Bölüm 6 Tüketici Tercihi Teorisi David Begg, Stanley Fischer and Rudiger Dornbusch, Economics, 6th Edition, McGraw-Hill, 2000 Power Point presentation by Peter Smith
Tüketici tercihinde 4 ana unsur Tüketici geliri Malların fiyatları Tüketici tercihleri Tüketicilerin faydalarını maximize edecekleri varsayımı See Section 6-1 in the main text.
Bütçe doğrusu A B C D E F G Yemeklerin fiyatı £5; Bir öğrencinin £50 luk bütçesini yemek ve filmlere harcadığını varsayalım. A B C D E F G Yemeklerin fiyatı £5; Filmlerin fiyatı £10. Gelir ve fiyatlar tüketicinin alabileceği mal bileşimini belirler. Bütçe doğrusu tüketicinin alabilecekleri ile alamayacaklarını ayırmaktadır.
Tüketici Tercihi Modeli Tüketicinin çoğu aza tercih ettiğini varsayalım. “a” noktasıyla kıyaslandığında: “c” yi tercih etmek isteyecektir fakat “b” noktasına göre “a” yı tercih edecektir. Yemek miktarı Film miktarı a b c
Tüketici Tercihi Modeli (2) “a” baskın alanda bütün noktalara tercih edilir. Fakat tüketici istenilen alandaki noktaları “a” ya tercih edebilir. “d” ve “e” noktaları “a” ile karşılaştırıldığınıda bir maldan fazla diğer maldan az içermektedir. Yemek miktarı Film miktarı a b c İstanilen alan Baskın e d
Tüketici Tercihi Modeli (3) U2U2 kayıtsızlık eğrisi aynı faydayı sağlayan tüm tüketim gruplarını gösterir. Kayıtsızlık eğrileri negatif eğimlidir. Kayıtsızlık eğrileri kesişemezler. Yemek miktarı Film miktarı U2
Tüketici tercihi U2 B C U3 E U1 BL Seçim noktası C dir. Faydanın maximum olduğu yer bütçe doğrusu ile kayıtsızlık eğrisinin birleştirilmesiyle bullunur. Seçim noktası C dir. Bütçe doğrusunun kayıtsızlık eğrisine teğet olduğu nokta B ve E noktaları da tercih edilebilir. Fakat daha az fayda vermektedir, Daha düşük bir kayıtsızlık eğrisinde olduğu için. U3 Yemek miktarı Film miktarı U2 U1 BL C E B
Gelirin Değişimi Tüketicinin gelirindeki değişiklik bütçe doğrusunu kaydırır. Eğimini değiştirmeden See Section 6-2 in the main text.
Normal mallar Eğer iki malda NORMAL MAL ise, gelir deki bir artış U2 yeni bir seçim noktasına neden olur, C': yemek film BL0 BL1 U2 U1 C C' Her iki mal için de telep edilen miktar artmaktadır
Bir düşük (adi) mal ve bir normal mal Yemekler düşük mal olduğunda gelirdeki artış tüketiciyi C den C‘ taşır. yemek film BL0 BL1 U2 U1 C C' Yemeklerin mikatrı düşer ve filmlerin miktarı artar.
Fiyat değişikliğinde ayarlama Bir malın fiyatındaki artış bütçe doğrusunu kaydırır. Eğimini değiştirir Nisbi (göreceli) fiyatları gösterir.
Yemeklerin fiyatındaki artış (1) Yemek fiyatındaki artış bütçe doğrusunu BL0 den BL1 kaydırır. yemek film BL0 BL1 Fiyattaki artış satın alma gücünü düşürür.
Yemeklerin fiyatındaki artış (2) film BL0 BL1 U2 U1 C E Tüketici C noktasından Yeni noktası olan E ye hareket eder. Değişik noktalardaki bu tür noktaları izlememiz bize talep eğrisini ortaya çıkaracaktır.
Fiyat Değişimlerine İntibak Fiyat Değişimlerine İntibak iki etkiden oluşur : İKAME ETKİSİ Nisbi (göreceli) fiyatlardaki bir değişikliğin sonucu yapılan ayarlama GELİR ETKİSİ Reel gelirdeki bir değişikliğin sonucu yapılan ayarlama
Gelir ve ikame etkileri H yemek film BL0 BL1 U2 U1 C E D tüketici C den E ye hareket eder Varsayımsal bütçe doğrusu HH yeni fiyatların eğimini alır ve eski kayıtsızlık eğrisine teğettir.
İkame etkisi H İKAME ETKİSİ U2U2 üzerinde C den D ye dir. U2 D C E U1 yemek film BL0 BL1 U2 U1 C E D İKAME ETKİSİ U2U2 üzerinde C den D ye dir. Herzaman negatiftir Fiyat artışı talep azalışına sebep olur.
Gelir etkisi H GELİR ETKİSİ D den E ye dir. U2 D C E U1 BL1 BL0 Yemek film BL0 BL1 U2 U1 C E D GELİR ETKİSİ D den E ye dir. Sabit nisbi fiyatlarla reel gelirin düşmesini gösterir. Pozitif veya negatif olabilir. Malın normal veya adi mal olmasına bağlıdır.