DİKKAT!!! 5-Akarsularımızdan şu şekilde yararlanılır: -İçme suyu -Sulama -Turizm -Balıkçılık -Enerji üretimi 6-Türkiye’nin yeryüzü şekilleri çeşitli olduğundan akarsu havzalarımız da farklı özellikler gösterir
kaynak ağız Gölse,kapalı havza Denizse,açık havza
DEBİ(AKIM)-REJİM AKARSULARIMIZIN REJİMLERİ: Akarsu rejimi: Akarsuyun debisinin yıl içersinde gösterdiği alçalma yükselme halindeki seviye değişikliğidir. Akarsuyun debisi: Akarsuyun her hangi bir yerindeki enine kesitinden 1sn’yede gecen su miktarına debi denir.
DİKKAT Karma rejimli akarsular: Ülkemizdeki büyük akarsulardan Kızılırmak, Yeşilırmak, Sakarya, Fırat ve Dicle önemli karma rejimli akarsulardandır.bu tür akarsular, farklı iklim bölgelerinden beslenir.
DİKKAT !!! Eğimin az olduğu yerde akan akarsuların akış hızı düşük,aşındırma gücü azdır. Bu akarsular tabanlı vadilerde akarlar ve taşkın yapmaya elverişlidirler.Meriç.
AKARSU HAVZASI
KAPALI HAVZALARIMIZ: İÇ ANADOLU: Kapalı havzanın en yaygın olduğu bölge İç Anadolu’dur.Nedeni:Çevresinin dağlarla çevrili olması ve yağış yetersizliğidir. GÖLLER YÖRESİ: Burdur,Acıgöl(DİKKAT!!!Beyşehir,Eğirdir kapalı havzalı göl alanı değildir!)
KAPALI HAVZALARIMIZ İç Anadolu kapalı havzaları: Konya Ovası,Tuz Gölü,Akşehir,EberGöllei kapalı havzaları Tuz gölü en büyük kapalı havza alanımızdır Doğu Anadolu Kapalı Havzaları: Van gölü kapalı havzası Aras-Kura:Hazar Gölü’ne dökülür.
DİKKAT !!! DOĞU ANADOLU:Van Gölü en büyük göldür ama en büyük kapalı havza değildir Neden?Etrafı çok dağlık.En büyüğü İç Anadolu ‘dur
DİKKAAAT !!! Doğu anadolu’dan doğan Aras ve Kura,ülkemizden çıkar,Hazar Gölü’ne dökülür. HAZAR,Dünya’nın en büyük gölü’dür.Kapalı havza alanıdır.
Kapalı havzalarımız Göller Yöresi Kapalı Havzaları: 1-Burdur gölü havzası: Çevreden gelen bir çok geçici akarsu ile, Tefenni ovasından gelen Eren çayı dökülür. 2-Acıgöl Havzası :Doğudaki Söğüt dağlarından kaynağını alan geçici akarsular dökülür. Not: Göller yöresinde ayrıca Salda, Yarışlı, Burak ve Kestel gölleri kapalı havza özelliği taşır.
DİKKAT Eğimli bir yerden akan akarsuyun enerji potansiyeli yüksektir.Doğu Anadolu ,Karadeniz akarsuları gibi… Derin vadilerde hızlı bir şekilde akarlar.Akarsuyun akış hızından enerji elde edilir.Fırat nehri enerji potansiyeli yüksek bir akarsudur.Üzerinde Keban,Karakaya,Atatürk barajları yer alır.
AÇIK VE KAPALI HAVZALAR
Türkiye’nin komşuları ile sınır oluşturan akarsular Sınır Komşumuz Döküldüğü yer MERİÇ:Yunanistan Ege Denizi ASİ :Suriye Akdeniz DİCLE :Irak Basra Körfezi ARAS :Ermenistan Hazar Gölü
Kaynağını dışarıdan alarak,Türkiye’ye dökülen akarsularımız: Doğduğu yer Döküldüğü yer MERİÇ:Bulgaristan Ege Denizi ASİ :Lübnan Akdeniz
Kaynağını Türkiye’den alarak dışarıya dökülen akarsularımız Doğduğu yer Döküldüğü yer ÇORUH:Doğu Karadeniz Gürcistan FIRAT :Doğu Anadolu Basra körfezi DİCLE :Doğu Anadolu Basra Körfezi ARAS :Doğu Anadolu Hazar Gölü KURA :Doğu Anadolu Hazar Gölü
AKDENİZ BÖLGESİ
AKDENİZ AKARSULARI: ANTALYA BÖLÜMÜ: Dalaman,Aksu,Manavgat,Eşen,Köprüçay ADANA BÖLÜMÜ: Seyhan ve Ceyhan Türkiye’nin en büyük deltası olan Çukurova’yı oluşturur. Göksu:Taşeli Platosu’nu parçalayarak kanyon vadi oluşturur,Silifke deltasını meydana getirir. Asi:Lübnan’dan doğar,Suriye’den geçerek Amik Ovası’nı sular,Akdeniz’e dökülür.
DİKKAT !!! Antalya Bölümü akarsuları karstik arazide yer alır.Akdeniz iklimine bağlı olarak yazın suları azalması gereken bu nehirler,karstik kaynaklarla beslenir ve suları düşünüldüğü gibi azalmaz(KPSS)
EGE BÖLGESİ
EGE AKARSULARI: MERİÇ:Bulgaristan’dan doğar,Yunanistan’la bir süre sınırımızı oluşturur,Ege Deniz’ine dökülür. Bakırçay,Gediz,Küçük ve Büyük Menderes ‘te Ege Denizi’ne dökülür.
KARADENİZ BÖLGESİ
KARADENİZ AKARSULARI: Sakarya(Karadeniz’den Marmara’ya olan üst akıntılar nedeniyle delta oluşturamaz. Kızılırmak:İç Anadolu’dan doğar,Bafra deltasını oluşturur. Yeşilırmak:Çarşamba deltasını oluşturur. Çoruh :Karadeniz Bögesi’nden doğar,Gürcistan’dan Karadeniz’e dökülür. Bartın:üzerinde ulaşım yapılan tek akarsudur.
MARMARA BÖLGESİ
DOĞU ANADOLU BÖLGESİ
GÜNEY DOĞU ANADOLU
FIRAT-DİCLE, Doğu Anadolu’dan çıkar,Basra Körfezi’ne dökülür(AÇIK HAVZALIDIRLAR)