Piyasa Bilgi Sistemi İşletme Müdürü PMUM UZLAŞTIRMA UYGULAMALARI Ö.Metin GÖKGÖZ Piyasa Bilgi Sistemi İşletme Müdürü Ankara, 03-04.08.2006

UZLAŞTIRMA UYGULAMALARI PMUM UZLAŞTIRMA UYGULAMALARI DENGELEMENİN UZLAŞTIRILMASI MALİ UZLAŞTIRMA

DENGELEMENİN UZLAŞTIRILMASI PMUM DENGELEMENİN UZLAŞTIRILMASI

14:00- 15:00 Saatleri Arasında YAL Talimatları alan Dengeleme Biriminin Uzlaştırılması SMF=150YTL/MWh SDF (Gündüz) =110 YTL/MWh İSKK (Gündüz) = 0,03 a) 0 kodlu YAL talimatı için fiyatlandırma; 150MW 0 kodlu talimatlar SMF üzerinden hesaplanır. 0 kodlu için = Kabul edilen YAL2 Miktarı x SMF = 30 MWh x 150 = 4500 YTL alır. EAK 5 MWh “1”kodlu talimat 130MW 14:45 30 MWh “0”kodlu talimat 100MW b) 1 kodlu YAL talimatı için fiyatlandırma; GÜP YAL1<= SMF ise YAF1= SMF den YAL1>SMF ise YAF1=YAL1; YAL2<= SMF ise YAF2= SMF den YAL2>SMF ise YAF2=YAL2; den hesaplanır. (YAL2;YAT2) = (140;100)YTL/MWh 50MW 1 kodlu için = Kabul edilen YAL2 Miktarı x YAF2 Fiyatı = 5 MWh x 150 = 700 YTL alır. MKÜD (YAL1;YAT1) = (120;90)YTL/MWh 14:00 15:00

14:00- 15:00 Saatleri Arasında YAL Talimatları alan Dengeleme Biriminin Uzlaştırılması SMF=150YTL/MWh SDF (Gündüz) =110 YTL/MWh İSKK (Gündüz) = 0,03 c) Teslim Etmeme; 150MW Teslim etmeme ücreti hesaplanırken YAL1 ve YAL2 talimatları için ayrı ayrı hesaplama yapılır. Verdiğimiz örnekte YAL 1 talimatı verilmediği için YAL1 yönünde teslim etmeme durumu olmayacaktır. Teslim etmeme Miktarı hesaplanması; Ay sonunda dengeleme birimine ait dengelemeye esas sayaç endeks değerlerinden hesaplanacaktır. Verilen örnekte dengeleme biriminin teslim etmemeye girmemesi için; İSVM = GÜP+ “0” Kodlu YAL2 talimatı + “1” Kodlu YAL2 talimatı; = 100MWh + 30MWh + 5MWh =135 MWh olmalıdır. EAK 5 MWh “1”kodlu talimat 130MW 14:45 30 MWh “0”kodlu talimat 100MW GÜP (YAL2;YAT2) = (140;100)YTL/MWh 50MW MKÜD (YAL1;YAT1) = (120;90)YTL/MWh 14:00 15:00

14:00- 15:00 Saatleri Arasında YAL Talimatları alan Dengeleme Biriminin Uzlaştırılması SMF=150YTL/MWh SDF (Gündüz) =110 YTL/MWh İSKK (Gündüz) = 0,03 1. Durum : Dengeleme birimi YAL2 talimatının tamamını yerine getirmemiştir. Sayaçlardan okunan değere göre İSVM = 125 MWh ise; Toplam Teslim etmeme miktarı = 135 - 125 = 10 MWh dir. Yani dengeleme birimi 10 MWh YAL2 talimatının yerine getirmemiştir. Fiyatlandırma; Teslim etmeme ücreti = Teslim Etmeme Miktarı x max (YAF2 – SDF; 0) x (1 - İSKK)= 10 MWh x max (150-110;0)x(1-0,03) = 10 MWh x max (40,0)x(0,97) = 10 MWh x 40 x 0,97 = 388 YTL ödeme yapar. YAL1<= SMF ise YAF1= SMF den YAL1>SMF ise YAF1=YAL1; YAL2<= SMF ise YAF2= SMF den YAL2>SMF ise YAF2=YAL2; 150MW EAK 5 MWh “1”kodlu talimat 130MW 14:45 30 MWh “0”kodlu talimat 100MW GÜP (YAL2;YAT2) = (140;100)YTL/MWh 50MW MKÜD (YAL1;YAT1) = (120;90)YTL/MWh 14:00 15:00

14:00- 15:00 Saatleri Arasında YAL Talimatları alan Dengeleme Biriminin Uzlaştırılması SMF=150YTL/MWh SDF (Gündüz) =110 YTL/MWh İSKK (Gündüz) = 0,03 2. Durum : Dengeleme birimi YAL2 talimatının üzerinde daha fazla üretim yerine getirmiştir. (Teslim etmeme Miktarı =0) Sayaçlardan okunan değere göre İSVM = 145 MWh ise; Teslim etmeme miktarı = 135 - 145 = - 10 MWh < 0 olduğundan; Dengeleme birimi 10 MWh daha fazla üretim yapmıştır. Bu miktar Teslim etmeme hesabına dahil edilmeyecektir. Bu fazla üretim enerji dengesizliğinin uzlaştırılmasında gündüz döneminde hesaba girecektir. 150MW EAK 5 MWh “1”kodlu talimat 130MW 14:45 30 MWh “0”kodlu talimat 100MW GÜP (YAL2;YAT2) = (140;100)YTL/MWh 50MW MKÜD (YAL1;YAT1) = (120;90)YTL/MWh 14:00 15:00

15:00- 16:00 Saatleri Arasında YAT Talimatları alan Dengeleme Biriminin Uzlaştırılması SMF=90 YTL/MWh SDF (Gündüz) =110 YTL/MWh İSKK (Gündüz) = 0,03 a) 0 kodlu YAT talimatı için fiyatlandırma; 0 kodlu talimatlar SMF üzerinden hesaplanır. 0 kodlu için = Kabul edilen YAT2 Miktarı x SMF = 20 MWh x 90 YTL/MWh = 1800 YTL öder. 150MW EAK 100MW GÜP “0”kodlu talimat 20 MWh b) 1 kodlu YAT talimatı için fiyatlandırma; 80 MW 15:45 YAT1>= SMF ise YTF1= SMF den YAT1<SMF ise YTF1=YAT1; YAT2>= SMF ise YTF2= SMF den YAT2<SMF ise YTF2=YAT2; den hesaplanır. 5 MWh “1”kodlu talimat (YAL2;YAT2) = (140;100)YTL/MWh 1 kodlu için = Kabul edilen YAT2 Miktarı x YTF2 Fiyatı = 5 MWh x 90 YTL/MWh = 450 YTL öder. 50MW MKÜD (YAL1;YAT1) = (120;90)YTL/MWh 15:00 16:00

15:00- 16:00 Saatleri Arasında YAT Talimatları alan Dengeleme Biriminin Uzlaştırılması SMF= 90 YTL/MWh SDF (Gündüz) =110 YTL/MWh İSKK (Gündüz) = 0,03 c) Teslim Etmeme; Teslim etmeme ücreti hesaplanırken YAT1 ve YAT2 talimatları için ayrı ayrı hesaplama yapılır. Verdiğimiz örnekte YAT 1 talimatı verilmediği için YAT1 yönünde teslim etmeme durumu olmayacaktır. Teslim etmeme Miktarı hesaplanması; Ay sonunda dengeleme birimine ait dengelemeye esas sayaç endeks değerlerinden hesaplanacaktır. Verilen örnekte dengeleme biriminin teslim etmemeye girmemesi için; İSVM = GÜP- “0” Kodlu YAT2 talimatı - “1” Kodlu YAT2 talimatı; = 100MWh - 20MWh - 5MWh = 75 MWh olmalıdır. 150MW EAK 100MW GÜP “0”kodlu talimat 20 MWh 80 MW 15:45 5 MWh “1”kodlu talimat (YAL2;YAT2) = (140;100)YTL 50MW MKÜD (YAL1;YAT1) = (120;90)YTL 15:00 16:00

15:00- 16:00 Saatleri Arasında YAT Talimatları alan Dengeleme Biriminin Uzlaştırılması SMF=90 YTL/MWh SDF (Gündüz) =110 YTL/MWh İSKK (Gündüz) = 0,03 1. Durum : Dengeleme birimi YAT2 talimatının tamamını yerine getirmemiştir. Sayaçlardan okunan değere göre İSVM = 90 MWh ise; Toplam Teslim etmeme miktarı = 90 - 75 = 15 MWh dir. Yani dengeleme birimi 15 MWh YAT2 talimatını yerine getirmemiştir. Fiyatlandırma; Teslim etmeme ücreti = Teslim Etmeme Miktarı x max (SDF – YTF2; 0) x (1 - İSKK)= 15 MWh x max (110-90,0)x(1- 0,03) = 15 MWh x max (20,0)x(0,97) = 15 MWh x 20 YTL/MWh x 0,97 = 291 YTL ödeme yapar. YAT1>= SMF ise YTF1= SMF den YAT1<SMF ise YTF1=YAT1; YAT2>= SMF ise YTF2= SMF den YAT2<SMF ise YTF2=YAT2; 150MW EAK 100MW GÜP “0”kodlu talimat 20 MWh 80 MW 15:45 5 MWh “1”kodlu talimat 60 MW (YAL2;YAT2) = (140;100)YTL 50MW MKÜD (YAL1;YAT1) = (120;90)YTL 15:00 16:00

15:00- 16:00 Saatleri Arasında YAT Talimatları alan Dengeleme Biriminin Uzlaştırılması SMF=90 YTL/MWh SDF (Gündüz) =110 YTL/MWh İSKK (Gündüz) = 0,03 2. Durum : Dengeleme birimi YAT2 talimatının altında daha az üretim yerine getirmiştir. (Teslim etmeme Miktarı =0) Sayaçlardan okunan değere göre İSVM = 60 MWh ise; Teslim etmeme miktarı = 60 - 75 = - 15 MWh < 0 olduğundan; Dengeleme birimi 15 MWh daha az üretim yapmıştır. Bu miktar Teslim etmeme hesabına dahil edilmeyecektir. Bu az üretim enerji dengesizliğinin uzlaştırılmasında gündüz döneminde hesaba girecektir. 150MW EAK 100MW GÜP “0”kodlu talimat 20 MWh 80 MW 15:45 5 MWh “1”kodlu talimat 60 MW (YAL2;YAT2) = (140;100)YTL 50MW MKÜD (YAL1;YAT1) = (120;90)YTL 15:00 16:00

Dengeleme biriminin saat 14:00 -15:00 ve 15:00-16:00 arasında aldığı YAL/YAT talimatları için faturalama; Saat : 14:00-15:00 için; Miktar Alacak (YTL) Borç (YTL) Kabul Edilen YAL 35 MWh 5200 - Kabul Edilen YAT Yerine Getirilemeyen Yük Alma 10 MWh 388 Yerine Getirilemeyen Yük Atma Saat : 15:00-16:00 için; Miktar Alacak Borç Kabul Edilen YAL - Kabul Edilen YAT 25 MWh 2250 Yerine Getirilemeyen Yük Alma Yerine Getirilemeyen Yük Atma 15 MWh 291 TOPLAM (YTL) 5200 2929 2271

PMUM MALİ UZLAŞTIRMA

Dengeleme biriminin Enerji Dengesizlik Tutarının Hesaplanması Dengeleme biriminin verilen örnekte olduğu gibi sadece 14:00-16:00 arasında YAL/YAT talimatı aldığını kabul edelim. İSKK (Gündüz) = 0,03 ise (1-İSKK)=0,97 Gündüz Puant Gece SDF 110 YTL/MWh 130 YTL/MWh 100 YTL/MWh A-Uzlaştırmaya esas Veriş Miktarı (UEVM) 50.000 70.000 40.000 B-Uzlaştırmaya esas Çekiş Miktarı (UEÇM) 46.000 45.000 C-İkili Anlaşma Satış Miktarı (MWh) 10.000 15.000 D-İkili Anlaşma Alış Miktarı (MWh) E-Kabul edilen YAL Miktarı 35 MWh F-Kabul edilen YAT Miktarı 25 MWh G-Enerji Dengesizlik Miktarı (a-b)-(c-d)+(f-e)*(1-ıskk) (4.000-10.000)+(10*.97)=-5903 H-Enerji Dengesizlik Tutarı G * SDF - 5990,3 *110