TANZİMAT EDEBİYATI II. DÖNEM DÖNEMİN GENEL ÖZELLİKLERİ Devrin siyasi şartlarının ağırlığı yüzünden “sanat, sanat içindir.” anlayışını benimsemişlerdir. Bu dönem sanatçıları toplum sorunlarından ve siyasetten uzak kalmış, yalnızca edebiyatla ilgilenmişlerdir. Bu dönemde yazılan eserlerin dili ağırdır. II. Dönem sanatçıları da Divan edebiyatına karşı Batı edebiyatını savunmuştur. Batı edebiyatının örneklerini başarıyla ortaya koymuşlardır. Bu dönemdeki yapıtlarda realizm etkisi görülür. Kölelik, cariyelik, bu dönemin romanlarında da işlenen konulardır. Şiirde romantizmin izleri vardır. Şiirin konusu genişlemiştir. Hayattaki her güzel şeyin şiirin konusu olabileceği görüşü esas alınmıştır. Şiirde ölüm, yokluk, hiçlik gibi soyut konular işlenmiştir.

RECAİZADE MAHMUT EKREM (1847 – 1914) Şiirlerinde hüzün ve elem vardır. Piraye, Emcet, Nijat, adlı çocuklarının ölümünü görmüş olması ona içli ve üzüntülü şiirler yazdırmıştır. Hüzünlü duygular, ölümü hatırlatan tabiat manzaraları, solgun güller, romantik güzellikler şiirlerinde işlediği konulardandır.

RECAİZADE MAHMUT EKREM (1847 – 1914) ESERLERİ Araba Sevdası: Edebiyatımızdaki ilk realist romandır. Yanlış Batılılaşma anlayışını komik öğelerle gözler önüne serer. Nijat Ekrem, Nağme-i Seher, Pejmürde, Yadigar-ı Şebab: şiir Afife Anjenik, Vuslat, Çok Bilen Çok Yanılır (komedi), Atala: tiyatro Muhsin Bey, Şemsa: hikaye Talim-i Edebiyat: Edebiyatla ilgili teorik bilgilerin verildiği bir ders kitabıdır. Zemzeme, Takdir-i Elhan: eleştiri

ABDÜLHAK HAMİT TARHAN (1852 – 1937) Şiirdeki Batılılaşma hareketinin asıl büyük öncüsüdür. Şair-i Azam (Büyük Şair) olarak tanınır. Romantizmin etkisindedir. Şiirlerinde derin bir lirizm hakimdir. Şiirde taşkınlık ve yücelik, söyleyişte tezat, onun özellikleridir. Tezat sanatını çok kullanmıştır. Şiirlerinde ve tiyatrolarında tarihi konular önemli yer tutar. Şiirde biçimle ilgili asıl değişikleri gerçekleştirmiştir. Divan edebiyatının bütün kurallarını alt üst etmiştir. Tiyatroları oynanmak için değil, okunmak içindir. Tiyatrolarının konuları çoğunlukla Türk topraklarının dışında geçer.

ABDÜLHAK HAMİT TARHAN (1852 – 1937) ESERLERİ Sahra, Divaneliklerim veya Belde, Makber, Ölü, Bunlar O’dur, Hacle, Garam, Validem, İlham-ı Vatan: şiir Macera-yı Aşk, Sabr u Sebat, İçli Kız, Tarık, Zeynep, Finten, Nesteren, Liberte, Nazife, Eşber, İlhan, Turhan, Hakan, Sardanapal: tiyatro

SAMİPAŞAZADE SEZAİ (1860 – 1936) Batı tarzında yazmış olduğu hikayeleri ile tanınır. Roman ve hikayelerinde çevreyi tanıtır. Kişilerin ruhsal tahlillerini yaparak gözleme önem verdiğini ve gerçekçi olduğunu gösterir. Özellikle konuşma bölümlerinde dili sade ve doğaldır.

SAMİPAŞAZADE SEZAİ (1860 – 1936) ESERLERİ Sergüzeşt: Esir ticaretinin sosyal hayattaki yerinin realist bir biçimde anlatıldığı romandır. Küçük Şeyler: Edebiyatımızda gerçekçi ilk öyküler. İclal: Yeğeni İclal’in ölümü üzerine yazdığı mensur mersiyeyi, diğer düzyazılarını ve hatıralarını toplamıştır. Şir: tiyatro

MUALLİM NACİ (1850 – 1893) Eski edebiyat ile yeni edebiyat mücadelelerinde, eski edebiyat taraftarlarının lideri durumundadır. Yeni edebiyatın önderi durumunda olan Recaizade Mahmut Ekrem ile kafiye anlayışı yüzünden çıkan ve uzun süren tartışmaları vardır. Recaizade’nin Zemzeme’sine karşılık Demdeme’leri yazmıştır. Eski şiirin temsilcisi olarak ün yapmasına rağmen Batılı şiir tarzında da başarılı örnekler vermiştir. Dili, sade ve başarılı bir biçimde kullanır.

MUALLİM NACİ (1850 – 1893) ESERLERİ Ateşpare, Şerare, Sümbülle, Fürüzan: şiir Demdeme: eleştiri Istılahat-ı Edebiye: Edebi bilgiler içerir. Ömer’in Çocukluğu: Anı Lügat-ı Naci: sözlük

NABİZADE NAZIM 1862 - 1893 Realizm ve naturalizmin etkisindedir. roman ve hikayeleri ile tanınır ESERLERİ Karabibik: Edebiyatımızda ilk köy romanı Zehra : Psikolojik özellikleri ağır basan bir romandır.