MEKATRONİKTE PNÖMATİK VE HİDROLİK SİSTEMLER MEC5008
-HİDROLİK POMPA SEÇİMİ -PNÖMATİK KOMPRESÖR SEÇİMİ -PNÖMATİK SİLİNDİRER VE VALFLER -PNÖMATİK ALETLER İÇERİK MEC5008
Company Logo HİDROLİK POMPA SEÇİMİ
Hidrolik Pompa Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar MEC5008 Hidrolik Pompa Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar 1. Gerekli debi miktarı 2. Çalışma basıncı 3. Pompanın Dönüş Hızı 4. Pompa Verimi 5. Pompa Fiyatı 6. Pompanın bakım ve onarım kolaylığı 7. Pompa boyutları 8. Pompanın sessiz ve titreşimsiz çalışması 9. Pompanın dönüş yönü 10. Pompanın montaj kolaylığı 11. Yedek parça bulma kolaylığı
Hidrolik Pompa Seçimi Hesabı MEC5008 Hidrolik Pompa Seçimi Hesabı Hidrolik pompa seçiminde motor gücünü belirleyebilmemiz için öncelikle ihtiyacımız olan basınç ve debi değerlerini bilmemiz gerekir. P = ( p * Q) / 540 Burada; P = Motor Gücü (kW) p = Pompa Basıncı (bar) Q= Pompa Debisi (lt/dak) (Verim %90 kabul edilmiştir.) Hacimsel Verim: Pompa çıkışında ölçülen çıkış debisinin, teorik debiye oranıdır. Toplam Verim: Pompa hidrolik gücünün, mekanik güç girişine oranıdır.
Q = (V * n * µ) / 1000 Debi Hesabı MEC5008 Debi Hesabı Debi değerini belirleyebilmemiz için ise aşağıdaki formülü kullanabiliriz; Q = (V * n * µ) / 1000 Burada; Q = Debi (lt / dk) V = Pompa İletim Hacmi (cm3 / devir) n = Kullanılan Elektrik Motoru Devri (devir / dakika) µ = Pompa Volumetrik Verimi ( 0,90 – 0,95)
Hidrolik Pompa Çeşitleri MEC5008 Hidrolik Pompa Çeşitleri Hidrolik devrelerde uygulama koşulları ve tasarlanan sistemin ihtiyaçlarına göre değişik tipte hidrolik pompalar kullanılabilir. Bunları başlıca dişli, pistonlu ve paletli pompalar olarak sınıflandırmak mümkündür. Her nekadar literatürde çok sayıda pompa tipi yer alsa da uygulamalar baktımığızda bu 3 tip hidrolik pompa öne çıkmaktadır. Pompa seçiminde en önemli kriter çalışma basıncıdır. Pompaların maksimum çalışma basınçları pompa tasarımına ve pompada kullanılan malzeme kalitesine bağlı olarak değişmektedir, yani dişli pompalar şu basınçta çalışır pistonlu pompalar şu basınçta çalışır gibi kesin ifadeler kullanmamız doğru değildir. Burada önemli olan üreticilerin verdiği katalog değerlerindir. Bununla birlikte döküm gövdel bir dişli pompanın çalışma basıncının aluminyum gövdeli bir dişli pompadan daha yüksek olacağını kolaylıkla söyleyebiliriz. Her pompanın piyasada kabul görmüş kendine has uygulama alanları olmakla birlikte maksimum çalışma basıncı koşulunu sağladığı sürece birbirlerinin yerine kullanılabilir. Farklı pompa tiplerinin bir birlerinin yerine kullanımında basınç dışında bakılacak önemli bir diğer kriterde pompa debisidir. Yüksek debide bir pompa kullanmamız halinde sistemde hidrolik silindir ve hidrolik motorlarda hız artışı olurken daha düşük debide bir pompa kullanmamız halinde de doğal olarak aktüatörlerin hızlarında azalma olacaktır.
Hidrolik Pompa Çeşitleri MEC5008 Hidrolik Pompa Çeşitleri
MEC5008 Dişli Pompalar 200 bar basınçlara kadar çıkabilen, piyasada kolaylıkla temin edilebilen ve değişik uygulama alanlarında kullanılan bir pompa tipidir. Ekonomik olması da bir diğer avantajı olarak öne çıkar. Dezavantajları olarak yüksek basınçlarda düşük verim ve kullanım ömründe azalmanın yanısıra yüksek gürültü seviyesi de gösterilebilir.
MEC5008 Paletli Pompalar Değişken deplasmanlı paletli pompalar 100 bar basınca kadar çıkabilirken, sabit deplasmanlı tipleri 150 bar basınçlara kadar çıkabilir. Piyada paletli yada kanatlı diye tabir edilen bu pompalar daha çok takım tezgazhaları ve kapalı alanlarda çalışan diğer hidrolik devrelerde tercih edilen br pompa tipidir. En önemli avantajı düşük gürültü seviyesi olup, dezavantajı için ise emiş performansının düşük olması söylenebilir.
MEC5008 Pistonlu Pompalar 300-400 Bar basınç aralığında kullanılabilen, yüksek verimli yüksek basınç pompalarıdır. Mobil ve endüstriyel hidolikte bir çok kritik uygulamada pistonlu pompalar terch edilir. Değişken deplasmanlı pistonlu pompalar çok sayıda kontrol tipine sahiptir. https://www.youtube.com/watch?v=Qy1iV6EzNHg https://www.youtube.com/watch?v=_-fwWrFLiyY
PNÖMATİK KOMPRESÖR SEÇİMİ Company Logo PNÖMATİK KOMPRESÖR SEÇİMİ
Pnömatik Kompresör Seçimi MEC5008 Pnömatik Kompresör Seçimi Pnömatik kompresör seçimi karmaşık bir konudur ve kompresörlerin güç hesabı yapılırken çok fazla parametre hesaba katılmalıdır. Hesaplar kompresörün çeşidine göre de farklılıklar gösterebilmektedir. Teorik olarak ise kompresörlerin temeln çalışma prensibine dayanan güç hesabı formülü aşağıda verilmektedir. Power = 𝑚 ∗ (h2-h1) = [ 𝑚 *( h2 Isen – h1)] / µIsen http://www.jmcampbell.com/tip-of-the-month/2011/11/compressor-calculations-rigorous-using-equation-of-state-vs-shortcut-method/ http://www.suntasmakina.com.tr/ http://www.tekopa.com/
MEC5008 Kompresör Çeşitleri
Kompresör Çeşitleri Pozitif Deplasmanlı Kompresörler : MEC5008 Kompresör Çeşitleri Pozitif Deplasmanlı Kompresörler : Bu tip kompresörlerde havanın mekanik olarak sıkıştırılarak basıncının artırılması söz konusudur. Sıkıştırma işlemi bir piston veya vida yardımıyla yapılabilir. Dinamik Kompresörler : Bu tip kompresörler ise türbin mantığıyla çalışmaktadır. Yani önce havanın hızı artırılır daha sonra hava hızı düşürülerek basıncın artması sağlanır. Sanayide genel olarak pozitif deplasmanlı kompresörler kullanılsa da 50 m3/dk üstü debilerde ve sabit hava debisi ihtiyacı olduğu zaman dinamik kompresörler tercih edilmektedir.
Dinamik Kompresör Çeşitleri Company Logo Dinamik Kompresör Çeşitleri Aksiyal Kompresör :
Dinamik Kompresör Çeşitleri Company Logo Dinamik Kompresör Çeşitleri Radyal Kompresör :
Pozitif Deplasmanlı Kompresör Çeşitleri Company Logo Pozitif Deplasmanlı Kompresör Çeşitleri Pistonlu Kompresör :
Pozitif Deplasmanlı Kompresör Çeşitleri Company Logo Pozitif Deplasmanlı Kompresör Çeşitleri Diyaframlı Kompresör :
Pozitif Deplasmanlı Döner Elemanlı Kompresör Çeşitleri Company Logo Pozitif Deplasmanlı Döner Elemanlı Kompresör Çeşitleri Tek Rotorlu Paletli Kompresör :
Pozitif Deplasmanlı Döner Elemanlı Kompresör Çeşitleri Company Logo Pozitif Deplasmanlı Döner Elemanlı Kompresör Çeşitleri Çift Rotorlu Vidalı Kompresör :
Pozitif Deplasmanlı Döner Elemanlı Kompresör Çeşitleri Company Logo Pozitif Deplasmanlı Döner Elemanlı Kompresör Çeşitleri Dişli Kompresör :
Pozitif Deplasmanlı Döner Elemanlı Kompresör Çeşitleri Company Logo Pozitif Deplasmanlı Döner Elemanlı Kompresör Çeşitleri Roots Kompresör : https://www.youtube.com/watch?v=eDTske_nSeI
Company Logo Kompresör Seçimi Aşağıda sanayide genel olarak tercih edilen kompresör çeşitleri ve bunlara ait debi basınç değerleri gösterilmektedir. Pistonlu Tip Kompresörler : 1 m3/dk debi ve 15 bar basınca kadar, sürekli hava ihtiyacı olmayan işletmeler için uygundur. Vidalı Tip Kompresörler : 1 m3/dk üzerinde debi ve 14 bar basınca kadar, sürekli hava ihtiyacı olan işletmeler için uygundur. Çok Kademeli Pistonlu : Çok yüksek basınç gerektiren işletmeler için uygundur. Dinamik Kompresörler : Çok yüksek ve sabit debi gerektiren işletmeler için uygundur.
Company Logo Kompresör Yerleşimi
Company Logo PNÖMATİK SİLİNDİRLER
MEC5008 Pnömatik Silindirler Pnomatik silindirler basınçlı hava enerjisini doğrusal itme veya çekme hareketine çeviren mekanik elemanlardır. Bir pnomatik silindir ön ve arka kapak, silindir borusu, piston kolu ve sızdırmazlık elemanlarından meydana gelir.
Pnömatik Silindir Çeşitleri MEC5008 Pnömatik Silindir Çeşitleri Tek Etkili Silindirler : Bu tip silindirlerde basınçlı hava tek yönde etkir. Yani hava giriş ve çıkışı için bir delik bulunur. Piston kolunun geri dönüşü bir yay yardımıyla ve ya yükün kendi ağırlığıyla sağlanır. Bazen yay, piston tarafına konarak çekme yönünde de iş yaptırılabilir. Yay direnci, piston kolunu yeteri hızda itebilecek güçte seçilmelidir.
Pnömatik Silindir Çeşitleri MEC5008 Pnömatik Silindir Çeşitleri Çift Etkili Silindirler : Bu tip silindirlerde hava basıncına ve piston yüzeyine bağlı olarak elde edilen kuvvet, piston kolunu iki yönde hareket ettirir. Böylece iki yönde de iş yapılabilir. Silindir üzerinde iki adet giriş ve çıkış deliği bulunur. Çift etkili silindir özellikle piston kolu geri dönüş yönünde de iş yapacağı zaman kullanılır. Çalışma esnasında piston tarafına hava verildiğinde piston kolu tarafındaki hava tahliye edilir veya piston kolu tarafına hava verildiğinde piston tarafındaki hava tahliye edilir.
Pnömatik Silindir Çeşitleri MEC5008 Pnömatik Silindir Çeşitleri Yastıklı Tip Silindirler : Ağır kütleler silindir tarafından hareket ettirilecekse bir darbe veya hasar meydana gelmemesi için strok sonunda bir yastıklama yapılır. Strok sonuna yaklaşmadan önce bir yastıklama keçesi, havanın serbestçe tahliye olduğu deliği kapatır. Bu durumda hava sadece çok küçük ve genellikle ayarlanabilen bir delikten tahliye olur. Çabuk boşalamayan hava kütlesi piston ile silindir kapağı arasına sıkışır. Geri dönüşte hava bir cek valften geçerek yoluna devam eder. Yastıklama, bir yönde ve ya iki yönde yapılabilir.
Pnömatik Silindir Çeşitleri MEC5008 Pnömatik Silindir Çeşitleri Çift Milli Silindirler : Bu silindirde her iki tarafa da yataklanmış piston kolu mevcuttur. Bu piston kolları sayesinde meydana gelebilecek yanal yükler karşılanmış olur. İki tarafta da yüzeyler aynı olduğu için elde edilen kuvvetler ve hızlar birbirine eşittir.
Pnömatik Silindir Çeşitleri MEC5008 Pnömatik Silindir Çeşitleri Tandem Silindirler : Bu tip silindirlerde aynı gövde içinde birbirine bağlı iki adet çift etkili silindir mevcuttur. Her iki silindirin piston kolu taraflarına aynı anda hava verilir. Böylece basınçlı havanın etkime yüzeyi yaklaşık iki katına çıkmış olur. Böylece piston kolundaki kuvvet de artmış olur. Bu silindirler piston çapının büyük ve montaja imkan vermediği hallerde kullanılır.
Pnömatik Silindir Çeşitleri MEC5008 Pnömatik Silindir Çeşitleri Çok Konumlu Silindirler : Aynı gövde içerisinde arka arkaya monte edilmiş en az iki adet çift etkili silindirden oluşur. Silindirden bir tanesinin piston kolu sabit bir mafsalla bağlı olduğundan iş, diğer silindirin piston kolu ile yapılır. Bazı uygulamalarda silindir sayısı daha da arttırılarak 12 konuma kadar çıkılabilir.
Pnömatik Silindir Çeşitleri MEC5008 Pnömatik Silindir Çeşitleri Döner Silindirler : Çift etkili silindirin bu çeşidinde piston kolu uç kısmında dişli bir profile sahiptir. Böylece piston kolu bir dişli çarkı tahrik eder ve her iki yönde doğrusal hareket dairesel harekete çevrilmiş olur. Dönme hareketinin açısal değeri için genellikle kullanılan açılar 45°, 90°, 180°, 270°, 720°’dir. Bu silindirler boruların bükülmesinde, iş parçalarının çevrilmesinde, klima cihazlarının ve valflerin kumandasında kullanılabilir.
Pnömatik Silindir Çeşitleri MEC5008 Pnömatik Silindir Çeşitleri Teleskopik Silindirler : Yüksek kursların elde edilmesi amacıyla kullanılır. İç içe geçen farklı çaptaki çok sayıda silindirden oluşur. Silindirler dışarı çıktıkça sırayla pistonlar açılır. Kapanırken, silindirler birbirlerinin içine girer. Böylece çok az yer kaplarken çok fazla kurs elde etmek mümkündür. Bu silindirlerin itme kuvveti hesaplanırken en küçük çaplı silindir çapı dikkate alınır. Genelde tek etkili yapılmalarına rağmen çift etkili olarak da kullanılır.
Company Logo PNÖMATİK VALFLER
MEC5008 Pnömatik Valfler Pnömatik valfler basınçlı havanın boşaltılması ya da durdurulması işlemini gerçekleştiren, akışının yönünü, miktarını ya da basıncını kontrol eden devre elemanlarıdır. Devre şemalarında sembollerle gösterilirler. Semboller valfin kumanda yöntemini, yol ve konum sayısını gösteren biçimlerle oluşturulmuşlardır.
MEC5008 Pnömatik Valfler Pnömatik valf sembollerinde, valfin yol sayısı ilk olarak yazılır, daha sonra araya ‘’/’’ konur ve konum sayısı gösterilir. Konum sayısı ise valf sembolündeki kare sayısıyla belirtilmektedir.
MEC5008 Pnömatik Valfler Pnömatik valfleri kullanım amaçlarına göre 3 ana grup altında toplayabiliriz. Bunlar; a) Yön kontrol valfleri, b) Basınç kontrol valfleri ve c) Akış kontrol valfleridir.
MEC5008 Yön Kontrol Valfleri Çok değişik tipte ve özellikte yapılan yön kontrol valflerinin asıl amacı, havanın önünü açmak, kapamak, basınçlı akışkanı silindir veya motorun istenilen kesitine göndermek ve görevi tamamlayan egsoz gazını da atmosfere yöneltmektir. Devrelerin çiziminde ve tasarımında sistemin ihtiyaçlarına uygun olan yön kontrol valflerinin ve uyarı tiplerinin tercih edilmesi gerekir. Valflerin elle, butonla, pedalla, hava veya elektrik sinyalleri ile devreye girmesi mümkündür. Bu tiplerden en uygun olanı tercih edilmelidir. Yön Kontrol Valflerinin Çeşitleri; Oturmalı Tip Bilyalı Oturmalı Tip Diskli Oturmalı Tip Sürgülü Tip
Oturmalı Tip Yön Kontrol Valfi MEC5008 Oturmalı Tip Yön Kontrol Valfi Bu tür valflerde geçiş kesiti bilya, disk, plaka veya takoz ile kapatılır. Sızdırmazlık için keçe kullanılır. İçinde birbiri ile çalışan eleman bulunmadığından uzun ömürlü olurlar. Pislik ve toza karşı hassas değildirler. Valfi çalıştıracak uyarı kuvvetlerinin şiddeti içindeki yayın sertliğine göre değişmektedir. Bilyalı Tip Oturmalı Yön Kontrol Valfi: Aşağıdaki şekilde 2/2’lik örneği gözükmektedir. İlk durumda P hattından gelen basınçlı hava A hattına geçememektedir. Valf pimine basıldığında ise yol açılır ve P hattı A hattına açık kalır. Pimdeki uyarıyı kaldırdığımızda da ise ilk konumuna döner. (Normalde kapalı valf.)
Oturmalı Tip Yön Kontrol Valfi MEC5008 Oturmalı Tip Yön Kontrol Valfi Diskli Tip Oturmalı Yön Kontrol Valfi: Aşağıdaki şekilde 3/2’lik örneği gözükmektedir. İlk durumda P hattı A hattına açıktır. (Normalde açık valf). Pime basıldığında P hattı kapanır ve A’daki hava pimin yanındaki boşluktan tahliye olur. Pim üzerindeki uyarı kalkınca valf, tekrar eski konumunu alır.
Sürgülü Tip Yön Kontrol Valfi MEC5008 Sürgülü Tip Yön Kontrol Valfi Sürgülü Tip Yön Kontrol Valfi: Bu tip valflerde bir kumanda pistonu (sürgü) vasıtasıyla hatların bağlantısı sağlanır. Sürgü üzerindeki boğumlara yerleştirilmiş O’ringler vasıtasıyla sızdırmazlık gerçekleşir. Bazen valf gövdesi içersine bronz bir burç geçirilerek O’ringlerin bu eleman içinde hareketi sağlanır. Böylece hem iyi bir sızdırmazlık sağlanır hem de sürgüyü hareket ettirecek kuvvet ihtiyacı küçülmüş olur. Aşağıdaki şekilde 5/2 çift hava uyarılı sürgülü tip bir valfin çalışma prensibi görülmektedir.
MEC5008 Basınç Valfleri Basınç kontrol valfleri pnomatik sistemlerde nadiren kullanılır. Emniyet amacıyla kullanılan basınç valfi basınç ayarlanan değere geldiğinde havanın atmosfere atılmasını sağlar. Genelde hava kazanları üzerinde kullanılır. Aşağıdaki şekilde basınç kontrol valfinin iç yapısı görülmektedir.
MEC5008 Akış Kontrol Valfleri Hareketlendiriciye giden ya da hareketlendiriciden gelen akışkanın geçişine izin veren veya geçişini engelleyen yada akışkanın debisini değiştirmek sureti ile hareketlendiricinin hızını değiştiren valflere “akış kontrol valfleri” adı verilmektedir. Akış kontrol valflerinin yapı ve görevleri bakımından; hız valf, geri döndürmez valf, geri döndürmez valfli kısma valfi, uyarılı geri döndürmez valf, akış bölücü valf, “VEYA” valfi, “VE” valfi ve kapama valfi gibi çeşitleri bulunmaktadır.
Çek Valf (Geri Döndürmez Valf) MEC5008 Çek Valf (Geri Döndürmez Valf) Akışın geçmesine bir yönde müsaade edip diğer yönde etmeyen valftir. Geri döndürmez valf diye bilinir. Ya bilyalı ya da kapakçık tipli olarak imal edilirler. İlk anda bir yay kapakçığı geçiş kesitine doğru iter. Sol taraftan gelen havanın basıncı yay kuvvetini yendiğinde eleman sağa doğru itilir ve hat açılır. Sağ taraftan hava verildiğinde hava basıncı ve yay kuvveti nedeniyle geçiş kesiti kapatılır.
MEC5008 Hız Ayar Valfi Bünyesinde bir çek valf bulunduğu için tek yönde geçiş kesitini daraltarak, çalışma elemanının hızını denetleyen elemandır. Çek valfin geçişe müsaade etmediği yönde akışkan bir ayar vidası ile ayarlanabilen kısılmış kesitten geçmeye zorlanır. Ters yönde akış halinde cek valf açılır ve herhangi bir kısma olmadan akışkan yoluna devam eder.
MEC5008 Hız Azaltma Valfi Bu valf tek etkili ve çift etkili silindirlerde strokun herhangi bir noktasında hız ayarı yapılmak istendiği zaman kullanılır. Çift etkili silindirde bazen büyük kütlelere kumanda edildiğinde yastıklama amacıyla kullanılabilir. Bunun için piston koluna yerleştirilmiş bir kam mekanizması valfin makarasına basar ve bu da gövdesine konik bir form verilmiş olan ayar sürgüsünü aşağı doğru iter. Böylece istenen hız ayarı yapılmış olur. Kamın makaraya basma boyu veya makaranın sürgüye basma boyu değiştirilerek ayar yapma imkanı elde edilir. Valf bünyesindeki çek valf sayesinde ancak bir yönde hız ayarı yapılabilir.
MEC5008 Çabuk Egzos Valfi Silindirlerde hız arttırmak amacıyla kullanılır. Bazı uygulamalarda silindirin geri dönüşünde bir iş yapılmaz ve bu ölü zamanın kısaltılması istenir. Çabuk egzoz valfi silindire çok yakına bir yere monte edilir. Böylelikle silindirdeki hava yön denetim valfi üzerinden değil de çabuk egzoz valfi üzerinden tahliye olur. Valfin P, A, R gibi üç tane bağlantı deliği mevcuttur. A hattı silindire bağlanır. R hattı atmosfere açıktır. P hattından basınçlı hava verildiğinde iç kısımdaki hareketli sızdırmazlık elemanı R deliğini kapatır, silindire hava dolar. Geri dönüşte A hattında basınçlı hava vardır. Hareketli sızdırmazlık elemanı bu defa P hattını kapatarak silindir içindeki havanın çabucak R deliğinden tahliye olmasını sağlar.
İmpuls Ejektör (Ani Hava Üfleyicisi) MEC5008 İmpuls Ejektör (Ani Hava Üfleyicisi) Basınçlı hava uzun zamandan beri endüstride üfleme ve bant dışına itme problemlerinde kullanılmaktadır. Bunun için büyük bir hava sarfiyatı söz konusudur. Bu yüzden bu tür problemlerin çözümünde Impuls Ejektör kullanılmaya başlanmıştır. Böylelikle hava sarfiyatı da minimuma indirilmiş olur. Impuls Ejektör’ün bir hava deposu bir de çabuk egzoz valfi vardır. Valfin doldurulmasında normalde açık 3/2 valf kullanılır. Devrede basınçlı hava varsa bu valf sayesinde Impuls Ejektör’ün deposu dolacaktır. 3/2 valfin konum değiştirmesi ile birlikte doldurma basıncının değerine bağlı olarak depodaki hava hızla R hattından boşalacaktır.
MEC5008 Veya Valfi Pnomatik devrelerde mantık işlemlerinde kullanılan bir valftir. Üzerinde üç tane hava bağlantı deliği vardır. Bunlardan X ve Y giriş delikleri, A ise çıkış deliğidir. Valfin yapısı gereği ister X’ten ister Y’den hava verilsin A hattından bir çıkış alınabilir. Yani giriş deliklerinden bir tanesinden hava sinyalinin verilmiş olması A hattından çıkış almak için yeterlidir.
MEC5008 Ve Valfi Bu mantık valfinin de üç hava bağlantı deliği vardır. X, Y giriş, Aise çıkış deliğidir. Ancak A hattından hava çıkışı alabilmek için X ve Y hattından aynı anda hava girişi olmalıdır. Eğer sadece X’de hava varsa valfin içindeki hareketli eleman X ile A’nın irtibatını kestiği için A hattından çıkış alınamayacaktır. Bu esnada Y’den de hava verilecek olursa ancak A hattından çıkış elde edilecektir. Aynı durum Y hattı için de söz konusudur.
Zaman Rölesi (Zaman Gecikmeli Valf) MEC5008 Zaman Rölesi (Zaman Gecikmeli Valf) Bu valf bir 3/2 yön denetim valfi, bir hız ayar valfi ve bir de depodan meydana gelir. Normalde açık veya normalde kapalı tipleri vardır. Şekil a’da normalde kapalı bir zaman rölesi görülmektedir. P hattından gelen hava ilk anda A hattına geçememektedir. Z hava uyarı hattından hava verildiği zaman gelen hava önce bir kısma valfinden geçer, daha sonra depoyu doldurur. Böylece valfe konum değiştirtecek hava uyarı basıncının oluşumu belli bir süre geciktirilmiş olur. Bu gecikmenin süresi hava basıncının değerine, kısmanın şiddetine ve deponun boyutuna bağlıdır. Z hattındaki hava uyarısı kesilince içerideki hava cek valf üzerinden geçerek hemen tahliye olur, valfin kapalı konuma geçmesi de derhal gerçekleşir. Şekil b’de ise normalde açık bir zaman rölesi görülmektedir. Burada Z hava uyarısı verildikten bir süre sonra valf konum değiştireceğinden P ile A’nın irtibatı da bir süre sonra kesilecektir. Z uyarısı ortadan kalktığında valf hemen konum değiştirecek P ile A’nın irtibatı da hemen sağlanacaktır.
Company Logo PNÖMATİK ALETLER
MEC5008 Pnömatik Aletler Pnömatik aletler, basınçlı hava ile çalışan aletlere verilen genel isimdir. Pnömatik aletler genel olarak kolay taşınabilir, pratik aletlerdir. Pnömatik aletler genel olarak darbeli pnömatik aletler (beton kırıcılar vs), dönerli pnömatik aletler (havalı zımparalar, tornavidalar vs) ve diğer pnömatik aletler (boya püskürtme silahları vs) olarak 3 ana başlık altında toplanabilir.
Darbeli Pnömatik Aletler MEC5008 Darbeli Pnömatik Aletler Darbeli pnömatik aletin çalışma prensibi basınçlı havanın bir pistonu aşağı yukarı hareket ettirmesi esasına dayanır. Piston, bir otomobil pistonundan farksızdır. Piston, aletin uç kısmında asıl işi görecek parçayı aşağı yukarı veya ileri geri hareket ettirir. Darbeli pnömatik aletler arasında taş, beton kıran kompresörleri, perçin çakan çekiçleri, çapak temizleyen kalafat çekiçlerini, raspa çekiçlerini, programlı büyük elektrik şalter kollarını saymak mümkündür. Perçin çakma çekiçleri uçak sanayiinde, kalafat çekiçleriyle raspa çekiçleriyse gemi sanayiinde çok mühim görevler yapar. Beton ve taş kıran kompresörler ise şehirlerin gürültü yapan fakat vazgeçilmez aletleridir.
Dönerli Pnömatik Aletler MEC5008 Dönerli Pnömatik Aletler Dönerli pnömatik aletlere, hava motoru da denir. Havalı motorlar kullanım kolaylığı, ekonomik ve elektrik motorlarına nazaran daha az tehlikeli oldukları için sanayide tercih edilirler. Taşlama motorları, zımpara motorları, saç ve ağaçlara delik açma matkap motorları, cıvata ve vida sıkma motorları havalı tiplerden de seçilebilir. Havalı motorların ençok kullanıldığı sahalar otomobil, uçak ve gemi sanayiidir.
MEC5008 Pnömatik Mastarlar Pnömatik ölçü ve kontrol aletlerinde ölçme işlemi için basınçlı havadan yararlanılır. Hava, filtre ve musluktan geçtikten sonra hava göstergesine gelir. Buradan hortum ile ölçme ağzına gelen hava ölçülecek parça yüzeyine yaklaştırılır. Havanın ilk basıncı bilindiğine göre ve ölçme ağzından parça yüzüne bir miktar hava çıkıp basıncı düşeceğinden aradaki basınç farkı bize ölçme miktarının bulunmasını sağlar. Pnömatik sistem ile 0,01 mm ile 0,005 mm. ölçme hassasiyetinde ölçmeler yapılabilir. Pnömatik ölçme aletleriyle dış çaplar, iç çarplar, düzlemlik, karelik ve derinlik ölçmek mümkündür.
MEC5008 Pnömatik Mastarlar
MEC5008 Pnömatik Mastarlar
Diğer Pnömatik Aletler MEC5008 Diğer Pnömatik Aletler Boya püskürtme tabancaları ve ya beton çakan şahmerdanlar bu sınıfın üyeleridir. Boya püskürtme tabancaları, havanın tabanca denilen bir borudan süratle geçmesi ile boya kazanına uzanmış ince borudan boyayı emerek pulvarize bir şekilde fışkırtması şeklinde iş görür. otomobil, gemi, muhtelif dolap, çelik eşya bu metodla boyanır. Otoban kenarlarına yerleştirilen demir profiller, zemin sağlamlığını arttırmak için çakılan kazıklar şehmerdan tabir edilen pnömatik çekiçlerle çakılır.
VİDEOLAR https://www.youtube.com/watch?v=el5P1vB1DU0 Company Logo VİDEOLAR https://www.youtube.com/watch?v=el5P1vB1DU0 http://www.deprag.com/en/air-motors/technical-information/function/air-vane-motor.html https://www.youtube.com/watch?v=SbLWYp9zoY8 https://www.youtube.com/watch?v=WFZ1bhFEh2U&list=PL0315764EE7405489 https://www.youtube.com/watch?v=sdyYRAINg5k https://www.youtube.com/watch?v=WJ0FkiSeQq4 https://www.youtube.com/watch?v=8Lzt3R_ULtA https://www.youtube.com/watch?v=xfiUUMaBNKQ
Teşekkürler Kaynaklar http://web.itu.edu.tr/~ismail/KOMPR.pdf http://www.yildiz.edu.tr/ http://www.rixindustries.com/ http://www.aktifkompresor.com/ http://www.jmcampbell.com/ http://www.dalgakiran.com/ http://atlasteknikservis.com.tr/ http://www.singlix.com/ https://www.festo.com http://hbogm.meb.gov.tr/ http://abs.mehmetakif.edu.tr/upload/0572_656_dosya.pdf http://www.baskentfreze.com/ http://www.turkcebilgi.com/