ÇOCUKLUK ÇAĞINDA AŞILAR Nükhet ALADAĞ ÇİFTDEMİR Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Anabilim Dalı

Aşılama hastalıklardan korunmanın en başarılı ve en ucuz yöntemini oluşturmaktadır.

TEMEL AMAÇ Başta bebekler ve çocuklar olmak üzere toplumda aşı ile korunabilir hastalıkların ortaya çıkışını engellemek, dolayısıyla bu hastalıklardan kaynaklanan ölümleri ve sakatlıkları önlemektir.

AŞI Koruyucu bağışıklama oluşturabilmek için özel olarak hazırlanmış antijenlere veya patojeniteleri azaltılmış preparatlara aşı, Organizmada spesifik bir bağışıklık sağlamak amacıyla bu preparatların organizmaya verilmesine de aşılama denilmektedir.

Aktif immünizasyon Mikroorganizmanın tamamının ya da belirli işlemlerden geçmiş parçalarının canlılara verilmesi ile önemli bir sorun oluşturmadan doğal enfeksiyon sonrası oluşan immun cevaba benzer cevap alınmasıdır.

AŞILARIN İÇERDİĞİ KATKI MADDELERİ Adjuvanlar: İmmun sistem cevabını arttırır. Antibiyotikler: Bakteri ve fungal üremeyi önler. Stabilizatörler: Aşı etkinliğinin sürekliliğini sağlar. Koruyucular: Bozulmayı engeller. Yan etkileri azaltıcı etkinliği vardır. Koruyucu ve etkinliği arttırıcı maddelere karşı duyarlı bireylerde nadir allerjik ve anaflaktoid reaksiyonlar gelişebilmektedir.

Aşı Tipleri Bakteri aşıları Canlılığı azaltılmış bakteri aşıları (BCG) Ölü bakteri aşıları (Boğmaca, tifo, kolera) Toksoid aşılar (Difteri , tetanoz) Polisakkarit aşılar (Meningokok, pnömokok) Viral aşılar Canlılığı azaltılmış viral aşılar (Oral polio, KKK,sarı humma,suçiçeği, rotavirus) İnaktive edilmiş viral aşılar (Influenza, IPV , kuduz) Antijenik fraksiyonu inaktive edilmiş aşılar (Hepatit B)

Aşılamayla elde edilecek immun cevabı etkiyen faktörler Anneden geçen antikorların varlığı veya yokluğu Uygulanan antijenin tipi ve dozu Aşı uygulamasının şekli Adjuvan maddelerin kullanılıp kullanılmaması

Aşılamanın kontrendike olmadığı durumlar Hafif, orta derecede lokal reaksiyon İlk aşıdan sonra hafif veya orta derecede ateş Ateşli veya ateşsiz hafif hastalık Devam eden antibakteriyel tedavi Hastalıkların nekahat dönemi Prematürite Yakında geçirilmiş enfeksiyon hastalığı Annenin gebeliği Aşılanmamış ev halkı Penisilin allerjisi ve diğer nonspesifik allerjiler ya da yakın akrabalardaki allerjik öyküler

Aşılamanın kontrendike olduğu durumlar Bir aşı ile anaflaksi gelişmiş olması bu aşının sonraki dozları için, Ateşli veya ateşsiz, şiddetli veya orta derecede şiddetli hastalık, Aşının içerdiği maddelere karşı anaflaksi olması, bu maddeyi içeren diğer aşıları uygulamada,

AŞI TAKVİMİ I II III R Ibcğ Hepatit B BCG DaBT-İPA-Hib KPA KKK OPA Td Doğumda 1. ayın sonu 2. ayın sonu 4. ayın sonu 6. ayın sonu 12. ay 18-24. ay İÖO 1. sınıf 8. sınıf Hepatit B I II III BCG DaBT-İPA-Hib R KPA KKK OPA Td Ibcğ DaBT-IPA

1 Yaş Üstü Hiç Aşılanmamış Çocuklarda Aşılama Şeması 6 yaşından küçük ve yaşamının ilk yılında hiç aşılanmamış çocuklarda aşılama şeması (12-71 ay): İlk karşılaşma DaBT-IPA-Hib 1, Hep B 1, PPD İlk karşılaşmadan 2 gün sonra KKK, PPD sonucuna göre gerekiyorsa BCG İlk karşılaşmadan 2 ay sonra DaBT-IPA-Hib 2 ,Hep B 2 İlk karşılaşmadan 8 ay sonra DaBT-IPA-Hib 3, Hep B 3, OPA Çocukluk çağı aşılama takvimine okul aşıları ile devam edilecektir. İki ay ara ile 2 doz KPA yapılmalıdır. 24 aydan büyüklere tek doz yeterlidir. DaBT-IPA-Hib aşısı için üst yaş sınırı 6 yaştır (72 ay).

1 Yaş Üstü Hiç Aşılanmamış Çocuklarda Aşılama Şeması 6 yaş üzerinde ve daha önce hiç aşılanmamış çocuklarda aşılama şeması (72 ay ve üzeri): İlk karşılaşma Td1, OPA1, Hep B1, KKK İlk karşılaşmadan 2 ay sonra Td2, OPA2, Hep B2, KKK İlk karşılaşmadan 8 ay sonra Td3, OPA3, Hep B3

Eş zamanlı aşılama Ayrı zamanlı aşılama Birden çok aşının veya aşı ile immunglobulinin aynı zamanda verilmesi gerekiyorsa farklı ekstremitelerden yapılması önerilir. Canlı virus aşıları aynı zamanda yapılamayacaksa 30 gün ara ile yapılabilir (OPA ve rotavirus aşısı hariç) Canlı virus aşıları tüberkülin testini bozabilir aynı gün veya 4- 6 hafta sonra yapılmalıdır.

Aşı takviminde belirtilen aralıklara göre aşıları tamamlanamamış çocuklarda önceki aşı dozlarının tekrar yapılmasına gerek yoktur. Aradan uzun bir süre geçmiş olsa bile, aşılamaya bırakılan yerden devam edilir, eksik aşılı çocuk saptandığında yaşına uygun olarak aşıları tamamlanır.

Rekombinant DNA aşısı(HbSAg içermekte) i.m. Doz şeması Hepatit B aşısı Rekombinant DNA aşısı(HbSAg içermekte) i.m. Doz şeması 0,1 ve 6.aylar Koruyuculuğu % 90-95 Koruma süresi 10-15 yıldır Yan etkileri: lokal ağrı ve hafif ateş Anti HBs bakılması rutin olarak gerekmez. HBsAg (+) anne bebeklerinde serolojik kontrol yapılır. Prematürelere de doğumda yapılabilir 4 doza tamamlanır.

HBsAg (+) anneden doğan bebekler Birinci HBIG Doğumda (12 saat içinde) İkinci 1 Üçüncü 6 ay

HBsAg bakılmamış anneden doğan bebekler Birinci HBIG Doğumda (12 saat içinde) Anneden kan örneği alınır, (+) ise ilk 7 gün içinde İkinci 1 Üçüncü 6

HBsAg pozitif anneden doğan bebeklere Son aşıdan (6. ay) 1-3 ay sonra veya 9-15. ay rutin değerlendirmelerinin birinde serolojik değerlendirme önerilir. Serolojik değerlendirmede aşıya yanıtsızlık durumunda (<10 mU/ml), eğer çocuk HBsAg pozitif değilse primer aşılama sonrası ek bir 3 doz ile aşılama tekrarlanır. Bu ikinci seri aşılama 2 ay arayla (0, 2, 4. aylar) 3 doz olarak yapılır. Son aşıdan bir ay sonra tekrar serolojik değerlendirme yapılır. Bu ikinci 3 dozluk seriden sonra da serolojik yanıt olmazsa sonraki dozlara da yanıt alınma olasılığı çok düşüktür ve tekrar aşılama serilerine gerek yoktur.

Papül vezikül ülser skar Genellikle 2. ayda (0-3 ay) yapılır Koruma BCG aşısı Canlı bakteri aşısı İntradermal (0,05 ml-0,1 ml) Papül vezikül ülser skar Genellikle 2. ayda (0-3 ay) yapılır Koruma Tüberküloza yakalanma % 50 ölüm % 71, tüberküloz menenjit %64 PPD cevabı azalsa bile koruyuculuk 10-20 yıl devam eder.

Komplikasyonlar Deri altı absesi Ülserleşen büyük lezyon Lenfadenit Ateş, konvulziyon, iştah azalması, irritabilite Anaflaksi Osteomyelit

BCG aşısı Doğumdan itibaren yapılabilir, ancak uygulama kolaylığı, daha az komplikasyon olması ve immunitenin kuvvetli gelişmesi için 2 ayı doldurduğunda uygulanmalıdır. Kayıtlara göre BCG yapıldığı bilinen çocuklara (skar görülsün veya görülmesin) ve BCG skarı bulunan çocuklarda herhangi bir yaşta kontrol amacıyla PPD yapılmasına gerek yoktur ve bunun sonucuna göre BCG uygulaması gerekli değildir.

BCG aşısı 6 yaş üzerinde hiç aşılanmamış çocukta BCG gerekli değildir. 6 yaş altında BCG yapılmamış çocukta PPD sonucuna göre gerekiyorsa BCG uygulanır. Türkiye’de bütün yaş gruplarında koruyuculuğu %72.7 bulunmuştur. 0-6 yaş grubundaki koruyuculuğu ise %85 olarak saptanmıştır .

DaBT-İPV-Hib beşli karma aşısı 2,4, 6. aylarda 3 kez primer aşılama 18-24. ayda rapel 3. aşılama ve 4. rapel aşılamada ek olarak birlikte OPV aşısı verilir İÖO 1. sınıfta DaBT-IPA+OPV İÖO 8.sınıfta Td

Kombine DaBT/IPV/Hib aşısı Tam hücreli boğmaca aşısı yerine aselüler boğmaca aşısı kullanıldığında Hib polisakkaritine karşı antikor yanıtının özellikle 6. ayın altındaki uygulamalarda belirgin azaldığı saptanmıştır. Ancak bu yanıt rapel doz ile normale dönmektedir.

Difteri Boğmaca Tetanoz Aşıları Difteri ve tetanoz aşısı toksoid, Boğmaca aşısı inaktive aşıdır Asellüler boğmaca aşısının yan etkileri az Tetanoz aşısı 10 yıl koruyucudur Boğmaca aşısı Koruyuculuğu % 82 6-12 yılda koruyuculuk %50 azalır

Yan etkiler Lokal eritem, endurasyon, nodül Ateş Hipersensitivite reaksiyonları Nöropati (0.5-1/100.000 aşı) Guillain-Barre sendromu Konvulziyon, ensefalopati Sürekli ağlama, febril konvulziyon, akut ensefalopati

Aşılamanın sakıncalı olduğu durumlar DtaP/DTP: Aşıdan sonra 3 saatten fazla süren ağlama İlk aşıdan sonra 7 gün içinde gelişen ensefalopati Aşıdan 48 saat sonra 40,5 C ateş 48 saat içinde kollaps, şok benzeri tablo 1. aşıdan sonra ilk 3 günde görülen konvülsiyonlar Aşıdan sonra 48 saat içinde ortaya çıkan solukluk veya yürümede aksama atağı

İnaktif Poliovirüs Aşısı Parenteral İyi serokonversiyon geliştirir Yeterli sekretuar IgA oluşturamaz. Aşıyla ilişkili paralitik poliomyelit riski daha düşük

Hem intestinal immunite hem de serokonversiyon sağlar. Oral Poliovirus aşısı p.o. Canlı atenue aşı Hem intestinal immunite hem de serokonversiyon sağlar. Koruyuculuğu yüksek ve uzun süreli Immün sorunlu (yetmezlikli veya baskılanmış) bir çocukta veya ailesinde immün sorunlu (yetmezlik veya baskılanmış) birey bulunan çocuklarda uygulanmamalıdır.

Aşılamanın sakıncalı olduğu durumlar OPA: Gebelik ve immun yetersizlik IPV: Neomisin, streptomisin allerjisi, gebelik

Hib aşısı DaBT-İPV-Hib beşli karması içinde, 2 ay arayla (2, 4., 6. aylarda) 3 kez primer (temel) aşı dizisi olarak ve 18-24 ayda 4. aşı (pekiştirme/rapel), olmak üzere toplam 4 kez uygulanır. >5 yaşından sonra ise risk grubunda olmayan sağlıklı

Konjüge Pnömokok aşısı 7 bileşenli kongüge aşı 2,4,6. aylarda birer doz primer aşılama, 12. ayda rapel i.m

KPA aşısı yapılmamış; 7-11 aylık çocuklara 2 doz temel aşılama ve 1 doz pekiştirme olmak üzere toplam üç doz uygulanır. 12-23 aylık çocuklara 2 doz KPA olmak üzere toplam 2 doz uygulanır. Bu durumda 1. ve 2. dozlar arasında bırakılması gereken en az süre 2 ay olmalıdır. Daha önce aşılanmamış veya eksik aşılanmış çocuklara da 2-5 yaş arasında tek doz yapılır. 5 yaşından büyük sağlıklı çocuklara önerilmez.

Kızamık-Kızamıkcık-Kabakulak Aşısı Koruyuculuğu %96 12.ayda ilk aşı ve İÖO 1. sınıfta rapel Yan etkileri: Ateş Döküntü Lenfadenopati Artrit Kombine aşı ile yan etki riski artmaz Aşının uygulanmasında gecikme olan çocuklarda en az bir ay ara ile toplam 2 kez aşı yapılmalıdır. 12.ayda suçiçeği aşısı ile birlikte yapılabilir.

Aşılamanın sakıncalı olduğu durumlar KKK: İmmun yetersizlik, gebelik, neomisine anaflaktik reaksiyon

HEPATİT A Ergen ve yetişkinlerde fulminan seyretmesi nedeniyle önem taşır. Oldukça ağır klinik tablolara neden olur ve daha büyük oranda karaciğer transplantasyonu gerektiren akut karaciğer yetersizliğine yol açar.

Hepatit A Aşısı İnaktif virüs aşısıdır, i.m. Doz şeması 2 yaşından sonra 6 ay ara ile 2 doz Etkinliği yüksek, ömür boyu koruyuculuğu mevcut. Yan etkiler: lokal ağrı, ısı artışı, baş ağrısı

Hep A aşısı öncesi test yapılmalı mı? HAV enfeksiyonu sonrasında hayat boyu bağışıklık kazanılır. Ama daha önce HAV enfeksiyonu geçiren bireye HAV aşısı yapılması yan etkileri arttırmaz. Çocuklarda test önerilmez. Hep A aşısı sonrası test yapılmalı mı? Önerilmez.

Aşıya kontrendikasyon yok ise hepatit A aşısının Dört buçuk yaşında ve daha önce hepatit A aşısı olmamış bir çocuk kreşte hepatit A geçiren çocukla yakın temasta olduğu öğrenildi. Bu çocuğa aşı mı immünglobulin mi yapmak gerekir? Duyarlı temaslı çocukların temastan sonra en erken sürede (2 hafta içinde) aşı veya aşıya kontrendikasyon durumu var ise immünglobulin (İG) (0.02 ml/kg, standart immünglobulin, im, tek doz) alması gerekir. Verilen standart İG nin yaklaşık 3 ay kadar bir süre koruyucu etkisi devam eder. Aşıya kontrendikasyon yok ise hepatit A aşısının yapılması tercih edilmelidir.

SUÇİÇEĞİ Ergenlerde ve immun sistemi baskılanmış kişilerde çocuklara göre daha ağır seyreder. Bu kişilerde %10 pnömoni gelişir ve mortalitesi %10 civarındadır. Yumuşak doku enfeksiyonu, hepatit, ensefalit gibi komplikasyonlara yol açabilir. Ensefalit, akut serebellar ataksi veya diffuz ensefalit şeklinde görülebilir.

Suçiçeği Aşısı Canlı attenue aşı s.c. Doz şeması 12 ayda ilk doz ve 4-6 yaşında (veya İÖO 1. sınıfta) rapel Daha önce aşı yapılmamış >4 yaş çocuklara 1-3 ay ara ile 2 doz yapılır Tüm suçiçeği vakalarına karşı %73-97, ağır suçiçeğine karşı % 100 koruyucu İmmun yetersizlik, gebelik, neomisine, jelatine anaflaktik reaksiyon varsa uygulanmaz.

Suçiçeği aşısı Aşı genellikle güvenli bir aşıdır. %10’un üzerinde görülen yan etkiler arasında -ateş (%10-15), -enjeksiyon bölgesi reaksiyonları(%19-33), -%1-10 arasında görülen reaksiyonlar arasında halsizlik, baş ağrısı, irritabilite, kırgınlık, uyku bozuklukları, suçiçeği benzeri döküntü , dermatit, kaşıntı, karın ağrısı, iştah azalması, lenfadenopati, enjeksiyon bölgesinde varisella benzeri döküntü , artralji, miyalji gibi bulgular olabilir. - Ciddi yan etkiler %1’in altındadır.

ROTAVİRUS Asemptomatik ~ Ağır dehidratasyon İlk doğal rotavirus enfeksiyonu, genellikle 4-36 aylık bebeklerde gelişir ve ishal, kusma ve dehidratasyona neden olur. İlk doğal rotavirus enfeksiyonu, sonraki enfeksiyonların sıklığını ve şiddetini belirgin olarak azaltır. Genellikle 1-3 rotavirus enfeksiyonundan sonra etkene karşı koruyucu bağışıklık gelişerek hastanın orta ve ciddi ishalden korunmasını sağlar.

Rotavirüs aşısı Canlı viral aşı 6 haftadan sonra uygulanabilir 1-2 ay ara ile toplam üretici firmanın aşısına göre 2 veya 3 doz Ağızdan Son aşının 6-8 ayda tamamlanması gerekir İlk dozuna başlama 3-4 ayı geçmemelidir Aminoglikozid, amfoterisin B ve glutamata duyarlılık, immun yetersizlik durumunda uygulanmaz.

Amerikan Pediatri Akademisi yeni önerileri PRV (RotaTeq) HRV (Rotarix) Doz sayısı 3 2 Önerilen şema 2-4-6.ay 2-4.ay İlk doz için minimum yaş 6 hafta İlk doz için maksimum yaş 14 hafta 6 gün İki doz arasındaki minimum süre 4 hafta Son doz için maksimum yaş 34 hafta 6 gün

ÖZEL DURUMLARDA ROTAVİRUS AŞILAMASI İshal: Hafif ishal aşı yapılması için engel oluşturmaz, orta ve şiddetli ishal durumunda ertelenmelidir. Prematüreler: Klinik olarak stabil ve ilk doz hastaneden çıkış anında veya çıkıştan sonra verilmeli Aşı sonrası kusma: Tekrara gerek yok. Diğer aşılar ile uygulanabilirlik: DBT, DTaB, Hib, IPV, hepatit B, OPV ve konjüge pnömokok aşıları ile birlikte uygulanabilir.

ÖZEL DURUMLARDA ROTAVİRUS AŞILAMASI İmmun yetersizlik: Yapılmaz. Gebelerle yaşayan çocuklar: Yapılabilir. Aşıların değişebilirliği: Mümkünse aynı aşı ile tamamlanmalı. Kronik gastrointestinal hastalık: Yeterli veri yok. İnvaginasyon: Aşıların invaginasyonla ilişkisi olmadığı gösterilmiş olmasına karşın daha önce invaginasyon geçirmiş olan çocuklara yapılması önerilmez.

HUMAN PAPİLLOMA VİRUS Yüzden fazla HPV genotipinden yaklaşık olarak 40’ı mukozal enfeksiyona yol açmakta olup Tip 16 (%54), 18 (%17), 45 (%7), 31 (%3), 33 (%3), 52 (%2) ve 58 (%2) servikal kanseden sorumlu en sık görülen HPV tipleridir. HPV ile enfeksiyon olasılığı cinsel aktivitenin başlamasını izleyen yıllarda hızla artar. Servikal kanserin yaklaşık %70’ine yol açan HPV 16 ve 18 ‘e karşı virus benzeri partikül içeren HPV aşıları onay almıştır.

Human Papillomavirüs Aşısı Servikal kanser ve siğillerden koruyucu Cinsel ilişki yaşından önce uygulanmalıdır Kız çocuklar öncelikli 9 yaştan önce önerilmez, 11-12 yaşta yapılmalı 0-2-6 veya 0-1-6 aylık aralıklarla 3 kez i.m Daha önce aşılanmadıysa 13-25 yaşta aşıların tamamlanması önerilir. Enfeksiyondan %96 koruduğu gösterilmiştir

HPV aşıları Gardasil (Merck) Cervarix (GSK) VLP genotipleri 6, 11, 16, 18 16,18 Adjuvan Al AS04 Aşı şeması 0,2,6 aylar (9-26 yaş) 0,1,6. aylar (10-55 yaş) Serokonversiyon %100 Koruyuculuk (CIN2/3) Antikor düzeyleri Tip 16 Tip 18 100 kat 20 kat 80 kat Çapraz koruma 45 (%45), 31 (%27) 45 (%94), 31 (% 45) Güvenilirlik Güvenli

Aşının ilk veya sonraki dozlarında karşımıza çıkabilir. 13 yaşındaki bir çocuğa 1. HPV aşısı yaptım, aşıdan 5 dk. sonra bayıldı, kafasını ciddi olmayacak şekilde masaya çarptı, sonraki HPV aşılarını tamamlamalı mıyım? Ergenlik döneminde aşılamada senkop diğer yaş gruplarına göre daha fazla görülür. Bu durum özellikle HPV, MCV4, ergen tip difteri, boğmaca, tetanoz sonrasında daha sık rastlanır. Aşının ilk veya sonraki dozlarında karşımıza çıkabilir. Sonraki dozlar için kontendikasyon oluşturmaz. Ergenlere aşı sonrası 15 dk. yanında biri olmak kaydıyla bir sandelyeye veya koltuğa oturarak dinlenmesi tavsiye edilir

İNFLUENZA Trivalan inaktif influenza virüs aşısı; risk faktörü olan çocuklara 6 ay ve üzeri önerilir, her yıl uygulanır. Grip aşısının öncelikle ağır influenza enfeksiyonu riski olan 6 aydan büyük çocuk ve erişkinlerde uygulanması önerilir. Preterm doğanlara önerilir.

RİSK GRUBU Astım ve kistik fibroz gibi diğer kronik pulmoner hastalıklar, solunum sistemini deprese eden veya aspirasyon riskini arttıran hastalıklar, Hemodinamik olarak önemli kardiyak hastalıklar, İmmunsupresif hastalıklar veya tedaviler, Orak hücreli anemi ve diğer hemoglobinopatiler, Uzun süreli aspirin tedavisi alanlar Kronik renal disfonksiyon, diabetes mellitus gibi kronik metabolik hastalıklar

İnfluenza Aşısı İnaktif virüs aşısı i.m. uygulanır, her yıl (Eylül-Nisan) % 70-90 koruyucu <6 ay önerilmemektedir 6-35 ay yarı doz , 8 yaş altına ilk kez aşı yapılıyorsa 1 ay ara ile iki doz aşı yapılır Yan etkileri : lokal ağrı ateş kırıklık myalji

6-23 ay sağlıklı çocuklar, 0-5 aylık sağlıklı çocuklarla yakın teması olan kişiler, yüksek riskli çocuklarla yakın temaslı (ev teması dahil) kişiler, <24 ay çocukların ve yüksek riskli çocukların ev bakımını üstlenen kişiler, tüm sağlık çalışanlarının da risk grubunda kabul edilmeleri nedeniyle grip aşısı olması özellikle önerilir.

Kaç yaşa kadar tek doz ya da 2 doz uygulama yapılır? Kreşe giden çocuklar mevsimsel influenza aşısını uygulamada öncelikli risk grubunda mıdırlar? Evet Kaç yaşa kadar tek doz ya da 2 doz uygulama yapılır? 6 ay-8 yaş (dahil) arasında ilk kez uygulanıyorsa bir ay ara ile 2 doz uygulanır. Sonraki yıllarda tek doz verilir. 9 yaş ve üzerinde ilk veya sonraki uygulamalarda tek doz verilir. 6-35 aylık bebeklere aşı yarım doz, 3 yaş ve üzeri çocuklara tam doz uygulanır.

MENİNGOKOK Meningokok enfeksiyonu riski en sık 5 yaşından küçük çocuklarda, 2. pik ise adölesan döneminde görülmektedir. 13 serogrup tanımlanmış olup, en sık enfeksiyon oluşturanlar A,B, C, Y, W135 ve X’dir. Ülkemizde serogrup C ile oluşan hastalık tablosu görülmez iken, serogrup B ve W135 en sık görülen gruplardır. Doğal serogrup B polisakkaridi zayıf immunojenite göstermektedir.

4 valan polisakkarit meningokok aşısı Serogrup A, C, Y, W135 2 yaşından büyük her yaş grubundaki çocuk ve erişkinlerde immunojenik ve güvenlidir. Subkutan, tek doz uygulanır. B hücre yanıtını uyarmakta fakat bellek T hücresi yanıtı oluşturamamaktadır. İmmunolojik azalmış yanıtı indüklemektedirler. Tekrarlanan aşı dozu birincil yanıta göre azalmış bir bağışık yanıta yol açar

4 valan polisakkarit meningokok aşısı Meningokok enfeksiyonu riski devam ettiği durumlarda rapel dozlar önerilmektedir (aspleni, terminal komplemen eksikliği) Yatılı okullarda okuma, askerlik gibi durumlar rapel doz uygulaması için endikasyon oluşturmaktadır.

4 valan polisakkarit meningokok aşısı Ülkemizde askerlik görevini yerine getirecek tüm kişilere, hac ya da umreye gideceklere seyahat öncesinde sağlık bakanlığı tarafından uygulanmaktadır. Erişkinlerde 10 yıl ve üzerinde halen antikor saptanabilmektedir. Aşının koruyuculuğunun 3-5 yıl olduğu, küçük çocuklarda aşılama sonrası 3. yılda antikor titrelerinde ve klinik etkinlikte azalma olduğu gösterilmiştir.

Konjüge meningokok aşıları Meningokok enfeksiyonlarının en sık 2 yaş altında görülmesi Polisakkarit aşının bu yaş grubunda etkisiz olması (serogrup A için salgınlarda kullanım dışında) Monovalan konjüge meningokok C mevcut Ülkemizde meningokok serogrup C ile ilişkili hastalık tablosu görülmemektedir 4 valan konjüge meningokok aşıları ile çalışmalar devam etmekte

Prematürelerin aşılanması Miadında bebeklerle aynı kronolojik yaş ve protokolde aşılanır. Bölünmüş ve azaltılmış dozlar uygulanmaz Hepatit B aşısı toplam 4 doz yapılır İnfluenza aşısı Palivizumab (RSV monoklonal antikoru)

Antikor içeren ürünler- aşılama Antikor içeren ürünler inaktive aşılarla, toksoidlerle, rekombinant ve polisakkarit aşılarla canlı aşılara göre daha az etkileşirler. Canlı tifo ve sarı humma aşıları antikor içeren ürünlerden etkilenmez. Aşı yapıldıktan sonra da 14 gün içinde IVIG uygulanmaması önerilir. Eğer yeterli süre geçmeden IVIG yapılma zorunluluğu varsa uygun bir süre sonra aşı tekrar edilmeli veya uygun serolojik kontrol sonrası gerekirse aşı tekrarlanmalıdır.

Antikor içeren ürünlerin kullanımından sonra aşılama Kızamık ve/veya suçiçeği aşılamasından önce bırakılması önerilen aralık (ay) RSV Ig (monokolonal) Yok Tetanoz IG 3 Hepatit A IG Hepatit B IG Kuduz IG 4 Suçiçeği IG 5 Kızamık IG 5-6 Kan transfüzyonunda Kırmızı kan hücreleri (KKH), yıkanmış Paketlenmiş KKH (hematokrit %65) Tam Kan (hematokrit %35-50) Plazma/trombosit ürünleri 6 7

Antikor içeren ürünlerin kullanımından sonra aşılama Kızamık ve7veya suçiçeği aşılamasından önce bırakılması önerilen aralık (ay) IVIG -İmmun yetmezlik, yerine koyma tedavisi (300-400 mg/kg) -ITP (1000 mg/kg) -Kawasaki (2 gr/kg) 8 10 11