HİPEREMEZİS GRAVİDARUM TANI VE TEDAVİSİ Dr. Arif GÜNGÖREN M.K.Ü. Tayfur Ata Sökmen Tıp Fak. HATAY
EMEZİS GRAVİDARUM Arsenault, 2002 Fell, 2006 Gebeliğe bağlı bulantı-kusma, 1. trimester boyunca gebelerin % 50-90’ında görülür. Arsenault, 2002 Semptomlar tipik olarak 5-10. gebelik haftasında başlar ve 20. haftaya kadar geçer. Gebelerin % 10’unda gebelik süresince devam eder. Fell, 2006
HİPEREMEZİS GRAVİDARUM Gebeliğe bağlı bulantı kusmanın çok daha şiddetli formu Hiperemezis gravidarum olarak adlandırılır. İnatçı kusmalar, gebelik öncesi kilonun en az % 5’inin kaybı, dehidratasyon, ketonüri, hipokalemi ve hospitalizasyon gereksinimine neden olur. Tüm gebeliklerin % 0.5-3’ünde görülür. Miller, 2002
HİPEREMEZİS GRAVİDARUM Bu durum, iş, sosyal ve aile yaşantısını etkileyerek yaşam kalitesinin bozulmasına yol açar. Poursharif, 2007
ETİYOLOJİ Etiyoloji bilinmemektedir, kompleks ve multifaktöriyel olduğu düşünülmektedir. Enfektif, hormonal, anatomik ve psikolojik faktörleri içeren teoriler ileri sürülmüştür. Verberg, 2005
ETİYOLOJİ ENFEKTİF HORMONAL
Hiperemezis gravidarumla ilişkili maternal faktörler Bottomley, 2009
TANI Bottomley, 2009
TANI Semptomların şiddetini ve ne kadar sıklıkta olduğunu sınıflandırmada “Modified Pregnancy Unique Quantification of Emesis(PUQE) score” kullanılabilir. Lacasse, 2008
TEDAVİ Destekleyicidir ve kendi kendini sınırlar. Amaç; bulantı-kusma, dehidratasyon ve elektrolit bozukluklarını doğru tespit etmek ve komplikasyonları önlemektir. Ayaktan ve yatırılarak uygulanabilir.
TEDAVİ Ayaktan tedavi; kilo kaybı gebelik öncesine göre % 5’ den az, ketonüri 1(+) veya (-), elektrolitler normal, dehidratasyon bulgusu yoksa uygulanır.
TEDAVİ Tedavi kişiselleştirilmeli Diyet ve yaşam stili değişiklikleri önerilmeli Antiemetik ilaçlar kullanılmalıdır.
TEDAVİ Yatırılarak tedavi; başarısız ayaktan tedavi, semptomatik ortostatik hipotansiyon, ketonemi veya 2(+) veya daha fazla ketonüri, dehidratasyon,
TEDAVİ Yatırılarak tedavi; eşlik eden hastalıklar Hipertiroidi Psikiyatrik hst. Önceki molar gebelik Gastrointestinal düzensizlikler Astım, olması durumunda uygulanır.
TEDAVİ İntravenöz sıvı replasmanında; Dekstroz içeren solüsyonlardan kaçınılmalıdır. Çünkü dekstroz solüsyonları Thiamin gereksinimini arttırır, eğer eksiklik varsa Wernicke ensefalopatisine neden olur.
TEDAVİ İntravenöz sıvı replasmanında; Yüksek konsantrasyonlu NaCl solüsyonları Osmotik demiyelinizasyon sendromu yol açabileceğinden %0.9 NaCl solüsyonları tercih edilmelidir. Ayrıca Potasyum klorür desteğide yapılmalıdır.
ANTİEMETİK İLAÇLAR Antihistaminikler Fenotiazinler Serotonin inh. Diğer Cyclizine(-) Chlorpromazine (Largactil) Ondansetron (Zofran, Zofer) Metoclopromide (Metpamid, Primperan) Cinnarizine (Sefal fort tab) Prochlorperazine (-) Levomeprazine Doxylamin (Unisom tab) Pherphenazine Haloperidol (Norodol) Dimenhydrinate (Dramamine, Anti-em) Domperidon (Motilium) Diphenhydramine (Benison) Vitamin B6 ve diğerleri Promethazine(-) Ginger Kortikosteroidler
TEDAVİ Total parenteral beslenme: Medikal tedaviye yanıt alınamaması durumunda Periferik santral kateter veya nazogastrik-nazoduodenal sonda ile uygulanır. Santral kateter yoluyla beslenmede venöz tromboembolizm ve enfektif endokardit riski yüksektir. Deuchar, 1995- Holmgren, 2008
TEDAVİ Alternatif tedaviler: Akupunkture, akubasınç Vitamin desteği: Thiamin, Folik asit Psikoterapi Gebelik terminasyonu
Farklı ülkelerdeki tedavi yaklaşımı
Goodwin, 2007
Yıllara göre tedavi yaklaşımındaki değişiklikler
Goodwin, 2007
Hiperemezis gravidarum komplikasyonların önlenmesi ve tedavisi Wernicke ensefalopatisi -----------Thiamin desteği Anemi ve Periferal nöropati -------- Vit. B6, B12 Hiponatremi ------------------------------- %0.9 NaCl Mallory Weis yırtıkları ----------------- Ranitidine Akut renal yetmezlik ------------- Dehidratasyonun düzeltilmesi Venöz tromboembolizm ----------LMWH (RCOG)
Eve götürülecek mesajlar-1 Hiperemezis gravidarum ciddi, sakatlığa neden olabilen hatta hayatı tehdit edici komplikasyonlara yol açabilen bir durumdur. Etiyolojisi tam olarak bilinmediği için tedavisi zordur.
Eve götürülecek mesajlar-1 Tedavi destekleyici olup amaç, dehidratasyon, elektrolit bozuklukları ve komplikasyonları önlemek ve tedavi etmektir. Antihistaminiklerin, fenotiazinlerin ve metoklopromidin güvenilirliği ile ilgili çok sayıda veri mevcuttur ve bunlar erken gebelikte rahatlıkla kullanılabilir.
TEŞEKKÜRLER