SİGARANIN ZARARLARI VE SİGARAYI BIRAKMA YOLLARI SAMSUN HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR, PROGRAMLAR VE KANSER ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ BELMA TABLI
TÜTÜN Üzerine böcek bile konmaz… Patlıcangiller familyasından bir bitkidir. Fakat zehirli olduğu için hiçbir hayvan yemez. Üzerine böcek bile konmaz…
MUM YAĞI KADMİNYUM BÜTAN ÇÖZÜCÜ BÖCEK İLACI RADON TUVALET TEMİZLEYİCİSİ ASETON METHAN BOYA EGZOS ARSENİK ROKET YAKITI
SİGARANIN NEDEN OLDUĞU HASTALIKLAR Bağımlılık: Nikotin maddesinin bağımlılık yapıcı özelliği eroine çok benzer.
Sigara ve Kanser Akciğer kanserlerinin % 95’i Ağız-dil-yutak-gırtlak-tükrük bezi-diş eti Yemek borusu-mide-karaciğer- pankreas-bağırsak-anüs Böbrek- mesane –penis-vulva-rahim ağzı Kan kanserleri Akciğer kanserlerinin % 95’i sigara içiminden kaynaklanmaktadır. Pasif içicilik bile akciğer kanserine neden olmaktadır. Ayrıca, ağız, dil, yutak, gırtlak, tükürük bezi, diş eti, akciğer, bronş, yemek borusu, mide, karaciğer, pankreas, bağırsak, anüs, böbrek, mesane, penis, vulva, rahim ağzı ve kan kanserlerine de sebep olmaktadır. Sigara dumanındaki zararlı maddeler ağız yolu ile içeri çekildiği için yanak, dudak, yutak ve gırtlak bölgelerine yapışarak oradaki dokuları zamanla tahrip ederler. Sonuç olarak sigara, bu bölgelerde ağrılı ve tedavisi zor kanserlerin gelişmesini kolaylaştırır. Yemek borusu kanseri gelişme riski 5–10 kat arttırmaktadır. Mide kanseri gelişiminde %20–35 oranında etkisi vardır. Pankreas kanseri gelişiminde risk faktörüdür. Sigaranın içindeki maddelerin biriktiği yerlerden biri mesanedir. Sigara içenlerde mesane kanseri riski 3-5 kat artar. Sigara içenlerin kanserden ölüm oranı, içmeyenlerinkine göre 15 ile 25 kat fazladır.
Yemek borusu kanseri gelişme riski 5–10 kat arttırmaktadır. Mide kanseri gelişiminde %20–35 oranında etkisi vardır. Pankreas kanseri gelişiminde risk faktörüdür. Sigaranın içindeki maddelerin biriktiği yerlerden biri mesanedir. Sigara içenlerde mesane kanseri riski 3-5 kat artar.
içmeyenlerinkine göre Sigara içenlerin KANSER NEDENİYLE Ölüm Oranı içmeyenlerinkine göre 15 ile 25 kat fazladır!
Sigara ve Solunum Yolu Hastalıkları Akciğer fonksiyonlarını bozar. Öksürük, balgam, hırıltılı solunum, nefes darlığı yapar. Fiziksel performansı ve egzersiz yeteneğini bozar. Astıma zemin hazırlar. Astımın tedavisini zorlaştırır ve ciddi astım krizlerine yol açar. Kronik Bronşit- Amfizem gibi hava yolu darlığı yapan hastalıklara sebep olur.
BİR NEFES akciğerlerinize Sigaranızdan BİR NEFES çektiğinizde 300 milyon ile 3 milyar partikül akciğerlerinize girmektedir !
Sigara ve Kalp Damar Hastalıkları Sigara kullanımı, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği, felç, damar tıkanıklıkları, kalp krizi, kalp yetmezliği ve kalp ritim problemlerine yol açmaktadır.
Sigara içenlerde kalp krizi riski 2,5 kat artmakta ve sigara kullanımı hipertansiyonun oluşumunu kolaylaştırmaktadır. Pasif sigara dumanından etkilenim de kalp krizi riskini arttırmaktadır.
Sigara ve Nörolojik Hastalıklar Sigara içenlerde beyin damarlarında hastalıklar oluşur. Beyin kanaması 2 kat, inme (Felç) 3 kat, beyin sapı kanamaları 4 kat daha fazladır. Erken bunamaya yol açar.
Sigara ve Bağışıklık Sistemi Sigara vücudun bağışıklık sistemini baskılayarak enfeksiyonlara zemin hazırlar. Enfeksiyon hastalıklarının tedavisini zorlaştırır.
Sigara ve Sindirim Sistemi Hastalıkları Sigara kullanımı mide ve on iki parmak bağırsağı ülserleri, kronik gastrit, reflüye yol açar.
Sigara ve Ağız-Diş Hastalıkları Sigara ve diğer tütün ürünlerini içmek ya da çiğnemek, dişlerin üzerinde katran artıklarına veya koyu kahverengi lekelere, dişeti hastalıklarına, kötü ağız kokusuna, ağızda doku bozukluklarına, dişeti çekilmesine, ağız kanserlerine yol açar.
Erken Yaşlanma: Düzenli bir şekilde sigara içilmesi, deri yapısını bozar, kırışıklıklara yol açar. Bunun yanında dişler sararır ve de kararır, tırnaklar sağlıksızlaşır. İyileşme Zorluğu: Sigara içenlerin yaraları çok daha zor kapanır. Bunun yanında ameliyat sonrası yaralarının iyileşmeme olasılıkları vardır.
Gangren: Akciğerler verimsizleştiği için, vücuda çok az oksijen yayılır. İnsan vücudu, bu çok az miktardaki oksijeni iç organlara dağıtmak zorunda kalır. Bundan dolayı, kalbe en uzak kısımlar olan parmak uçlarından itibaren hücreler süratle zincirleme olarak ölür. Çoğu zaman kollar ya da bacaklar kesilebilir…
Çocukluk Solunum Problemleri: Annesi ya da babası sigara içen çocuklar 6 kat daha fazla solunum yolu hastalıklarıyla karşılaşma riski taşır. Soğuk algınlığı, kulak iltihapları, bronşit, bademcik problemleri, astım ve de zatürre ki bazen ölüme bile yol açabilmektedir… Kulak Enfeksiyonları: Sigara içenlerin çocuklarının orta kulak enfeksiyonuna yakalanma riskleri vardır. Erken Doğum ve Bebeğin Hafif Doğması: Günde sadece 5 tane sigara içen hamile bir kadının erken doğum yapması ya da oldukça küçük ve de sağlıksız bir bebek doğurma riski oldukça yüksektir!!!
Sigara Kadınlarda… Sigara kullanan veya sigara dumanına maruz kalan genç kadınlarda meme kanseri riski %90 artmaktadır. Menopoz öncesi kadınlarda 2,6 kez daha fazla meme kanserine yakalanma riski vardır. Sigara ayrıca adet düzensizlikleri, kısırlık, erken menopoz, kemik erimesi, dış gebelik, erken doğum, düşük risklerini artırır.
Sigara Erkeklerde… Mesane ve prostat kanserine, cinsel isteksizliğe yol açabilir. Sperm kalitesini ve hareketini bozar.
TÜTÜN, ESRAR VE EROİNDEN SEKİZ KAT DAHA FAZLA BAĞIMLILIK YAPAR!
SİGARA ÜRETİMİ YAPAN ŞİRKETLER Sigara bağımlılığı halk sağlığı sorunudur ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. En iyi tedavi hiç başlamamak, eğer başlandıysa da bırakmak yönünde doğru adımlar atmaktır. Unutulmamalıdır ki sigara kullanımında SADECE SİGARA ÜRETİMİ YAPAN ŞİRKETLER FAYDA SAĞLAMAKTADIR!
SİGARAYA NASIL BAŞLANIR ? En sık neden meraktır ! Anne babanın etkisi Arkadaş çevresi Büyüdüğünü ispatlama Model seçtiği kişilerin sigara içmesi Toplumdan farklı olma çabası Bir defadan bir şey olmaz ? Ben kontrol edebilirim ? Kendini ispat ve özgüven arayışı
SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN ÜÇ BASAMAĞI GEÇMELİSİNİZ ! 1.Karar verme 2.Hazırlanma 3.Devam etme
Karar Verme Neden bırakmak istediğinizi düşünün? Herkesin kendine göre sebepleri vardır; ve bırakabilmek için gerçekten istemeniz gerektiğini unutmayın. Eğer daha önce birkaç kez bırakmayı denediyseniz-ki çoğu insan denemiştir- bilirsiniz ki insan yeniden başlamak için binlerce anlamsız, gerçekte hiç de mantıklı olmayan bahaneyi çok akla yatkın hale getirir ve tekrar başlar. Kendinizi böyle bir başarısızlıktan (buna tecrübe de diyebiliriz) alıkoymak için bırakma nedenlerinizi kendi sözcüklerinizle kağıda dökün... Dayanamayacağınızı düşünüp tekrar başlamayı çok istediğinizde önce bunları okuyacağınıza kendi kendinizi ikna edin. Eğer daha önce bırakmayı denediyseniz neden tekrar başladığınızı da yazabilirsiniz.
Hazırlanma Ne kadar zamandır içiyorsunuz? Günde kaç tane içiyorsunuz? Bunun için aşağıdaki faktörleri göz önünde bulundurmak gerekli. Ne kadar zamandır içiyorsunuz? Günde kaç tane içiyorsunuz? Sizi sigara içmeye iten sebepler nedir? Düzenli bir plana göre mi içiyorsunuz yoksa değişken mi? Sabahları çok yoğun sigara içme isteği duyuyor musunuz? Daha önce bırakmaya çalıştınız mı? Bırakırken problemler yaşadınız mı?
Hazırlanma Nedenleri Yazın: Sigarayı bırakmak için en önemli kişisel nedenlerinizi yazın. Kişisel motivasyonun sigarayı başarılı bir şekilde bırakmak için en önemli etken olduğunu unutmayın. Sigara içme isteği duyduğunuz zamanların kaydını tutun. Böylece tetikleyen unsurları tespit eder, önlemlerinizi alabilirsiniz. Tarih Belirleyin: Sigarayı bırakmak için takviminizden bir tarih işaretleyin ve bu günü değiştirmeyin.
Devam Etme Sigarayı bırakmakta başarılı olanların birçoğu bu alışkanlıktan kurtulmak için uzun yıllar boyunca ortalama 4 kez sigarayı bırakmayı denediklerini itiraf ediyorlar. Bir önceki denemedeki başarısızlık bir sonraki denemede başaramayacağınız anlamına gelmez. Bırakma kararlılığından asla vazgeçmeyin!
SİGARAYI BIRAKMAK NEDEN ZORDUR ? Mark Twain "Sigarayı bırakmak kolay, ben bunu bin kere yaptım" Belki siz de bırakmaya çalıştınız. İsterseniz neden bu kadar zorlandığınıza bir göz atalım. Sigara iki tip bağımlılık yapar. 1. Fiziksel Bağımlılık 2. Psikolojik Bağımlılık
Sigara, içildikten sonra “mutluluk veren duygular” uyandırdığından hemen hemen tüm sigara içenler gitgide içtikleri miktarı artırma eğilimindedirler. Sinir sistemi nikotine adapte oldukça içilen miktar yine artar, böylece kandaki nikotin miktarı da artar. Daha sonra belli bir düzeye erişince tiryaki bu düzeydeki nikotin miktarını sağlamak için sigara içmeye devam eder. Sigarayı bırakmaya çalıştığınızda vücudunuz hem fiziksel olarak nikotinin eksikliğine reaksiyon gösterir, hem de bir yandan psikolojik olarak alışkanlıklardan kurtulmakla yüz yüze kalırsınız.
NİKOTİN YOKSUNLUĞU BELİRTİLERİ Huzursuzluk Uykusuzluk ya da tam tersi uykuya eğilim Gerginlik Düşünceleri toplama güçlüğü Aşırı tepki verme eğilimi Sinirlilik Yorgunluk Titreme Baş ağrısı Kabızlık Depresif ruh hali veya bazen de aşırı neşelenme durumu İştah artması Ağız kuruluğu, ağız yaraları
FİZİKSEL BAĞIMLILIĞIN ÖZELLİKLERİ Yoksunluk belirtilerinin şiddeti belirtiden belirtiye değişmekle birlikte genellikle 3-4 haftada sona erer. Yapılan çalışmalar ilk 24 saatte sigara içme arzusunun pik yaptığını daha sonra azalarak kaybolduğunu göstermiştir. İlk gün nabızda 5 atım/dakika azalma olmakta bu ancak 6. günde normale gelmektedir. Bilişsel düzeydeki etkilenim ise ilk birkaç gün en yüksek düzeydedir ve 10. günde tam olmayacak şekilde düzelmektedir Nikotin yoksunluk belirtileri 3-4 haftada düzelirken şartlanmalar ortalama 3. ayda sönmektedir.
SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN; Zorluklarla başa çıkın! Sigara içmenin yerine geçebilecek ve daha sağlıklı olan şu işleri yapmayı deneyin: Ellerinizi meşgul etmek için; Resim çizin, Yazı yazın, Gazete okuyun, Örgü örün, Bulmaca çözün, En önemlisi spora başlayın, imkânınız varsa her gün, yoksa haftada en az üç gün beş kilometre (yaklaşık bir saat) orta tempoda yürümeyi deneyin.
SONRA… Sinirlendiniz mi? Kızgın mısınız? Gergin misiniz? Rahatlamak için derin bir nefes alın; yürüyün. Dertleşebileceğiniz ve sigara kullanmayan bir arkadaşınızla konuşun; dışarıda dolaşın, hareket edin, müzik dinleyin.
SONRA… Sabah kalktığınızda; Dişlerinizi fırçalayın, Ağzınızı yıkayın, Kahvaltıdan hemen sonra tekrar dişlerinizi fırçalayın. Yemeklerden sonra; Sigara içmeyen bir arkadaşınızı arayın.
SONRA… Alkollü içecekler veya yağlı yiyeceklerden uzak durun. Sakız çiğneyin, bolca su için, akşam yemeklerinden sonra size sigarayı hatırlatan kahve yerine meyve çayı için.
SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN; İlimizde Opr.Dr.Kamil Furtun Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Hastanesi, KETEM ve Bafra Devlet Hastanesi olmak üzere 3 Sigara Bırakma Polikliniği mevcuttur. 171 Alo Sigara Bırakma hattını arayarak istediğiniz Sigara Bırakma Polikliniğinden yardım alabilirsiniz.
SİGARAYI BIRAKTIĞINIZDA Kalp hastalıkları, felç, kanserler, akciğer hastalıklarına yakalanma ve sağlıksız bebek sahibi olma riskiniz azalacaktır. Daha uzun ve sağlıklı bir yaşam için şansınızı artıracaksınız. Elbiseleriniz, saçınız ve nefesiniz daha temiz kokacaktır. Sigara almak için harcadığınız paradan tasarruf edeceksiniz.
ÖZETLE Sigara fiziksel, ruhsal ve sosyal zararları ile bireye, hastalıklar nedeniyle topluma, ekonomiye ve ülke kalkınmasına olumsuz etkileri olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Ülkemizde nüfusun yaklaşık yarısı sigara kullanmakta. Ülkemizde her yıl 100.000 kişi sigaraya bağlı nedenlerden ölmektedir! Sigara her 10 yetişkinden birinin ölümünden sorumludur. Dünyada sigara: Her yıl 4 milyon/ Her gün ise 11.000 kişinin ölümünden sorumludur. Bu nedenle sigaraya başlamadan alınacak koruyucu önlemler, kişisel ve toplumsal sorumluluklarımız arasındadır. Hepimiz üzerimize düşeni yapmalıyız…
HAYATINIZDAN ÇIKARIN … KENDİNİZE VE ÇEVRENİZE BİR İYİLİK YAPIN VE SİGARAYI SONSUZA KADAR HAYATINIZDAN ÇIKARIN …
YOKSA ???