östrus kontrolü Östrusun baskılanması Östrusun indüklenmesi progesteron testosteron GnRH agonistleri GnRH antagonistleri Östrusun indüklenmesi Dopamin agonistleri eCG PMSG östrus kontrolü Köpeklerde östrus kontrolü iki farklı amaç için istenir. Birincisi östrusun ileriki bir tarihe ertelenmesi, ikincisiyse beklenen zamandan daha erken olmasının sağlanmasıdır. Östrusun ertelenmesi: anöstrus döneminde yapılmalıdır. Progesteron, analogları ve androjenler kullanılır. Hayvan proöstrus dönemindeyse GnRH agonistleri ve antagonistleri kullanılır. Diöstrus döneminde ise GnRH agonistleri kullanılabilir. Östrusun indüklenmesi: Dopamin agonistleri proöstrus ve östrus dışındaki dönemlerde kullanılır. GnRH agonistleri anöstrusta kullanılır. eCG ve PMSG de nadiren kullanılır.

Klinik Uygun dönem tespiti Anamnez Kanama süresi Çiftleştirme geçmişi Gebelik geçmişi Uygun dönem tespiti Vajinoskopi Vajinal sitoloji Hormon analizi Kliniğe suni tohumlama isteyen bir hasta sahibi geldiğinde ilk olarak anamnez alınır. Hayvanın proöstrus kanamasının normalde kaç gün sürdüğü sorulur çünkü proöstrus kanaması süresi hayvanlar arası 6-21 gün arası farklı sürelerde görülebilir. Uygun dönem tespiti öncesinde çiftleştirme ve gebelik geçmişi öğrenilir ve genel muayene yapılır. Kliniğe suni tohumlama isteyen bir hasta sahibi geldiğinde ilk olarak anamnez alınır. Hayvanın proöstrus kanamasının normalde kaç gün sürdüğü sorulur çünkü proöstrus kanaması süresi hayvanlar arası 6-21 gün arası farklı sürelerde görülebilir. Uygun dönem tespiti öncesinde çiftleştirme ve gebelik geçmişi öğrenilir ve genel muayene yapılır.

Vaginal Sitoloji Vajinal smear alınır. Alınan smearda görülen hücrelere göre tohumlama için uygun dönem saptanabilir. Vajinal sitolojide dönemlere göre farklı miktarlarda farklı hücreler görülür. Örneğin proöstrustaki hayvanda eritrositler bol miktarda görülür. Bunun nedeni proöstrus kanamasıdır. Tohumlama için uygun dönem genellikle proöstrus kanamasından 2-5 gün sonraya denk gelir. Uygun dönemde olan hayvanda keratiniza süperfisiyal hücre oranı %80’in üzerindedir. Hücreler çekirdeklerini kaybetmiş, kenarları düzensiz hale gelmiştir.

Hormon analizi LH piki Progesteron düzeyi (2-5 ng/ml) LH piki ovulasyondan hemen önce şekillenir. Ancak tohumlama için uygun zaman tespitinde LH pikinin saptanması maliyeti ve her gün düzenli kontrol gereksinimleri nedeniyle tercih edilmemektedir. Diğer hayvan türlerinin aksine progesteron seviyesi köpeklerde yüksek seyretmektedir. Diğer hayvan türlerinde progesteron düzeyi 2ng/ml’ye ulaştığında ovulasyon olduğu ve geç kalındığı anlaşılırken, köpeklerde ovulasyon öncesi progesteron düzeyi 2-5 ng/ml’dir. Dolayısıyla tohumlama için uygun dönem progesteronun 2-5 ng/ml arasında olduğu dönemdir. 5 ng/ml’yi geçtiğinde ovulasyonun olduğu ve geç kalındığı anlaşılır. LH piki Progesteron düzeyi (2-5 ng/ml) LH piki ovulasyondan hemen önce şekillenir. Ancak tohumlama için uygun zaman tespitinde LH pikinin saptanması maliyeti ve her gün düzenli kontrol gereksinimleri nedeniyle tercih edilmemektedir. Diğer hayvan türlerinin aksine progesteron seviyesi köpeklerde yüksek seyretmektedir. Diğer hayvan türlerinde progesteron düzeyi 2ng/ml’ye ulaştığında ovulasyon olduğu ve geç kalındığı anlaşılırken, köpeklerde ovulasyon öncesi progesteron düzeyi 2-5 ng/ml’dir. Dolayısıyla tohumlama için uygun dönem progesteronun 2-5 ng/ml arasında olduğu dönemdir. 5 ng/ml’yi geçtiğinde ovulasyonun olduğu ve geç kalındığı anlaşılır.