POPULASYON PARAMETRELERİ Populasyon: Benzer karakterlere sahip bireylerin oluşturduğu büyük (yüzlerce bireyden oluşan) gruplar Örnek: Populasyonu temsil eden (ortak karakterlere sahip) küçük gruplar Populasyon: Örneğe ait bireylerin benzeri olan tüm bireylerin oluşturduğu büyük gruplar Örnekleme: Populasyonu temsil etmek üzere bir grup bireyin ayrılması
POPULASYON VE ÖRNEK POPULASYON SÜRÜ KÜÇÜK GRUP BİREY Türkiye’deki Akkaraman koyunlar Bir çiftlikteki Akkaraman koyunlar 20 Baş Akkaraman koyun 1 Baş Akkaraman koyun POPULASYON SÜRÜ KÜÇÜK GRUP BİREY
POPULASYON PARAMETRELERİ POPULASYON VE ÖRNEK Populasyon: parametre Örnek: istatistik Birey: veri Populasyon: ortalama μ, variyans 2, standart sapma Örnek: ortalama X-, variyans s2, standart sapma s Populasyonu tanımlamaya yarayan (en iyi tanımlayan) parametreler; populasyon ortalaması ve standart sapması Populasyon ortalaması (μ) Populasyon standart sapması ()
POPULASYON PARAMETRELERİ POPULASYON VE ÖRNEK Variyasyon genişliği R = Xmax – Xmin Standart hata Variyans Standart Sapma Variyasyon katsayısı
POPULASYON PARAMETRELERİ DAĞILIMLAR Verilerin sınıflandırılması sonucu sınıflarda belirlenen veri sayısının görünümü Normal dağılım
KORELASYONLAR Pozitif korrelasyon Negatif korrelasyon Doğrusal korrelasyon (Pozitif veya Negatif) Doğrusal olmayan korrelasyon (Pozitif veya Negatif) Basit Korrelasyon Katsayısı Bileşik korrelasyon Katsayısı
HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİNDE KORRELASYONLAR Karakterler arasında veya karakterler ile çevre faktörleri arasında görülen ve birinin değişmesi ile diğerinin de değişmesi durumu Bir faktör etkisiyle karakterlerin birlikte değişmesi durumu Fenotipik Korrelasyonlar (rP) Genetik Korrelasyonlar (rG , rA) Çevre Korrelasyonları (rE)
1. Fenotipik Korrelasyonlar Bireylerin fenotipik değerleri kullanılarak hesaplanan katsayılar İnek No X karakteri Göğüs Çevresi (cm) Y karakteri Canlı Ağırlık (kg) 1 136 200 2 138 208 3 130 190 4 135 202 5 6 140 220 7 132 8 150 rxy = + 0.965
Örnek: Koyunlarda süt verimi ile kuzularda büyüme arasındaki fenotipik korrelasyonlar Özellikler Günler Bafra Kuzularda canlı ağırlık Süt emme döneminde günlük ortalama canlı ağırlık artışı 14 42 70 98 Günlük süt verimi 0.561*** 0.487** 0.474** 0.425* 0.387* 0.706*** 0.750*** 0.773** 0.792*** 0.572*** 0.667*** 0.692*** 0.546** 0.604*** Eklemeli süt verimi 0.457** 0.393* 0.389* 0.336* 0.301* 0.539*** 0.503** 0.479** 0.471** 0.543*** 0.529*** 0.532*** 0.403* 0.570*** Günlük ortalama süt verimi 0.054 0.362* 0.549*** 0.557***
Regresyon İnek No X karakteri Göğüs Çevresi (cm) Y karakteri Canlı Ağırlık (kg) 1 136 200 2 138 208 3 130 190 4 135 202 5 6 140 220 7 132 8 150 byx = 2.658 kg
2. Genetik Korrelasyonlar Bir sürüdeki bireylerin herhangi iki karakter bakımından toplamalı genotip (yaklaşık damızlık) değerleri arasındaki korrelasyon Genetik korrelasyonların nedenleri pleiotropy bileşiklik devamlı seleksiyon
3. Çevresel Korrelasyonlar Çevre faktörleri, herhangi iki karakteri aynı veya zıt yönde etkileyerek bu karakterler arasında pozitif veya negatif korrelasyonlara sebep olabilmekte
Fenotipik, Genetik ve Çevre Korrelasyonları arasındaki ilişki rp=hx hy rA+ex ey rE rp=X ve Y karakterleri arasındaki fenotipik korrelasyon rA=bu iki karakter arasındaki genetik korrelasyon rE=bu iki karakter arasındaki çevre korrelasyonunu hx=X karakterinin kalıtım derecesinin karekökünü hy=Y karakterinin kalıtım derecesinin karekökünü ex: X karakteri bakımından çevrenin fenotipi belirleme derecesinin karekökü ey: Y karakteri bakımından çevrenin fenotipi belirleme derecesinin karekökü
Toklu Kırkım Sonu Canlı Ağırlığı Orta Anadolu Merinoslarında büyümenin çeşitli dönemlerinde genetik (üstte) ve fenotipik (altta) korrelasyon katsayıları Verim Özelliği r Sr Doğum Ağırlığı (1) 45. Gün Ağırlığı (2) 75. Gün Ağırlığı (3) 105. Gün Ağırlığı (4) 180. Gün Ağırlığı (5) Toklu Kırkım Sonu Canlı Ağırlığı (6) Toklu Kirli Yapağı Verimi (7) 1 r - 0.64** 0.51* 0.25 0.11 0.10 0.13 0.19 0.22 0.29 0.30 0.27 2 r 0.33** 0.93** 0.73** 0.37 0.33 0.03 0.05 0.17 0.31 3 r 0.30** 0.86** 0.66** 0.01 0.04 0.26 4 r 0.32** 0.79** 0.94** 0.88** 0.48* 0.21 0.02 0.08 0.23 0.32 5 r 0.27** 0.63** 0.76** 0.89** 6 r 0.12* 0.35** 0.41** 0.46** 0.43** 0.65** 7 r 0.09 0.24** 0.29** 0.25** 0.20**