Dr. Şafak ÖZDEMİRCİ Etlik Zübeyde Hanım EAH/ANKARA 06.Ekim.2016 Gebelik Glikoz İntoleransının Yenidoğan Doğum Ağırlığı Üzerine Etkisi Yıldız Akdaş1, Funda Salgür2,Gülşah Dağdeviren1, Gülhan Çetinkaya1, Şafak Özdemirci1 1 Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Araştırma ve Eğitim Hastanesi, Ankara 2Etimesgut Toplum Sağlığı Merkezi, Etimesgut, Ankara Dr. Şafak ÖZDEMİRCİ Etlik Zübeyde Hanım EAH/ANKARA 06.Ekim.2016
Bu çalışmanın amacı 100 gram oral glikoz tolerans tanı testi sonucunda, glikoz intoleransı ve normal glikoz toleransı tanısı konulan gebelerin tespiti ve yeni doğan doğum ağırlığı üzerine etkisinin değerlendirilmesidir.
Eylül 2010 ile Ağustos 2013 tarihleri arasında son adet tarihine göre 24-28 gebelik haftaları arasında 50 gram glikoz tarama testi şüpheli olan gebelere 100 gr oral glikoz tolerans testi (OGTT) uygulandı. 100 gr OGTT sonucu normal ve glikoz intolerans tanısı alan gebelerden çalışma grupları oluşturuldu. Doğum ağırlığı 1500 gr altında olanlar çok düşük doğum ağırlığı (ÇDDA), 1500-2500 gr arasında olanlar düşük doğum ağırlığı (DDA) ve 4000 gr ve üzeri olan yenidoğanlar makrozomik olarak tanımlandılar. Çalışmaya tekil, 18-35 yaş aralığında olan gebelikler kabul edildi. GDM tanısı konan gebelikler çalışma dışı tutuldu.
50 gr glikoz tarama testi sonucu 140-190 mg/dl aralığında olan 1357 gebe tespit edildi. Bunlardan 65 gebe 50 gr glikoz tarama testi 190 ve üzeri, 191 gebe GDM tanısı, 358 gebe ileri yaş ( 35 yaş ve üzeri), 2 adolesan gebelik ve 7 ikiz gebelik nedeni ile çalışma dışı tutuldu. Çalışmaya kriterlere uyan 734 gebe dahil edildi. 380 gebenin ( kontrol grubu) 100gr OGTT sonucunda hiçbir maternal kan glikoz düzeyi normal referanslardan yüksek değildi. 354 gebenin ise yalnızca bir değeri referans (glikoz intolerans grubu) değerinden yüksek idi.
Glikoz intolerans grubunun yaş ortalamaları kontrol grubunun yaş ortalamaları ile karşılaştırıldığında, istatistiksel olarak anlamlı yüksek bulundu ( 29.3±4.0 ve 28.7±4.1; p=0.034 sırasıyla). Her iki grubun ortalama gestasyonel doğum haftaları arasında anlamlı fark olmamasına ( 38.4±2.3 ve 38.6 hafta p=0.125) Glikoz intolerans grubunun ortalama yenidoğan ağırlığı kontrol grubununkinden istatistiksel olarak anlamlı yükseklikte idi (3323±639 ve 3227±488 g p=0.039). Glikoz intolerans grubunda makrozomik bebek doğum oranı kontrol grubundan istatistiksel olarak anlamlı yüksek olmasına (6.9% ve 3.9% p=0.001) rağmen çok düşük doğum ağırlıklı (1,6% ve 1.3% p=0.67) ve düşük doğum ağırlıklı yenidoğanların oranlarında anlamlı fark yoktu (5.9% ve 3.9% p=0.213).
100 gr OGGT ile glikoz intolerans tanısı konan gebelikler ile glikoz düzeylerinde artış tespit edilmeyen gebeliklerin doğum haftaları benzer olmasına rağmen, glikoz intoleranslı annelerin bebeklerininin ortalama doğum ağırlıkları fazladır. Bu gebelerde makrozomik bebek doğum oranlarında artış gözlenebileceği dikkatten kaçmamalıdır .
Tablo 1. Demografik, yenidoğan ağırlıkları ve labaratuar sonuçları n=354 n=380 p Maternal yaş (yıl) 29.3±4.0 28.7 ± 4.1 0.034a Gestasyonel hafta (SAT göre) 38.4±2.3 38.6±1.8 0.125 a Neonatal doğum ağırlığı (gram) 3323±630 3227±488 0.039 a Çok düşük doğum ağırlıklı yenidoğan oranı ( <1500 g) 1.6% (6/354) 1.3% (5/380) 0.67b Düşük doğum ağırlıklı yenidoğan oranı (1500-2500 g arası) 5.9%(21/354) 3.9% (15/380) 0.213 b Makrozomik yenidoğan oranı (≥ 4000 g) 6.9%(36/354) 0.001b 50 g glikoz yükleme testi (mg/dl) 157.9±12.5 156.2±11.4 0.061 a Açlık glikoz düzeyi 81.3±11.1 78.2±81.3±6.7 0.000 a 100 (g) oggt 1 saat sonra 150.9±25.1 142.7±25.7 100 (g) oggt 2 saat sonra 122.4±24.0 114.1±21.1 100 (g) oggt 3 saat sonra 90.4±27.6 86.4±23.2 0.03 a a: t- student testi; Ki- kare testi p, 0.05 den küçük değerler istatistiksel olarak anlamlı. SAT: son adet tarihi OGTT: Oral glikoz tolarans testi
TEŞŞEKÜRLER…