HARİTA ÇİZİMİ BÖLÜM1KONU6 SORU SAYISI Tarihinde GÜNCELLENMİŞTİR FERSA YAYINLARI ALİ PURTAŞ

GÜNCELLENEN COĞRAFYA ARŞİVİNE HOŞ GELDİNİZ Tüm Sınıfların Akıllı Tahta Destekli Yeni Müfredat (9., 10., 11., TYT ve AYT) Slaytları Günlük Planlar, Yazılı Analiz ve Performans Çizelgesi, Yazılı Sınavları Tüm Sınıflar ( A ve B Kitapçıkları) BEP Raporu ve BEP Sınavları. Farklı Yayınlarda Konu Testleri Her şey dahil 100 TL

Ders: Coğrafya A - HARİTA ÇİZİMİ Haritayı oluşturan unsurlardan yararlanarak harita kullanır.

A.HARİTA ÇİZİMİ

14:48 6 A.1 Harita Nedir? Bir amaaaaaç dahilinde bir bölgenin kuş bakışı görünümünün ölçekle küçültülüp düzleme aktarılmasına harita denir. Harita bilimine kartoğrafya adı verilir.

Bir çizimin harita olabilmesi için Ölçek+Kuşbakışı+Düzleme Aktarımın tümünün olması gerekir.

8 2.Harita Elemanları Başlık, Lejant (dil, anahtar), Coğrafi Koordinatlar, Yön oku, İçerik ve Ölçek bulunur. Başlık, haritanın hangi amaçla hazırlandığını gösterir. Lejant, haritalarda kullanılan işaret ve sembollerin ne ifade ettiğini gösterir. Coğrafi koordinatlar, çizilen haritanın enlem ve boylama göre konumunu gösterir. Yön oku, haritada yönlerin gösterildiği bölümdür, coğrafi koordinat kullanılmışsa yön oku kullanılmayabilir. Haritanın içeriğinde haritanın çizim amacına göre doğal ya da beşerî unsurların dağılışı yer almaktadır

Ölçek çizik ve kesir olarak ikiye ayrılır. Haritada ölçek değişse bile; yükselti, coğrafi koordinatlar gerçek uzunluk ve alan değişmez. Cm olarak kullanılır, Uzunluk ve alanda önemlidir. Kesir ölçek ile ölçeğin paydasında ters orantı vardır.

cm Örnek: Aşağıdaki kesir ölçeği çizik ölçeğe çevirelim.

Çözüm:

14: Projeksiyonlar Dünyanın şeklinden dolayı haritalardaki bozulmaları azaltmak amacıyla kullanılan yöntemlere projeksiyon yöntemi denir.

Silindirik Projeksiyon Ekvator ve çevresinin harita çiziminde kullanılır, buralar gerçeğe en yakın olarak çizilir. Daha çok deniz ve hava ulaşımında kullanılır, bu yöntemle dünyanın tamamı çizilir. Brezilya, Kongo, Endonezya gibi…

Konik Projeksiyon Orta kuşak ve çevresinin harita çiziminde kullanılır, buralar gerçeğe en yakın olarak çizilir. Ülke haritaları bu yöntemle çizilir. Şekiller bozulur ama alan aynı kalır. Türkiye, İran ABD, İtalya gibi…

Düzlem Projeksiyon Kutup noktasına teğet geçirilmesiyle çizilir. Ekvatora gidildikçe bozulma artar. Kutuplar ve dar bir alanın harita çiziminde kullanılır, bozulma en az olur. Norveç, İsveç gibi…

Planların ölçeği 1000 ile arasında değişir. Mesken, köy ve şehir gibi yerleri göstermek için çizilir, bu tür çizimlerde ayrıntı fazladır. Planlar, bazen krokilerle karıştırılmaktadır. Krokiler de planlar gibi kuş bakışı görünümü yansıtmakta ve ayrıntılar içermektedir, Ancak krokiler belirli bir ölçeğe göre çizilmediği için harita sayılmazlar. 4. Harita Türleri a. Ölçeklerine Göre Haritalar

14: / / Büyük Ölçek Küçük Ölçek Ayrıntı fazladır, Küçük yerleri gösterir, Bozulma ve küçültme azdır. Ayrıntı azdır, Büyük yerleri gösterir, Bozulma ve küçültme fazladır.

Fazla Az Küçük Büyük Az Fazla Eşit Eşit

b. Konularına Göre Haritalar Fiziki Haritalar Yeryüzü şekillerini ( dağ, ova, plato, vadi, göl, akarsular gibi) gösterir. Yükselti ve eğim ile ilgili yorum yapılır. Profil yalnızca bu haritalardan çıkartılır. Siyasi-İdari Haritalar Siyasi haritalar ülke sınırlarını göstermek için çizilir. İdari haritalar ise il, ilçe, köy gibi idari birimlerin sınırlarını göstermek için çizilir. TÜRKİYE FİZİKİ HARİTASITÜRKİYE İDARİ VE SİYASİ HARİTASI

14:48 23 Beşeri-Ekonomik Haritalar Beşerî haritalar nüfus, göç, yerleşme vb. özellikleri gösterir. Ekonomik haritalar tarım, maden, hayvancılık gibi ekonomik özellikleri gösterir. Tematik (Özel) Haritalar Uzman kişiler için oluşturulan, tek bir unsurun gösterildiği haritalardır. Deprem, karayolları, toprak, jeoloji haritaları vb… Beşeri, ekonomik ve siyasi haritalar zamanla güncellenebilir.

14: Haritada Üzerinde Hesaplamalar

Çizgi ölçekle uzaklık bulmak için uzaklığı bulunmak istenen iki yer arasındaki mesafe bir düzlem üzerine işaretlenir. Bu düzlem üzerindeki mesafe haritanın ölçeğiyle çakıştırılarak iki yer arasındaki kuş uçuşu uzaklık bulunmuş olur. Tokat ile Ordu arasındaki uzaklık çizgi ölçekle çakıştırılmış ve aralarındaki uzaklığın 150 km’ye denk geldiği görülmüştür.

Çözüm: Önce Güneybatı yönünde 3 km, sonra kuzeybatı yönünde 5 km vadi boyunca devam eder. Cevap E

Örnek: 1/ ölçekli bir haritada Ankara ile Afyonkarahisar arası 2,6 cm olarak ölçülmüştür. Buna göre Ankara ile Afyonkarahisar arasındaki gerçek uzaklık kaç km’dir? Gerçek uzunluk hesaplama Gerçek Uzunluk (GU) = Harita Uzunluğu (HU) x Ölçeğin Paydası (ÖP) Bütün haritalarda uzunluk hesaplamaları yapılabilir. Ölçeğin paydası harita uzunluğu ile çarpılarak gerçek uzunluk hesaplanabilir. G.U= HU X Ö.P G.U= 2,6 X G.U=26 KM Ankara Afyonkarahisar

Harita Uzunluğu Hesaplama G.U= H.U XÖ.P Harita uzunluğu hesaplanırken gerçek uzunluk, ölçeğe bölünür. Çıkan sonuç cm olarak yazılır. Örnek: 160 km uzunluğundaki bir yol 1/ ölçekli bir haritada kaç cm olarak gösterilir? Çözüm: G.U= H.U XÖ.P, 160= ? x 40 1/ ölçekli bir haritada 1 cm 4 km’yi x cm 160 km’yi x = 4 cm bulunur.

Ölçek Hesaplama Ölçek hesaplanırken gerçek uzunluk, harita uzunluğuna bölünür. Çıkan sonuç 1/… buraya yazılır. Örnek: 20 cm’nin 100 km’yi gösterdiği haritanın ölçeği nedir? Çözüm: G.U= H.U x Ö.P, 100 = 20 x ? 100= 20 x ? İse ? = 5 bulunur. 1/

Örnek: 1/ ölçekli bir haritada Burdur Gölü 2 cm² olarak ölçülmüştür. Buna göre Burdur Gölü’nün gerçek alanı kaç km² dir. Gerçek Alan Hesaplama G.A=HA x Ö.P² G.U=2 X 2² G.A= 8 Km² Göl

KENDİMİZİ DENEYELİM BAKALIM

1.2.

3.4.

5.6.

7.8.

9.10.