VADELİ İŞLEM VE OPSİYON PİYASASI

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
Türkiye Bankalar Birliği Ekonomi Çalışma Grubu’nun 23 Mayıs 2007 tarihli toplantısında Sayın Yrd. Doç. Dr. Refet Gürkaynak tarafından sunulmuştur.
Advertisements

İKTİSAT FAKÜLTESİ İKTİSAT BÖLÜMÜ Para Teorisi ve Politikası
Katılım 30 Endeksi Tanıtım Sunumu. Katılım 30 Endeksi BİST’de işlem gören ve Katılım Bankacılığı prensiplerine uygun hisse senetlerinden oluşan bir borsa.
Katılım Model Portföy Endeksi
NİYE VARIZ? NELER YAPTIK? GELECEK PLANLARIMIZ?
FUTURES SÖZLEŞMELER.
FİNANSAL PİYASALAR 09 NİSAN 2008.
ULUSLARARASI PİYASALAR VE ALTERNETİF FİNANSMAN ÇEŞİTLERİ
VİOP / Türev Piyasalar Bora Akdeniz Ürün Geliştirme Kıdemli Uzmanı
Finansal Risk Yönetiminde Türev Ürünler
Finansal Piyasalar Genel Bakış
GELİR ORTAKLIĞI SENETLERİ
Finansal Sistem ve Faiz Oranları
Hisse Senedi opsiyonlarına ilişkin temel bilgiler
Finansal Sistem ve Faiz Oranları
BANKACILIK HİZMET VE ÜRÜNLERİ
OPSİYON STRATEJİLERİ ÖRNEKLERİ
FİNANSAL SİSTEM Bir ekonomi de fonları talep edenler fonları arz edenler bunlar arasındaki fon akımlarını düzenleyen kurumlar fon akımını sağlayan araç.
VADELİ İŞLEM ve OPSİYON PİYASASI PAZARLARI (VİOP)
BORSA İSTANBUL BORÇLANMA ARAÇLARI PİYASASI
OPSİYON FİYATLAMASI İstanbul Üniversitesi MS Finans Programı Opsiyon Grubu.
YRD.DOÇ.DR.(YMM-BD-DU) E. YASEMİN YEGİNBOY
OPSİYON STRATEJİLERİ ÖRNEKLERİ
EKONOMİK GELİŞMELER Fon Yönetimi Sunumu 06/04/2012.
VOB’la Gelecek Yönetimi
Opsiyon Nedir? Opsiyonlar, belli bir vadeye kadar veya belirli bir vadede, opsiyona dayanak varlık oluşturan belli bir miktardaki malı, finansal ürünü,
Menkul Kıymet Borsaları
Ders 8 Temel Analiz Hüseyin İlker Erçen
Ders 1 Hüseyin İlker Erçen
GENEL MUHASEBE 1 Yrd. Doç. Dr. Serhan Gürkan KBÜ İşletme Fakültesi
Vadeli İşlem Sözleşmeleri
Portföy Performansının Ölçülmesi
Sermaye Maliyeti *Firmalar sadece özkaynaklarını projelerin
Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmeleri Piyasa Yapıcılık Uygulamaları
OPSİYONLAR Belirli bir kıymeti, önceden belli bir vade ve fiyattan alma yada satma hakkı veren kontratlardır. Opsiyonun alıcısı ve satıcısı söz konusudur.
YATIRIM FONLARI - Menkul Kıymet Yatırım FonlarıMenkul Kıymet Yatırım Fonları - Borsa Yatırım FonlarıBorsa Yatırım Fonları - Serbest Yatırım FonlarıSerbest.
YRD.DOÇ.DR(YMM-BD-DU) E.YASEMİN YEGİNBOY 1. 2 FİNANSAL OLMAYAN PİYASALAR FİNANSAL OLMAYAN PİYASALAR REEL SEKTÖR ÜRETİM YAPAN SANAYİ, TİCARET VE HİZMET.
YRD.DOÇ.DR.(YMM-BD-DU) E.YASEMİN YEGİNBOY 1 VADELİ İŞLEM ve OPSİYON PİYASASI PAZARLARI (VİOP) (VİOP)
İSTANBUL ULUSLARARASI FİNANS MERKEZİ ÇALIŞMA GURUBU İMKB’YE İLİŞKİN SEKTÖR BİLGİLERİ HAZIRLAYAN MURAT BOLAT YMKP Müdürü.
Finans Sistemine Genel Bakış
Forex Yatırımcıları için VİOP Ürünleri
FİNANSAL KURUMLAR KURUMLAR BİRLİĞİ (FKB)
PARA ve PARANIN FONKSİYONLARI
ŞEMSİYE FON Katılma payları tek bir içtüzük kapsamında ihraç edilen tüm fonları kapsayan yatırım fonudur.
-2- Türev Araç İşlemleri
FİNANSAL SİSTEM VE FİNANSAL PİYASALAR
YRD.DOÇ.DR(YMM-BD-DU) E.YASEMİN YEGİNBOY
VOB Temel Bilgiler Eğitimi
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİ
Blog: E-posta: BİLANÇO RİSKLERİ Web: Blog: E-posta:
Sermaye Maliyeti Sermaye maliyeti; kullanılan veya kullanılması planlanan her çeşit kaynağın, maliyetlerinin ağırlıkları dikkate alınarak ortalamasının.
Sermaye Maliyeti Sermaye maliyeti; kullanılan veya kullanılması planlanan her çeşit kaynağın, maliyetlerinin ağırlıkları dikkate alınarak ortalamasının.
Sermaye Maliyeti Sermaye maliyeti; kullanılan veya kullanılması planlanan her çeşit kaynağın, maliyetlerinin ağırlıkları dikkate alınarak ortalamasının.
OPSİYON PİYASASI Dr. Çağatay ORÇUN.
CARRY TRADE.
InvestAZ Yurtiçi Piyasalar Direktörü
VADELİ İŞLEM VE OPSİYON PİYASASI
DÖVİZ PİYASALARININ İŞLEYİŞİ
2015 DEĞERLENDİRME TOPLANTISI
Webinarımıza hoşgeldiniz. Sunumumuz 11:30’da başlayacak.
BLACK-SCHOLES OPSİYON FİYATLAMA MODELİ
TÜREV PİYASALAR Çağatay ORÇUN.
ÇALIŞMA SORULARI.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KAR DAĞITIM KARARLARI.
OPSİYON PİYASASI Dr. Çağatay ORÇUN.
İÇİNDEKİLER Borç Yönetimi Swaplar Opsiyon Sözleşmeleri
İÇİNDEKİLER Tahvil ve Hisse Senetlerinin Değerlemesi, Risk ve Getiri Analizi Varlıkların Değerlemesi Tahvil Değerlemesi Hisse Senetlerinin Değerlemesi.
VIOP Temel Kurallar, Kur Riski Yönetimi, Döviz İşlem Stratejileri
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
2015 DEĞERLENDİRME TOPLANTISI
Sunum transkripti:

VADELİ İŞLEM VE OPSİYON PİYASASI

Önemli Başlıklar VİOP Nedir? Vadeli İşlem Sözleşmesi (VİS) Nedir? Vadeli İşlem Sözleşmelerinde Fiyatlama Opsiyon Nedir? Opsiyonda Fiyatlama VİOP İle İlgili Kavramlar VİOP’ ta İşlem Gören Kontratlar Vadeli İşlem Sözleşmelerinin Kodları

Önemli Başlıklar VİOP İşlem Teminatları Forex’te ve VİOP’ta İşlem Gören Ortak Ürünler Örnek İşlemler VİOP Bir Kademe Harekette Ne Kadar Kazanırım? VİOP Neden İşlem Yapmalıyım? VİOP İşlem Saatleri VİOP İşlem Vergilendirme

VİOP Nedir? Borsa İstanbul A.Ş. bünyesinde işlem gören vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin alım satımının gerçekleştiği piyasanın kısa adıdır.

Vadeli İşlem Sözleşmesi Nedir? Vadeli işlem sözleşmeleri (ya da Futures), sözleşmenin taraflarına, belirlenmiş miktar ve kalitedeki bir malı, kıymeti veya finansal göstergeyi, kararlaştırılan ileri bir tarihte, bugünden üzerinde anlaşılan fiyattan alma veya satma yükümlülüğü getiren finansal ürünlerdir. Günümüzde organize vadeli işlem piyasalarında paya, endekse, dövize, tahvile, bonoya, emtiaya, altına, enerjiye vb. dayalı olarak oluşan türev sözleşmeler işlem görmektedir.

Vadeli İşlem Sözleşmelerinin Fiyatlaması Vadeli işlem sözleşmesinin fiyatını belirleyen faktörler; • Dayanak varlık spot piyasa fiyatı • Faiz oranı • Temettü getirisi • Vadeye kalan gün sayısıdır. Bu unsurlar ile bize VİOP işlemi yapmak için referans olarak düşünülebilecek Teorik Fiyat hesaplanmasında kullanılır. Teorik Fiyat = DF + (Faiz Oranı-Temettü Getirisi) x VKG DF: Dayanak varlık spot fiyatı VKG: Vadeye kalan gün sayısı

Opsiyon Nedir? Opsiyon sözleşmesi, iki taraf arasında yapılan ve alıcıya, ödeyeceği belli bir tutar (opsiyon primi) karşılığında, belirli bir vadeye kadar (veya belirli bir vadede), bugünden belirlenen bir fiyat (kullanım fiyatı) üzerinden opsiyona dayanak teşkil eden bir malı, kıymeti veya finansal göstergeyi satın alma veya satma hakkı tanıyan, satıcıya da alıcının bu sözleşmeden doğan hakkını kullanması durumunda sözleşmeye dayanak teşkil eden malı, kıymeti veya finansal göstergeyi satma veya alma yükümlülüğü getiren sözleşmedir.

Opsiyonlarda Fiyatlama Opsiyonlarda fiyatlama yapmak için dünya genelinde kabul görmüş olan Black & Scholes fiyatlama modeli kullanılır. Bu modelleme fiyatlama için aşağıdaki unsurlara dikkat eder Dayanak Varlık Fiyatı [Spot (S) veya Forward fiyatı (F)] Kullanım Fiyatı (K) Vadeye Kalan Zaman (T) Oynaklık (s) Faiz Oranı (r) Temettü Oranı (verimi)

VİOP İle İlgili Kavramlar Vadeli Fiyat: Nakit fiyatın üzerine taşıma maliyetinin eklenmesi sonucu bulunan fiyat. Uzlaşma: Gün içerisinde saatte bir kez açıklanan ve birer saatlik süre aralığında oluşan veya borsanın belirlediği diğer yöntemlere göre hesaplanan ve hesapların güncellenmesinde kullanılan fiyat. Gün Sonu ve Vade Sonu Uzlaşma Fiyatları: Uzlaşma fiyatı, hesapların güncellenmesinde ve nakdi veya fiziki uzlaşmada kullanılmak üzere belirlenen fiyattır. Her işlem günü sonunda günlük uzlaşma fiyatları, vade sonlarında ise vade sonu uzlaşma fiyatları sözleşme unsurlarında belirtilen yöntemlere uygun olarak Borsa tarafından belirlenir ve ilan edilir.

VİOP İle İlgili Kavramlar Başlangıç Teminatı (Margin): Bir vadeli işlem sözleşmesi almak veya satmak için Takas Merkezine yatırılması zorunlu olan asgari tutardır. Opsiyonlarda ise alım veya satım yapılması durumuna göre başlangıç teminatı değişiklik gösterir. Alım opsiyonlarında toplam ödenecek prim kadar teminat olması yeterliyken Satım opsiyonlarında toplam riski karşılayacak kadar teminatın hesapta bulunması gerekmektedir Teminat Tamamlama Çağrısı (Margin Call): Borsalarda vadeli işlem sözleşmeleri ile işlem yapabilmek için belirlenen başlangıç teminatı Takas Kurumu’na yatırılmalıdır. Oluşan zararlar ya da nakit-dışı teminatların değerlerinin düşmesi sonucunda teminat seviyesinin bulunması gereken teminat seviyesinin altına düşmesi durumunda ilgili yatırımcılara teminat tamamlama çağrısı yapılır.

VİOP İle İlgili Kavramlar Fiziki Teslimat ve Nakdi Uzlaşma: Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinde vade tarihinde uzlaşma fiziki teslimat veya nakdi uzlaşı şeklinde gerçekleştirilir. Fiziki teslimatta üzerinde anlaşılan dayanak varlık el değiştirir. Nakdi uzlaşıda ise sözleşme fiyatı ile vade tarihindeki cari fiyat arasındaki fark kadar tutar taraflar arasında nakden el değiştirir. Taşıma Maliyeti: Finans maliyeti, depo maliyeti ve sigorta maliyetini yansıtır. Taşıma maliyeti, mallara ilişkin vadeli fiyatın hesaplanmasında depolama gideri ve sigorta maliyetleri de hesaplamaya dahil edilir. Finansal araçlarda vadeli fiyatın hesaplanmasında ise sadece faiz maliyeti dikkate alınır. Uzun Pozisyon: Her vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesinde kısa ve uzun olmak üzere iki taraf vardır. Uzun pozisyon sözleşmelerin alımını ifade eder.

VİOP İle İlgili Kavramlar Kısa Pozisyon: Her vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesinde kısa ve uzun olmak üzere iki taraf vardır. Kısa pozisyon, sözleşmelerin satımını ifade eder. Ters İşlem: Uzun pozisyon sahibinin kısa, kısa pozisyon sahibinin uzun pozisyon almak suretiyle ilk pozisyonlarını kapatmalarıdır. VİOP Nema Kazancı: Yatırımcının VİOP işlemi yapmak için yatırdığı teminatına Takasbank tarafından nema sağlanmaktadır. Nema oranına Takasbank karar verir ve pozisyonda olsun veya olmasın toplam teminat üzerinden nemalandırma yapılır. Yatırımcının faiz kazancına karşı hassasiyeti varsa hesap açılışı esnasında nema feragatnamesi imzalayarak hesabını bu işlemin dışında tutulmasını talep edebilir.

Vadeli İşlem Sözleşmeleri Opsiyonlar Pay Opsiyonları Endeks VİS BIST 30 Endeksi Endeks Opsiyonu Pay VİS BIST 30 da işlem gören 20 adet hisse Dolar/TL, Euro/TL, Euro/Dolar Rub/TL Cnh/TL Döviz VİS Vadeli İşlem Sözleşmeleri Opsiyonlar Pay Opsiyonları Kıymetli Madenler VİS Gram Altın Ons Altın Emtia VİS Döviz Opsiyonları Buğday Pamuk Enerji VİS Elektrik Yabancı Endeksler VİS Saraybosna Endeksi SASX

Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda İşlem Gören Kontratlar Pay Senetleri Kod/Açıklama Akbank T.A.Ş. AKBNK Arçelik A.Ş. ARCLK Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. EKGYO Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. EREGL H.Ö. Sabancı Holding A.Ş. SAHOL Kardemir Karabük Demir Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş. KRDMD Koç Holding A.Ş. KCHOL Pegasus Hava Taşımacılığı A.Ş. PGSUS Petkim Petrokimya Holding A.Ş. PETKM T. Garanti Bankası A.Ş GARAN T. İş Bankası A.Ş ISCTR Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. TOASO Tüpraş Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. TUPRS Türk Hava Yolları A.O. THYAO Türk Telekomünikasyon A.Ş. TTKOM Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. TCELL Türkiye Halk Bankası A.Ş. HALKB Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. SISE Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. VAKBN Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. YKBNK

Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda İşlem Gören Kontratlar Endeks 30 Kod/Açıklama BIST 30 Fiyat Endeksi XU030D Döviz Türk Lirası/ABD Doları kuru USDTRY Türk Lirası/Euro kuru EURTRY Euro/Amerikan (ABD) Doları (EUR/USD) çapraz kuru EURUSD Ruble/Türk Lirası RUBTRY Çin Yuanı/Türk Lirası CNYTRY( Off Shore) Emtia   41 Renk Ege pamuk COTEGE Anadolu kırmızı sert ikinci sınıf baz kalite buğday WHTANR Makarnalık üçüncü sınıf baz kalite buğday WHTDRM Kıymetli Madenler Saf Altın (TL/gram) XAUTRY Saf Altın (USD/ons) XAUUSD Elektrik Baz Yük Elektrik ELCBAS Yabancı Endeksler Saraybosna Borsası Fiyat Endeksi SASX 10 Metal HMS 1&2 80:20 CFR İskenderun Çelik Hurdası Endeksi HMSTR Gecelik Repo Aylık Gecelik Repo Oranı ONREPOM Üç Aylık Gecelik Repo Oranı ONREPOQ

İşlem Gören Sözleşme Kodları Vadeli İşlem Sözleşme Kodu Vadeli işlem sözleşmelerinde sözleşme kodu; sözleşme grubu, dayanak varlık kodu, mini sözleşme bilgisi kodu ve vade tarihi bilgilerini içerir. Kod Açıklama F_ Sözleşme grubu (Vadeli İşlem Sözleşmeleri) XU030 Dayanak varlık kodu 0219 Vade tarihi (Örn. Şubat 2019)

İşlem Gören Sözleşme Kodları Opsiyon Sözleşme Kodu Opsiyon sözleşmelerinde sözleşme kodu; sözleşme grubu, dayanak varlık kodu, mini sözleşme bilgisi kodu, opsiyon tipi, vade tarihi, opsiyon sınıfı ve kullanım fiyatı bilgilerini içerir. Kod Açıklama O_ Sözleşme grubu (Opsiyon Sözleşmeleri) USDTRYK Dayanak varlık kodu E Opsiyon tipi (A: Amerikan - Sözleşme ile tanınan hak vade sonu dahil olmak üzere vade sonuna kadar herhangi bir tarihte kullanılabilir. E: Avrupa - Sözleşme ile tanınan hak vade sonunda kullanılabilir.) 0419 Vade tarihi (Örn. Nisan 2019) C Opsiyon sınıfı (C: Alım opsiyonu P: Satım opsiyonu) 7250 Kullanım fiyatı

Ne Kadar Teminat Yatırmam Gerekir? Başlangıç Teminat Tutarı * Kontratlar Dayanak Başlangıç Teminat Tutarı * İşlem Büyüklüğü İşlem Hacmi (TL) ** Kaldıraç Oranı** AKBNK AKBNK pay senedi 80 ₺ 100 lot 715 9 ARCLK ARCLK pay senedi 150 ₺ 1.609 11 EKGYO EKGYO pay senedi 20 ₺ 165 8 EREGL EREGL pay senedi 125 ₺ 907 7 GARAN GARAN pay senedi 100 ₺ 784 HALKB HALKB pay senedi 105 ₺ 717 ISCTR ISCTR pay senedi 50 ₺ 405 KCHOL KCHOL pay senedi 160 ₺ 1.485 KRDMD KRDMD pay senedi 60 ₺ 280 5 PETKM PETKM pay senedi 495 PGSUS PGSUS pay senedi 330 ₺ 1.486 SAHOL SAHOL pay senedi 75 ₺ 743 10 SISE SISE pay senedi 504 TCELL TCELL pay senedi 120 ₺ 1.145 * 12/11/2018 Tarihli Takasbank Span Parametre Dosyasında yayınlanan veriler dikkate alınarak hazırlanmıştır. ** Sunumun hazırlandığı esnadaki yakın vade kontratların güncel fiyatlar baz alınmıştır. Bir kontrat için yaklaşık bir değeri ifade etmektedir.

Ne Kadar Teminat Yatırmam Gerekir? Başlangıç Teminat Tutarı * Kontratlar Dayanak Başlangıç Teminat Tutarı * İşlem Büyüklüğü İşlem Hacmi (TL) ** Kaldıraç Oranı THYAO THYAO pay senedi 220 ₺ 100 lot 1.606 7 TOASO TOASO pay senedi 255 ₺ 1.715 TTKOM TTKOM pay senedi 40 ₺ 373 9 TUPRS TUPRS pay senedi 1.510 ₺ 11.960 8 VAKBN VAKBN pay senedi 50 ₺ 361 YKBNK YKBNK pay senedi 20 ₺ 162 BIST30 BİST30 Endeksi 915 ₺ 1 birim 11.585 13 EURTRY Güncel Spot Kur 520 ₺ 1.000 € 6.168 12 USDTRY 410 ₺ $1.000 5.462 EURUSD $70 6.167 16 RUBTRY** 980 ₺ 100000 Ruble 8040 CNHTRY** 650 ₺ 10000 Yuan 7860 XAUTRY Gram Altın 25 ₺ 1 gr. 255 XAUUSD Ons Altın 1 ons 7700 20 * 12/11/2018 Tarihli Takasbank Span Parametre Dosyasında yayınlanan veriler dikkate alınarak hazırlanmıştır. ** Sunumun hazırlandığı esnadaki yakın vade kontratların güncel fiyatlar baz alınmıştır. Bir kontrat için yaklaşık bir değeri ifade etmektedir.

FOREX ve VİOP İşlem Gören Ortak Ürünler USDTRY Sözleşme Büyüklüğü $1000 EURUSD Sözleşme Büyüklüğü € 1000 EURTRY Sözleşme Büyüklüğü € 1000 XAUTRY Sözleşme Büyüklüğü 1 Gram XAUUSD Sözleşme Büyüklüğü 1 ONS

Kâr Zarar Hesaplaması (USDTRY Kontratı) Yatırımcımızın 1.500 TL sinin olduğunu ve bunun tamamıyla USDTRY kontratında bir vadede (F_USDTRY1219) işleme başlamak istediğini düşünelim. USDTRY Kontratında 1 Kontrat için bulunması gereken teminat 670 TL. Dolayısıyla; Yatırımcı Doların yükseleceği beklentisiyle 4 knt. 6,7022 fiyattan alış yaparak işleme başlar. Gün sonuna doğru beklentisi gerçekleşen yatırımcı kârını almak için 6,7393’den 4 adet satış yaparak pozisyonunu kapatır. Bu işlemler sonucu yatırımcının kârı; 2.800/670=4 kontrata kadar işlem yapabilir.

Kâr Zarar Hesaplaması (USDTRY Kontratı) Kâr = (Kapanış Fiyatı-Açılış Fiyat)*Sözleşme Büyüklüğü*Kontrat Sayısı Kâr=(6,7393-6,7022)*1000*4=0,0371*1000*4= 148,40 TL Görüldüğü üzere yatırımcı 2.800 TL teminat yatırarak başladığı bu işlemden 148,40 TL kâr sağlamıştır. Peki yatırımcının beklentilerinin aksine bir piyasa hareketi ile karşılaşmış olsa ve bu kez gün sonu pozisyonunu kapatmazsa ne olur? Yatırımcımız 6,7022 fiyatla 4 adet alış işlemi gerçekleştirmişti. Gün sonu açıklanan uzlaşma fiyatı ise 6,6549 olsun.

Kâr Zarar Hesaplaması (USDTRY Kontratı) Zarar = (Kapanış Fiyatı- Açılış Fiyat )*Sözleşme Büyüklüğü*Kontrat Sayısı Zarar=(6,6549- 6,7022)*1000*5= -0,0473*1000*4= -189,2 Yatırımcı bu işlemle gün içinde 189,20 TL zarar etmiş olur. Toplam teminatı 2.800 bulunması gereken teminatı 2.680 TL ’idi. Zarardan sonra 2.800-189,20= 2.610,80 TL’ye düşmüş olur.***Pozisyonunu aynı gün (T günü) kapatmamış veya teminat yatırmamış olduğu için yatırımcıya ertesi gün (T+1 günü) Magrin Call çağrısı yapılır. Yatırımcı T+1 günü saat 14:30’a kadar (2.680 - 2.610,80) = 69,20 TL’lik teminat yatırmak veya pozisyon kapatmakla yükümlüdür.***

Kâr Zarar Hesaplaması (Endeks 30 Kontratı) Yatırımcımızın 6000 TL sinin olduğunu ve bunun tamamıyla Endeks 30 kontratında bir vadede (F_XU0301219) işleme başlamak istediğini düşünelim. Endeks 30 Kontratında 1 Kontrat için bulunması gereken teminat 1.025 TL’dir. Dolayısıyla; Yatırımcı Endeks 30’un düşeceği beklentisiyle 5 knt. 117.500 fiyattan satış yaparak işleme başlar. Gün sonuna doğru beklentisi gerçekleşen yatırımcı kârını almak için 115.725’den 5 adet alış yaparak pozisyonunu kapatır. Bu işlemler sonucu yatırımcının kârı; 6000/1025 = 5 kontrata kadar işlem yapabilir.

Kâr Hesaplaması (Endeks 30 Kontratı) Kâr=(Açılış Fiyatı-Kapanış Fiyatı)*Sözleşme Büyüklüğü*Kontrat Sayısı Kâr=(117.000-115.725)*(100/1000)*5=(1.775/10)*5=177,5*5= 887,50 TL Görüldüğü üzere yatırımcı 6000 TL teminat yatırarak başladığı bu işlemden 887,50 TL kâr sağlamıştır. Peki yatırımcının beklentilerinin aksine bir piyasa hareketi ile karşılaşmış olsa ve bu kez gün sonu pozisyonunu kapatmazsa ne olur? Yatırımcımız 117.000 fiyatla 5 adet satış işlemi gerçekleştirmişti. Gün sonu açıklanan uzlaşma fiyatı ise 117.800 olsun.

Zarar Hesaplaması (Endeks 30 Kontratı) (Açılış Fiyatı-Kapanış Fiyatı)*Sözleşme Büyüklüğü*Kontrat Sayısı Kâr=(117.000-117.800)*(100/1000)*5=800/10*5=80*5= 400 TL Yatırımcı bu işlemle gün içinde 400 TL zarar etmiş olur. Toplam bulunması gereken teminatı 5*1025= 5.125 TL iken zarardan sonra toplam teminatı 6000-400 = 5.600 TL olur. *** Yatırımcı toplam teminatının tümüyle işleme girmediği için zarar etmiş olmasına rağmen; toplam teminatı bulunması gereken teminatın üzerinde kalmıştır. Bu nedenle margin call çağrısına muhatap olmaz***

Kar Zarar Hesaplaması Kontrat 1 Kontratın Sözleşme Büyüklüğü Teminat Fiyat Adımı 1 Kontratta 1 Kademede Alış Satış Arasındaki Kâr/Zarar Hesaplaması* Kâr/Zarar (Kuruş) USDTRY $1.000,00 670,00 ₺ 0,0001 (6,4256 - 6,4255)*1000*1 0,10 EURUSD € 1.000,00 $ 80 ( Yaklaşık 512 TL) (1,1645 - 1,1644)*1000*1*6,4000 0,48 EURTRY 740,00 ₺ (7,4114 - 7,4113)*1000*1 XAUUSD 1 ONS/USD 0,05 (1200,15 - 1200,10)*1*1*6,4000 0,24 XAUTRY 1 GR/TRY 15,00 ₺ 0,01 (255,90 - 255,89)*1*1 Kâr/Zarar Hesaplaması = (Alış Fiyatı - Satış Fiyatı) x Sözleşme Büyüklüğü x Kontrat Sayısı olarak hesaplanır. EURUSD ve XAUUSD kontratlarında kâr/zarar USD cinsinden olacağı için ayrıca TCMB'nin açıkladığı döviz alış kuruyla da çarpılır. Örnekte kâr/zarar hesaplamasında kullanılan USDTRY kuru 6,4000 olarak alınmıştır.

Kimler VİOP İşlemi Yapmalı? Riskten Korunmak İsteyen Yatırımcılar  Bir sermaye piyasası aracı, döviz, kıymetli maden veya malı kullanan, bunlarda pozisyon tutan veya gelecekte teslimatını bekleyen, ancak ilgili ürünün fiyatında gelecekte meydana gelebilecek beklenmedik değişimlerden korunmak isteyen yatırımcılar, vadeli piyasalarda spot piyasadaki pozisyonlarının tersi yönünde pozisyon alırlar. Spekülatörler  Spekülatörler, korunma amacıyla işlem yapanlardan farklı olarak fiyat beklentileri çerçevesinde kar elde etmek amacıyla yatırım yapan kişiler veya kurumlardır. Vadeli piyasalar özellikle kaldıraç etkisi sebebiyle spekülatörlere oldukça önemli fırsatlar sunar. Spekülatörlerin piyasanın likiditesini ve işlem hacmini arttırdığı bilinmektedir. Bu yatırımcı tipinin risk alma konusundaki isteklilikleri diğer piyasa katılımcılarına taşıdıkları riski spekülatörlere devrederek riskten korunma imkânı sağlar. 

Kimler VİOP İşlemi Yapmalı? Arbitrajcılar  Arbitrajcılar, iki veya daha fazla piyasada eş zamanlı yapılan alım satım işlemleri ile risksiz kar elde etmeyi hedefleyen kişiler veya kurumlardır. Örneğin, bir mal coğrafi olarak farklı yerlerde farklı iki fiyattan işlem görüyorsa arbitrajcı hemen ucuz olan yerden alır, pahalı olan yerde satar ve böylece risksiz kar elde eder. Benzer şekilde spot piyasalar ile vadeli piyasalar arasındaki taşıma maliyeti nedeniyle oluşması gereken fiyattan farklı seviyelerde fiyat oluşması durumunda, arbitrajcılar devreye girerek ucuz olan piyasada alış, pahalı olan piyasada satış yaparak piyasaları dengelerler. Arbitrajcıların varlığı piyasaların birbirleriyle uyumlu ve dengeli hareket etmesine ve doğru fiyat oluşumuna katkı sağlar. 

VİOP Ürünlerine Neden Yatırım Yapmalıyım? VİOP, öncelikle riskten korunmak isteyen yatırımcılara risk yönetimi yapma imkânı sağlar. Ayrıca fiyat beklentisi çerçevesinde kar elde etmek isteyen yatırımcılar için de spot piyasalardan daha düşük teminat miktarlarıyla aynı miktarda dayanak varlık üzerine yatırım yapma olanağı sağladığından VİOP en doğru tercih konumundadır. VİOP, yatırımcılara farklı piyasa koşullarında yatırım yapma olanağı sunma özelliğiyle spot piyasalardan farklılık gösterir.

VİOP İşlem Saatleri Nedir? TAM İŞ GÜNÜ PAZAR SEANS SAATLERİ PAY TÜREV PAZARI 09:30 - 18:10 DİĞER TÜREV PAZARLAR 09:30 - 18:15 YARIM İŞ GÜNÜ PAZAR SEANS SAATLERİ PAY TÜREV PAZARI 09:30 - 12:40 DİĞER TÜREV PAZARLAR 09:30 - 12:45

VİOP Vergilendirme VİOP'TA ELDE EDİLEN KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİ STOPAJ DURUMU BSMV DURUMU Bireysel Yatırımcılar Kurumsal Yatırımcılar* BSMV Mükellefleri Tam Mükellef Dar Mükellef Tam Mükellef Sermaye Şirketi/Yatırım Fon ve Ortaklıkları Dar Mükellef Sermaye Şirketi/Yatırım Fon ve Ortaklıkları Pay ve Pay Endeksine Dayalı Sözleşmelerden Elde Edilen Kazançlar 0% İstisna kapsamındadır. Pay ve Pay Endeksine Dayalı Sözleşmeler Haricindeki Sözleşmelerden Elde Edilen Kazançlar 10% * Diğer tam ve dar mükellef kurumlar için stopaj oranı %10 olarak uygulanacaktır

Birlikte Çalışabilmek Dileğiyle… Sosyal medya bağlantılarımıza aşağıdaki ikonları tıklayarak ulaşabilirsiniz!