ÖFKE VE ÖFKE YÖNETİMİ

ÖFKE Hakkımız olduğunu düşündüğümüz şeylerin engellenmesine gösterilen duygusal tepkidir. Doğal ve evrensel bir duygudur. Sağlıklı bir şekilde ifade edilebildiğinde yapıcı, düzelticidir.

KONTROLSÜZ ÖFKE Kontrol edilemediğinde yıkıcı, saldırgan, tahrip edici tepkilere dönüşme potansiyeline sahiptir. En az iki kişiyi mutsuz eder. Kavga, şiddet, terör ifade edilemeyen öfke duygularının etkisidir.

ÖFKENİN İÇERİĞİ ÖFKE, bir taraftan bizi bir problem olduğu konusunda uyarırken, diğer taraftan da kendini koruma adına saldırganlık eğilimini harekete geçirir. Şiddet; saldırganlık içeren, öfkenin kontrolsüz olarak ortaya çıkan davranış biçimidir.

KRONİK ÖFKE Öfkenin kronikleşmesi halinde (sürekli öfke hali) kişide düşmanca duygu ve davranışlara doğru yönelim artar. Sağlık problemleri kalp damar hastalıkları, baş ağrısı, yüksek tansiyon, mide hastalıkları, psikolojik bozukluklar. Sosyal problemler, uyumsuzluk, dışlanma v.b.

ÖFKE BİÇİMLERİ DURUMLUK ÖFKE: * Kas gerilimi, sinir sisteminin uyarılması durumudur. Şiddeti algılama ve engellenmenin etkisine göre artar. SÜREKLİ ÖFKE: * Çok sayıda durumu sıkıcı, engelleyici algılayarak sürekli öfke yaşama durumudur. Sağlık (fiziksel, ruhsal) ve sosyal uyum sorununa neden olur.

ÖFKENİN NEDENLERİ İÇSEL NEDENLER: *kişisel sorunlarımız, *kuruntularımız, *başımızdan geçmiş bazı olaylar ve *kişilik bozuklukları olabilir. DIŞSAL NEDENLER: *kişiler (kendisi, anne-baba, çocuk, arkadaş,…) *olaylar (çatışma, engellenme, haksızlık,..) *durumlar (trafik, randevu…) olabilir.

ÖFKEMİZLE BİRLİKTE HİSSETTİĞİMİZ DİĞER DUYGULAR NELERDİR ?

ÖFKEYE EŞLİK EDEN DUYGULAR

NELERE ÖFKELENİRİZ ? İsteklerimizin olmadığında Beklemediğimiz bir sonuçla karşılaştığımızda Beklentilerimiz gerçekleşmediğinde Anlaşılmadığımızı hissettiğimizde Tehdit aldığımızda Kendimizi çıkmazda hissettiğimizde Kişiliğimize saldırıldığında Önemlilerimize saldırıldığında

ÖFKEMİZİN GERÇEK NEDENİ KENDİMİZLE İLGİLİ HANGİ HİSLERİMİZDİR ?

ÖFKEYENİN ALT DUYGULARI

ÇOCUKTA ÖFKENİN ALARMI ! Dikkatini toplamada güçlük Oyunlarda ‘oyun bozan tutum’ sergileme Diğer çocuklarla sık sık kavga etme Çok az arkadaşının olması TV’da şiddet içeren filmleri tercih etmesi Şiddet temalı oyunlar oynaması Kontrolsüz, korkusuz olması Yetişkinleri ve kuralları hiçe sayması

Okula giden çocuklarla ilişkili tehlike işaretleri Dikkat ve konsantrasyon sorunları Sınıf aktivitelerinde “oyun bozan” davranışlar sergilemesi Okulda diğer çocuklarla sık sık kavga etmesi Çok az sayıda arkadaşının olması Ev ya da sokak hayvanlarına yönelik fiziksel baskı uygulamaları yapması

Ergenlik öncesi ve ergenlik dönemi çocuklarınız için tehlike işaretleri: Dikkat ve konsantrasyon sorunları Sınıf aktivitelerinde “oyun bozan” davranışlar sergilemesi Okulda diğer çocuklarla sık sık kavga etmesi Çok az sayıda arkadaşının olması Ev yada sokak hayvanlarına yönelik fiziksel baskı uygulamaları yapması

SINIF İÇİ ÖFKE NEDENLERİ MÜKEMMELLİYETCİLİK BEKLENTİLERİ AŞIRI TALEPKAR FAKAT ÇOK AZ VERİCİ OLAN ÖĞRETMEN ÖĞRENCİ AŞIRI ELEŞTIREL ÖĞRETMEN TUTUMLARI KENDİSİ YERİNE BAŞKALARININ ÖNCELİKLERİNİ YAŞAMA İLGİSİZ DURUMLAR KÜÇÜMSEME VE ADAM YERİNE KONULMAMA KENDİNE VE BAŞKALARINA PROBLEM ÇIKARMA

ÖĞRETMENİN ÖFKESİ ÇOCUĞA NE HİSSETTİRİR? Öfkeniz öğrencinin davranışının altındaki gerçek nedeni anlamanızı engeller. Anlayamadığınız için çözüme yönelik davranmanızı önler. Öfkeli davranışınız çocuğunuza kendisinin kötü olduğunu düşündürür. Kendini yalnız hisseder ve size karşı öfke duyar. Gücenir, kırılır. Kendini değersiz hisseder.

ÇOCUĞA KARŞI ÖFKEYLE BAŞ ETME Çocuğun davranışlarını yaşına göre değerlendirin. Çocuğun olumsuz davranışlarının sizden kaynaklanan nedenlerini fark edin. Onunla savaşmayın. Davranışının sebebine odaklanın. Sizi kışkırtan tetikleyici düşüncelerden uzaklaşın. Size iyi gelecek bir yöntem geliştirin.

KIZDIĞINIZDA ÖFKELENDİĞİNİZDE NELER YAPMAK SİZE İYİ GELİR? NE YAPARSINIZ? NELER YAPMAK SİZE İYİ GELİR?

ÖFKEYİ KONTROL ETME Öfkenizi tetikleyen durumları ve biçimini tanıyın. Sakinleşme yönteminizi belirleyin. Derin nefes alın, nefes ve nabzınızı kontrol altında tutun. Kendinize sizi sakinleştirecek cümleler söyleyin.

DEVAMI… Kendinizi kontrol etme konusunda kararlı olun. Şiddet davranışlarını asla kabul edilebilir görmeyin. Çevrenizdekileri öfkelendiğinize dair bilgilendirin. Problemi açıklığa kavuşturun. Çözüm aramaya odaklanın.

DÜŞÜNCELERİMİZ VE ÖFKE Öfkemiz düşüncelerimize bağlıdır. Düşüncelerimiz duygularımızı, duygularımız davranışlarımızı etkiler. Öfke yaratan düşüncelerimizi değiştirdiğimizde öfkemizin şiddetinin azaldığını görürüz.

İNKAR Genellikle insanlar öfke ile ilgili sıkıntılarını kabul edip yardım istemek yerine, öfkelerini bastırma, yok sayma eğilimindedirler. Bastırılmış öfke zamanla kronikleşir(kalıcı) Başlıca üç objeye yönelik ortaya çıkar * Kişinin kendisine * Başkalarına * Başına gelenlere, yaşadığı dünyaya karşı

EN ÇOK KENDİ YAŞANTINIZI OLUMSUZ ETKİLER UNUTMAYIN! ÖFKE Problemlerimizi çözmez Öcümüzü almamızı sağlamaz Başkalarını kontrol etmemizi sağlamaz Haklı olduğumuzu göstermez Korku, kaygı ve mutsuzluğa neden olur Kişileri bizden uzaklaştırır EN ÇOK KENDİ YAŞANTINIZI OLUMSUZ ETKİLER

PROFESYONEL DESTEK İÇERİĞİ KİŞİSEL GELİŞİM ÇALIŞMALARI Empati geliştirme ( anlama becerisi) Stres yönetimi (öfkeyle baş etme) Öz disiplin Çatışma yönetimi Etkin problem çözme becerileri İletişim becerileri KENDİNİZ İÇİN…

ÖFKEMİZİ ANALİZ EDELİM… BANA GÖRE ÖFKE NEDİR? BENİ DAHA ÇOK NE ÖFKELENDİRİR? KİM ÖFKELENDİRİR? KIRMIZI ÇİZGİLERİM NEDİR? ÖFKEMİ DAHA ÇOK NASIL İFADE EDERİM? ÖFKEMİ İFADE EDİŞİM NE KADAR SAĞLIKLI? ÖFKEMİN ORTASINDAYKEN NE HİSSEDERİM? ÖFKEMDEN SONRA NELER HİSSEDERİM?

ANALİZ…… ÖFKEMDEM NE TÜR DERSLER ALIRIM? ÖFKEMDEN KAZANÇLARIM NELERDİR? ÖFKEMİ İFADE ETMEKTEN BENİ NE ALIKOYAR? BAŞKALARININ TEPKİLERİ NELER OLUR? ÖFKEMİ DAHA ETKİLİ NASIL İFADE EDEBİLİRDİM? ÖFKEMİN OLUMSUZ SONUÇLARI NELERDİR? ÖFKEMİN KAYNAĞINDA NELER VAR? ÖFKEMİ NASIL KABUL EDER VE ONU SAĞLIKLI İFADE EDEBİLİRİM?

TEŞEKKÜRLER CANAN ŞAMAN DİLER Psikolojik Danışman