Anahtar Kelimeler: Karbon Monoksit, Ambulans Acil, 112 Karbon Monoksitten Etkilenmiş Vakaların Dağılım Özellikleri (Ankara112, 2006) Ahmet Haki Türkdemir1, Savaş Erarslan1, Mehmet Akif Güleç1, Mustafa Aksoy2 1Ankara 112 İl Ambulans Servisi 2Ankara İl Sağlık Müdürü Anahtar Kelimeler: Karbon Monoksit, Ambulans Acil, 112 AMAÇ: Hastane öncesi başvuran karbon monoksitten etkilenmiş (KME) vakaların dağılımlarını inceleyerek, alınacak önlemleri belirlemektir. YÖNTEM: Tanımlayıcı tipte bir çalışma ile 2006 yılındaki tüm vakaların dağılımı incelenmiştir. 2006 yılında gerçekleşen 63.664 başvurudan 985’inin (%1,5) KME olduğu anlaşılmıştır. BULGULAR: Vakaların %53,6’sı kadın, %19,8’i çocuk yaş grubunda(0-14) %58,7’si 15-44 yaş grubundadır. Kadın/Erkek oranı 1,2’dir. Başvuruların %44,5’i ev kazası, %37,5’i medikal çağrı, %4,4’ü yangın nedeniyle olmuştur. Vakaların %74’ü hastaneye nakil, %10,2’si hastaneler arası nakil, %3’ü ölümle sonuçlanmıştır. Hastaneye nakledilen 843 vakanın %26,2’si Dışkapı Hastanesi, %16,1’i Ankara Hastanesi, %11’i Numune Hastanesine nakledilmiştir. Vakaların %43’ünün sosyal güvencesi SSK, %20,7’sinin Emekli Sandığı ve %21,1’inin sosyal güvencesi belirlenememiştir. Başvuruların %22,4’ü 22-01 saatleri, %19,1’i 06-10 saatleri içinde gerçekleşmiştir. Başvurular pazartesi ve Cuma günleri belirgin olarak daha fazladır. Başvuruların %60,2’si Kış aylarında (Ocak ayında %24) olmaktadır. Vakaların sadece %6,1’inde taşikardi, %15,8’inde hipotansiyon saptanmıştır. Vakaların %75,7’sinde bilinç açık, %90,3’ünde pupiller normal, %80,5’inde solunum normal, %66,1’inde cilt normal olarak saptanmıştır. İlçelere göre etkilenme oranlarına bakıldığında merkezde; Gölbaşı ilçesinde 10.000’de 3,7, Altındağ’da 3,6, Yenimahalle’de 2,9, çevre ilçelerde 10.000’de Kazan 4,7, Elmadağ 3,0 ve Haymana 1,5 kişinin etkilendiği anlaşılmaktadır. Karbon monoksit etkilenmiş kişilerin %6,1’inin doğrudan yangına maruz kalma, %95,8’inin gaz yada duman ile karşılaşma şeklinde gerçekleştiği anlaşılmaktadır. SONUÇ ve ÖNERİLER: Karbon monoksit zehirlenmeleri özellikle kış aylarında artış gösteren ve ev kökenli zehirlenmelerin başında gelmektedir. Isınma ve barınma türüne doğrudan bağımlıdır. Baca temizliğinin ile birlikte ısınma araçlarının düzenli bakımının yapılması yaşamsal önemdedir.