* BALUN NEDİR? * NASIL ÇALIŞIR? * NASIL YAPILIR? TA7OM 1

BALUN = BAL anced to Un balanced Dengeliden Dengesize Gereksiz İletim hattı Radyasyonunu azaltır ve Antenin her iki kanadı arasında dengeyi sağlar. Dengesiz bir Anten Besleme hattını Dengeli hale getirir veya tersini yapar. Besleme Hattı empedansını (omajını) aşağı veya daha yukarı bir empedansa çevirir. Filtre işlemi yapar. 2

Böylelikle besleme hattı bağımsız hale gelir. * Antenin her bir kanadının Radyasyon değerleri eşit olacağından iletim hattına yansıyan ve çevremizde gereksiz girişimlere (RFI) neden olabilecek hormonikleri yok eder veya azaltır. Böylelikle besleme hattı bağımsız hale gelir. 3

* Balun Kullanılmayan bir Dipol ve Balun kullanılan diğer bir dipolün yaydığı paterne bakarak dengenin nasıl sağlandığını dağa iyi anlayabiliriz. 4

Dünyada yüzlerce çeşit anten tasarımı bulunmaktadır. Ancak üretilen cihazların ÇIKIŞ empedanslarının tamamına yakını 50 Ohm olarak imal edilmektedir. Bu nedenle Antenlerin omajlarını 50 ohm ‘a dengelemek gerekir. Bunu da balunlar ile yaparız. 5

Coaxial Hat. 6

450 ohm iniş hattı 7

Çift telli iniş hattı Tek telli hat 8

Her iniş hattının empedansı farklıdır. Bu nedenle iniş hattı ve antenin empedansını 50 ohm yapmak gerekir. Bu işlemi Balun ile yapabiliriz. 9

Balunları ; 1:1 , 1:2, 1:4, 1:6 1:9, 1:12 şeklinde sıralayabiliriz. 1:1 50 ohm = 50 ohm demektir. 1:4 50 ohm = 200 ohm demektir. 10

Balun Tipleri Voltage Balun Current Balun 11

Balun Tipleri Voltage Balun; Gerilim Transformatorü gibi çalışır, Manyetik transformasyon sağlayarak çıkışta dengeli bir sinyal üretmek için kullanılır.. Dengeli veya Dengesiz hatlarda enerjiyi ileri veya geri aktarmak için kullanılır. Bu tip Balunlar gerilim dönüştürücü özelliği içerir. Genellikle çekirdek tipi yapılır . Sarım sayısı değiştikçe sargı gerilimi de değişir. Biraz sınırlı bir band genişliğinde çalışır 100:1 gibi. Sarım sayıları olağan dışında olursa balunun anten akımlarını ordadan kaldıracak olan balunun yeteneği azalır. En önemli özellikleri ölçüldüklerinde kısa devre gösterirler. 12

Balun Tipleri Current; Transisyon hattı üzerinde bobin gibi kullanılabilir. Bu tip balunlar, Coaxial Kablo, iki telli hat veya ferrit üzerine sarılarak kullanılabilir/yapılır. Ortak empedans oranları 1:1 ve 1:4 tür. Çok geniş bir frekans aralığında çalışabilir. 13

1:1 Voltage Balun Üç Özdeş Sarı; Genellikle 50:50 Ω. Burada Akım Empedansı Giriş-Çıkış aynı olmalıdır. 14

4:1 Voltage Balun Seri olarak bağlanmış 2 özdeş sargı; Swr Kontrolü için 200 ohm Terminated direnci; Girişte ölçülen induktans 4x ~ Çıkışta ölçülen induktans ile aynı olmalıdır. 15

SWR Analyzer ile Balun Testi Voltage Balun 50Ω Coax Load Direnci* 50Ω – 1:1 Balun 200Ω – 4:1 Balun En düşük SWR düşük kayı demek olduğundan değer 1,5 ten aşağı olmalıdır. * Bağlantıları mümkün olduğunca kısa tutunuz. 16

Anten Analyzer ile açık devre Balun Testi 50Ω Dumy Load Coax Tee Açık Devre Voltage Balun 50Ω Coax En düşük SWR kullanılacak band aralığında 1:1 olmalıdır. Bu en az kayıp demektir. 17

Current Baluns Kalkanın dış yüzeyi üzerinde akan akım, RF iç kalkan akımından bağımsızdır. Çünkü RF frekanslarında, çok az iletkenler içindeki geçerli iletkene nüfuz eder. Bu CİLT ETKİSİ (skin effect) SWR Sadece iç kalkan akımları (canlı uç) için geçerlidir. SWR Dış kalkan akımlarından bağımsızdır. 18

Koaksiyal Balo Şhildinin Önemi Şilt dediğimiz Coaxialin dış yüzeyinin kalitesi çok önemlidir. 50 Ohm bir yük ile kısa devre edilmiş Coaxial kablo dışında her hagi bir gereksiz radyasyon yoktur. Kablonun shildi görevini yapmaktadır. Domy Load Coaxial Cablo 19

Kullanılacak Band’a uygun olmayan bir Dipol Antend’e oluşan dengesizlik ve yarattığı SWR nedeniyle Coaxial kablo üzerinden akım geri dönmektedir. D i p o l Coaxial Cablo Coaxial üzerinden geri dönen akım 20

Kablo dışına eklenecek bir ferrit çekirdek; Dış direnci artırır ve kablo üzerinden geri dönen dengesiz RF’i iniş hattı üzerinden aşağı taşınmasına engel olur. Kullanılacak Ferrit Çekirdeğin iç akıma hiçbir etkisi yoktur. D i p o l e Coaxial Cable Ferrite Core 21

Current Balunlar Ferrit Halkalar Anten Coaxial Cablo Eşdeğer RF Frekanslarda diğer bir Balun devresi Banda uygun ferrit. 22

Current Balunlar 23

Toroid Çekirdekler 24

Current Balun (Coax Cable ile) En uygun olan yöntemdir. Dipole Bobin çapı “6-12cm” 5-10 Turns En uygun olan yöntemdir. 25

Vertical Antende Balun kullanımı Sadece birkaç radyal kullanılıyorsa Buradan toprağa bağlamayınız. Ferritler “Coaxial Kablo antenin bir parçası olmamalıdır!” Burası en uygun noktadır.. 26

Vertikal Yagi’de Ferrit Kullanılması Ferritler Metal olmayan direk 27

Ferritlerin Diğer Kullanım alanları 28

1:2 BALUN 1:2 (50=100) Balunlar genellikle Delta Loop Antenlerde kullanılır. Deltaloop Antenlerin Empedansları 110 ile 120 ohm arasındadır. 29

1:1 BALUN 30

1:1 BALUN 31

1:1 BALUN 32

33

Ferritlerin Güç Değerleri ve Numaraları 34

ÖZET Voltaj Balunlar Çok geniş bir empedans aralığı içerebilir. Çıkışta eşit gerilimler alınabilir Genellikle Coaxial dış yüzey akımlarına karşı koruma sağlar Aynı zamanda Combine edilebilirler.. Current Baluns Coax dışında bir empedas oluşturulabilir. Ortak mod şok olarak kullanılabilir. Coax radyasyonunu azaltır. Anten empedasını stabilize eder. Genellikle 1:1 veya 1:4 mümkündür (50=50, 50=200) Alıcı verici üzerine gelen coax radyasyonunu azaltabilir. 35

TEŞEKKÜR EDERİZ BİR BAŞKA KONUDA BULUŞMAK ÜZERE Hazırlayıp derleyen; TA7OM 36