurallarını içerir. ANAYASA.
1982 ANAYASASINA GÖRE DEVLET ORGANLARI
HUKUKUN KAYNAKLARI Hukukun kaynakları, asıl kaynaklar ve yardımcı kaynaklar olarak ikiye ayrılır. Asıl kaynaklar: Yazılı ve yazısız kaynaklar Yardımcı.
YASAMA FONKSİYONU Maddi Bakımdan Y.F.: Genel, sürekli, objektif ve kişisel olmayan işlemler yapmak, kural koymak Şekli Bakımdan Y.F.: yasama organı.
HUKUKUN DALLARI Doç. Dr. Mustafa ÇEKER.
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ turizm mevzuatı
BELEDİYE BAŞKANININ SEÇİMİ
4483 MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASI HAKKINDA KANUN.
1982 TARİHLİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI’NDA İNSAN HAKLARI VE DEMOKRASİ Prof. Dr. Yasemin KARAMAN KEPENEKCİ Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi.
ÖĞ. gör. Benay KESKİN İŞOĞLU 3. Hafta
I. Anayasa Mahkemesi’nin Yapısı
SEÇİMLERDE ADAY OLAN KAMU GÖREVLİLERİYLE İLGİLİ REHBER
MADDE 1- Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.
II. Anayasa Mahkemesi’nin «Norm Denetimi» İşlevi
Sunum transkripti:

VATANDAŞLIK DERSİ ANAYASA GRUBU KONU: YASAMA EMİNE KALELİ 20070084 4/B 2010

Hükümet şekilleri tasnifinin dayandığı temel, 1982 ANAYASASINA GÖRE DEVLET SİSTEMİ Hükümet şekilleri tasnifinin dayandığı temel, yasama ve yürütme kuvvetlerinin birbirleriyle olan ilişkileridir. Yasama ve yürütme kuvvetleri aynı elde olursa “kuvvetler birliği” ; ayrı organlarda olursa “kuvvetler ayrılığı” sistemleri denilmektedir.  

Bu ilişkilerin niteliğine göre, başkanlık hükümet sistemi, parlamenter rejim ve meclis hükümeti sistemi olmak üzere üç hükümet sistemi olarak ayrılır. HÜKÜMET SİSTEMLERİ Başkanlık Hükümet Sistemi Parlamenter Rejim Meclis Hükümeti Sistemi

Başkanlık hükümet sistemi: Yasama ve yürütme kuvvetlerinin kesin ve sert biçimde ayrıldığı rejim. Parlamenter rejim: Yasama ve yürütme kuvvetlerinin daha yumuşak ve dengeli şekilde ayrıldığı rejim. Meclis hükümet sistemi: Yasama ve yürütme kuvvetleri halk tarafından seçilmiş bir mecliste birleşmişse bu meclis hükümet sistemidir.

Türkiye, 1982 Anayasasına göre parlamenter rejimin unsurlarını içeren bir devlet sistemine sahiptir. Parlamenter rejimi diğer rejimlerden ayıran temel özellikleri; Bakanlar Kurulunun yasama organı önünde siyasal sorumluluğunun olması. (Diğer bir ifadeyle yasama organının hükümeti denetleyebilmesi ve güvensizlik oyu kullanarak onun görevini sona erdirebilmesi.) Yürütme organının parlamentoyu fesih yetkisi. (Parlamentonun güvensizlik oyu silahına karşılık iki kuvvet arasında dengeyi sağlayabilmek için.) Yürütme organının ikiye bölünmesi. Biri siyasal bakımdan sorumsuz olan devlet başkanı diğeri ise yürütme organının sorumlu unsuru olan başbakan ve bakanlar kuruludur.

YASAMA Yasama Yetkisi; “kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak” olarak ifade edilebilir. 1961 Anayasasında Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosundan oluşan ‘iki meclisli’ bir yasama organı sistemi vardı. 1982 Anayasasında ise ‘tek meclisli’ bir sistem vardır. 1982 Anayasasında yasama yetkisinin TBMM’ ye ait olduğunu ve yetkinin devredilemeyeceği belirtilmiştir.

CUMHURİYETİN TEMEL ORGANLARI BİRİNCİ BÖLÜM YASAMA ÜÇÜNCÜ KISIM CUMHURİYETİN TEMEL ORGANLARI BİRİNCİ BÖLÜM YASAMA I. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ A. Kuruluşu Madde 75- ( Değişik: 23.7.1995-4121/8 md.) Türkiye Büyük Millet Meclisi genel oyla seçilen beş yüz elli milletvekilinden oluşur.

B. Milletvekili Seçilme Yeterliliği Madde 76- Yirmi beş yaşını dolduran her Türk milletvekili seçilebilir. (“Otuz”deyimi, 13.10.2006-5551/1 md. ile değiştirilmiştir.) En az ilkokul mezunu olmayanlar, kısıtlılar, yükümlü olduğu askerlik hizmetini yapmamış olanlar, kamu hizmetinden yasaklılar, taksirli suçlar hariç toplam bir yıl veya daha fazla hapis ile ağır hapis cezasına hüküm giymiş olanlar; zimmet, ihtilâs, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlarla, kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, terör eylemlerine katılma ve bu gibi eylemleri tahrik ve teşvik suçlarından biriyle hüküm giymiş olanlar, affa uğramış olsalar bile milletvekili seçilemezler.

Hâkimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yükseköğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu üyeleri, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri ve Silahlı Kuvvetler mensupları, görevlerinden çekilmedikçe, aday olamazlar ve milletvekili seçilemezler.

C. Türkiye Büyük Millet Meclisinin Seçim Dönemi Madde 77- Türkiye Büyük Millet Meclisinin seçimleri dört yılda bir yapılır. (“beş ” deyimi, 31.5.2007-5678/1 md. ile “dört” olarak değiştirilmiştir.) Meclis, bu süre dolmadan seçimin yenilenmesine karar verebileceği gibi, Anayasa’da belirtilen şartlar altında Cumhurbaşkanınca verilecek karara göre de seçimler yenilenir. Süresi biten milletvekili yeniden seçilebilir. Yenilenmesine karar verilen meclisin yetkileri, yeni meclisin seçilmesine kadar sürer.

D. Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin geriye bırakılması ve ara seçimleri Madde 78- Savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkan görülmezse Türkiye Büyük Millet Meclisi, seçimlerin bir yıl geriye bırakılmasına karar verebilir. Geri bırakma sebebi ortadan kalkmamışsa, erteleme kararındaki usule göre bu işlem tekrarlanabilir. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliklerinde boşalma olması halinde ara seçime gidilir. Ara seçim her seçim döneminde bir defa yapılır ve genel seçimden otuz ay geçmedikçe ara seçime gidilemez. Ancak, boşalan üyeliklerin sayısı, üye tam sayısının yüzde beşini bulduğu hallerde ara seçimlerinin üç ay içinde yapılmasına karar verilir. Genel seçimlere bir yıl kala ara seçimi yapılamaz.

E. Seçimlerin Genel Yönetim ve Denetimi Madde 79- Seçimler, yargı organlarının genel yönetim ve denetimi altında yapılır. Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçim tutanaklarını ve Cumhurbaşkanlığı seçimi tutanaklarını kabul etme görevi Yüksek Seçim Kurulunundur. Yüksek Seçim Kurulunun kararları aleyhine başka bir mercie başvurulamaz. (“ve Cumhurbaşkanlığı seçimi tutanaklarını” deyimi, 31.5.2007-5678/1 md. ile eklenmiştir.) Yüksek Seçim Kurulunun ve diğer seçim kurullarının görev ve yetkileri kanunla düzenlenir.

Yüksek Seçim Kurulu yedi asıl ve dört yedek üyeden oluşur Yüksek Seçim Kurulu yedi asıl ve dört yedek üyeden oluşur. Üyelerin altısı Yargıtay, beşi Danıştay Genel Kurullarınca kendi üyeleri arasından üye tam sayılarının salt çoğunluğunun gizli oyu ile seçilir. Bu üyeler, salt çoğunluk ve gizli oyla aralarından bir başkan ve bir başkanvekili seçerler. Yüksek Seçim Kuruluna Yargıtay ve Danıştaydan seçilmiş üyeler arasından ad çekme ile ikişer yedek üye ayrılır. Yüksek Seçim Kurulu Başkanı ve Başkanvekili ad çekmeye girmezler. Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halkoyuna sunulması, Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, işlemlerinin genel yönetim ve denetimi de milletvekili seçimlerinde uygulanan hükümlere göre olur. (“Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi” deyimi, 31.5.2007-5678/2 md. ile eklenmiştir.)

F. Üyelikle İlgili Hükümler 1. Milletin Temsili Madde 80- Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, seçildikleri bölgeyi veya kendilerini seçenleri değil bütün milleti temsil ederler.

2. And içme Madde 81- Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, göreve başlarken aşağıdaki şekilde and içerler: “ Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik ve laik Cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma; toplumun huzur ve refahı, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasaya sadakatten ayrılmayacağıma; büyük Türk milleti önünde namusum ve şerefim üzerine and içerim.”

3. Üyelikle bağdaşmayan işler Madde 82- Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Devlet ve diğer kamu tüzelkişilerinde ve bunlara bağlı kuruluşlarda; devletin veya diğer kamu tüzel kişilerinin doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak katıldığı teşebbüs ve ortaklıklarda; özel gelir kaynakları ve özel imkanları kanunla sağlanmış kamu yararına çalışan derneklerin ve devletten yardım sağlayan ve vergi muafiyeti olan vakıfların, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alamazlar, vekili olamazlar, herhangi bir taahhüt işini doğrudan veya dolaylı olarak kabul edemezler, temsilcilik ve hakemlik yapamazlar.

Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, yürütme organının teklif, inha, atama veya onamasına bağlı resmi veya özel herhangi bir işle görevlendirilemezler. Bir üyenin belli konuda ve altı ayı aşmamak üzere Bakanlar Kurulunca verilecek geçici bir görevi kabul etmesi, Meclisin kararına bağlıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği ile bağdaşmayan diğer görev ve işler kanunla düzenlenir.

4. Yasama Dokunulmazlığı Madde 83-Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden, Mecliste ileri sürdükleri düşüncelerden, o oturumdaki Başkanlık Divanının teklifi üzerine Meclisçe başka bir karar alınmadıkça bunları Meclis dışında tekrarlamak ve açığa vurmaktan sorumlu tutulamazlar. Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz. Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali ve seçimden önce soruşturmasına başlanılmış olmak kaydıyla Anayasanın 14 üncü maddesindeki durumlar bu hükmün dışındadır. Ancak, bu halde yetkili makam, durumu hemen ve doğrudan doğruya Türkiye Büyük Millet Meclisine bildirmek zorundadır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi hakkında, seçiminden önce veya sonra verilmiş bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, üyelik sıfatının sona ermesine bırakılır; üyelik süresince zamanaşımı işlemez. Tekrar seçilen milletvekili hakkında soruşturma ve kovuşturma, Meclisin yeniden dokunulmazlığını kaldırmasına bağlıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisindeki siyasi parti gruplarınca, yasama dokunulmazlığı ile ilgili görüşme yapılamaz ve karar alınamaz.

5. Milletvekilliğinin Düşmesi Madde 84- İstifa eden, milletvekilinin milletvekilliğinin düşmesi, istifanın geçerli olduğu Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanınca tespit edildikten sonra, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca kararlaştırılır. Milletvekilliğinin kesin hüküm giyme veya kısıtlanma halinde düşmesi, bu husustaki kesin mahkeme kararının Genel Kurula bildirilmesiyle olur. 82.maddeye göre milletvekilliğiyle bağdaşmayan bir görev veya hizmeti sürdürmekte ısrar eden milletvekilinin milletvekilliğinin düşmesine, yetkili komisyonun bu durumu tespit eden raporu üzerine Genel Kurul gizli oyla karar verir.

Meclis çalışmalarına özürsüz veya izinsiz olarak bir ay içerisinde toplam beş birleşim günü katılmayan milletvekilinin milletvekilliğinin düşmesine, durumun Meclis Başkanlık Divanınca tespit edilmesi üzerine, Genel Kurulca üye tamsayısının salt çoğunluğunun oyuyla karar verilebilir. (Başlık, 23.7.1995-4121/9 md. ile “üyelik düşmesi yerine milletvekilliğinin düşmesi” şeklinde olmuştur.)

6. İptal İstemi Madde85-(Değişik:23.7.1995-4121/10 md.) Yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına veya milletvekilliğinin düşmesine 84. maddenin birinci, üçüncü veya dördüncü fıkralarına göre karar verilmiş olması hallerinde Meclis Genel Kurulunun kararının alındığı tarihten başlayarak yedi gün içerisinde ilgili milletvekili veya bir diğer milletvekili, kararın, anayasaya, kanuna veya iç tüzüğe aykırılığı iddiasıyla iptali için Anayasa Mahkemesine başvurabilir. Anayasa Mahkemesi iptal istemini 15 gün içerisinde kesin karara bağlar.

7. Ödenek ve Yolluklar Madde 86- Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin ödenek, yolluk ve emeklilik işlemleri kanunla düzenlenir. Ödeneğin aylık tutarı en yüksek Devlet memurunun almakta olduğu miktarı, yolluk da ödenek miktarının yarısını aşamaz. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri ile bunların emeklileri T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilirler ve üyeliği sona erenlerin istekleri halinde ilgileri devam eder. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerine ödenecek ödenek ve yolluklar, kendilerine T.C. Emekli Sandığı tarafından bağlanan emekli aylığı ve benzeri ödemelerin kesilmesini gerektirmez. Ödenek ve yollukların en çok üç aylığı önceden ödenebilir.

KONUYLA İLGİLİ ÇIKMIŞ KPSS SORULARI I.Aşağıdakilerden hangisi siyasi partilere üye olabilir? Hakimler ve savcılar Silahlı kuvvetler mensupları Memurlar Lise öğrencileri Üniversite Öğrencileri

II. Yasama dokunulmazlığı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Siyasi parti gruplarınca yasama dokunulmazlığı ile ilgili görüşme yapılamaz. Milletvekilliği ile bağdaşmayan bir görev alan milletvekilliğinin üyeliğinin düşmesine genel kurulun gizli oyuyla karar verilir. Meclisin, dokunulmazlığın kaldırılmasına ilişkin kararına karşı 7 gün içinde Anayasa Mahkemesinde dava açılabilir. Anayasa Mahkemesi iptal istemini 15 gün içinde kesin karara bağlar. Dokunulmazlığın kaldırılması için 2/3 meclis çoğunluğu gerekir.

III. Aşağıdakilerden hangisi milletvekillerinin sahip oldukları yasama dokunulmazlığının bir sonucudur? Milletvekillerinin gerekli gördükleri konularda bakanlara soru yöneltmeleri Milletvekillerinin TBMM çalışmalarına katılma zorunluluğunun bulunmaması Milletvekillerinin Meclis kararı olmaksızın tutuklanamaması Milletvekillerine milletvekilliği süresince konut tahsis edilmesi Milletvekillerinin görevleri ile bağdaşan mesleklerini yürütebilmesi

IV. TBMM seçimleri hangi gerekçeyle 1 yıl ertelenebilir? Ağır ekonomik bunalım Yaygın şiddet hareketleri Ayaklanma Savaş Askeri harekat

V. 1982 Anayasasına göre TBMM üyeleri aşağıdakilerden hangisini temsil eder? Milleti Seçildikleri bölgeyi Kendilerini seçen seçmenleri Mensubu oldukları siyasi partiyi Devleti