NAKİL HASTALARINDA AŞILAMA Dr. Şükran Köse Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Haziran 2014, Mardin
NAKİL HASTALARINDA AŞILAMA Cevaplanması gereken sorular: 1. Nakil sonrası uygulanan aşılama etkin midir? 2. Canlı veya inaktif aşıların istenmeyen etkileri nelerdir? 3. Aşının nakil alınan organın fonksiyonu üzerine etkisi var mıdır?
Bağışık Yanıtı Artırmak Üzere Geliştirilecek Yöntemler Zamanlama: Primer aşılama nakilden mümkün olduğu kadar önce uygulanmalıdır Çünkü son dönem organ yetmezliği gelişen hastalarda aşı yanıtı oldukça düşüktür Primer aşılama nakilden sonraki ilk altı ay içinde verilmemelidir Bu dönem bağışık baskılayıcı etkinin en yoğun olduğu ve nakil edilen organ reddi riskinin en yüksek olduğu dönemdir
Bağışık Yanıtı Artırmak Üzere Geliştirilecek Yöntemler Takip: Organ nakil alıcılarında; özgül antikor titrelerinin miktarını takip etmek yararlı olabilir Bu yöntem koruyucu titrelere ulaşana kadar ek aşı dozu uygulama yapılmasını sağlar
Bağışık Yanıtı Artırmak Üzere Geliştirilecek Yöntemler Aşıların güvenilirliği: Organ reddi riski !!! teorik olarak bazı aşıların organ reddini tetikleme riski bulunmaktadır
Bağışık Yanıtı Artırmak Üzere Geliştirilecek Yöntemler Canlı aşılar için enfeksiyon geliştirme riski: Erişkin aşılamada canlı aşıların güvenilirliği ile ilgili bilgi çok azdır
İmmün Yanıtı Artırmak Üzere Geliştirilecek Stratejiler Kesinlikle yapılmaması gereken aşılar: • Oral polio • Bacillus Calmette-Guerin (BCG) • Çiçek • Canlı attenüe Ty21a (tifo) • Sarı humma Dikkatle kullanılabilecek aşılar: • Su çiçeği? • Gerekirse kızamık-kızamıkçık-kabakulak
Erişkin Organ Alıcıları İçin Aşılama Önerileri Nakil adaylarının, ev halkının, yakın temastaki sağlık çalışanlarının aşılanması gerekir Hastanın aşı şeması transplantasyona aday olduğu ilk görüşmede dikkate alınarak en kısa dönemde tamamlanmalıdır
Erişkin Organ Alıcıları İçin Aşılama Önerileri Transplant öncesi bağışıklama sağlıklı bir birey kadar yanıt oluşturmasa da, transplant sonrasına göre daha iyidir Nakil sonrası rapel dozlarına ihtiyaç duyulabilir
Organ Vericilerinin Aşılanması Verici aşılaması ile alıcının bağışıklığının arttığı gösterilmiş aşılar : Haemophilus influenzae aşısı Tetanoz toksoidi Hepatit B Konjuge pnömokok aşısı
Sağlık Personeli ve Ev Halkının Aşılanması Kesinlikle önerilmektedir Ev halkı hastaya risk oluşturmayacak tüm aşılarla aşılanmalıdır Grip aşısı yıllık olarak kuvvetle önerilmektedir Ev halkına uygulanmayacak aşılar; • Oral polio • Su çiçeği?
Solid Organ Nakli Adayları ve Nakil Alıcıları İçin Önerilen Aşılar İnaktif/Canlı Nakil Öncesi Öneri Nakil Sonrası Öneri Grip Aşısı İnaktif Evet Hepatit B Aşısı Hepatit A Aşısı Tetanoz Aşısı İnaktif Polio Aşısı Pnömokok Aşısı Meningokok Aşısı Kuduz Aşısı Suçiçeği Aşısı Canlı Hayır BCG (Verem Aşısı)
Sağlık Çalışanı, Yakın Temas ve Ev Halkı İçin Önerilen Aşılar İnaktif/Canlı Nakil Öncesi Öneri Nakil Sonrası Öneri Grip Aşısı İnaktif Evet Hepatit B Aşısı Hepatit A Aşısı H. İnfluenza Aşısı Suçiçeği Aşısı Canlı Kızamık Aşısı Kabakulak Aşısı Kızamıkçık Aşısı
SONUÇ Nakil alıcılarında aşılama son derece önemlidir ve mutlaka yapılmalıdır aşılama zamanı önemlidir Genel olarak primer aşılamanın nakilden önce yapılması gerekir Nakil sonrası ilk 6 ayda aşıya bağışık yanıt yetersizdir Aşılama şeması ülke ve merkezlere göre değişir İnaktif aşılar güvenle yapılır Canlı aşılardan kaçınılmalıdır
«Korunmak tedavi etmekten her zaman daha iyidir; zira kişileri hasta olma eziyet ve külfetinden uzak tutar» Thomas ADAMS
TEŞEKKÜRLER…