MADDEYİ TANIYALIM

ÇEVREMİZDE SAYISIZ MADDELER VARDIR Çevremizde gördüğümüz canlı cansız çok sayıda madde bulunmaktadır. Odamızın ya da sınıfımızın penceresinden dışarıya baktığımızda neler gördüğümüzü listeleyelim ve bunları özelliklerine göre gruplandıralım. Odalarımızın pencereleri cam değil de tahta olsa ya da sabah kahvaltıda çayımıza şeker yerine tuz atsaydık ne olurdu ?

Maddeyİ Nİteleyen Özellİkler Çevremizde özellikleri birbirinden farklı canlı yada cansız bir çok varlık bulunur.bunlara madde denir. Boşlukta yer kaplayan ve de kütlesi olan her varlığa madde denir. Beş duyu organlarımızla maddelerin varlıklarını anlayabiliriz. Duyu organlarımızla algıladığımız ısı, ses, ışık, ve elektrik madde değildir.Bunlar birer enerji kaynaklarıdır.

Nitelemek ne demektir? Duyu organlarımızla maddeleri özelliklerine göre nitelendiririz. Not: Maddeleri niteleyen özellikler ayırt edici özellikler değildir.

SAYDAMLIK: Maddelerin ışığı geçirgenliklerine göre farklı özellikler gösterirler. Işığı tam olarak geçiren maddelere saydam madde denir. Işığın bir kısmını geçiren maddelere yarı saydam madde denir. Işığı geçirmeyen maddelere opak madde (saydam olmayan) denir. Su, saydam; yağlı kâğıt, yarı saydam; duvar opak maddedir.

PARLAKLIK-MATLIK: Altın, gümüş, alüminyum, çelik parlak maddelerdir. Kömür, beton, gibi maddeler ise mattır. SAĞLAM VE KIRILGANLIK: Çelik ve cam ikisi de sert maddedir. Fakat çelik sağlam,cam ise kırılgan maddedir.

SERTLİK-YUMUŞAKLIK: Şekil verilmesi güç ve çizilmeye dayanıklı maddelere sert madde Kolayca şekil verilen maddeler yumuşaktır. Duvar,elmas,kömür…sert maddedir Pamuk, lastik, yün, sünger, yumuşak maddelerdir.

SUYU ÇEKENLER VE ÇEKMEYENLER: Naylondan yapılmış maddeler, taş,plastik.. gibi maddeler suyu geçirmezler. Süngerimsi özellik taşıyan maddeler ve toprak ve de kâğıttan yapılan maddeler suyu çekerler. SUDA BATMA VE YÜZME: Suya bırakılan boş pet, kâğıttan yapılmış oyuncaklar suda yüzerken,içi su dolu şişe, taş, demir, çelik gibi maddeler suda batar.

SERTLİK-YUMUŞAKLIK: Şekil verilmesi güç ve çizilmeye dayanıklı maddelere sert madde Kolayca şekil verilen maddeler yumuşaktır. Duvar,elmas,kömür…sert maddedir Pamuk, lastik, yün, sünger, yumuşak maddelerdir.

PÜRÜZLÜ VE PÜRÜZSÜZLÜK: Bazı maddelerin yüzeylerine dokunulduğunda pürüzlü (tırtıllı) Bazı maddelerin ise yüzeyleri pürüzsüzdür(kaygan) Cam, masa, kâğıt pürüzsüz; halı, toprak, ağaç pürüzlüdür.

MIKNATISLA ÇEKİLME ÖZELLİĞİ: Demir, nikel ve kobalttan yapılmış maddeler mıknatıs tarafından çekilir. Plastik, kâğıt, taş, tahtadan yapılan maddeleri mıknatıs çekmez. RENK VE KOKU: Bazı maddeler renkli ve bazı maddeler renksizdir. Bazı maddeleri kendine özgü kokularından tanırız Su,renksiz; süt ise beyaz renktedir. Su, hava, şeker gibi maddelerin kokuları yoktur,soğan sarımsak gibi maddelerin kokuları vardır.

AHMET BAHÇECİ KILIÇARSLAN İLKÖĞRETİM OKULU ESKİŞEHİR