VELAYET VELAYET, VELAYETE SAHİP OLANLAR VE VELAYET ALTINDA BULUNANLAR VELAYETİN KULLANILMASI VELAYETİN SONA ERMESİ VELAYETİN İÇERDİĞİ YETKİLER VE GÖREVLER ÇOCUĞUN KİŞİLİĞİNİN KORUNMASI VELAYETİN KALDIRILMASI

VELAYET, VELAYETE SAHİP OLANLAR VE VELAYET ALTINDA BULUNANLAR Velayet, çocuğun mallarına özen göstermek ve çocuğu temsil etmek konusunda ana babaya yüklenen görevlerin, çocuğun yararına uygun biçimde yerine getirilmesini sağlayan yetkileri içeren ve yalnızca çocuğun korunması amacını güden bir kurumdur.

VELAYET, VELAYETE SAHİP OLANLAR VE VELAYET ALTINDA BULUNANLAR -Çocuğun yüksek yararı, -Olgunluğu ölçüsünde görüşlerine önem verilmesi, -Devletin müdahale ve denetim yetkisiyle sınırlandırılmıştır. (MK. 339, MK. 346 maddeleri.)

VELAYET, VELAYETE SAHİP OLANLAR VE VELAYET ALTINDA BULUNANLAR Velayete Sahip Olanlar 1.Ana baba 2.Üvey ana ve baba 3.Evlat edinen Velayet Altında Bulunanlar 1.Ergin olmayan çocuklar 2.Ergin olmakla birlikte ayırt etme gücünü kaldıran bir nedenle veya savurganlık, alkol ve uyuşturucu madde bağımlılığı, kötü yönetim, özgürlüğü bağlayıcı ceza gibi durumlarda hakimin vasi atanmasını gerek görmediği yetişkinler

VELAYET, VELAYETE SAHİP OLANLAR VE VELAYET ALTINDA BULUNANLAR Velayet devam ettiği sürece ana baba bir görevi yerine getirirler. Bu görev çocuğun kendine yetebileceği yaşa kadar yararlarının korunması ve kişiliğinin gelişmesine katkıda bulunarak yerine getirilecektir. Velayet daima çocuğun yüksek yararı gözetilerek ve çocuğun görüşleri dikkate alınarak kullanılmalıdır.

VELAYET, VELAYETE SAHİP OLANLAR VE VELAYET ALTINDA BULUNANLAR Velayetin Özellikleri -Velayet çocuğun yararınadır. -Velayet bir bütündür. -Velayet bir süreye bağlıdır. -Velayet kamu düzenine ilişkindir.

VELAYETİN KULLANILMASI 1.Ana Babanın Evli Olmaları Durumunda Velayetin Kullanılması: Anne ve baba evlilik devam ettiği sürece velayeti birlikte kullanırlar. 2.Ana Babanın Evli Olmamaları Durumunda Velayetin Kullanılması: Anne baba evli değillerse, velayet anaya aittir. (MK. 337 md.)

VELAYETİN SONA ERMESİ Velayet iki şekilde sona erer.: 1.Velayetin Kanundan Dolayı Sona Ermesi a. Anne Babanın Veya Bunlardan Birinin Ölümü: Velayet sona erer. Sağ kalan eş velayeti kullanır. Eşlerden biri hakkında gaiplik kararı verilmesi halinde de durum aynıdır. b.Çocuğun Ölümü Veya Ayırt Etme Gücüne Sahip Çocuğun Ergin Olması: Velayet kendiliğinden sona erer. c. Soybağının Reddi Ve Evlatlık İlişkisinin Sona Ermesi d.Çocuğun Evlat Edinilmesi: Velayet evlat edinene geçer ve asıl babanın velayeti sona erer.

VELAYETİN SONA ERMESİ 2.Velayetin Mahkeme Kararı İle Sona Ermesi Boşanma veya evliliğin iptali hallerinde hakim çocuğun velayeti hususunu mahkeme kararı ile belirler.

VELAYETİN İÇERDİĞİ YETKİLER VE GÖREVLER 1.Velayetin Çocuğun Kişi Varlığı Bakımında İçerdiği Yetkiler ve Görevler -Çocuğa bakma ve koruma -Çocuğun eğitimi (TMK m. 340) -Çocuğun ana babasının sözünü dinleme yükümlülüğü (TMK m. 339/II) 2.Velayetin Çocuğun Malvarlığı Bakımından İçerdiği Yetkiler ve Görevler -Ana babanın çocuk mallarının dürüstlük ilkesine uygun biçimde yönetimi yetkisi -Ana babanın çocuğun mallarını kullanma hakkı (TMK m.335) -Çocuğun mallarının gelirlerinin öncelikle onun bakımı ve eğitimi için harcanması zorunluluğu (TMK m. 335). -İhtiyaç halinde çocuğun mallarının gelirinin harcanması hakkı (TMK m. 335)

VELAYETİN İÇERDİĞİ YETKİLER VE GÖREVLER Medeni Kanun 346. maddesinde çocuğun menfaati ve gelişmesi tehlikeye düşerse ve anne baba bu duruma çözüm bulamıyorsa hakim çocuğun korunması için uygun önlem alır. Amaç çocuğun ailesi yanında korunmasıdır. Çocuk Koruma Kanunu ve bu kanuna bağlı olarak çıkarılan “Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Kararlarının Uygulanması Hakkında Yönetmelik” Aile Mahkemeleri’nin bu konudaki tedbirleri alabileceğinden söz eder. Bu hüküm aile danışmanlığı müessesesi için önemli bir açılım sağlamaktadır.

ÇOCUĞUN KİŞİLİĞİNİN KORUNMASI 1.Uygun Önlemler a.Rehberlik b.Uyarıda bulunma c.Anne babaya emir ve direktif verilmesi d.Anne babanın denetime tabi tutulması

ÇOCUĞUN KİŞİLİĞİNİN KORUNMASI 2.Çocuğun Ana Babadan Alınması: Çocuğun geçici olarak gözlem, muayene ve tedavi için hastane, gözlemevi veya benzeri bir kuruma yerleştirilmesi söz konusu olur. Bu önlemin alınabilmesi için aşağıdaki durumlar mevcut olmalıdır: -Çocuğun bedensel ve zihinsel gelişiminin tehlikeye düşmesi. -Çocuğun manen terk edilmiş olması. -Çocuğun ailenin huzurunu katlanılmayacak derecede bozması.

ÇOCUĞUN KİŞİLİĞİNİN KORUNMASI Velayetin Önlem Kararının Kaldırılması (TMK m. 351) Durumun değişmesi halinde, çocuğun korunmasına ilişkin önlemlerin yeni koşullara uydurulması gerekir. Uzman raporları doğrultusunda hakim karar verecektir. Korunma gereksinimi içinde olup da hakkında koruyucu ve destekleyici tedbir kararı alınan çocukların denetim ve gözetimi Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından yerine getirilir.

VELAYETİN KALDIRILMASI 3.Velayetin Kaldırılması: Alınabilecek önlemlerin en ağırıdır. Velayetin kaldırılması koşulları şunlardır: -Velayet görevinin gereği gibi yerine getirilmemesi, -Anne babanın çocuğa yeterli ilgi göstermemesi, -Anne ve babanın görevlerini ihmal etmeleri -Ana babanın kısıtlanması -Ana babanın yetkilerini kötüye kullanmaları -Velayete sahip ana veya babanın tekrar evlenmesi

VELAYETİN KALDIRILMASI Çocuğa vasi atanır (MK.349 mad.). Velayetin yerine geçer. Velayetin kaldırılması kararı, MK. 346, 347, md., göre alınan önlemler gibi çocuğun korunmasına yönelik olduğu için kesin değildir. Çocuğun yararı gözetilerek sona erdirilebilir.