VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI Hazırlayan: Dr. Suha ÖZKAN

VEREM HASTALIĞI NEDİR?

‘’Mycobacterium tuberculosis’’ isimli mikrobun insanlarda yaptığı, en sık akciğerlerde olmak üzere tüm organları tutabilen, bulaşıcı ve tedavi olunmazsa öldürücü bir hastalıktır.

DÜNYADA VEREM Bugün, dünya nüfusunun üçte biri (yaklaşık 2 milyar kişi) verem mikrobu ile enfektedir. Her yıl 8 milyon kişi verem hastalığına yakalanmakta, bunlardan 2 milyonu ölmektedir.

TÜRKİYE’DE VEREM Kayıtlara göre her yıl ortalama 20 bin kişi verem hastalığına yakalanmaktadır. Türkiye'de 10 ile 20 milyon arası bir nüfusun enfekte olduğu, yani vücutlarında verem mikrobu olduğu hesaplanmaktadır. Gelişmiş ülkelere göre, verem hastalığına yakalanma oranı hala çok yüksektir.

NASIL BULAŞIR?

Hastaların aksırma, öksürme ve hapşırmaları sırasında etrafa saçtıkları verem mikroplarının sağlam kişiler tarafından solunması ile hastalık bulaşır. Verem mikrobu güneş görmeyen ve iyi havalanmayan yerlerde saatlerce havada kalabilir. Çatal, kaşık ve eşyalarla bulaşma olmaz. Kalıtsal değildir.

(tedavi olmayan dirençli bir hasta da dirençli mikropları bulaştırır) Tedavi olmayan bir verem hastası her yıl yaklaşık 10-15 kişiyi enfekte eder. (tedavi olmayan dirençli bir hasta da dirençli mikropları bulaştırır) Verem hastası

Verem mikrobu vücuda girdikten sonra yıllarca hastalık yapmadan akciğerlerde bekleyebilir. Vücudunda verem mikrobu taşıyanların yaklaşık % 5-10’u daha sonraki yıllarda VEREM HASTASI olabilecektir.

HASTALIK BELİRTİLERİ NELERDİR?

ÖKSÜRÜK: 15 günden fazla süren ve inatçı karakterde öksürük en sık görülen belirtidir. BALGAM VE KAN TÜKÜRME: Bazı durumlarda, özellikle teşhis ve tedavide geç kalınırsa, kanlı balgam görülebilir.

ZAYIFLAMA ve İŞTAHSIZLIK ATEŞ ve GECE TERLEMESİ ZAYIFLAMA ve İŞTAHSIZLIK

VEREM HASTALIĞI TEŞHİSİ NASIL KONULUR?

Veremli bir hastanın akciğer grafisi BALGAM MUAYENESİ: Verem teşhisinde en önemli yöntemdir. Verem şüphesi olanlarda mutlaka yapılmalıdır. Balgamın mikroskopik incelemesinde mikrop görülen hastalar bulaştırıcıdır. Ayrıca kültüre de ekilerek üreme olması beklenir. RÖNTGEN FİLMİ ÇEKİLİR: Veremli bir hastanın akciğer grafisi

TÜBERKÜLİN CİLT TESTİ(PPD) YAPILIR Özellikle çocuklarda anlamlı olan bu test, kişinin verem mikrobu ile karşılaşıp karşılaşmadığını öğrenmemizi sağlar. Bu testin yüksek ölçülmesi kesinlikle kişinin verem hastası olduğunu göstermez. Testi yüksek çıkan ’ENFEKTE’ kişinin yakınları taranarak hastalık olup olmadığı araştırılır. Türkiye’de yaklaşık her 4 veya beş kişiden birinde, bu testin yüksek çıkabileceği unutulmamalıdır. Sol kola yapılan test 48-72 saat sonra ölçülür.

VEREM HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Verem hastalığı düzenli ilaç kullanmakla 6-9 ayda tamamen iyileşir. İlaçlarını düzenli kullanan hastalar bulaştırıcı değildir. Verem tedavi ilaçları dispanserlerden ücretsiz verilir.

Doğrudan gözetimli tedavi: Verem ilaçları imkan bulunan yerlerde sağlık personelinin gözetimi altında kullanılır. Bu sayede tedaviye uyum sağlanır.

TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?

Çevresindekilere verem mikrobunu saçmaya devam eder. Yetersiz tedavi görürse, hastalığı ilaçlara karşı direnç kazanır ve daha sonra tedavi olma şansı kaybolur. Tedaviyi reddeden bir hasta için ölüm kaçınılmazdır.

VEREMDEN NASIL KORUNABİLİRİZ?

En iyi korunma, bulaştırıcı verem hastalarının erkenden bulunması ve etkili tedavisidir. Şikayetimiz olursa Verem Savaş Dispanserlerine başvurmalıyız.

Doğumdan 2-3 ay sonra birinci BCG aşısı uygulanır. İlkokul birinci sınıfa giden öğrencilere PPD testi yapıldıktan sonra ikinci BCG aşısı uygulanır.

Verem hastalığına yakalananların aileleri ve yakınları Verem Savaş Dispanserlerine davet edilerek kontrol edilir. Yeni hasta bulunursa tedavi edilir. Bulaştırıcı olan hastaların yakın temaslılarına koruyucu ilaç verilir.

HASTALIKTAN KORKMA GEÇ KALMAKTAN KORK ÖKSÜRÜRKEN VEYA AKSIRIRKEN BİR MENDİLLE AĞZINI ÖRT. SIK SIK ELLERİNİ YIKA. BULUNDUĞUN ORTAMI SIK HAVALANDIR. ASLA SİGARA İÇME, YANINDA İÇİLMESİNE İZİN VERME.