ELEKTRONİK DEVRELER-I LABORATUVARI DENEY-2 Yarım Dalga Doğrultucu Ortalama Değer Efektif Değer Dr. Koray GÜRKAN
Deneye Hazırlık Genlik değeri +2/-2 V arasında değişen 1 ms periyotlu simetrik kare dalganın Ortalama ve efektif değerini hesaplayınız. Ortalama değerin 2.5 V olması için nasıl bir işlem uygulanmalıdır? Kare dalganın harmonikleri hangi frekanslardadır? Buna göre frekans spekturumunu çiziniz. Bu spektrumu periyodu 1 ms genliği 2 V olan sinüzoidal işaret ile karşılaştırınız. “True RMS” nedir? “Crest Factor” nedir?
AC ve DC İşaretler Gerilim (V) Zaman (s)
AC ve DC İşaretler Gerilim (V) Zaman (s)
Ortalama Değer DC (Direct Current) Average value=Mean value
Simetrik Bipolar Kare Dalganın Ortalama Değeri -A
Ortalama Değer ?
Yarım ve Tam Dalga Doğrultucu Çıkışları Vtepe
Ortalama ve Efektif Değer Vortalama = 220V Vefektif= 220V Eş Ampuller DC AC
Efektif Değer (RMS Value) -Alternatif (AC) işaretler için kullanılır. Root Square Mean
Simetrik Bipolar Kare Dalganın Efektif Değeri -A
Sinüzoidal İşaretin Efektif Değeri Bu formül sadece sinüzoidal işaretler için geçerlidir !!!!
Tek Faz Şebeke Gerilimi Vefektif=220 V
Deney Malzemeleri 1N4007 (Genel Amaçlı Diyot) 10 kW 0.25 W direnç 1 mF ve 100 mF kondansatör Multimetre ETS-7000 Deney Seti İşaret Üreteci Osiloskop/Prob BNC-Timsah kablo Bağlantı kabloları BNC uç Timsah Konnektörler
Kablo Testi ???? -MM’yi Diyot konumuna alın. -»Select» tuşu ile iletkenlik kontrolünü aktif hale getirin. BNC dış uç Siyah Uç Buzzer? BNC iç uç Kırmızı Uç Buzzer?
Diyot Testi ????
Prob Testi Osiloskop probunu test edin. Probun 1x konumunda olduğundan emin olun.
Prob Testi Osiloskobun «Probe» ayarının 1x konumunda olup olmadığını kontrol edin. Probu osiloskoba bağlayarak kalibrasyon çıkışındaki işareti gözleyin.
İşaret Üretimi SFG-2120 İşaret Üreteci GDS-1102 Digital Osiloskop BNC-Timsah Kablo Osiloskop Probu
GND Seviyesinin orta noktaya çekilmesi CH1 (sarı) tuşa basın Coupling menüsü AC/DC/GND olarak gözükecektir. GND’yi seçin. Sarı çizgiyi orta noktaya gelecek şekilde aşağı/yukarı kaydırın. Bu ayar doğru yapılmazsa ortalama değer yanlış okunacaktır. Autoset tuşuna basarsanız tüm ayarlar değişeceğinden işlemi tekrarlamanız gerekecektir. Autoset tuşunu bu deney sırasında kullanmayın !
CH1 (sarı) tuşa basın Coupling menüsü AC/DC/GND olarak gözükecektir.
GND’yi seçin. Sarı çizgiyi orta noktaya gelecek şekilde aşağı/yukarı kaydırın.
Coupling DC’yi seçin. X Autoset tuşuna basarsanız tüm ayarlar değişeceğinden işlemi tekrarlamanız gerekecektir. Autoset tuşunu bu deney sırasında kullanmayın !
Giriş İşaretinin Üretimi Aşağıdaki işareti fonksiyon üretici ile üretip osiloskopta görüntüleyin. Bu işaret yarım dalga doğrultucuların giriş işaretini oluşturacaktır. V(t)=5.sin(100.pi.t)
Osiloskop Ölçümleri Osiloskobun “Measurements” menüsünden aşağıdaki ölçümler okunacaktır. Ortalama Değer (Average) Vavg=…. Efektif Değer (RMS) Vrms=….
Multimetre Ölçümleri Multimetrede aşağıdaki ölçümler okunacaktır. Ortalama Değer Efektif Değer
Yarım Dalga Doğrultucu-1 Daha önceki adımda üretilen giriş işareti 1N4007 Çıkış işaretini çiziniz Osiloskop Multimetre VRMS VDC Giriş İşareti Çıkış İşareti 50 Hz 5 V (peak) Sinüs
Yarım Dalga Doğrultucu-2 Çıkış işaretini çiziniz Osiloskop Multimetre VRMS VDC Giriş İşareti V(t) Çıkış İşareti 50 Hz 5 V (peak) Sinüs