ZEHİRLENMELERDE İLK YARDIM

Zehirlenme Nedir? Herhangi bir kimyasal, organik veya fiziksel madde vücuda girdikten sonra özelliğine göre lokal veya genel hasar meydana getiriyor ve ölüme neden olabiliyorsa bu maddeye ZEHİR, olaya ise ZEHİRLENME denir.

Zehirlenme yolları Hava yolu ile Mide yolu ile Cilt yolu ile Göz teması ile Enjeksiyon ile Her madde alım yeri ve dozuna bağlı olarak zehirli (toksik) olabilir

ZEHİRLENMELERİN BELİRTİLERİ Lokal  belirtiler: Sokulan, ısırılan, temas eden yerde kızarıklık şişlik gerginlik ağrı ve kaşıntı Genel belirtiler Ateş Tüm vücutta kızarıklık, döküntü, kaşıntı, Solunum sıkıntısı, Hızlı veya zayıf atan nabız, Baş ağrısı, Kulak çınlaması, Halsizlik kendinden geçme Bilinç kaybı Şok , ölüm.

Hava Yolu Zehirlenmeleri Tüp gaz, egzoz gazı (karbonmonoksit), duman ve diğer zehirli gazların solunması sonucunda görülür

Havayolu ile alınan zehirlerde belirtiler Nefes alma zorluğu Baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı Bilinç kaybı Hava yolu ile olan zehirler Karbon monoksit Karbondioksit Yanıcı gazlar (bütan, metan) Bazı gazların patlama yanma özellikleri olduğunu unutmayın

Havayolu ile alınan zehirlerde ilkyardım Ortamda kendi güvenliğinize dikkat edin Hala zehirli gaz varsa ortama girmeyin Islak bir bez ile ağız ve burnunuzu kapatın Kazazedeyi temiz ortama çıkarın Havayolunun açık olduğundan emin olun Solunum ve dolaşım kontrolü yapın Ağızdan sıvı yada gıda vermeyin Yoğurt ve ayranın yararı YOKTUR Yüzüne su serpilebilir, kolları açılıp kapatılabilir, Sıkı giysileri aksesuarları gevşetilir

Mide yolu ile alınan zehirlerde belirtiler Bulantı Kusma İshal Bilinç kaybı Mide yolu ile alınan zehirler Bozuk gıdalar İlaç aşırı dozları Kimyasal ve zehirli maddeler Aşırı dozda alınan her şey zehirli etki gösterebilir Alkol Su

Mide yolu ile alınan zehirlerde ilkyardım Hastayı kusturmayın Eğer kendi kendine kusarsa hava yoluna kaçmamasına dikkat edin Alınan maddeyi öğrenin Hemen acil tıbbi yardım isteyin Ağızdan sıvı yada gıda vermeyin

Mide yolu ile alınan zehirlerde ilkyardım Eğer zehrin alınması üzerinden henüz 30 dakika geçmemişse, o zaman kusturulur.   KUSTURMAK İÇİN Parmak, kaşığın sapı veya peçete köşesi ile boğazdaki küçük dil dolayısıyla  da  öğürme refleksi uyarılır

Mide Yolu Zehirlenmeleri   KUSTURULMAYACAK  DURUMLAR: Asit veya bazik madde (korozif madde) içeren sıvılar içilmişse (su içirilmez) Petrol ürünleri içilmişse(gaz yağı, benzin, mobilya cilası) Bilinci kapalı ise 6 aydan küçük bebeklerde Öğürme refleksi yoksa Nöbet geçiriyorsa Doğuma yakın hamile ise

Mide Yolu Zehirlenmeleri Kusturulduktan sonra ılık su ya da süt içirilir Özellikle korozif madde içmiş kişilerin mutlaka hastane tedavisine gereksinimleri vardır (su içirilmez-kusturulmaz) Ne yapılacağına karar  verilemeyen durumlarda mutlaka ZEHİR DANIŞMA MERKEZİ  (412 39 39 - 08003147900 - 114) aranmalıdır Merkez aranmadan önce aşağıdaki bilgiler toplanmalıdır: Zehirlenme ne ile meydana geldi, kutu veya prospektüs varsa yanınızda olmalı  Kutudaki / şişedeki miktar ne kadar kalmış, daha önce ne kadarmış, çevreye saçılmış mı?   Zehir ne zaman alınmış, hastanın durumu nasıl?

Deriden Emilim Sonucu Görülen Zehirlenmeler Kremler, tozlar, sıvılar ile temas sonucu, ya da ısırma, sokma, enjeksiyon ile meydana gelir

Deri yolu ile alınan zehirlerde belirtiler Cilt belirtileri olabilir kızarıklık, tahriş Cilt belirtileri olmadan genel belirtiler uyku hali, halsizlik, bilinç kaybı Cilt yolu ile alınan zehirler Zehirli hayvanların ısırma ve sokmaları Yılan, Örümcek, Akrep, Deniz hayvanları (deniz anası, trakonya), Zarkanatlı hayvanlar (arılar) Zehirli bitkiler ile temas Kimyasal maddeler

Deri yolu ile alınan zehirlerde ilkyardım Ciltte zehirli iğne, diken varsa dikkatlice çıkarın Bol su ile en 10 dk. yıkayın Kızarıklık ve yanma için soğuk uygulayın Alkol ispirto vb maddeleri sürmeyin Bulaşmış elbise ve ayakkabıları çıkarın Kimyasal yanık oluşmuşsa ilkyardımı uygulayın yara varsa üzeri steril gazlı bezle kapatılır. Lokal belirtiler giderek yayılıyor ve genel belirtiler görülüyorsa, kişi derhal hastaneye götürülür

Göz teması ile zehirlenmelerde belirtiler Kızarıklık Gözlerde yaşarma Ağrı, yanma hissi Göz kapaklarında şişme Göz zehirlenmelerinde nedenler Kimyasal maddeler Asit yada bazlar Göz teması ile zehirlenmelerinde ilkyardım En az 10 dk. su ile yıkayın

Enjeksiyon Yolu ile Zehirlenme Kasıtlı veya kaza ile açırı doz ilaç alınması BELİRTİLERİ Bilinç düzeyinde değişiklik İğne izi-deride döküntüler Halsizlik Solunum güçlüğü Bulantı-kusma aşırı tükrük salgısı YAKLAŞIM Ağır seyirli reaksiyon varsa sıkabilecek, yüzük, bilezik, saat, kolye, kravat gibi şeyleri çıkarın Soğuk uygulama Hemen hastaneye götürün

Yılan Sokması Venöz turnike uygulanabilir Organ hareketsiz halde ve sarkıtılarak tutulur Kişi mümkün olduğunca sakin tutulmaya çalışılmalı Hastaneye götürülmeli Tetanoz aşısı yaptırılmalı VENÖZ  TURNİKE: Enli kumaş,sargı bezi, mendil veya kravat, yılanın soktuğu yerin hemen altından ve üstünden bağlanır. Ancak dolaşım engellenmeyecek şekilde bağlanmalıdır. Bunun için bacakta ise ayak, kolda ise el parmaklarına bakılır morarma varsa, hemen gevşetilir.  

Akrep Sokması Sokulan yere amonyak veya su ile bulamaç yapılmış yemek karbonatı sürülebilir. Venöz turnike uygulanabilir Hastaneye götürülmelidir

Arı Sokması Sabunlu su ile yıkanabilir veya antiseptik ile silinebilir. İğne çıkarılabilecek durumdaysa bıçak sırtı ile çıkarılır aksi halde, zorlanmaz. Lokal belirtiler genel belirtilere dönüşüyorsa, vakit kaybedilmeden hastaneye götürülmelidir