Tırtıl dünyanın sona erdiğini sandığı anda kelebeğe dönüşür

Ülkemizde, 5000 den fazla kelebek ve güve türü günümüzde bilinir, bu sayının 4500 den fazlası güvedir, kelebeklerin sayısı ise 400 civarındadır. 9 aile içerisinde en kalabalığı, Türkiye kelebeklerinin %40 dan fazlasını kapsayan Lisenide ailesidir. Papilionidae 13 tür Pieridae 38 tür Argynnidae 53 tür Danaidae 1 tür Libytheidae Satyridae 81 tür Lycaenidae 177 tür Riodinidae Hesperiidae 43 tür

En büyük kelebeğimiz Apollo, En küçük kelebeğimiz Mücevherkelebeği’dir.

Osmanlı döneminde İstanbul’dan toplanarak tanımlanmış kelebekler Polygonia egea (Anadolu Yırtıkpırtığı) Cramer, 1775 Fotoğraf: Hidayet Akdemir Polyommatus anteros (Çokgözlü Balkanmavisi) Freyer, 1838 Fotoğraf: Engin Aktan Kirinia roxelana (Ağaç Esmeri) Cramer, 1777

Kelebekler sıvılarla beslenebildiği için çiçeklerin balözü en önemli besin kaynaklarıdır. Çiçeklerden beslenen bir kelebek aynı zamanda polenleri bir bitkiden diğerine taşıyarak onların çoğalmalarına da yardımcı olur. Besin zincirinin bir parçasıdır ve yaşam evreleri süresince kuş, kertenkele, kurbağa, fare, örümcek, çekirge gibi canlılara besin kaynağıdır.

Erkek kelebekler ihtiyacı olan mineralleri almak için çoğunlukla nemli topraktan beslenir. Dişi kelebek balözü almak için değişik bitkilerden beslenir ama yumurtasını bırakacağı, tırtılının besleneceği bitkide seçici davranır.

Hayran olduğumuz kanatlar çoğunlukla parlak olan renkleri ve deseni oluşturan binlerce pulla kaplıdır. Renkler her bir pulun içindeki pigment veya ışığı yansıtan pul yüzeyinin şekli sayesinde oluşur. Genellikle kanatların üstü, altına göre daha renklidir.

Baş kısmında, birçok yüzeyden oluşan bileşik gözler, kokulara duyarlı antenler ve tatlara duyarlı beslenme hortumunun olduğu ağız ve dokunaçlar bulunur. Başın hareketi kısıtlıdır, gözler iridir, düşük çözünürlükte her yeri görebilir ve hareketlere çok hassastır, insan gözünden daha duyarlıdır.

Göğüs kısmına, iki çift kanat ve üç çift bacak güçlü kaslarla bağlıdır. Bacakların uçlarındaki hissediciler bitkileri tadarak seçim yapmalarını sağlar. Karın kısmında, sindirim ve üreme organları bulunur.

Kelebeklerin başkalaşım (metamorfoz) olarak bilinen yaşam döngüsü yumurta, tırtıl, pupa, erişkin kelebek olarak 4 farklı evreden oluşur. Glaucopsyche lessei (Anadolu Devmavisi) Fotoğraflar: Kurtuluş Şimşek Erişkin küçük bir kelebek için bir hafta olabilen yaşam süresi, kış uykusuna yatan büyük bir kelebekte bir yıla yakındır, yaşam döngüsünün yumurta, tırtıl, pupa evreleri ise birkaç haftadan birkaç yıla kadar sürebilir.

Kelebek mi? Güve mi? Kelebekler sadece gündüz uçabilirken güveler çoğunlukla gece uçar, gündüz uçan güveler de vardır.

Kelebekler parlak renkleri ve deseni ile dikkati çekerken güveler daha soluk renklidir. Kelebeklerde antenlerin ucu topuzludur, güvelerde ise antenler genellikle düz ipliksi veya taraklı, tüylüdür.

Kelebekler herhangi bir yere konduklarında, kanatlarının üstünü gösterdikleri gibi, kanatlarını kapatarak altını da gösterebilirler, güveler ise üçgen bir çatı gibi sadece kanatlarının üstünü gösterirler.

Kaynakça: Koçak,A.Ö. & M.Kemal, 2009, Revised Checklist of the Lepidoptera of Turkey. Cent. ent. Stud., Priamus Suppl. 17: 1-253. Whalley, P. & Lewington, R., 2003. Butterflies. -Mitchell Beazley, London. Tolman, T., & Lewington, R., 2008. Butterfly Guide. - Collins, London.

Doğa yaşayan sütunları olan bir tapınaktır Bazen sersem kelimeleri dile getirir; İnsan sembollerle dolu bir ormandan geçer Orman, onu anlayan gözlerle izler. Baudelaire: Correspondances