NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Osmanlı tarİhİ ıı Avrupa Güçlerİ ve Osmanlı Devletİ; Yalnızlaşma NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr
Avrupa Güçlerİ ve Osmanlı Devletİ; Yalnızlaşma Napolyon Fransız-Rus Savaşı’nda Rusya zor anlar yaşadı. Çatışmaların en fazla kızıştığı Friedland savaşını Fransızlar 14 Haziran 1807 tarihinde kazandı. Rus Çarının Fransızlar’dan barış isteği üzerine Napolyon ile Çar Aleksandır buluştular ve Tilsit barış antlaşmasını imzaladılar. Tilsit antlaşmasının Osmanlı Devleti açısından çok önemli anlamları vardı. Fransa, Osmanlı Devleti ile birlikte davranmaktan vazgeçeceği gibi, İstanbul’u Rusya ile barış yapmaya zorlayacaktı. Buna karşılık Rusya da Fransa ile İngiltere arasında bir uzlaşma sağlanmasına çalışacaktı. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
Avrupa Güçlerİ ve Osmanlı Devletİ; Yalnızlaşma . Osmanlı yönetimini Eflak ve Boğdan’ı Ruslara terk etmeye ikna edeceğine dair madde, zaten Osmanlı-Rus savaşının başlamasına sebep olan bir durumdu. Napolyon Osmanlıların savaşı başlatmasına neden olan duruma rağmen böyle bir maddeyi antlaşmaya koyması, Osmanlılarca dostça bir yaklaşım değildi. Bu maddenin devamında, Osmanlı Devleti’ni ikna edemediği durumda ise, Rusya’ya askeri yardımda bulunacağı ifadesi vardı. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
Avrupa Güçlerİ ve Osmanlı Devletİ; Yalnızlaşma Bu antlaşma, Napolyon’un çizmeye çalıştığı Avrupa ve Osmanlı stratejisinin açık bir göstergesidir. Bu da Avrupa’da Rusların yardımını temin etmek, Osmanlı Devleti’ne şirin görünmek, Ruslar’dan yana hareket imkanını elinde tutmak demekti. Tilsit’teki Fransız-Rus görüşmeleri, Bonapart’ın Osmanlı Devleti’ne ve topraklarına bakış açısını çizmişti. Rusya’yı mağlup etmiş olmasına rağmen, Avrupa’da Rus yardımına duyduğu ihtiyacı Osmanlı düşmanlığının ardına gizliyordu. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
Avrupa Güçlerİ ve Osmanlı Devletİ; Yalnızlaşma Osmanlı devlet adamları, Napolyon’un bu davranışının ikiyüzlü politik bir manevra olduğunu biliyorlardı. İngiliz ve Rus tehlikesine karşı Fransa’yı da kaybetmemek için bu duruma göz yumuyorlardı. Fakat, bir yıl sonraki Erfurt görüşmelerinde bu ikiyüzlülük ayyuka çıktı. Her ne kadar Erfurt görüşmeleri Avrupa’nın genel siyaseti üzerine yapılıyor olsa da, Rusların Osmanlı toprakları üzerindeki emellerinin Napolyon tarafından desteklendiğini ayan beyan ortaya koydu. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
Avrupa Güçlerİ ve Osmanlı Devletİ; Yalnızlaşma Osmanlı-Rus savaşı 1812 yılına kadar aralıklarla devam etti. Sonunda Bükreş Antlaşması imzalandı. Osmanlı iç siyasetindeki gelişmeler Rusların lehine olmakla beraber, Napolyon’un Avrupa içlerine doğru ilerlemesi her şeye rağmen Rusları korkutuyordu. Bundan dolayı bir an evvel antlaşmayı imzalamanın yoluna baktı. Netice olarak Ruslar, bu antlaşma ile ele geçirdikleri topraklardan sadece Baserabya’yı aldılar. Eflak ve Boğdan Osmanlı Devleti’ne iade edildi. Eflak imtiyaz kazanamadı. Sırpların da bağımsızlık umudu Rusya tarafından karşılanamadı. Prut nehri iki devlet arasında sınır olarak kabul edildi. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © KAYNAKLAR KURŞUN, Zekeriya., HUT, Davut. (Ed.). (2013). Osmanlı Tarihi (1789-1876). Eskişehir: Anadolu Ü. Yay. No:2839 FAROQHI, Suraiya. (Ed.). (2016). Türkiye Tarihi 1603-1839. 2. Baskı. İstanbul: Kitap Yayınevi UZUNÇARŞILI, i. Hakkı. (2011). Osmanlı Tarihi. III. C. 2. Kısım. İstanbul: TTK Yay. UZUNÇARŞILI, i. Hakkı. (2011). Osmanlı Tarihi. IV. C. 2. Kısım. İstanbul: TTK Yay. UZUNÇARŞILI, i. Hakkı. (2011). Osmanlı Tarihi. IV. C. 1. Bölüm. İstanbul: TTK Yay. KARAL, Enver Ziya. (2017). Osmanlı Tarihi. V. C. İstanbul: TTK Yay. HAMMER, Joseph Von. (1997). Osmanlı Tarihi C.2. İstanbul: MEB Yay.No:3079 İNALCIK, Halil (2016). Devlet-i Aliyye Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar-II. İstanbul. Türkiye İş Bankası Kültür Yay. İNALCIK, Halil (2016). Devlet-i Aliyye Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar-III. İstanbul. Türkiye İş Bankası Kültür Yay. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©