İstanbul Terörist Saldırıları 15,20 KASIM 2003 Dr. Ülkümen Rodoplu This is a suggested outline for how to organize your update on the current status of emergency medicine in your country. Certainly, we could all discuss, at great length, the details of the EM systems that we work in. However, given the limited time at such a large international congress and the desire to allow representation from as broad a range of countries as possible, we must limit presentations to only 15 minutes. The challenge in giving such a short presentation is to cut out as much of the irrelevant information as possible, while including as much relevant information as possible. Most of us are very good at talking endlessly if given the opportunity. Our goal for this session is to get each speaker to focus and refine their comments so that the audience gets 15 minutes of *polished gold* from you. We believe that by following this standard organizational format (and time limits!) we will be able to conduct a very stimulating session on *comparative emergency medicine studies*. Please feel free to use different background graphics if you like, but make sure to use fonts that are easy to read and color combinations (font and background color) that stand out well.

Plan 15, 20 Kasım 2003 Terörist Saldırıları Acil Sağlık Hizmetleri Hastaneler Yaralanma türleri Sorunlar

15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerindeki kamyonetlerle yapılan intihar saldırıları Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük ikiz saldırılarıdır. Toplam 63 kişi öldü ve 750 kişi yaralandı. Yaralıların büyük çoğunluğunda patlamaya bağlı hafif sekonder yaralanma ortaya çıktı. Mass-Casualty Terrorist Bombings In Istanbul,Turkey,November 2003:Report of the Events and the Prehospital Emergency Response Rodoplu U.Arnold J.et al:Prehospital and Disaster Medicine April-June 2004

Hastane öncesi acil sağlık müdahalesi iyi niyetli ve hızlı olsa da, yaralılar hastanelere uygun ve eşit olarak dağıtılamadı. Olay yerine ilk gelen profesyoneller kendilerini ciddi risk altına soktular. Sekonder terörist tehlikesine karşı tedbir almadılar ve halkın güvenliği konusunda zamanında tedbir alınamadı. Mass-Casualty Terrorist Bombings In Istanbul,Turkey,November 2003:Report of the Events and the Prehospital Emergency Response Rodoplu U.Arnold J.et al:Prehospital and Disaster Medicine April-June 2004

Bu olaylardan sonra alınan dersler gelecekte yaşanacak terörist saldırılar için yararlı olabilir. Mass-Casualty Terrorist Bombings In Istanbul,Turkey,November 2003:Report of the Events and the Prehospital Emergency Response Rodoplu U.Arnold J.et al:Prehospital and Disaster Medicine April-June 2004

15 KASIM 2003 İki sinagog; Neve Shalom ve Beth Israel İntihar saldırıları Teröristler bomba yüklü kamyonetleri sinagogların girişine çarptı. Kamyonetler plastik kaplara konulmuş 400 & 700 kg ammonium sulfate, ammonium nitrate, taşıyordu. Sinagogların bulunduğu semt.

15 Kasım 2003 25 ölü, 303 yaralı.

15 Kasım 2003 Kazazedeler yoldan geçenlerdi. Sinagogda bulunan 6 kişi öldü. Bombacılar El Kaide bağlantılı

Acil Sağlık Hizmetleri İstanbul SM 112 ASH, Valilik Kriz Merkezi Basın ve Halkla İlişkiler Merkezi

112 Ambulans 3 dakika… 15 dakika; 26 ambulans… Birinci saat sonunda; 50 ambulans, 170 görevli.

Hastaneler Yaralılar 11 farklı hastaneye sevkedildi. Yaralıların büyük çoğunluğu yürüyerek, kendiliğinden başvurdu.

15 Kasım tarihinde Amerikan Hastanesi Sonuç Sayı Ölü gelen Erken ölüm Geç ölüm AS’e kendiliğinden gelen yaralı sayısı 69 Diğer hastanelere sevkedilen 7 AS’e toplam başvuru 76 Yatırılan hasta sayısı 14 Genel durumu bozuk ve yatırılan hasta 4 Opere olan hasta sayısı

15 Kasım tarihinde Amerikan Hastanesine başvuran yaralılar Yaralanma tipi Oran (%) Pulmoner yaralanma Pnömotoraks Pulmoner Blast sendromu Timpanik membran rüptürü İntestinal perforasyon Laserasyon 86 Penetran göz yaralanması 4 Penetran abdominal yaralanması Penetran vasküler yaralanma Tendon laserasyon 2 Fraktür 10 Kafa travması 12 İntrakranial yaralanma Karaciğer veya dalak yaralanması

15 Kasım tarihinde Amerikan Hastanesine yatırılan hastalar Yaralanma tipi Oran (%) Pulmoner yaralanma Pnömotoraks Pulmoner Blast Sendromu Laserasyon 78 Penetran göz yaralanması 22 Penetran vasküler yaralanma Fraktür İntrakranial yaralanma 11 Karaciğer veya dalak yaralanması

20 Kasım 2003 İntihar bombacıları İki İngiliz kuruluşu: HSCB Bank, İngiliz Konsolosluğu

20 Kasım 2003 İki saldırı 31 kişiyi öldürdü ve 480 kişiyi yaraladı. Kazazedeler banka ve konsolosluk çalışanları, yaralılar ve yoldan geçen sürücülerdi. Ölenlerden biri de İngiltere Başkonsolosu Roger Short idi.

Acil Sağlık Hizmetleri Olay yerine toplam 50 ambulans gönderildi. Kazazedeler 24 farklı hastaneye dağıtıldı. Taksim EAH en yakın hastaneydi ve bir saat içinde 184 hasta başvurdu. 88 yaralı 112 ambulans ile getirildi.

Taksim EAH 171 yaralıda (%93) baş, yüz, boyun ve ekstremite laserasyonu vardı.

TAKSİM EAH Sonuç Sayı Başvuruda ölü 12 Erken ölüm 1 Geç ölüm 2 Ambulans ile getirilen yaralı sayısı 88 AS’e gelen toplam yaralı sayısı 184 Yatırılan primer yaralanması olan hasta sayısı 28 Yatırılan sekonder yaralanması olan hasta 21 Yatırılan kritik hasta sayısı 7 Operasyona alınan hasta sayısı 11 Hastanede yoğun bakıma alınan hasta sayısı 5 .

Taksim EAH’nde Acil Servisteki hastaların yaralanma türleri Yaralanma tipi Oran (%) Pulmoner yaralanma Pnömotoraks 1 Pulmoner blast sendromu Timpanik membran rüptürü Intestinal perforasyon Laserasyon 93 Penetran göz yaralanması 4 Penetran abdominal yaralanma Penetran vasküler yaralanma Fraktür Intrakranial yaralanma 2 Karaciğer veya dalak yaralanması Yanık

Taksim EAH’nde hastaneye yatırılan hastaların yaralanma türleri Yaralanma tipi Oran (%) Pulmoner blast Pnömotoraks 4 Pulmoner blast sendromu Intestinal perforasyon Penetran göz yaralanması 25 Penetran vasküler yaralanma 7 Penetran abdominal yaralanma Tendon laserasyonu 11 Pelvik fraktür Femur fraktür Amputasyon Intrakranial yaralanma 14 Karaciğer veya dalak yaralanması

Sorunlar İletişim Alan güvenliği Hastanelerde yığılma Gönüllüler Zayıf koordinasyon Triaj Yaralıların hastanelere dağılımında sorunlar Zayıf haberleşme

Haberleşme Deprem ? Cep telefonları Telefonlar 112, 6-8 saat boyunca yanıt vermedi

Alan güvenliği Güvenlik Alanın koruma altına alınması Kalabalık….

Hastaneler Yüzlerce yaralı Yaralı ve ölü listeleri

Gönüllü sağlık personeli Nöbetçi olmayanlar da hastaneye ve alanlara koştu

Planlama ve işbirliği noksanlığı İnsan ve malzeme sorunu yok. Planlama ???

Triaj Alan triajı ? “Yeşiller” yine başroldeydi.

Yaralıların dağılımı Sadece Avrupa yakasındaki hastaneler……

Zayıf iletişim “Halkla ilişkiler” ve “medya ilişkileri” yeterli olmayınca…

Sonuç Sağlık Personeli istekli. Terörist saldırılar devam edecek. AT ve AT önemini korumaya devam edecek. Planlama ve tatbikatlar.