ÜREME SAĞLIĞI Sağlık http://hastaneciyiz.blogspot.com Slayt Arşivi:
ÜREME SAĞLIĞI : Erkek ve kadın üreme organları Gebeliğin oluşumu ve anne baba olmak Aile planlaması ve kısırlık Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
Üreme :Her canlının neslini sürdürebilmesi için gerçekleştirdiği fizyolojik bir olaydır. Bir erkek ve bir dişi üreme hücresine ihtiyaç vardır İnsanlarda; dişi üreme hücresi yumurta, erkek üreme hücresi spermdir.
Kadın üreme sistemi
Dış üreme organları
Erkek üreme sistemi
11-15 yaş 40-45 yaş
Üreme fonksiyonlarının normal devam edebilmesi için bütün organizmanın, özelliklede üreme organlarının ilk adetten menapoza kadar beklenen değişikliklerle çalışması gerekir . Bütün bu sürece siklus denir.
yumurtalık
GEBELİĞİN OLUŞUMU
GEBELİK Gebe kalmak için en uygun zaman, iki adet kanamasının ortalarına rastlayan günlerdir. Bu günlerde kadının yumurtalıklarından bir tek yumurta atılır ve bu yumurta hücresi iki gün yaşar. Bu nedenle, kadın, iki adet kanamasının yaklaşık ortalarına rastlayan yumurtlama gününün 3 gün öncesi ve 2 gün sonrasında gebe kalabilir.
Yumurtanın döllenmesi ve rahmin içine yerleşmesi, adet görmeyi durdurur. Döllenme tüplerde olur. Gebelikle ilgili değişiklikler ortaya çıkmaya başlar. Rahim yumuşar ve giderek büyür.
Olgunlaşmış yumurta ve etrafını sararak içeri girmeye çalışan spermler Olgunlaşmış yumurta ve etrafını sararak içeri girmeye çalışan spermler. spermlerin ömrü 3 gündür.Bu süre içinde döllenme olursa gebelik oluşur
Döllenmiş yumurta
Kadın ve erkek tohum hücrelerinin birleşmesi ile meydana gelen bu döllenmiş yumurta tüplerden geçerek rahime yerleşir ve gelişerek büyür
EĞER DÖLLENME OLMAZSA;
Kadınlar, ergenlik çağında cinsel olgunluğa ulaştıktan ve doğal gelişimlerine eriştikten sonra, ortalama her 28 günde bir vajinal kanama görürler. Her kadın aynı aralıklarla ya da aynı sürede adet olmayabilir. Ancak, 21-35 gün aralıklarla adet görülmesi doğal sayılır. Adet süresinin uzunluğu da 2-7 gün arasında değişebilir. Önemli olan, kanamanın başlangıçta az olması, sonra çoğalarak bir tepe noktaya varması ve sonunda tekrar azalarak bitmesidir.
Adet düzensizlikleri Her kadının yaşamı boyunca zaman zaman adet kanamalarında düzensizlikler olabilir. Adet düzensizliği diyebilmek için bu durumun yineleyici nitelikte olması gerekir. Adetler 9 yaşından önce başlamışsa, 16 yaşına kadar meme gelişimi, tüylenme, vücut şeklinin değişmesi gibi, ikincil seks karakterleri denilen değişiklikler başlamamış ve henüz adet görülmemiş ise
*18 yaşına gelindiğinde ikincil seks karakterleri adı verilen değişiklikler başlamış, ancak henüz adet görme gerçekleşmemiş ise, * Adet kanamaları 21 günden daha sık, 35 günden daha uzun aralıklarla oluyorsa, *Adet kanamaları 7 günden uzun 1 günden kısa sürüyorsa *İki adet arasında kanamalar, lekelenmeler oluyorsa *Adet kanamaları aşırı miktarda oluyorsa düzensizdir diyoruz
Adet hijyeni *Adet sırasında salgılanan hormonların etkisi ile terleme ve kötü koku oluşur.Bu nedenle mutlaka ayakta duş alınması önerilir. *Hijyenik pet kullanılmalı ve petler günde kirlenme oranına göre 3 kez değiştirilmelidir.Uygun şekilde çöpe atılmalıdır.
Kıl kökleri de salgı ürettikleri için kötü koku yapar bu nedenle kıların temizlenmesi önemlidir uzayan kılların arasında mikroplar yerleşerek sizi hasta yapar Akıntınız nedeniyle kötü koku oluşumunu önlemek için iç çamaşırınızı her gün değiştirin Tuvalet sonrası bölge temizliğini su ile ve önden arkaya doğru yapınız ve mutlaka kurulayın.Enfeksiyon açısından bölgenin kuru olması önemlidir
Kadında akıntı Her kadında hastalık olmayan normal bir akıntı olabilir. Bu nedenle kokusuz, kirli beyaz ve kilot yıkanırken kaynatıldığında leke bırakan bir akıntı korkutmamalıdır
Eğer akıntınız Akıntı sarı-yeşil renkli ve kötü kokulu ise, Beyaz çökelek peyniri gibi pütür pütürse ve ekşi kokuyorsa, Şeffaf beyaz akıntı her zamankinden daha çok olmaya başlamışsa, Beraberinde kaşıntı ve yanma hissi ve o bölgede kızarıklık varsa, Bir sorun var demektir.
ANNE – BABA OLMAK VE AİLE PLANLAMASI
Gebeliği önceden tasarlayın
MADDİ KAYNAK
PARA
ZAMAN
İYİ BİR MODEL OLUNMALI
BİLGİ EDİNİLMELİ
KARAR VERİLDİ
Hamile Kalmadan Önce Gözden Geçirilecekler Sigara yada içki kullanır mısınız? Sağlıklı besleniyor musunuz? Kan grubu ve sarılık testleri yaptırdınız mı? İdeal kilonuzda mısınız?
Hamile Kalmadan Önce Gözden Geçirilecekler Kızamıkçık geçirmiş misiniz? Sizin yada eşinizin ailesinde kalıtsal bir hastalık var mı? Sürekli bir hastalığınız var mı?
AİLE PLANLAMASI
İstenmeyen Gebeliklerin Önlenmesi Aile Planlaması yöntemleri konusunda danışmanlık alın Eşinizle ortak karar vererek güvenilir bir yöntem seçin
GEBELİKTEN KORUYAN ETKİLİ YÖNTEMLER HORMONAL YÖNTEMLER Ağızdan alınan haplar Depo olarak yapılan iğne şeklindekiler KONDOM(PREZERVATİF) RAHİM İÇİ ARAÇLAR DERİ ALTI KAPSÜLLERİ GÖNÜLLÜ CERRAHİ KISIRLIK
Doğum kontrol hapları %99 Etkilidir Bırakıldığında tekrar gebe kalınabilir Adet ağrısını azaltır adetleri düzenler Kansızlığı azaltır Rahim ve yumurtalık kanserlerine karşı koruyucudur Bazı İltihaplanmalardan korur
KİMLER İÇİN UYGUN DEĞİLDİR Meme kanseri şüphesi olanlar Nedeni bilinmeyen kanaması olanlar 35 ve daha yukarı yaşta olup sigara içenler Damar sertliği, damar tıkanıklığı, tansiyonu yüksek (150-100) ve felç öyküsü olanlar Şeker hastalığı olanlar Emzirenler
DİKKAT! Hap kullananlarda: Şiddetli göğüs ağrısı,karın ağrısı,bacak ağrısı, baş ağrısı ve görmede bulanıklık olursa HEMEN BİR DOKTORA BAŞVURULMALIDIR!
RAHİM İÇİ ARAÇ Bakır veya Hormon içeren küçük plastik bir araç Döllenmeyi engeller
%98 etkilidir Uzun süre gebelikten korur. Çıkartıldığında hemen gebe kalınabilir İlk 3 ay birtakım sıkıntılar olabilir
KİMLER KULLANAMAZ Adetleri aşırı ağrılı ve adet kanaması çok fazla olan kadınlar Rahminde veya diğer üreme organlarında iltihap bulunanlar Birden fazla cinsel eşi olanlar Kısa sürede yeniden çocuk sahibi olmak isteyenler
GEBELİKTEN KORUYAN İĞNELER
GEBELİĞİ ÖNLEYİCİ İĞNELER 1ve 3 aylık koruyan iğneler şeklindedirler Adetin ilk 7 günü içinde uygulanabilir İlk uygulamada 2 hf. Ek bir yöntem gerekir Adet düzensizlikleri görülebilir Bırakıldıktan sonra doğurganlık bir süre gecikebilir
DERİ ALTI KAPSÜLLERİ
%99 etkilidir 5 yıl gebelikten korur Emziren anneler kullanabilir Korumaya hemen başlar Adetin ilk 7 günü içinde uygulanabilir Yaş sınırı yoktur.İleri yaştaki kadınlarda kullanabilir
KADINDA TÜPLERİN BAĞLANMASI Kadının cinsel isteğinde,adet düzeninde,vücut yapısında herhangi bir değişiklik meydana getirmez %100 etkilidir. Emzirmeyi engellemez Kolay bir ameliyatla ömür boyu koruma sağlar Karar kesin olmalıdır.Geri dönüşü yoktur.
ERKEKTE TOHUM KANALLARININ BAĞLANMASI Bütün cinsel olaylar eskisi gibi devam eder Koruyuculuk hemen başlamaz Karardan emin olunmalıdır
KONDOM Doğum kontrolüne erkeklerinde katılımını sağlar Hiçbir yan etkisi yoktur Mutlaka usulüne uygun olarak kullanılmalıdır Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korur
Geleneksel yöntemler Takvim metodu Geri çekme Hazneyi yıkama Emzirme
Emzirme Emziren kadınlar lohusalıktan hemen sonra etkin bir AP yöntemi kullanmalıdır
Kürtaj bir Aile Planlaması yöntemi değildir Tüm önlemlere karşı gebelik oluşmuşsa 10. haftaya kadar kürtaj yasaldır İstenmeyen gebeliklerde Doğumevlerine veya hastanelerin Aile Planlaması kliniklerine başvurun Kürtaj bir Aile Planlaması yöntemi değildir
MENAPOZ (40-50 yaş) Üreme yeteneğinin kaybı ve adetlerin tamamen kesildiği dönemdir. Yumurtalıklardan salgılanılan Estrojen hormonunun azalması, kadında çeşitli değişikliklere neden olur
GERÇEKTEN MENAPOZ MU? Gebelik Yumurtalık kisti Hipofiz bezi tümörleri
MENAPOZ ÖNCESİ DÖNEMDE ADET DÜZENSİZLİKLERİ Aşırı adet görme Az adet görme Adet görmeme Düzensiz kanamalar
MENAPOZ SONRASI DÖNEM Sıcak basması, aşırı terleme, çarpıntı Aşırı sinirlilik Adetlerde düzensizleşme Cinsel ilişkide ağrı İdrar tutamama Deride incelme, kuruluk, kaşıntı Kemiklerde erime Kalp ve damar hastalıklarında artış
YAPILMASI GEREKENLER Düzenli Aralıklarla Yeterli – Dengeli KONTROL BESLENME EGZERSİZ Düzenli Aralıklarla Yeterli – Dengeli Haftada 2-3 Kez 30 Dakika Yürüyüş
MENAPOZDA BESLENME Süt / süt ürünleri Yeşil yapraklı Kuru baklagiller Pekmez Kalsiyum içeren besinler tüketilmeli
MENAPOZDA BESLENMEDE DİKKAT ! Aşırı tuz Sigara ve Alkol Aşırı çay, kahve, kola Aşırı zayıflık Aşırı şişmanlık Aşırı posalı yiyeceklerden KAÇININ
ÖNERİLER Süt / süt ürünleri Yeterli protein Vitamin / Mineral Az posalı yiyecekler Az tuz tüketimi / İyot Sert su Yürüyüş Güneş ışınları
İNFERTİLİTE Korunmasız ve düzenli cinsel ilişkiye rağmen çiftlerin bir yıl içerisinde gebelik elde edememesidir Kısırlık sebeplerinin yarısı erkekten yarısı kadından kaynaklanabilir Doktora birlikte gidilmelidir
Kadından kaynaklanan kısırlık nedenleri Tüpler zarar görmüş olabilir Yumurtalıklar düzenli çalışmıyor olabilir Rahim ağzına bağlı sebepler olabilir Rahimde yapısal bozukluk, yapışıklık veya urlar olabilir Endometriozis hastalığına bağlı iç üreme organlarındaki yapışıklıklar olabilir Yaş faktöründen olabilir
Erkekten kaynaklanan kısırlık nedenleri Erkek tohum hücrelerinin yeterince üretilmemesi Hormonal bozukluklar İleri yaşlarda geçirilen kabakulak Tohum kanallarında geçirilmiş enfeksiyonlar Travmaya veya ameliyatlara bağlı tıkanıklıklar
Kısırlığa karşı ne yapılmalıdır? Her 7 evli çiftten bir tanesi çocuk sahibi olamayabilir Çiftler birlikte kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmalıdır Çiftler tedaviden sonra çocuk sahibi olabilirler Her iki çiftle ilgili sorun büyükse üremeye yardımcı tedavi merkezlerinde tüp bebek için müracaat edilmelidir
CİNSEL YOL İLE BULAŞAN HASTALIKLAR ÖNEMİ KISIRLIK ÖLÜ DOĞUM SAKATLIK KANSER BOŞANMA
CYBH NELERDİR? BEL SOĞUKLUĞU FRENGİ HEPATİT B AİDS
KİMLERDE GÖRÜLÜR? Cinsel aktivite içersinde olan herkes Birden fazla eşi olan kişiler
NASIL BULAŞMAZ? Aynı ortamlarda bulunmak Aynı havluyu veya bardağı kullanmak Sarılmak, el sıkışmak,öksürmek,aksırmak Aynı tuvaleti paylaşmak
Erkeklerde herhangi bir akıntı BELİRTİLER AKINTI Erkeklerde herhangi bir akıntı Kadınlarda ise alışılmışın dışında bir akıntı varsa doktora başvurulmalıdır
NASIL KORUNULUR? Tek eşlilik tercih edilmeli Riskli ilişkilerde kondom kullanılmalı Ortak tıraş bıçağı,enj.,jilet kullanılmamalı Kan kardeşi olunmamalı Dişçimizin temizliğine önem verilmeli Kullanılacak kan ürününün temizliğine önem verilmeli
Teşekkürler Sağlık http://hastaneciyiz.blogspot.com Slayt Arşivi: