ULUSLARARASI FİNANS

Açık Ekonomi Açık ekonomi hem mal hizmet akımlarını hem de sermaye akımlarını kapsar. Dış ticaret Akımları: Dış ülkelere mal ve hizmet satılması ve alınması Sermaye Akımları: Dış ülkelere varlık satılması ve alınması

Dış Ödemeler Dengesi Bir ülkenin dış dünya ile olan ekonomik ilişkilerin parasal kaydı. 4 ana başlık Cari işlemler Hesabı Sermaye ve Finans hesapları Rezerv hareketleri Net hata ve noksan Toplam=0

Cari işlemler Mal ihracatı, mal ithalatı hizmet ihracat, hizmet ithalatı Yatırım gelirleri : doğrudan ve hisse senedi, bono .. yatırımından elde edilen Dış ticaret Dengesi=İhracat- İthalat + ise ticaret fazlası, - ise ticaret açığı Gelen para +, çıkan _ kaydedilir Cari işlemler açığı, çıkan para fazla ise

Döviz Kuru Nominal Döviz kuru (fiilen varolan 1$= 4 TL) Reel döviz kuru (enflasyondan arındırılmış) Satın alma gücü paritesi döviz kuru (nisbi fiyat farklılıklarından arındırılmış Çapraz kur: yabancı paranın diğer yabancı para cinsinden değeri Ör: 1euro=1,3 $ Devalüasyon: Döviz devlet kontrolünde iken, yerli paranın değer kaybetmesi. Revalüasyon: Döviz devlet kontrolünde iken, yerli paranın değer kazanması.

Döviz Piyasası ve Döviz Kurunun Belirlenmesi

Döviz Talebi Döviz kuru ile talep edilecek döviz miktarı arasındaki (negatif) ilişki Ne kadar çok ithalat, o kadar çok döviz talebi Tasarruf için döviz almak, talebi arttırır Döviz ucuzlarsa→ ithalat ↑

Döviz Arzı Mal ve hizmet ihracatı Döviz Tasarruflarını bozduranlar IMF kredileri sıcak para :Yabancı ülkelerden gelen sermaye Türkiye’de yüksek reel faiz → yabancı yatırımlar↑ (sıcak para) Sıcak para →döviz arzı↑→döviz kuru (fiyatı) ↓ Kriz beklentisi→TL satıp, döviz alırlar→döviz kuru (fiyatı) ↑ 2001 yılında kriz ve döviz fiyatında artış beklentisi ile sıcak para Turkiye’yi terkeder →döviz fiyatı artar İhracat, sanayileşme zora girer. Döviz ↑→ihraç malın fiyatı düşer →ihracat↑

Döviz talebinde değişmeler: Milli gelirin artması→döviz talebi ↑ Bir ülkede enflasyonun bulunması→ithal ürün talebi ↑→döviz talebi ↑ Devletin dış borç ödemeleri→MB döviz satın alırsa →döviz talebi ↑ Döviz kuru ile ilgili beklentiler (spekülatif talep): Döviz artacak →döviz talebi ↑ Amerika merkez bankasının (FED) faiz oranlarını değiştirmesi

Döviz arzında değişmeler İhracat yapılan ülkelerin milli gelirinde artış→ döviz arzı↑ Göreli enflasyon oranı Bir ülkede enflasyon↑ürünler pahalı→ ihracat↓→döviz arzı↓ 3. Dış borçlanma→ döviz arzı ↑ 4. Göreli faiz oranı↑→sıcak para↑→döviz arzı↑ 5. Döviz kuru ile ilgili beklentiler Döviz spekülasyoncuları dövizde artış→ döviz arzı↓

Döviz Kurunda Değişmeler Döviz talebi ve döviz arzındaki değişmeler döviz kurunda değişmelere neden olur. 1950’lerden beri Türkiye‘de döviz devamlı artmıştır. Sebep: enflasyon Türkiye’deki enflasyon, ticaret yaptığı ülkelerdekinden daha fazla →döviz talebi↑

Döviz Kurunda Değişmeler

Reel Döviz Kuru ε=e. 𝑃 ∗ 𝑃 ε: reel döviz kuru e: nominal döviz kuru 𝑃 ∗ : Yurtdışı fiyat düzeyi 𝑃 : Yurtiçi fiyat düzeyi Örn: 2000 yılında 1$=623.685 TL, 2001 yılı 1$=1.222.921TL 𝑃 ∗ =103.6 P= 154.4 ε= 1.222.921 103.6 154.4 =820.561 𝑇𝐿

İthalat , İhracat ve reel döviz kuru Yüksek reel kur →ihracat ↑ ithalat↓→Net ihracat ↑→cari açık ↓→dış borç ↓ Almanya ve Japonya yüksek döviz kuru ile büyümüş, malları uluslararası piyasalarda ucuz kalmış ihracat, üretim↑ →istihdam↑→yabancı işçilere ihtiyaç 1960 Türk işçiler bando ile karşılanmış. 2004 döviz kuru ↓→ithalat ↑→ödemeler dengesi açık, dış borç batağı → üretim gelir↓ Sonuç: uygun politika →yüksek döviz kuru