Yaratıcılığın kaynağı: Röportaj yaptığımız kişilerin meslek grubu ayırt etmeksizin çoğunluğu yaratıcılığın doğuştan geldiğine ve eğitimle geliştirilebileceğine inanıyor. Yaratıcı doğup, yetiştiğimiz çevre ile ya ilerleyebileceğine ya da körelebileceğine inanıyorlar. YRD. DOÇ. DR. CENGİZ DURAN; YENİLİGİN YARATICILIKLA OLAN İLİŞKİSİ VE YENİLİĞİ GELİŞTİRME SÜRECİ makalesine göre, yaratıcılık doğuştan geliyor bunu da yaratıcı insanların beyinlerinin sağ kısmını ağırlıklı kullandıklarını belirtmiştir.
AJANSLARA GÖRE YARATICILIK Ziyaret ettiğimiz iki ajanstan edindiğimiz bilgiler ve ajansların sahip oldukları kültür tamamen farklıydı. Bu farklılığın, yerel ve global ajanslar olmalarından kaynaklandığını düşünüyoruz. En önemli farklılıklardan biri de ajansların, yaratıcılık hakkındaki görüşleriydi. Alametifarika’nın görüşü: Yaratıcılığın doğuştan geldiğine inanıyorlar. Alice BBDO : Yaratıcılığın bilgiden geldiğine ve eğitimle var olabileceğine inanıyorlar. “ Creativity from content”
Sonat Çavuşoğlu’na göre yaratıcılık; “Hayatta tek rolüm üretmek, var etmek, çabalamak, emek vermek. Hayat sevinci olarak geri dönüyor.” Yaratıcı şeyler üretmenin amacı; insanları sorgulatmaya sevk etmek.
“Yaratıcı doğan insanlar yaratıcılığın çocukluktan geldiğine,çocukluktan yetişkinliğe geçerken onu çocuklukta bıraktığına ya da geliştirmek üzere yanında taşıdıklarına inanıyorlar.”
YARATICILIĞI BESLEYEN FAKTÖRLER İlkokula başlayana kadar aile, daha sonra aileden daha çok öğretmenlerle vakit geçirildiği için öğretmenlerin etkili olduğunu düşünüyorlar. Kendini keşfedeceği kadar özgür bir ortamın öneminden bahsedildi. Fakat, özgürlüğün sınırının iyi belirlenmesi önemlidir “ORTA ÇAĞDAN RÖNESANS DOĞMUŞTUR.” (focus grup) Doğru zamanda doğru eğitimi almak yaratıcılığı besleyen faktörlerdendir, hırs ve motivasyon şarttır. Ayrıca, hayal kurabilmek ve kişinin ruhsal zenginliği de yaratıcı olmak için gereklidir.
Yaratıcılığı körelten faktörler Baskıcı aile ve çevrenin yanı sıra kişiye uygun olmayan eğitim faktörü. Eleştirilmekten, kabul görmemekten ve ötekileştirilmekten korkmak. Her şeyin hazır biçimde önümüze sunulması. Hayatın içersinde bir çatışmada var olamamak(sorun ve çözüm çatışması) Belli kalıplara sokulmaya çalışılması. Maddi imkansızlıkların hayatını sürdürememe aşamasına geldiğinde sadece ayakta kalmayı hedeflersin.örn:Maslow’un hiyerarşisi “İnsan büyüdükçe, hayalleri küçülür.” (focus group) Özellikle modern toplumlarda var olan güvenlik kaygısı ile çocukların sosyal ve dış yaşamdan uzak tutularak, sadece oyuncaklar ile oynanmasının istenmesi ve tek arkadaşının oyuncaklar olması. ÇOCUK OYUNLARINDA YARATICILIK, (KELİME ERDAL & GÜLTEKİN ERDAL) makalesinde de bu görüş desteklenmektedir.
Sonat Çavuşoğlu’na yaratıcılığı körelten faktörler; Ülkemizdeki sorun, hocalarımız ve ailelerimiz tarafından ne yapacağımızın söylenmesi ve bunların yapılmasından kaynaklanmakta. Yönlendirmeler ona göre yaratıcılığın can düşmanı. İnsanın doğduğu andan itibaren yaşadığı kültür bombardımanı da insanı tutuyor ve ister istemez yaptıklarında geçmişin izlerini taşımasını engelleyemiyor.
Yaratıcılığın çeşitleri: Röportajlara göre yaratıcılığı işlevsel ve sanatsal olmak üzere ikiye ayırıyorlar. İşlevsel yaratıcılık: Teknolojik ve bilimsel gelişmeler. Önemli olan kişiye yarar sağlıyor olması. Sanatsal yaratıcılık: Sanatsal gelişmeler, toplumu düşünmeye sevk etmesi ve kitleleri peşinden sürüklemesi.
Yaratıcılık olmasaydı?... Röportajlara göre; yaratıcılık olmasaydı, tek düze ve ilkel hayatlar yaşıyor olurduk. Herkes aynı şekilde düşünüyor ve davranıyor olurdu. Yaşadığımız çevreden yediğimiz yemeklere hatta kıyafetlerimize kadar farklı olan hiç bir şey olmazdı. Yaratıcılık olmasaydı, sürekli olarak kendini yenileyen bir dünyada yaşıyor olmazdık.
FOCUS GROUP
Focus group özellikleri Taha GÜCİN: 24 yaşında, araştırma görevlisi, yüksek lisans öğrencisi, mühendis Ziya ÇELİK: 23 yaşında,halkla ilişkiler öğrencisi Özge BABACAN: 23 yaşında, medya ve uluslar arası ilişkiler öğrencisi Emre AYAZ: 26 yaşında, makine mühendisi
Focus grubumuza farklı içerikli dergilerden kendilerine yaratıcı gelen ve yaratıcılığı hatırlatan görselleri kesmelerini istedik.
seçilen tüm görseller yaratıcılığı en iyi ifade eden 15 görselde toplandı.
Kategorilerine göre görseller Her ikisi de Tasarım İçerik
En çok ifade eden görseller
En az ifade eden görseller
Katılımcılarımız tarafından yaratıcık, tasarım ve içerik olarak ikiye ayrıldı. Günlük yaşama dahil olan şeyler yaratıcı olmuyor. Bir şeyin günlük hayatta “rastlanabilir” ve “rastlanamaz” olması yaratıcı algılanması için kriter. Çocuklar daha rastlantısal yaratıcı fakat yetişkinler daha bilinçli yaratıcıdır.
Bizim gözlemlerimiz Görselleri seçerken kimi katılımcılar fazla baskınken, kimilerinin fazla çekingen olduğu gözlemlendi. Bu da odak grup çalışmasının günlük hayatın temsil ettiğini gösterir. Kişilerin görüşleri birbirlerinden etkilenerek şekillendi ve değişti sonuç olarak bütüncül bir bakış açısı ortaya çıktı.