NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ YATIRIM ANALİZİ VE PORTFÖY YÖNETİMİ PORTFÖY YÖNETİMİ NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr

Hafta 10: PORTFÖY YÖNETİMİ Portföy Tanımı Pay senedi, tahvil gibi çeşitli finansal varlıkların bir araya getirilmesiyle oluşan; varlık çeşitlendirmesi ile yatırımcılara düşük riskli ve yüksek verimli yatırım olanağı sağlayan finansal varlıklar 'portföy' olarak adlandırılır. Riskli yatırımların bir arada olmalarından doğan etkileşimlerin dikkate alınıp incelenmesine ise 'portföy yaklaşımı' denir. Portföy yaklaşımına göre bir yatırımcı genellikle tek bir menkul değere yatırım yapmaz; birikimini çeşitli finansal varlıklar arasında dağıtır. Amacı birikimlerini çeşitli finansal varlıklar arasında optimal bir şekilde bölüştürmek; diğer bir deyişle belirli bir karlılık düzeyinde riski minimum kılacak veya belirli bir risk derecesinde karlılığı en yüksek düzeye çıkaracak şekilde portföy oluşturmaktır. Portföy yönetimi en geniş çerçevede "paranın yönetilme süreci" olarak tanımlanmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Hafta 10: PORTFÖY YÖNETİMİ Markowıtz (Ortalama Varyans) Modeli 1950'li yılların başlarında, Markowitz, portföy çeşitlendirmesi (portfolio diversification) kavramını ilk kez kullanarak kantitatif yöntemlerle, çeşitlendirmenin portföy riskini nasıl etkilediğini göstermiştir. Buna göre, çeşitlendirme yapılarak oluşturulan portföyün riski, portföyü oluşturan finansal varlıkların toplam riskinden daha az olabilir. Ortalama Varyans Modeli olarak da bilinen Markowitz Modeli, finansal varlıkların beklenen verimleri ve risk karakteristikleri temeline dayanır. Diğer bir deyişle model, risk-verim analizlerinin teorik çatısını oluşturmaktadır. "Etkin portföy" kavramı da Ortalama Varyans Modeli ile kullanılmaya başlanmıştır. Model rasyonel yatırımcıların, belirli bir risk düzeyinde en yüksek verimi ve belirli bir verim düzeyinde en düşük riski sağlayan etkin portföyleri seçmek eğiliminde olduklarını savunmaktadır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Hafta 10: PORTFÖY YÖNETİMİ Beklenen Verim ve Risk Kavramları a) Tek Bir Finansal Varlık İçin Beklenen Verim Bir yatırımcının bir finansal varlıktan belli bir dönemde elde ettiği kazanç veya kaybın yüzdesel ifadesi "verim" olarak tanımlanabilir. Verim aşağıdaki biçimde hesaplanır: 𝑅 𝑖 = 𝑃 1 − 𝑃 0 +𝑑 𝑃 0 Formülde; 𝑅 𝑖 = i varlığının bir dönemlik verim oranını, 𝑃 0 = Finansal varlığın dönem başı fiyatını, 𝑃 1 = Finansal varlığın dönem sonu fiyatını, d = Verili dönemde yatırım yapılan hisse senedinden elde edilen nakit kar payını temsil etmektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Hafta 10: PORTFÖY YÖNETİMİ a-) Olasılık dağılımı kullanılarak i varlığının beklenen verimi; 𝐸 𝑅 𝑖 = 𝑗=1 𝑛 𝑃 𝑖𝑗 . 𝑅 𝑖𝑗 şeklinde ifade edilir: Formülde; 𝐸 𝑅 𝑖 = i varlığının beklenen verimini, 𝑃 𝑖𝑗 = i varlığının j. gerçekleşme olasılığını, 𝑅 𝑖𝑗 = i varlığının j olasılığına ait verimini temsil etmektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Hafta 10: PORTFÖY YÖNETİMİ b-)Geçmiş veriler dikkate alındığında veya bütün olasılıklar birbirine eşit olduğunda beklenen verim aşağıdaki gibi hesaplanır: 𝐸 𝑅 𝑖 =( 1 𝑛 ) 𝑗=1 𝑛 𝑅 𝑖𝑗 NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © KAYNAKÇA SPL (Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu) Lisanslama Sınavları Çalışma Kitapları, Temel Finans Matematiği ve Değerleme Yöntemleri, Mayıs/2015 Sadi Uzunoğlu, Finans Matematiği Çalışma Kitabı, Literatür Yayıncılık NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©