NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ BİLİM TARİHİ YTRH104 NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr

Hafta 9: Modernizm ve Bilim Bu dönemde en önemli gelişme astronomi alanında olmuştur. Kopernik, Yunan Dönemi’nden beri yürürlükte bulunan Yer Merkezli Evren Kuramı’nın yerine, Güneş Merkezli Evren Kuramı’nı kurmuş ve Yer’in, Güneş’in çevresinde dairesel bir yörünge üzerinde dolanan bir gezegen olduğunu savunmuştur. Böylece, Yer’in evrenin merkezinden kaldırılmasına bağlı olarak insanın evrendeki konumu da yeniden sorgulanmaya başlanmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Tycho Brahe Tycho Brahe ise Yer’i evrenin merkezinden kaldırmanın doğuracağı bilimsel ve dinsel sakıncaları göz önünde bulundurmuş ve Yer-Güneş Merkezli Evren Kuramı ile Kopernik’e karşı çıkmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Astronomi alanındaki gelişmeler Bu dönemin en büyük özelliği, bilimsel yöntemin, yani önermelerin doğruluğunun deneysel olarak sınanması yolunun ortaya çıkması ve buna bağlı olarak fizik, kimya ve biyoloji gibi temel bilimlerin felsefeden bütünüyle ayrılmasıdır. Özellikle astronomi alanında Kepler ve fizik alanında ise Galilei ve Newton’un yapmış olduğu araştırmalar ve kurmuş olduğu kuramlar sonucunda bilimde çok büyük bir atılım gerçekleştirilmiş ve bilim, diğer düşünsel etkinlikleri yönlendiren bir düşünsel etkinlik konumuna yükselmiştir. Bu nedenle bu çağ, bilim tarihçileri tarafından Bilimsel Devrimler Çağı olarak adlandırılmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

Kopernik Teorisi: Evren anlayışı Gökyüzünde bulunan kürelerin veya dairelerin tek bir merkezi yoktur. Dünya'nın merkezi evrenin merkezi değildir, sadece yerçekiminin ve ayın merkezidir. Bütün küreler, Güneş onların ortasındaymış gibi dönerler bu yüzden Güneş evrenin merkezidir. Dünya'nın Güneş'e uzaklığının gökyüzünün yüksekliğine oranı, Dünya'nın yarıçapının Güneş'e olan uzaklığa oranından çok daha küçüktür. Gökyüzünün yüksekliği yanında Dünya'nın Güneş'e uzaklığı fark edilemez. Yıldızlar hareketsizdir. Görünen günlük hareketleri dünyanın günlük dönüşünden kaynaklanmaktadır. Dünya, Güneşin etrafında bir kürenin içinde hareket eder, bu güneşin yıllık yer değiştirmesi şeklinde görünmesine sebep olur; dünya birden fazla harekete sahiptir. Dünyanın güneş etrafındaki yörüngesel hareketi gezegenlerin hareketinin ters yönde görünmesine sebep olur. " NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

a. Doğa ve Bilgi Felsefesi Bu dönemde bilimin giderek güçlenmesi ve diğer düşünsel etkinlikleri yönlendirir bir konuma yükselmesi bilimin nasıl bir etkinlik olduğuna ilişkin araştırmaların yoğunlaşmasına neden olmuştur. Bu konuda özellikle Bacon ve Descartes önemli görüşler ileri sürmüşlerdir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar Prof. Dr. Mehmet Bayraktar, İslam’da Bilim ve Teknoloji Tarihi, Ankara, 1994. Sevim Tekeli (vd)., Bilim Tarihi, Doruk yayıncılık, 2. Basım, 1997. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©