HAZIRLAYAN CEMİLE YİĞİT 8/B 516

ÖĞRETMENİM Özay TER DERS: FEN BİLİMLERİ KONU: KANSER NEDİR? ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

(1 - 7 NİSAN)

KANSER NEDİR? HÜCRELERİN KONTROLSÜZ OLARAK SÜREKLİ ÇOĞALMALARI SONUCU OLUŞAN, YAKINDAKİ VE UZAKTAKİ BAŞKA ORGANLARA DA YAYILARAK KİŞİYİ KISA ZAMANDA ÖLÜME GÖTÜREN BİR HASTALIKTIR. ‘’Erken teşhis hayat kurtarır.’’

KANSER OLUŞUMU Etkenler ile hücrenin Anormal çoğalması Normal hücre Tümörün kan dolaşımından beslenmesi Tümörün kan dolaşım sistemi ile diğer organlara hücum etmesi

Kanser hücrelerinin oluştukları bölgeden ayrılarak doğrudan veya dolaşım yoluyla vücudun diğer bölgelerine yayılmasına ‘’metastaz’’ denir.

KANSERİN BELİRTİLERİ NELERDİR? Açıklanamayan kilo kaybı Ateş Halsizlik Ağrı Vücutta hissedilen kitleler Cilt değişiklikleri Kanama Dışkılama veya idrar yapma alışkanlığında değişiklik Öksürük ve horlama Ses kısıklığı,yutma zorluğu Ben ve siğillerdeki değişiklikler

KANSERE YOL AÇAN NEDENLER Kötü beslenme alışkanlığı, Gıdalardaki katkı maddeleri, Hareketsiz yaşam(şişmanlık) Sigara ve alkol kullanımı, Radyasyona maruz kalma, Bazı virüsler, Uzun süre güneş ışığına maruz kalma, Aşırı dozda röntgen ışınına maruz kalma, Bazı kimyasal maddeler (katran, benzin, boya maddeleri, asbest v.b.), Hava kirliliği, Kalıtsal eğilim

Yanlış beslenme birçok hastalığa neden olmakla birlikte kanserin de başlıca nedenleri Yanlış beslenme birçok hastalığa neden olmakla birlikte kanserin de başlıca nedenleri arasındadır. arasındadır. YANLIŞ BESLENME

Hayvansal gıdaların fazla tüketimi meme, rahim, prostat, kalınbarsak-rektum, pankreas ve böbrek kanserine neden olmaktadır

Hayvansal besinlerin yanlış hazırlanması kansere neden olmaktadır. Kızartılmış et, Tütsülenmiş et, Kömür ateşinde pişirilmiş et, balık

Hazır gıdalarda bulunan koruyucu katkı maddeleri kanser oluşumunda önemli bir etkiye sahiptir. Katkı maddeleri mide ve yemek borusu kanserlerini arttırmaktdır. Ör: Salam, sosis, cips, bisküvi gibi…

Az posalı beslenme kanser riskini arttırır. Posalı yiyeceklerin tüketimi kalın barsak- rektum kanserlerini önlemektedir.

İyi koşullarda depolanmayan tahıllarda, kurutulmuş meyvelerde, peynirlerde oluşan zararlı küfler yemek borusu ve karaciğer kanserine neden olmaktadır.

Beslenmede Nelere Dikkat Etmeliyiz  Besinleri doğru şekilde pişirmeliyiz. Kızartma, tütsüleme, mangal yerine fırında pişirme, haşlama gibi yöntemler kanser etkenlerinin oluşumunu önler. Besinleri hatalı pişirme vitamin kaybına yol açar. Ör: Haşlayıp suyunu dökme

 Hazır gıda kullanımını azaltmalıyız. Özellikle çocuklarımızın hazır gıdalara yönelmesini önlemeli, beslenmelerinde doğal gıdalara yer vermeliyiz

ERKEKLERDE SIK GÖRÜLEN KANSER TÜRLERİ  Akciğer Kanseri  Prostat Kanseri  Mide Kanseri  Bağırsak Kanseri

KADINLARDA SIK GÖRÜLEN KANSER TÜRLERİ  Meme Kanseri  Rahim-Yumurtalık Kanseri  Mide-Bağırsak Kanseri  Akciğer Kanseri

KANSER TÜRLERİ BEYİN,TROİD,LENF BEZİ,AKCİĞER,GÖĞÜS,DERİ, GÖZ,GIRTLAK, MİDE,BAĞIRSAK,SAFRA KESESİ, İDRAR KESESİ,YUMURTALIK,BÖBREK, PANKREAS, KARACİĞER,LÖSEMİ (KAN KANSERİ)vb.

KANSER TÜRLERİ

KANSER TANI YÖNTEMLERİ Muayene Akciğer Grafisi Abdominal Ultrasonografi TİT (Tam İdrar Tetkiki) CBC (Tam Kan Tetkiki) CEA (Karsiyoembriyojenik Antijen) Gastroskopi veya Rektoskopi Dışkıda Gizli Kan Testi HbsAg HCV Ayrıca ek olarak kadın hastalara ; *Meme Ultrasonografisi, *Ca 15-13, *Vaginal Smear, *Ca 125 Ayrıca ek olarak erkek hastalara; *PSA (Prostat Spesifik Antijen) *PAP (Prostatik Asit Fosfataz) testleri uygulanarak check-up tamamlanır. İLERİ KANSER TARAMASI YÖNTEMLERİ Bilgisayarlı Tomografi (BT), bilgisayar yardımı ile dokunun farklı seviye ve kesitlerde incelenmesine yarayan özel bir görüntüleme yöntemidir. Endoskopi sayesinde vücudun iç bölgeleri, ucunda ışık ve bir mercek sistemi bulunan ince bir tüp aracılığıyla görüntülenebilirler. Radyonükleer Tarama, hastaya ağızdan veya damardan radyoaktif madde verilerek yapılır. Ultrasonografi, fiziksel muayenede tespit edilen şüpheli bir bulgunun aydınlatılması amacıyla gerçekleştirilen tanısal bir yöntemdir. Manyetik Rezonans (MR), bilgisayar yardımıyla, yüksek manyetik alan kullanılarak vücudun değişik bölgelerinin detaylı olarak görüntülenmesini sağlayan tetkiktir.

KANSERDE TEDAVİ YÖNTEMLERİ *Cerrahi (kanseri alıp çıkartmak) *Radyasyon (ışın) tedavisi:yüksek-doz x- ışınları veya diğer yüksek- enerjili ışınlar kullanarak kanser hücrelerinin öldürülmesi

* Kemoterapi (kanser hücrelerini öldürmek üzere ilaçlar kullanılması): Kemoterapi haplar şeklinde ağız yoluyla ya da iğne aracılığıyla damar veya kaslara verilerek uygulanabilir. * Hormon Tedavisi *Alternatif Tıp Bağışıklık sistemini güçlendirerek, kendi kendini iyileştirmesine fırsat tanımak en etkili yöntemlerden biridir.

KANSERDEN NASIL KORUNURUZ? Kanser yapıcı etkenlerden uzak durmalıyız. Dengeli ve doğru beslenmeliyiz. Düzenli egzersiz yapmalıyız.

İdeal vücut kilomuzu korumalıyız. Sigara,alkol ve uyuşturucu maddeden uzak durmalıyız. Hava ve çevre kirliliğine neden olan sanayi tesislerinden uzak dur malıyız.

Güneşin ultraviyole ışınlarına maruz kalma malıyız. Y az aylarında arası güneşe çıkarken koruyucu kremler sürmel i ve geniş kenarlı şapka takma lı,g üneşte yanmaktan kaçın malıyız. Düzenli sağlık kontrollerinizi yaptır malıy ız.