Öğrenme Psikolojisi Giriş
ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ
ÖĞRENME NEDİR? Günümüzde psikolog ve eğitimcilere göre öğrenme; tekrar ve yaşantı yoluyla organizmanın davranışlarında meydana gelen kalıcı değişikliklerdir
Bir davranışın öğrenme sonucu gerçekleşip gerçekleşmediğini anlamak için şu şartları taşıyor olması gerekir: Davranıştaki değişmenin kalıcı olması, Bu değişmenin gözlenebilir olması, Davranışın yaşantı sonucu gerçekleşmesi, Davranıştaki değişmenin sadece büyüme ve olgunlaşma ile olmaması
ÖĞRENME İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR Performans Davranış Uyarıcı Karşılık
Davranış Türleri Duyuşsal Davranış Psiko-motor davranış Bilişsel Davranış
Davranışların Kökeni Geçici Davranışlar Refleks İçgüdü Uyarıcı Tepki Kalıtım (Doğuştan Gelen Davranışlar) Geçici Davranışlar Çevre (Öğrenilmiş Davranışlar) Refleks İçgüdü Uyarıcı Tepki Karşılık Pekiştirme Ceza
A. Doğuştan Gelen Davranışlar Refleks İçgüdü
B. Geçici Davranışlar Bu tür davranışlar, alkol, narkoz, uyuşturucu ya da yüksek ateş gibi etkenler sonucu bireyde ortaya çıkan geçici durumlardır. Normalde çekingen olan birinin alkolün etkisiyle oldukça atılgan ve cesur davranışlar sergilemesi bu türden davranışlara örnek olarak verilebilir.
C. Öğrenilmiş Davranışlar Bu türden davranışlar, çevre ile organizmanın etkileşimi sonucu ortaya çıkan ve nispeten kalıcı olan öğrenmelerdir. İnsanların sahip olduğu davranışların birçoğu bu türdendir.
Öğrenen ile ilgili faktörler Öğrenme yöntemiyle ilgili faktörler Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler Öğrenen ile ilgili faktörler Öğrenme yöntemiyle ilgili faktörler İlgili faktörler
Öğrenen ile ilgili Faktörler B. Olgunlaşma: “Organizmanın bir davranışı yerine getirebilmesi için sadece gerekli olan biyolojik donanıma sahip olması yeterli değildir. Örneğin bir çocuğun okuma ve yazmayı öğrenmesi için kalem tutacak ele ve kaslara sahip olmasının yanında belirli bir yaş (en az 72 ay) ve zekâya sahip olması gerekir.”
Öğrenen ile ilgili Faktörler A. Türe Özgü Hazır Oluş “Öğrenecek olan organizmanın, istenilen davranışı göstermesi için gerekli olan biyolojik donanıma sahip olmasıdır.”
Öğrenen ile ilgili Faktörler D. Eski yaşantılar olumlu aktarma olumsuz aktarma
Öğrenen ile ilgili Faktörler E. Güdü “Güdü, organizmayı harekete geçiren durumdur. Organizmanın öğrenmeye güdülenmiş olması onun öğrenmesini kolaylaştırır”
Öğrenen ile ilgili Faktörler F. Dikkat “Bilincimizin belli bir noktaya ya da uyarıcıya odaklanmasıdır”
Öğrenme Yöntemiyle (stratejisi) İlgili Faktörler A. Öğrenmeye Ayrılan Zaman toplu çalışma aralıklı çalışma
Öğrenme Yöntemiyle (stratejisi) İlgili Faktörler B. Öğrenilen Konunun Yapısı “Ele alınan konunun içeriğine ve yapısına göre parçalara bölerek çalışma ya da bütün halinde çalışma olarak ikiye ayrılabilir. Genel olarak eğitim sistemleri parçalara bölerek öğrenmenin kolay ve uygun olduğu konu ve dersleri içermektedir”
Öğrenme Yöntemiyle (stratejisi) İlgili Faktörler C. Öğrencinin Aktif Katılımı “Öğrencinin aktif ya da pasif oluşuna göre öğretim yöntemlerini dinleme-okuma-yazma- anlatma şeklinde bir dizi üzerine yerleştirilebilir”
Öğrenme Yöntemiyle (stratejisi) İlgili Faktörler D. Geribildirim “İyi bir öğrenmenin gerçekleşmesi için geribildirim olmalıdır. Yine, geribildirim zamanında yapılmalıdır. Örneğin, öğrenci bir konuda fikrini belirtmişse öğretmenin de buna karşılık o fikrin bir değerlendirmesini öğrenciyle o zaman zarfında paylaşmalıdır.”
Öğrenen ile ilgili Faktörler C. Genel Uyarılmışlık Hali ve Kaygı “Uyarılmışlık düzeyi, bireyin dışarıdan gelen uyarıcıları alma derecesi olarak anlaşılabilir. Uyarılmışlığın az ya da çok olması öğrenmeyi zorlaştırır. İyi bir öğrenmenin meydana gelesi için uyarılmışlık düzeyinin orta düzeyde olması gerekir”
Öğrenme Malzemesiyle İlgili Faktörler A. Telaffuz Edilebilirlik “Öğrenilecek bir kavramın kolayca söylenebilir olması ve kişilerin kelime dağarcıklarıyla örtüşmesi öğrenmeyi kolaylaştırır. Diğer taraftan söylenmesi zor bir kelimenin de öğrenilmesi zorlaşır”
Öğrenme Malzemesiyle İlgili Faktörler Küresel Isınma Meteoroloji Yağış Hava Durumu Mevsim Rüzgâr İklim B. Anlamsal Çağrışım “Öğretilmek istenen konu ve ilgili olduğu kavramlar bir arada gruplanarak sunulduğunda zihinde daha kolay kodlanmakta; dolayısıyla daha kolay hatırlanmaktadır”
Öğrenme Malzemesiyle İlgili Faktörler (Kavramsal gruplama) Canlılar Bitki Hayvan İnsan Omurgalı Omurgasız Beyaz Kızıl Siyah Sarı Otsu bitkiler Odunsu bitkiler