Aplikasyon

Yatay Aplikasyon

Kutupsal Aplikasyon

Koordinatlı Aplikasyon

GNSS ile Aplikasyon GNSS ölçme aleti açılır. CORS ağına bağlanılır. Fast Survey programı çalıştırılır. Koordinat Girişi ekranından aplike edilecek noktaların koordinatları girilir. Aplikasyon bölümüne tıklanır. Sıra ile aplike edilecek noktalar GNSS ekranında tarif edilen yön ve mesafeler takip edilerek arazide yerleri bulunur.

BİR NOKTANIN APLİKASYONU Haritadaki bir noktanın arazide aplikasyonu için, GNSS aplikasyonu dışında haritada veya arazide belli olan A ve B gibi 2 noktadan yararlanılır. Nokta hangi yönteme göre aplike edilecekse, yöntemine uygun olarak bir aplikasyon krokisi hazırlanır. Aplikasyon krokisi üzerindeki gerekli değerler, proje gereği verilmiş olabilir ya da projede belli olan bilinen değerlerden (örneğin, koordinatlardan) hesaplanabilir. Proje gereği sayısal değer verilmemişse aplikasyona esas oluşturacak değerler haritadan doğrudan doğruya okunur ya da haritadan okunan başka değerlerden (örneğin, koordinatlardan) hesaplanır.

Yapı Köşelerinin Aplikasyonu Basit Ölçme Aletleri İle Vaziyet Planına Göre Aplikasyon 1. Durum: Binanın 4-3 cephesi, BC sınırına paralel ve uzaklığı a dır. 1 köşesinin AB sınırına uzaklığı b dir. Dikdörtgen şeklindeki binanın kenar uzunlukları p ve q olduğuna göre bina köşelerinin aplikasyonu isteniyor.

Yapı Köşelerinin Aplikasyonu Bina Temel Noktalarının Güvence Altına Alınması Bina temelini oluşturan köşe noktaları aplike edildikten sonra ahşap kazık veya demir çubuklarla işaretlenir. Ancak inşaat çalışmalarına başlandığında ve temel kazısı yapıldığında bu noktalar kaybolur. Fakat binanın köşe noktalarını kazının yapıldığı çukur alanda yeniden belirlenip işaretlenmesi gerekir. Bu işlemin kolayca yapılabilmesi için bina cephe doğrultuları güvence altına alınmalıdır. Bina temel noktalarının güvence altına alınması için binaya ait cephe uzantıları, komşu bina cepheleri veya parsel sınırları ile kesiştirilir. Kesim noktalarına kazık veya demir borular çakılır. Bu noktalar, yapılan kazı çalışmalarından etkilenmemeli, toprak altında kalmamalı ve inşaat malzemeleri arasında kaybolmamalıdır. Bunları uzaktan belirgin hale getirmek için tahta kafeslerle çevirmelidir.

Yapı Köşelerinin Aplikasyonu Bina Temel Noktalarının Güvence Altına Alınması Kazı yapılıp toprak atıldıktan sonra Y1, Y2, Y3 ve Y4 köşe kazıkları kaybolacaktır. Çünkü temel içinde kalıp çalışması yapabilmek ve toprak kaymasını önlemek amacıyla kazı alanı biraz geniş tutulacaktır. İnşaat çukurunda bina köşelerini yeniden tespit etmek için cephe doğrultularını temsil eden noktalara jalon dikilerek Y1, Y2, Y3 ve Y4 noktaları çukurda yeniden belirlenip kontrol yapıldıktan sonra işaretlenir.

Yapı Köşelerinin Aplikasyonu İp İskelesinin Oluşturulması İp iskeleli inşaat çukuru

Yapı Köşelerinin Aplikasyonu İp İskelesinin Oluşturulması

Yapı Köşelerinin Aplikasyonu İp İskelesinin Oluşturulması Şekildeki binanın köşe noktalarının aplikasyonunu yapmak için CB kenarı üzerinde iki noktadan dik çıkılır. Bu dikler üzerinde 3.25 m alınarak Y3-Y2 hattı belirlenir. Bu hattın, AB doğrusunu kesim noktası B’ belirlenir. B’ den 6.40 m işaretlenerek Y3 tespit edilir. Y3 den BC kenarına dik inilerek F1 noktası bulunur. F1-Y3 dik doğrultusu üzerinde Y3 den itibaren 7.70 m gidilerek Y4 işaretlenir. F1 den itibaren BC doğrultusu üzerinde 11.10 m ölçülerek F2 işaretlenir. F2 den dik çıkılarak Y2 ve Y1 bulunur. Gerekli kontroller yapılarak varsa hatalar düzeltilir ve Y1, Y2, Y3, Y4 noktaları kesinleştirilir. Bina cephelerini güvence altına almak için bir kroki çizilir.

Yapı Köşelerinin Aplikasyonu İp İskelesinin Oluşturulması İnşaat için kazı yapılıp çukur açıldıktan sonra, çizilmiş lan krokiden yararlanarak oluşan çukurun köşelerine, her köşede aynı yükseklikte olmak üzere ve çukurdan en az 1.50 m uzaklıkta, kenarları bina doğrultularına paralel olacak şekilde ip iskelesi çakılır. Bu ip iskelesi üzerinde bina cephe doğrultuları işaretlenir. Bunun için bina cephe doğrultusunu temsil eden doğrunun uçlarına jalonlar dikilir. Prizma ile tahta perde üzerinde doğrultuya girilerek örneğin b1 ve c2 noktaları işaretlenir. Ya da doğrudan doğruya binanın kenar doğrultusunu temsil eden uç noktalar arasına bir ip gerilerek ipin temas ettiği noktalara birer çivi çakılarak, bina doğrultularının ip iskelesini kestiği yerler belirlenmiş olur. Şekildeki a1-b2, b1-c2, c1-d2, d1-a2 noktaları arasına ip gerilerek bina köşe noktaları belirlenir.

Yapı Köşelerinin Aplikasyonu İp İskelesinin Oluşturulması Bina başlangıç seviyesi çoğunlukla zemin katın tamamlanmış üst yüzeyidir. İp iskelesi bu yüzeye göre kurulmalıdır. Bu seviyeye aynı zamanda su basman seviyesi de denilmektedir. Su basman seviyesi, imar yönetmeliği esaslarına göre göre belirlenir. Bu seviye aynı zamanda arazinin topografik durumuna da bağlıdır.

Vaziyet Planına Göre Koordinat Hesabı Yapılarak Aplikasyon ÖRNEK ABCD parseli içine dikdörtgen şeklindeki 1234 binası aplike edilecektir. Koşullar: Binanın 3-4 cephesi DA kenarına paralel, Binanın 4-1 cephesinin uzantısının BC kenarını kestiği nokta ile 1 noktası arasında uzaklık 7m, 1-2 Kenarının uzantısının AB kenarını kestiği nokta ile 1 arasındaki uzunluk 6m.

Vaziyet Planına Göre Koordinat Hesabı Yapılarak Aplikasyon (CC’)= (AD)+100±200=180,4472g (CC’)=(CE)=(BF)

Vaziyet Planına Göre Koordinat Hesabı Yapılarak Aplikasyon ÖRNEK

Vaziyet Planına Göre Koordinat Hesabı Yapılarak Aplikasyon Kontrol

Vaziyet Planına Göre Koordinat Hesabı Yapılarak Aplikasyon 1 noktası başlangıç olmak üzere kapalı poligon geçkisi şeklinde 2,3 ve 4 noktalarının da koordinatları hesaplanır.

Kutupsal Aplikasyon Elemanlarının Hesabı Vaziyet Planına Göre Koordinat Hesabı Yapılarak Aplikasyon Kutupsal Aplikasyon Elemanlarının Hesabı Durulan Nokta ( A ) Y=81.35 X=155.64 0=(AB)= 5g.7264 DN BN Bak.Nokta Koord. Y X Y=Yi-Y1 (m) X=X i-X1 Açıklıklar i=(DN-BN) Doğrultular βi =i - 0 Kenar S A B 83.87 183.78 2.52 27.94 5g.7264 0g.0000 28.05 m D 111.46 165.39 30.11 9.55 80.4472 74.7208 31.59 1 88.95 178.54 7.60 22.70 20.5674 14.8410 23.94 2 96.58 180.96 15.23 25.12 34.6978 28.9714 29.38 3 100.51 168.57 19.16 12.73 62.6664 56.9400 23.00 4 92.88 166.15 11.53 10.31 53.5525 47.8261 15.47

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU Günümüzde yapıların karmaşık geometrisi yüksek incelik gerektirir. Bu nedenle ölçme mühendisleri, verilen hoşgörü sınırlarına uymak için yapı esnasında daha dikkatli olmalıdırlar. Yani kolon ve ahşap kalıp işlemlerine, gerekli inceliklere sadık kalarak önem vermelidir. Kolonların düzgünlüğü çok önemlidir. Onların eğrilmesi taşıyıcı sistemi önemli ölçüde tehlikeye sokar. Metal konstruksiyon, çelik beton olarak daha yüksek bir incelikle bu saptamalara uygun düşmelidir. Büyük yapılar(kamu binaları), döner merdivenli binalar,kendi otomasyon dereceleri ve diğer aplikasyon istemleri yüksek incelik gerektirir. Büyük yapılar prensip olarak sanayi tesisleridir. Onlar ayrıca incelenecektir. Buradaki açıklamalar çelik betona yöneliktir.

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU Referans sistemi İskele yapıları için gerekli olan ölçme işleri plaka yapılarından önemli ölçüde ayrılmazlar. Bu bölümde, her iki sistemdeki ölçme çalışmalarının farklılıkları üzerinde durulacaktır. Bu bir yapı kompleksinin , örnek olarak sanayi bölgesinin yapılması mutlaka yapı konum ve yükseklik ağı gerektirir (şekil 1)

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU Bu ağdan yararlanarak bütün Jeodezik çalışmalar doğrudan doğruya yapılabilir, veya buradan bir dış referans sistemi aplike edilebilir. Dış referans sisteminin seçimi hakkındaki karar sınır ve ölçme koşullarına bağlıdır. Son yıllarda iskele yapısında yapı içi referans sisteminden aplikasyon da kullanılmaktadır. Çok katlı binalar için iç aplikasyon sistemi uygundur. Şekil 2, yapı ağının sıklaştırması ile bir sanayi yapısı için a,b,c,d dış referans sisteminin türetildiğini göstermektedir. Bu dış referans sistemi öyle yapılmalı ve güvence altına alınmalıdır ki istenildiği zaman yüksek bir incelikle kullanıma hazır olmalıdır. İşaret olarak boru, çivi, muhtemelen ortası çivili ağaç kazık kullanılabilir.

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU Aşağıdaki ölçme işleri kural olarak yerine getirilmelidir. 1. Kaba aplikasyon 2. İnce aplikasyon 3. Temelde ve katlarda eksen aplikasyonları 4. Yükseklik aplikasyonu 5. Montaj ölçmeleri 6. Yapı kontrol ölçmeleri.

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU Kaba Aplikasyon Kaba aplikasyon, kazı çalışmalarının yapılmasına yarar. Şekil 2 kaba aplikasyon için bir aplikasyon planıdır. Bu plan şev ve çalışma sahasını da içerecek şekilde hazırlanmıştır. Şev genişliği hiçbir zaman değiştirmemelidir. Eğimli yerlerde şev üst noktalarını profilden almak gerekir. Yapı çukurunun şev üst noktalarının köşe noktaları kazıklarla işaretlenir ve arazi yükseklikleri belirlenir. Yükseklik listesinde noktaların yükseklikleri gösterilir. Dış referans sisteminin yükseklikleri de belirlenip bu listeye eklenir. Bu yükseklik listesi aplikasyon planının önemli bir parçasıdır. Böylece hem konum aplikasyonu hem de yükseklik

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU aplikasyonunun elemanları komple hazır olur. Aplikasyon yöntemi olarak çoğunlukla dış referans sistemine dayalı ortogonal yöntem kullanılır. Doğal olarak, arazi koşullarına en iyi uyum sağlayan diğer yöntemler de kullanılabilir. Aşağıdaki hata sınırları bu çalışmalarda dikkate alınmalıdır. Kazı ve kalıp aplikasyonu için mx = my ≤ 200mm Çukur sınırlarının aplikasyonu için mx = my ≤ 2.10-3 D + 50mm

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU İnce aplikasyon İnce aplikasyon yapı eksenlerinin ip iskelesine taşınması demektir. Böylece ip iskelesindeki eksenlerden temelin yapılması olanaklıdır. Şekil 3 ip iskelesinden bir detayı göstermektedir. İnce aplikasyonun prensibi şekil 4 de görülmektedir. Burada dayanak olarak a,b,c,d dış referans sistemi kullanılır. a-b, b-c, c-d ve d-a kenarlarındaki aplikasyonlar teodolit ve çelik şeritle yapılır ve gerekiyorsa devamlı işaretlerle belirlenir. Bu noktalardan gelecekteki ip iskelesinin merkezleri aplike edilir. Bunlar ip iskelesinin çakılması için kullanılır. Aynı zamanda, bütün ip iskelesi tahtalarının üst kenarlarının yuvarlak bir referans yüksekliğine (örnek olarak 212.80m = -3m bina yapı sisteminde) getirilmelidir. Her yapı ekseni, şekil 3 de görüldüğü gibi dış referans (kaynak, dayanak) sistemine bağlanmaz. Buna örnek olarak boylamasına eksen C ile enlemesine eksenler 2,4,6 ve 7 görülmektedir. Bu ip iskeleleri doğrultu verilerek çelik şerit ölçümü ile kurulur. Yükseklikleri güvence altına almak için çukur içine yükseklik bağlantı(referans) noktası tesis edilmelidir. Böylece yapı çukurundaki yükseklik ölçmeleri kolaylaşmış olur. Bu çalışmada önemli iş akışları belirtilmeli ve hatta aplikasyon yöntemleri ve tolerans sınırları verilmelidir.

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU Aplikasyon yöntemleri : Gözlem doğrultularının kesiştirilmesi Doğrultu yöntemi (şekil 4,8) Ortogonal yöntem(Şekil 4) Kutupsal yöntem ( düzensiz projelerde)(Şekil 9) Açı kesiştirme yöntemi, Kutupsal-doğrusal yöntem (Şekil 9), Kutupsal –kenarların kesişme yöntemi (Şekil 10) Olarak kullanılmaktadır. Aplikasyon incelikleri :  İp iskelesindeki eksenlerin aplikasyonu Yakın eksenler için D ≤ 30m mx = my ≤ ±4mm D >30m aralık : mx = my ≤ ± 10-4.D +1mm İp iskelesindeki gerçek ve oluşan yükseklik farkı : m∆h = ± 3mm

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU Eksen aplikasyonları Eksen aplikasyonları temelde yapılmalıdırlar ve o şekilde işaretlenmelidirler ki optimal kolon montajlarını mümkün kılsınlar. Temel şekilleri, çizgisel, yüzeysel veya tek tek noktasaldır. Noktasal temel şekil 4 de görülmektedir. Aplikasyonun ekonomikliği ve inceliği için önemli bir sorun her kolon için aplike edilecek noktaların sayısıdır. Şekil 5 en kullanışlı düzenlemeleri göstermektedir. Temeldeki aplikasyonlarda üç nokta işaretlemesi tercih edilmektedir. Üst katlarda kolon başlıklarının işaretlenmesinde pratik araştırmalara göre iki eksen işaretlemesi yeterlidir. Üç nokta işaretlemesi aplikasyon çalışmalarında da kullanılmaktadır. Böylece kolon kenarları tam olarak yönlendirilmektedir. Bu gibi durumlarda şekil 6 ye göre kenar aplikasyonu kullanılmaktadır. Bu durumla seyrek karşılaşılır. Statik nedenlerden dolayı doğrudan doğruya eksen işaretlemesi tercih edilmektedir. Aplikasyon tek katlı ve çok katlı olarak ayrılmalıdır.

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU

BÜYÜK BİNALARIN APLİKASYONU