SORU VE YANITLARLA KUŞ GRİBİ Prof. Dr SORU VE YANITLARLA KUŞ GRİBİ Prof. Dr. Mehmet Akan Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi

Kuş Gribi nedir? Başta hindi ve tavuklar olmak üzere kanatlı hayvanları etkileyen ve bu hayvanlarda ölüme neden olan bir hastalıktır. Hastalığın etkeni nedir? Etken bir virustur. Influenza A olarak adlandırılır ve insanlarda gribe neden olan viruslardan farklıdır. Bu hastalık neden bu kadar önem taşımaktadır? Avian Influenza (AI), uluslararası bir problemdir. Kanatlı sürülerinde çok hızlı yayılır, kontrolü oldukça zordur ve bir ülkeden diğerine bulaşma eğilimi yüksektir. Kanatlılarda tedavisi yoktur ve şiddetli ölümle seyreder. Ayrıca düşük düzeyde olsa da insanları etkileme potansiyelinde olması diğer önemli bir konudur.

Hastalık bir ülkeden diğerine nasıl yayılmaktadır? Hastalık göç eden su kuşları ile bir ülkeden diğerine ve göç yollarındaki tüm bölgelere taşınmaktadır. Bu kuşlar genellikle hastalıktan etkilenmemekte ve özellikle dışkıları ile çevreye saçtıkları virus, evcil kanatlılar için bir bulaşma kaynağı olmaktadır. Türkiye’de saptanan H5N1 tipinin anlamı nedir? Bu tipin anlamı, hindi ve tavuklar için yüksek düzeyde hastalık gücüne sahip bir özellik taşıdığıdır. İnsanlar için değil, tavuk ve hindiler için önemlidir. Ölümcül ifadesi, kanatlı hayvanlar için kullanılmaktadır.

Kuş Gribi virusunun H5N1 tipi insanlar için ne kadar önemlidir? Asya’da 1997 yılından bu yana kanatlılarda devam eden ve yaklaşık 20 ülkenin etkilendiği H5N1 hastalığında, toplam 65 insan hayatını kaybetmiştir. Bu bilgi bize bu etkenin insanlara bulaşabildiğini ancak bulaşma düzeyinin oldukça düşük olduğunu göstermektedir. İnsanlara nasıl bulaşır? İnsanlara bulaşma düzeyi oldukça düşüktür. Direkt olarak hasta hayvanlarla temas eden kişilere bulaşır. Asya’da hastalıktan etkilenen insanların hepsi, kanatlı hayvanlarla yakın temasta olan kişiler olması, bu bilgiyi desteklemektedir. Risk grubundaki insanlar, kümeste çalışan bakıcılar, tavuk kesimhanesinde kesim aşamasında çalışanlar ve veteriner hekimler bulunmaktadır.

İnsandan insana bulaşır mı? Şu ana kadar insandan insana bulaşma bildirilmemiştir. Tavuk eti ve yumurta ile bulaşma mümkün müdür? Şu ana kadar Asya’da hastalıktan etkilenen kişilerin hiçbirinde bulaşmanın tavuk eti ve yumurtadan şekillenmemesi, tavuk etinin ve yumurtanın bulaşmada önemsiz olduğunu göstermektedir. İnsanlarda kullanılan grip aşısının etkinliği nedir? İnsanlarda kullanılan grin aşılarının içinde kuş gribi virusu bulunmamaktadır. Bu nedenle H5N1 için bir koruma sağlamaz. Risk grubuna neden aşı yapılması istenmektedir? Kuş gribi virusunun genetik olarak değişime uğrama potansiyeli olduğından insan grib virusları ile değişeme uğramaması için risk grubundaki kişilerin aşılanmasının yararlı olacağını söyleyen araştırıcılar bulunmaktadır.