TTNET IPv6 Geçiş Stratejisi

Ajanda IPV6’nin sağladıkları IPV6 ‘nın özellikleri ve hangi kurumlara gerektiği TTNET’in IPV6 desteğini sağlayabilmesi için temel uyum alanları IPV6’ya geçiş için stratejimiz Dünyada IPV6 geçiş örnekleri ve örnek IPV6 projeleri IPV6 geçiş istatistikleri IPV6 Geçişi tetikleyen unsurlar Dünyada IPV6 Hızlı Yayılmasına Engeller IPV6 Geçişindeki Risklerimiz Temel Geçiş Adımları TTNET’in IPV6 ilgili görüşleri TTNET’in stratejisinden önce IPV6’nın bize ne kazandırdıklarına bakmamız lazım. Öne çıkan temel faydaları sunumda görüldüğü gibidir.

IPV6’nın Sağladıkları IPV4’e göre çok daha fazla IP adresi Protokolun içerdiği şifreleme ile daha güvenli iletişim Mobil uygulamaları kolaylaştıran yapı Uçtan uca erişim ve NAT ‘in etkilerinden kurtulma Auto-configuration özellikleri ile hizmet devreye almada kolaylık (tak-çalıştır) Evdeki PC dışındaki elektronik cihazların internete açılmasına daha kolay imkan vermesi TTNET’in stratejisinden önce IPV6’nın bize ne kazandırdıklarına bakmamız lazım. Öne çıkan temel faydaları sunumda görüldüğü gibidir.

IPV4 ‘ün Bitmesi Ipv4 adreslerinin 2010’da biteceği ve yeni adres dağıtımlarının duracağı tahmin ediliyor. Bu durum dünyadaki IPV6 geçişini gerektiren en önemli nedendir.

IPV6 Adres Sayısı 340,282,366,920,938,463,374,607,432,768,211,456 (IPv6 Address Space - 340 Trillion Trillion Trillion) vs 4,294,967,296 (IPv4 Address Space 4 Billion) Bu slide IPV6 ile ne kadar IP’miz olacağını gösteriyor. (IP adedine dikkat çekmek için koydum.isterseniz çıkarabiliriz)

IPV6 Security IPV4’de uçtan uca encryption için extra işlemler gerektiriyordu.. Yaygın kullanım ise firewallara kadar encryption yapılıp iç networklerde paketlerin açık olarak iletilmesi şeklindeydi. Ipv6 ile protkolun kendi özelliği sayesinde uçtan uca şifreleme yapılmakta araya girerrek trafiği kopyalama ve inceleme imkanı çok zorlaşmaktadır.

Uçtan Uca Erişim NAT internet üzerinde yenilikleri ciddi şekilde engelleyen bir uygulamadır . IPV6 ile NAT’a gerek kalmayacaktır ve yeni uygulamaların önü açılacaktır. VOIP uygulamaları kolaylaşmaktadır. P2P uygulamalar daha kolay çalışacaktır ve benzeri uygulamalar artacaktır. Ev ve işyerlerindeki bütün elektronik sistemlerin uzaktan yönetim imkanları artacaktır. (Burada söylenecekler slide’in içinde) Bu özellik için şöyle denebilir. “IPv6 will enable the move from the one-way Internet to the two-way Internet: The New Internet.”

Autoconfiguration Özellikleri IPV6 destekli ürünler önceden konfigure edilmeden kendileri internete bağlandıkları anda çalışmaya başlayacaktır. Bu özellik sayesinde tak-çalıştır özelliğindeki ürünler artacaktır. Elektronik cihazların devreye alma ve işletmelerinde operasyonel maliyetler düşecektir. (Burada söylenecekler slide’in içinde)

IPV6 Kullanan Elektronik Cihazların Artışı Soldaki tabloya bakınca önüzmüdeki yıllarda PC’lerin IP destekli diğer elektronik cihazların sayısına göre ne kadar az olacağını görüyoruz. IPV6 ihtiyaçlarının ne tür cihazlardan geleceğini göstermek için bu tablo iyi bir örnek olmaktadır. Ayrıca ev içindeki IP kullanan cihazların sayısıda artacaktır. Bu cihazlara dışardan erişme ve uzaktan yönetme ihtiyacı IPV6’yı daha çok gerekli kılmaktadır.

IPV6 ‘nın özellikleri ve ihtiyaç duyan kurumlar IP adedi sorunu Güvenlik IPV6 uygulamaları Multicasting kolaylığı IPV6 önemi Broadband Operatorler Evet Kritik değil. Uzun vadede evet. Home networking kapsamında yeni IPV6 destekli ürünler,P2P ve Grid uygulamalar IPTV üreticileri şu anda daha çok IPV4 ‘e göre ekipman üretiyor. ** Büyük Kurumsal Şirketler Private IP kullanıldığı için gerekli değil. Uygulama alanları var ama kritik değil. Yaygın kullanım yok. * Mobil Operatorler Push e-mail, mobil sensor uygulamaları, telematik,sürekli online olmayı gereketiren uygulamalar Mobile’de hem IP ihtiyacı fazla hemde IPV6’nin verimliliğine ihtiyaç var. *** Burada IPV6 özelliklerinin en çok hangi kurumlar tarafından ihtiyaç duyulduğu anlatılmaya çalışılmıştır. IP adedi kurumsal şirketlerden çok mobil operatorlerin ve internet servis sağlayıcıların sorunudur. Kurumsal firmalar daha çok private IP’leri kullandığı için bu açıdan IPV6’ya ihtiyaçları yoktur. . Uçtan uca şifreleme bütün kurumlar tarafında kullanılabilir ama internet trafiğinden çok kurumsal firmaların kurum içi trafiklerinde daha faydalı olacaktır. IPV6 uygulamaları hem mobil hemde sabit operatorler için artmaktadır. Bu uygulamalardan örnekler sunumda gösterilmiştir. Multicast teknolojisi IPV4’e göre daha verimlidir ve buna mobile TV uygulamlarının ihtiyacı daha çoktur. IPV6 mobil operatorlerde IP değişmeden hareket edebilme imkanı sağlar ve böylece kesintisiz haberleşme imkanı daha kolay olur.

TTNET için Temel IPV6 uyum alanları TTNET Yönetimindeki Network Donanımları IPV6 Internet bağlantısı ve Omurga Linkleri Sistemler (Kimlik doğrulama altyapısı,DNS vs.) TTNET 3 temel IPV6 uyumluluk alanı olarak şunları seçmiştir. NETWORK DONAIM : TTNET dereye almakta olduğu bütün omurga ekipmanlarında IPV6 desteğini zorunlu tutmaktadır. Modemler ise işletim sistemi upgrade’i ile ve bazı modemlerde ise ek olarak memory upgrade’i ile IPV6 uyumlu hale gelebilmektedir. BAĞLANTILAR : IPV6 adresi kullanan kullancıların diğer IPV6 kaynaklara erişmesi için dünyada oluşmuş IPV6 omurgaya erişim ihtiyacımızı TT sağlayacaktır. TT’de Level3 üzerinden mevcut bir erişim vardır. Ayrıca TTNET Omurga linklerini’de TT’den almaktadır. Bu linkler IP açısında transparent olacaktır ve TTNET’in IPV6’yı taşımasına imkan verecektir. SİSTEMLER : Internet erişiminde gerekli olan temel sistemlerin IPV6 destekli olanları kurulacaktır.Username/password authentication için kullanılan sistemler ve DNS’lerin mevcut olanlarına IPV6 versiyonları eklenecektir.

IPV6 Geçiş Stratejisi V4 Dual Stack 2 BRAS 4 3 5 1 Internet IPV6/IPV4 destekli Omurga Router’ı Dual Stack BRAS 2 Adsl Modem (IPV4) 4 IPV6/IPV4 Translator IPV6 müşterilerinin normal internete erişimi için NAT cihazı Adsl Modem (IPV6) DNSv6 , RaidusV6 V6 Internet 3 5 TTNET’in IPV6 ile ilgili planı genel hatları ile şöyledir. Omurgada IP sonlandıran ekipmanlar iki protokolude aynı anda destekleyecek (dual-stack) şekilde çalışacaktır. (2) IPV6 çalışan Internet omurgasına erişim sağlanacaktır. (3) Normal internete erişim için IPV6’dan IPV4’e çeviren NAT cihazları konulacaktır. (4) DNS ve Radius sistemlerine IPV6 destekli sunucular eklenecektir. (5) Bu altyapılar hazır olduktan sonra IPV6 çalışan müşteriler devreye alınabilecektir. (1) Böylece IPV4 ve IPV6 müşteriler paralel olarak çalışacaktır ve doğal bir geçiş olacaktır. IPV6 adresi kullanan kullancıların diğer IPV6 kaynaklara erişmesi için dünyada oluşmuş IPV6 omurgaya erişim ihtiyacımızı TT sağlayacaktır. TT’de mevcut bir erişim vardır. 1 IPV6 sistemlerin DNS vb. İhtiyaçları için sunucu havuzu IPV6 çalışan omurgaya erişim IPV6 çalışan Müşteri ekipmanları

TTNET Servisleri ve IPV6 Stratejileri Altyapı/Hizmet Mevcut Durum Strateji ADSL IPV4 ve public IP Omurga’da paralel destek. Uçta sadece v4 yada v6. WIFI IPV4 , private IP Hem omurgada hem hotspotta IPV4,IPV6 paralel destek WIMAX n/a IPTV IPV4, private IP Omurga’da paralel destek. Uçta ADSL hizmeti ile paralel olacak şekilde sadece v4 yada v6.

Dünyada IPV6’ya Geçiş Örnekleri Amerikada Comcast’in 20 Milyon müşterisi için ev başına ortalama 10 IP’ye (2 STB, CM, VOIP phone vs.) ihtiyacı olduğu için IPV6’ya geçmek zorunda kalan örnek bir operatordur. Japonya’da NTT East IPTV hizmetini ve IPTV üzerinden interaktif hizmetler için IPV6 kullanmaktadır. Adsl kullnıcıları da 2001 yılından beri IPV6 hizmet alabilmektedir. Fransa Telekom 2005’den beri ülke çapında IPV4 ile paralel olarak IPV6 servisi vermektedir. Güney Kore de 2005’den beri network servislerinin çoğunda IPV6 desteği verilmeye başlandı. Erişim tarafının 2013’de tamamen IPV6 olacağı planlanmış. Uzak doğuda ticari IPV6 servisler mevcut ve artıyor. Avrupada ticari uygulama az fakat test networkleri yaygın. Amerikada uzakdoğuya göre az fakat ticari uygulamalar var.

Dünyada IPV6 kullanım örnekleri Japonya deprem izleme altyapısında IPV6 kullanmaktadır. Bu sayeden aynı anda çok fazla sensordan çok hızlı bilgi alabildiği gibi çok fazla terminalıda aynı anda bligilendirebilmektedir. Yine aynı ülkede 7000 den fazla şubesi olan market IPV6 Multicasting ile reklamlarını online yapabilmektedir. Çin 2008 olimpiyatlarındaki bütün haberleşme altyapısını IPV6 ile kurmuştur Asya ülkelerinde bina/ofis yönetiminde yaygın olarak kullanımı ile 20-30% arası enerji tasarrufu yapılmaktadır.

Japonya’da Deprem Uyarı Sistemi

Dünyada IPV4 dağılımı Amerika’da yaklaşık kişi başı 10 IP ayrılmışken Asya’da 10 kişiye bir IP ayrılmıştır. Bu rakamlar Asya’da IPV6 kullanımının yaygın kullanılmasının nedenini ortaya koymaktadır.

Dünyada IPV6 ile ilgili istatistikler -1 IPV6 trafiğinin IPV4 trafiğine oranı 0,1% den daha düşüktür. RIPE’in verdiği istatistiğe göre dünyadaki operatorlerin 3,3%’ü IPV6 ile ilgili aktivite içindeler. (IPV6 omurgalarına bağlantı vs.)

IPV6 kullanım yaygınlığı V: Internetteki aktif prefix sayısı A: Ülke olarak alınan IPV6 prefix sayısı Şu anda aktif olan tek route’umuz var. Internet (IPV6) omurgasındaki route sayılarına göre ülkelerin durumunu gösteren rapordur. Türkiye’den 17 prefix alınmış ama omurgaya sadece 1 tanesi bağlıdır.

IPV6 Geçişi tetikleyen unsurlar Windows Vista’nın IPV6 desteklemesi Home Networking ve Triple-play ile artan IP ihtiyacı Sensor network ihtiyaçları PC dışında artan IP destekli cihaz çeşidi Sabit ve mobil şebekelerin yakınsaması VOIP hizmetlerinin yaygınlaşması (NAT sorunu ortadan kalkacağı için) Mobile Multicast uygulamaları RFID uygulamaları Rakiplere karşı avantaj sağlamak

Dünyada IPV6 Hızlı Yayılmasına Engeller IPV6 destekli tüketici donanımları ve yazılımları yeterli olmaması E-mail,web ,messenger gibi hizmetler veren büyük firmaların IPV6 versiyonlarının olmaması Operaterlerin desteğinin yeterli olmaması veya test aşamasında olmaları Tecrubeli ve yetişmiş teknik eleman eksiği Omurga network ekipmanları genelde hazır fakat ölçeklenebilir örnekler az NAT’in yaygınlaşması (InterNET yerine interNAT oluyor )

IPV6 Geçişindeki Risklerimiz Çalışan network üzerinde geliştirilecek olması Network Yönetim Sistemlerinde IPV6 desteklerinin yaygın olmaması Dual-stack destekli donanım ve yazılımlarda büyüme ile gelen muhtemel sorunlar

Temel Geçiş Adımları Stratejinin belirlenmesi ve planlama Teknik personelin eğitimi IPV6 adres temini ve planlaması Lab ortamlarında denemeler ve pilot network kurulumu Omurga’nın hazır hale getirilmesi (network ve sistem) Müşteri networklerine ve ekipmanlarına IPV6 servisi verilmesi Uzun vadede Sadece IPV6 bir altyapı için servis bazlı migration’lar

TTNET’in IPV6 ilgili görüşleri IPV6’da öncü ülklerin hepsinde hükümet desteği dikkat çekiyor. Türkiye’de de olmalı. Ülke çapında bir IPV6 omurga olmalı ve ISP’ler peering yapabilmeli (TT’de ve ULAKBIM’de bu konuda çalışma var) Bazı Avrupa ülkelerinde olduğu gibi IPV6 ayrı bir servis olarak satılmamalı