İLETİŞİMİN TEMEL BECERİLERİ DİNLEME Dinleme iletişimin en temel alanlarından biridir. Karşımızdaki kişiyi işitmek yeterli olmaz. Onun söylediklerini anlamak,düşünmek,etkin bir dinleyici olmak gerekir. Hiç kuşkusuz dinleme edimini sağlıklı bir şekilde gerçekleştirmek kolay değildir. Gerçek dinleme söylenenleri dikkatimizi tam vermemiz ve onları anlamamız anlamına gelir. Dinleyerek yakın çevremizdeki arkadaşlarımızı,aile üyelerini anlamamızı,neler hissettiklerini öğrenmemizi,onları ve ilişkilerimizi daha iyi değerlendirmemizi sağlayacaktır. Dinleyerek evimizde, mutlu ya da mutsuz insanların varlığını,işte daha iyi çalışmamızı sağlayabiliriz.

DİNLEME TÜRLERİ 1-GÖRÜNÜŞTE DİNLEME : Bu dinleme türü aslında dinlememek sadece dinliyormuş gibi yapmaktır. Sınıfta veya diğer etkinliklerde insanların gözlerini size çivilediklerini,arada sırada gözlerini hayret ifadesi vererek açtıkları yada başlarını salladıklarını görürsünüz;çok büyük bir dikkatle sizi dinliyor gibidirler ancak zihnen çok uzakta olan bu insanlara hitap ederseniz uykudan uyanır gibi sıçrarlar.   2-SEÇEREK DİNLEME : Bu dinleme türü bir anlamda algıda seçicilikle ilgilidir.Bir  annenin bir oda dolusu çocuğun sesi varken, kendi çocuğunun ağlayışını ayırt etmesi yada karnı aç olan kişilerin sadece yemek reklamlarını fark etmesi gibi dinleyicinin sadece kendisi ile ilgili olan kısmı duyması diğer anlatılanlara kulaklarını kapatması anlamındadır.  

3-SAPLANTILI DİNLEME :Bu tür dinleyiciler siz ne derseniz deyin kendi duymak istediğini duyar,bu tür dinleyicilerle belli bir noktaya yada ortak paydaya gelmek çok zordur. 4-SAVUNUCU DİNLEME :Bu tür dinleyiciler sürekli savunma durumundadırlar. Yapılan her tür konuşmayı kendilerine yönelik bir saldırı gibi algılarlar ve sürekli kendileri ile ilgili aslında öyle olmadıklarını ,öyle düşünmediklerini ispatlamak gibi bir uğraşı içindedirler.konuşmaları genellikle kendilerine dönüktür.  

5-TUZAK KURUCU DİNLEME :Bu dinleyiciler sinsice bir çaba içindedirler 5-TUZAK KURUCU DİNLEME :Bu dinleyiciler sinsice bir çaba içindedirler.Daha önceden yapılmış planları vardır,konuşmacıyı usta sorularla tuzağa çekerler.Argoda kullanılan “punduna getirip mosmor etmek” şeklindeki deyimi bu dinleme türüne karşılık gelir.Bu dinleyiciler genellikle ellerinde bir kağıt kalemle dinlerler ve konuşmacının ,konuşmasında yakaladıkları açıkları not ederler,konuşma sonunda ilk söz alan ve bu açıkları sıralayanlar genellikle onlardır. 6-YÜZEYSEL DİNLEME: Yüzeysel dinleyici konuşmanın ayrıntılarına dikkat etmez,genel konu ve içerik hakkında bilgi sahibi olmak onun için yeterlidir.Söylenen sözün görünürdeki yüzeysel anlamın arkasında yatan derin anlamını kaçırır.

7-EDİLGİN DİNLEME :Dinleyici söylenen her şeyi dinler ama tamamen pasiftir, konuşmaya herhangi bir katkı sunmaz, eleştiri getirmez, sadece dinler. Konuşmacıda dinlenmiyormuş izlenimi yaratır. 8-ETKİN DİNLEME: Etkin dinleme görünen mesajın arkasındaki gerçek mesajın ortaya çıkmasını sağlar. Yansıtmalı dinleme yada açılımlı dinleme diye de adlandırılır. Etkin dinleme de konuşmacı kendisinin ve söylediklerinin önemsendiğini hisseder, böylece kendini daha iyi ifade eder, aldığı geri iletiler olaya daha objektif bakmasını sağlar, sevgi ve saygı ortamı oluşturur, kabul edilmek konuşmacıda özgüven oluşturur.

DİNLEMENİN KURALLARI Mutlaka yüzünüzü konuşan kişiye çevirin Konuşmayı kesin, hiç kimse konuşarak dinleyemez.. Konuşmacıya kolaylık sağlayın, onun rahatlamasını sağlayın. Konuşmacıyı dinleme isteğinde olduğunu gösterin,işinizi bırakın saatinize bakmayın, göz teması kurun. Dikkatleri dağıtan şeyleri ortadan kaldırın. Konuşmacıyı empatik dinleyin, kendinizi onun yerine koyun. Sabırlı olun, başka kimseyle iletişim kurmayın. Kendinizi rahat ve hafif tutun. Eleştiriyi sonraya bırakın,soru sorun,konuşmacının mesajını başka sözcüklerle acın. Konuşmacının sözünü bitirmesini bekleyin

ÖRNEK SORU Dinlerken söylenenler içinde bize yönelik bir eleştiri ya da saldırı olup olmadığını araştırmak, hangi dinleme şeklidir? A) Nezaketten dinleme B) Savunmada dinleme C) Yaltaklanmacı dinleme D) Denetçi Dinleme E) Seçerek dinleme Aşağıdakilerden hangisi yanlış dinleme biçimlerinden birisi değildir? A) Görünüşte dinleme B) Saplantılı dinleme C) Seçerek dinleme D) Savunucu dinleme E) Kritik dinleme

ÖRNEK SORU Aşağıdakilerden hangisi dinlemeyi engelleyen tutum ve davranışlardandır? A) Kendi söyleyeceklerimize hazırlanmak B) Karşımızdaki konuşurken hayal kurmak C) İşimize gelmediğinde konuyu değiştirmek D) Söylenenleri filtreden geçirmek E) Hepsi Aşağıdakilerden hangisi etkili dinleme becerisi geliştirmenin yollarından biri değildir? A) Soru sorma B) Hemen sonuç çıkarma C) Göz teması kurma D) Dinlediğinizi belli etme E) Not alma Aşağıdakilerden hangisi etkin dinlemenin boyutlarından biri değildir? a) Önyargılı olmak b) Konuşmacıya bakmak c) Sözünü bölmemek d) Empatik dinleme yapmak e) Hiçbiri