KÜRESEL REKABET VE MÜLKİYET HAKLARI Metin TOPRAK İ.Ü.İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Rekabet Kurumu II.Başkanı metin.toprak@istanbul.edu.tr
SUNUM PLANI TİCARETTE KÜRESELLEŞME DÜZEYİ TASARRUFLARDA VE YATIRIMLARDA KÜRESELLEŞME DÜZEYİ MÜLKİYET HAKLARI BİLİŞİM VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ (ICT) TİCARETİNDE KÜRESELLEŞME DÜZEYİ YENİLİK EKONOMİSİ: YENİ İŞLER – YENİ BECERİLER REKABET DÜZEYİ PATENT TÜRKİYE DIŞ TİCARETİ TÜRKİYE AR-GE GÖSTERGELERİ Ülkeler arası ticarette küreselleşme düzeyi; Tasarruf fazlası ve tasarruf açığı veren ülkeler itibariyle fon akımlarında küreselleşme düzeyi; Mülkiyet hakları itibariyle ülkelerin uluslararası görünümü; Bilişim ve iletişim teknolojileri ticaretinde küreselleşme düzeyi; Yenilik ekonomisi ve ülkelerin görünümü; Ülkeler itibariyle rekabetçilik düzeyi; Patent olgusu ve ülkelerin performansları İle ilgili kısa değerlendirmeler yapılacaktır. Sunum
TİCARETTE KÜRESELLEŞME DÜZEYİ Sunum
Kaynak: IMF Dünyadaki toplam yıllık hasılanın üçte bire yakını uluslararası ticarete konu olmaktadır. Kriz yıllarında dalgalanmalar yaşasa da uzun dönemli trend artış yönündedir. Sunum
Dışa Açıklık Derecesi (%) Kaynak: UNCTAD Bir ülkenin ihracat ve ithalat toplamını ifade eden dış ticaret hacminin dünya hasılasına oranı dışa açıklık derecesini verir. Buna göre, gelişmekte olan ülkelerin dışa açıklık derecesi gelişmiş ülkelere göre daha yüksektir. Bu gösterge, dışa açıklığın kendi başına ne bir ekonominin rekabetçilik düzeyini ne de refah düzeyini gösterme bakımından yeterli olmadığını gösterir. Sunum 5
Ülkelerin Dünya Ekonomisindeki Nispi Ağırlığı (GSYH-SGP): Üretim, İhracat ve Nüfus (Nisan 2012) Relative Weight of Countries: Production (GDP-PPP), Export and Population (April 2012) 2011 Ülke sayısı GSYİH Mal ve hizmet ihracatı Nüfus Gelişmiş ülkeler Dünya Gelişmiş ülkeler 34 100,0 51,1 62,4 14,9 ABD 37,4 19,1 15,3 9,5 30,4 4,5 Euro alanı 17 27,9 14,3 41,5 25,9 32,2 4,8 Almanya 7,7 3,9 13,1 8,2 8,0 1,2 Fransa 5,5 2,8 5,6 3,5 6,2 0,9 İtalya 4,6 2,3 2,9 5,9 İspanya 1,8 3,3 2,0 0,7 Japonya 11,0 6,8 4,2 12,5 1,9 İngiltere 5,7 6,1 Kanada 2,4 3,4 0,5 Diğer gelişmiş ekonomiler 13 14,5 7,4 26,9 16,8 15,4 G-7 ülkeleri 7 75,3 38,5 54,9 34,2 72,4 10,8 Gelişmekte olan ülkeler 150 48,9 37,6 85,1 Çin 29,3 25,1 9,4 23,1 19,6 Hindistan 11,6 5,0 20,7 17,6 Rusya 3,0 6,9 2,6 2,1 Ülkelerin üretim ve ihracat itibariyle dünya ekonomisinde sahip oldukları yere bakıldığında; ABD dünya üretiminin yüzde 20’sine, ihracatının yüzde 10’una sahiptir. Euro Alanı, dünya üretiminin yüzde 14’üne, ihracatının yüzde 26’sına sahiptir. Japonya, dünya üretiminin yüzde 5,6’sına, ihracatının yüzde 4,2’sine sahiptir. Gelişmiş ülkeler dünya nüfusunun yüzde 15’ine dünya üretiminin ise yüzde 62’sine sahip iken; gelişmekte olan ülkeler dünya nüfusunun yüzde 85’ine dünya üretiminin ise ancak yüzde 38’ine sahiptir. Çin ve Hindistan’ın birbirine yakın nüfusa sahip olmalarına rağmen, üretim ve ihracatta performansları arasındaki farklılık çarpıcıdır. Sunum Kaynak: IMF, World Economic Outlook. 6
TASARRUFLARDA VE YATIRIMLARDA KÜRESELLEŞME DÜZEYİ Sunum
This entry gives the dollar value for the stock of all financial assets that are available to the central monetary authority for use in meeting a country's balance of payments needs as of the end-date of the period specified. This category includes not only foreign currency and gold, but also a country's holdings of Special Drawing Rights in the International Monetary Fund, and its reserve position in the Fund. Dünyada ülkelerin ellerinde tuttukları yabancı para ve altın rezervi 11 trilyon ABD doları civarındadır. Özel çekme hakları ve IMF nezdindeki fonlar da dikkate alındığında birlikte rezerv düzeyi 12,5 trilyon dolara ulaşmaktadır. Bu rezervin üçte birinden fazlasını Çin (ve Hong Kong ve Tayvan) tutmaktadır. Rusya ve Suudi Arabistan gibi doğal kaynak ihracatçısı ülkelerin yanısıra Japonya, Avrupa Birliği, Kore gibi mamul mal ihracatçısı ülkeler de yüksek düzeyde yabancı para rezervi tutmaktadır. Çıkarım: Sunum
Sunum
Sunum Dünyada dış borç stoku 69 trilyon doların biraz üzerindedir. 2011 (%) Kümülatif (%) 1 United States 21,3 2 United Kingdom 14,2 35,5 3 France 8,2 43,7 4 Germany 8,1 51,8 5 Japan 3,9 55,8 6 Italy 59,7 7 Netherlands 3,8 63,5 8 Spain 3,7 67,2 9 Ireland 3,4 70,6 10 Luxembourg 3,1 73,7 11 Belgium 2,0 75,8 12 Australia 77,8 13 Switzerland 1,9 79,7 14 Canada 1,7 81,4 15 Sweden 1,5 82,9 16 Hong Kong 1,3 84,2 17 Austria 85,5 18 China 1,0 86,5 19 Norway 0,9 87,4 20 Denmark 88,3 21 Greece 0,8 89,2 22 Finland 90,0 Dünyada dış borç stoku 69 trilyon doların biraz üzerindedir. Bu kaynağın yüzde 90’ından fazlasını gelişmiş ülkeler kullanmaktadır. Dolayısıyla tasarruf fazlası olan Çin, Kore ve Japonya gibi mamul mal ihracatçıları ile S.Arabistan ve Rusya gibi doğal kaynak ihracatçılarının tasarruf fazlaları gelişmiş ülke ekonomilerinde kullanılmaktadır. Sunum
Nitekim uluslararası mali piyasalarda dönen borçlanma araçlarının yüzde 90’a yakını gelişmiş ülkelere aittir. Gelişmekte olan ülkelerin borçlanma kağıtlarıyla uluslararası mali piyasalardan borçlanma düzeyi yüzde 7 civarındadır. Kaynak: BIS Sunum
Gelişmekte olan ülkeler 44,6 21,0 34,5 Offshore merkezleri 68,4 15,6 Tablo 12A: Uluslararası Borçlanma Menkul Kıymetleri – Bütün İhraççılar (BIS) 2011 Finansal Kurumlar Şirketler Kesimi Hükümetler Toplam Bütün ülkeler 76,0 14,7 9,2 100,0 Gelişmiş ülkeler 78,3 14,3 7,4 Gelişmekte olan ülkeler 44,6 21,0 34,5 Offshore merkezleri 68,4 15,6 15,9 Tablo 12A: Uluslararası Borçlanma Menkul Kıymetleri – Bütün İhraççılar (BIS) 2011 Finansal Kurumlar Şirketler Kesimi Hükümetler Toplam Bütün ülkeler 100,0 Gelişmiş ülkeler 95,3 89,7 74,1 92,5 Gelişmekte olan ülkeler 3,8 9,2 24,0 6,5 Offshore merkezleri 0,9 1,1 1,8 Uluslararası finansal piyasalardan borçlanmada küreselleşme ile birlikte hükümetlerin payı giderek düşerken, finansal kurumlar ile şirketlerin borçlanmadaki payları büyük artış kaydetmiştir. Nitekim gelişmekte olan ülkelerin hükümetleri, kendi özel kesim finansal kurumlarından ve şirketlerinden daha yüksek oranda borçlanabilmektedir. Küreselleşme ile birlikte ülkeler arası finansal akımlarda özel kesimin payındaki artışa paralel olarak devletlerin payları, gelişmiş ve gelişmekte olanlarda farklı oranlarda da olsa görece gerilemiştir. Sunum
Dünyadaki doğrudan yabancı sermaye stoku 20 trilyon doların üzerindedir. Bunun üçte ikisi gelişmiş ülkelerdedir. Üretim faktörlerinin maliyetleri tek başına yabancı yatırımları çekmede belirleyici olmayabilmektedir. Mülkiyet hakları, yatırımların karşılıklı korunması, hukuki ve fiziki altyapı ile insan kaynağı gibi faktörler yabancı yatırımları çekmede önemli bir rol oynamaktadır. Sunum
Göçmenlerin Para Havaleleri (Migrants’ Remittances), Milyar $ Kaynak: UNCTAD İşgücünün uluslararası hareketi yıllık hacmi 500 milyar dolara ulaşan bir para transferine yol açmaktadır. Bunun üçte ikisi gelişmekte olan ülkelere yönelmektedir. Başka ülkede çalışmak için gidenlerin ağırlıklı kısmının gelişmekte olan ülke vatandaşları oldukları görülmektedir. Sunum 14
MÜLKİYET HAKLARI Sunum
TR: 5,3 Mülkiyet hakları yasal, fiziksel ve entelektüel olarak üç kategoride toplanmaktadır. Mülkiyet hakları endeksi Türkiye’de Çin, Brezilya, Meksika ve Tayland endekslerine yakın düzeyindedir. Endeks en yüksek değerine gelişmiş ülkelerde ulaşmaktadır. Sunum
Dünya Sıralaması / Global Rank Some fields are blank because not all data is available for all countries. See the full report for further explanation. T Ü R K İ Y E Kategori / Category Puan / Score Dünya Sıralaması / Global Rank Genel Puan / Overall 5,3 65 of 130 Yasal ve Politik Ortam/ Legal and Political Environment 4,5 73 of 130 Yargı Bağımsızlığı / Judicial Independence 4,7 80 of 130 Hukukun Üstünlüğü / Rule of Law 5,2 55 of 130 Yolsuzluğun Kontrolü / Control of Corruption 5,0 57 of 130 Siyasi İstikrar / Political Stability 3,0 108 of 130 Fiziki Mülkiyet Hakları / Physical Property Rights 6,2 Fiziki Mülkiyet Haklarının Korunması / Protection of Physical Property Rights 6,0 69 of 130 Mülkiyetin Kayda Alınması / Registering Property 8,8 38 of 130 Krediye (Ödünç) Erişim / Access to Loans 3,9 64 of 130 Entelektüel Mülkiyet Hakları / Intellectual Property Rights 59 of 130 Entelektüel Mülkiyet Haklarının Korunması / Protection of Intellectual Property Rights 99 of 130 Patent Koruma / Patent Protection 0,0 Telif Korsanlığı / Copyright Piracy 3,8 54 of 130 Yasal ve politik ortam yargı bağımsızlığı, hukukun üstünlüğü, yolsuzluğun kontrolü ve siyasi istikrarı ifade etmektedir. Türkiye’nin skoru 10 üzerinden 4,5’tir. Fiziki mülkiyet hakları fiziki mülkiyet haklarının korunması, mülkiyetin kayda alınması ve krediye erişimi kapsamaktadır. Türkiye’nin puanı 6,2’dir. Entelektüel mülkiyet hakları entelektüel mülkiyet haklarının korunması, patent koruma ve telif korsanlığını kapsamaktadır. Türkiye’nin skoru 5,2’dir. Türkiye mülkiyet hakları bakımından gelişmekte olan ülkeler arasında yer almaktadır. Sunum http://www.internationalpropertyrightsindex.org/profile?location=Turkey
Dünya Sıralaması / World Rank Entelektüel / Intellectual Bölge / Region Genel puan / overall Dünya Sıralaması / World Rank Yasal / Legal Fiziksel / Physical Entelektüel / Intellectual Kuzey Amerika / North America 5,23 1 of 7 4,95 5,76 4,98 Batı Avrupa / Western Europe 5,19 2 of 7 4,91 5,73 4,92 Merkezi/Doğu Avrupa ve Merkezi Asya / Central/Eastern Europe and Central Asia 4,78 3 of 7 4,64 5,47 4,22 6 of 7 Asya ve Okyanusya / Asia and Oceania 4,77 4 of 7 4,42 5 of 7 5,44 4,44 Orta Doğu ve Kuzey Afrika / Middle East and North Africa 4,76 4,61 5,42 4,26 Latin Amerika ve Karayipler / Latin America and Caribbean 4,57 4,23 7 of 7 4,25 Afrika / Africa 4,53 5,17 4,16 Mülkiyet hakları endeksi en yüksek ülkeler grubu Kuzey Amerika, Batı Avrupa, Merkezi/Doğu Avrupa ve Merkezi Asya, Asya ve Okyanusya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika, Latin Amerika ve Karayipler ve nihayet Afrika olarak sıralanmaktadır. Sunum
Telif ve Lisans Bedeli İçinde Ülke Payı (%) / Share of Countries in Royalties and Licence Fees (%) (2011: 267,9 Bln $) Ülkeler arasındaki telif ve lisans bedeli tutarı 2011 yılında 268 milyar ABD dolarıdır. Bunun yüzde 39’unu ABD alırken, yüzde 11’ini Hollanda, yüzde 11’ini Japonya, yüzde 7’sini İsviçre, yüzde 5’ini Almanya, yüzde 5’ini İngiltere ve yüzde 4,5’ini Fransa almaktadır. Telif ve lisans bedelinin neredeyse tamamı gelişmiş ülkelere gitmektedir. Sunum 19
Ülkelerin Dünya Telif ve Lisans Gelirleri İhracatındaki Payları / The Share of Countries in the Export Revenues of Royalties and Licence Fees, (2011, 267,9 Billion $) (%) United States 38,745 New Zealand 0,089 Bulgaria 0,006 Algeria '(2010) 0,001 Netherlands 11,038 Iceland '(2010) 0,084 Zimbabwe '(2010) Barbados '(2010) Japan 10,831 Nigeria (M) 0,080 Bahamas (M) Benin (M) '(2010) Switzerland '(2010) 6,896 Macao, China (M) '(2010) 0,077 Guatemala French Polynesia (M) '(2010) Germany 5,164 Thailand 0,066 Cameroon (M) '(2010) 0,005 Lesotho (M) '(2010) United Kingdom 5,040 Argentina 0,063 Albania Belize France 4,627 India '(2010) 0,054 Bosnia and Herzegovina Saint Vincent and the Grenadines (M) Sweden 2,246 Czech Republic 0,040 Botswana (M) '(2010) Mali (M) '(2010) Korea, Republic of 1,613 Ukraine Bermuda (M) '(2010) 0,004 Seychelles '(2010) Canada 1,473 Kazakhstan (M) 0,035 Iran '(2010) Togo (M) '(2010) Italy 1,358 Indonesia 0,029 Aruba (M) Mongolia Finland 1,137 Chile 0,028 FYR Macedonia Saint Kitts and Nevis (M) Denmark 0,998 Dominican Republic (M) '(2010) 0,026 Faeroe Islands (M) '(2010) 0,003 Sudan Ireland 0,964 Greece Maldives '(2010) Ethiopia (M) '(2010) 0,000 Belgium 0,863 Ecuador (M) 0,025 Latvia Faeroe Islands '(2010) Singapore 0,832 South Africa Costa Rica Fiji '(2010) Israel 0,398 Portugal 0,023 Lebanon '(2010) Lithuania '(2010) Hungary 0,394 Kenya '(2010) Bolivia, Plurinational State of Mauritius '(2010) Spain 0,384 Colombia 0,022 Namibia (M) New Caledonia '(2010) Australia 0,344 Serbia 0,021 Pakistan Senegal '(2010) Russian Federation 0,324 Guyana '(2010) 0,020 Peru Sierra Leone '(2010) Taipei, Chinese 0,313 Slovenia 0,019 Angola (M) '(2010) Suriname '(2010) China 0,310 El Salvador (M) 0,015 Grenada (M) 0,002 Syrian Arab Republic '(2010) Austria 0,292 Panama (M) 0,014 Morocco Tajikistan '(2010) Turkey (M) 0,253 Honduras (M) 0,012 Jamaica '(2010) Antigua and Barbuda (M) Brazil 0,221 Malta Georgia Bangladesh Norway '(2010) 0,209 Uganda 0,011 Moldova Cambodia Luxembourg 0,170 Tunisia '(2010) Mozambique (M) Cyprus Hong Kong, China '(2010) 0,168 Croatia 0,009 Philippines Dominica (M) Venezuela, Bolivarian Rep. of (M) 0,136 Uruguay (M) 0,008 Yemen (M) Guinea (M) Paraguay 0,111 Estonia Zambia (M) Kyrgyz Republic Romania 0,110 Belarus 0,007 Curaçao Montenegro Poland 0,101 Swaziland (M) '(2010) Saint Lucia (M) Nicaragua (M) Egypt (M) '(2010) 0,095 Azerbaijan (M) Slovak Republic Sint Maarten Total (%) ≈ 100,0 Sunum
Telif ve Lisans İhracat Bedelinin İthalat Bedeline Oranı (X/M) / The Ratio of Export to Import (X/M) (Royalties and Licences) WIPO Telif ve lisans İhracat ve ithalat bedelini raporlayan ülkelerde, ihracat bedelinin ithalat bedeline oranı 1’in üzerinde olan ülkeler göreli üstünlüğe sahip ülkelerdir. Buna göre, Finlandiya, İsveç, ABD, Fransa, Danimarka, Japonya, Hollanda, İngiltere, İsviçre, Lüksemburg ve Almanya 1’in üzerinde orana sahip ülkelerdir. Sunum
BİLİŞİM VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ (ICT) TİCARETİNDE KÜRESELLEŞME DÜZEYİ Sunum
Bilişim ve İletişim Teknolojileri (BİT) Ürünleri İhracatının Bileşimi % (Cari Fiyatlarla, 2010: 1.721,6 Milyar Dolar, Kaynak: UNCTAD) Dünya World Gelişmiş ülkeler Developed Economies Gelişmekte olan ülkeler Developing economies Bilgisayar ve çevre ekipmanı Computers and peripheral equipment 29,2 27,0 30,2 İletişim ekipmanı Communication equipment 19,3 20,7 18,6 Tüketici elektronik ekipmanı Consumer electronic Equipment 13,3 16,2 11,8 Elektronik parçalar Electronic components 33,3 30,7 34,7 Çeşitli Miscellaneous 5,0 5,5 4,7 Toplam Total 100,0 Küreselleşmede bilişim ve iletişim teknolojilerindeki gelişim kuşkusuz büyük bir ivme kazandırmaktadır. 2010 yılında dünyada BİT ürünlerinin ihracat hacmi 1,7 trilyon ABD dolarıdır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler bakımından BİT ürünlerinin Bilişim ve İletişim Teknolojileri (BİT) Ürünleri İhracatının Toplam İhracata Oranı (%), 2010 Dünya Gelişmiş ülkeler Gelişmekte olan ülkeler % 11,9 6,9 19,9 Sunum
Bilişim ve İletişim Teknolojileri (BİT) Ürünleri İhracatının Bileşimi (Toplam=%100) (Cari Fiyatlarla, 2010: 1.721,6 Milyar Dolar, Kaynak: UNCTAD) BİT ürünlerinin ihracatında 2000 yılında gelişmiş ülkelerin payı yüzde 57 iken, zamanla düşüş yaşamış ve 2010 yılında yüzde 33’ün altına düşmüştür. Gelişmekte olan ülkelerin bu piyasada artan rekabetçi güçleri oldukça çarpıcıdır. Bilgisayar ve elektronik ürünlerin genelde çevre kirliliğinin yanısıra ucuz üretim faktörleri nedenleriyle de gelişmekte olan ülkelerde üretilmelerinin tercih edilmesi de önemli bir faktördür. Sunum
YENİLİK EKONOMİSİ: YENİ İŞLER – YENİ BECERİLER Yenilik ekonomisi veya inovasyona dayalı ekonomi son 20 yılda giderek artan bir yoğunlukta tartışmalara konu olmaktadır. Sunum
Sunum İnsan kaynakları Araştırma sistemleri Finans ve destek Firma yatırımları Bağlantılar ve girişimcilik Entelektüel varlıklar Yenilikçiler Ekonomik etkiler Gelişmiş ülkeler inovasyona dayalı ekonomi eğilimi gösterirken, gelişmekte olan ülkeler ya üretim faktörü maliyetinin itici güç olduğu veya etkinliğin belirleyici olduğu paradigmalara dayanmaktadır. İnovasyon performansı insan kaynağı, araştırma sistemleri, finans ve destek, firma yatırımları, bağlantılar ve girişimcilik, entelektüel varlıklar, yenilikçiler ve ekonomik etkiler gibi faktörlere dayanmaktadır. Sunum
http://www. proinno-europe. eu/sites/default/files/innometrics/IUS2011 http://www.proinno-europe.eu/sites/default/files/innometrics/IUS2011.html Sunum
İnovasyon performansı (Maastricht Üniversitesi) Avrupa 2020 İnovasyon Birliği vizyonuna dayalı İnovasyon Birliği Sıralaması aracı geliştirilmiştir. 25 göstergeye dayalıdır (girdiler: İnsan kaynakları-Arge sistemleri-Firma faaliyetleri; çıktılar: yenilikler; ekonomik çıktılar). Avrupa Birliğinin inovasyon performansının değerlendirilmesi ve araştırma ve inovasyon sistemlerinin zayıf ve güçlü yanlarını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. 1.İnovasyon liderleri: Denmark, Finland, Germany, Sweden (performance well above that of the EU27). 2.İnovasyon takipçileri: Austria, Belgium, Cyprus, Estonia, France, Ireland, Luxembourg, Netherlands, Slovenia and the UK (performance close to that of the EU27). 3.Ilımlı düzeyde inovasyon yapanlar: Czech Republic, Greece, Hungary, Italy, Malta, Poland, Portugal, Slovakia and Spain is (performance below that of the EU27). 4.Zayıf düzeyde inovasyon yapanlar: Bulgaria, Latvia, Lithuania and Romania (performance well below that of the EU27). İnovasyonda lider, takipçi, ılımlı düzeyde inovasyon yapanlar ile zayıf düzeyde inovasyon yapanlar olarak dört kategori sözkonusudur. Türkiye, zayıf düzeyde inovasyon yapan son gruptaki ülkeler arasındadır. Sunum
Projeye / Araştırmaya / AR-GE’ye dayalı bilgi üretimi & Üretilen bilginin uygulamaya imkan vermesi Sunum
İnovasyon Parametreleri İnsan kaynakları Araştırma sistemleri Finans ve destek Firma yatırımları Bağlantılar ve girişimcilik Entelektüel varlıklar Yenilikçiler Ekonomik etkiler ENABLERS Human resources 1.1.1 New doctorate graduates 1.1.2 Population completed tertiary education 1.1.3 Youth with upper secondary level education Open, excellent and attractive research systems 1.2.1 International scientific co-publications 1.2.2 Scientific publications among top 10% most cited 1.2.3 Non-EU doctorate students Finance and support 1.3.1 Public R&D expenditure 1.3.2 Venture capital FIRM ACTIVITIES Firm investments 2.1.1 Business R&D expenditure 2.1.2 Non-R&D innovation expenditure Linkages & entrepreneurship 2.2.1 SMEs innovating in-house 2.2.2 Innovative SMEs collaborating with others 2.2.3 Public-private co-publications Intellectual Assets 2.3.1 PCT patent applications (Patent Cooperation Treaty) 2.3.2 PCT patent applications in societal challenges 2.3.3 Community trademarks 2.3.4 Community designs OUTPUTS Innovators 3.1.1 SMEs introducing product or process innovations 3.1.2 SMEs introducing marketing/organisational innovations Economic effects 3.2.1 Employment in knowledge-intensive activities 3.2.2 Medium and high-tech product exports 3.2.3 Knowledge-intensive services exports 3.2.4 Sales of new to market and new to firm innovations 3.2.5 Licence and patent revenues from abroad Sunum
İnovasyon performansı Maksimum performans=1000) http://www.proinno-europe.eu/sites/default/files/innometrics/IUS2011.html İnovasyon performansı Maksimum performans=1000) INNOVATION UNION SCOREBOARD 2010 The Innovation Union's performance scoreboard for Research and Innovation 1 February 2011 2006 2007 2008 2009 2010↓ EU27 505 518 517 515 516 JP Japan 616 640 646 641 US United States 658 668 682 696 672 TR Turkey 180 184 191 199 202 CH Switzerland 745 779 805 814 831 SE Sweden 758 757 760 759 750 DK Denmark 734 737 682 702 736 DE Germany 639 657 670 689 696 FI Finland 638 644 673 İnovasyon liderleri UK United Kingdom 600 611 589 591 618 BE Belgium 578 592 597 595 AT Austria 562 581 602 605 NL Netherlands 545 559 574 587 IE Ireland 553 570 561 573 LU Luxembourg 576 571 593 565 FR France 493 504 512 517 543 CY Cyprus 411 428 482 464 495 IS Iceland 500 532 540 487 SI Slovenia 404 426 450 473 EE Estonia 388 391 423 463 466 İnovasyon takipçileri NO Norway 430 436 444 454 463 PT Portugal 320 341 380 401 IT Italy 397 395 398 421 CZ Czech Republic 379 369 376 414 ES Spain 384 GR Greece 322 351 365 364 MT Malta 276 306 328 340 HU Hungary 298 296 307 304 327 HR Croatia 258 251 263 273 301 PL Poland 280 269 285 278 SK Slovakia 265 277 ABD ve Japonya inovasyonda AB ülkeleri ortalamasının üzerinde bir performansa sahipken, İsviçre, İsveç, Danimarka, Almanya ve Finlandiya, Japonya ve ABD’nin inovasyon skorundan daha yüksek skorlara sahiptir. İnovasyonda orta halli olanlar RO Romania 195 219 241 256 237 RS Serbia 218 225 231 MK Macedonia 192 196 212 228 LT Lithuania 244 259 230 227 BG Bulgaria 159 166 197 226 LV Latvia 163 176 199 201 İnovasyonda zayıf olanlar Sunum
Sunum
Sunum
Sunum
REKABET DÜZEYİ Sunum
Ülkelerin Rekabetçilik Düzeyleri, WEF, 2012 Sunum
WEF: 2012 Ülkelerin ekonomik kalkınmalarında etkili olan paradigmalar üç kategoride düşünüldüğünde, Türkiye ikinci kategoride yer almaktadır. Buna göre gelişmişlikleri en düşük olan ülkeler birinci kategoride yer almakta ve üretim faktörleri büyümeyi belirlemede itici güç olmaktadır. İkinci kategori etkinliğin belirlediği ülkeler olmaktadır. Üçüncü kategori ise inovasyona dayalı ekonomilerdir. Ayrıca her üç kategori arasında geçiş sürecinde olan ülkeler bulunmaktadır. Türkiye, ikinci paradigma ile üçüncüsü arasında geçiş sürecinde yer almaktadır. Sunum
WEF: 2012 Sunum
Bir ülkenin rekabetçilik düzeyinde 12 anahtar ana gösterge kullanılmaktadır. Key indicators Pillar 1: Institutions Pillar 2: Infrastructure Pillar 3: Macroeconomic environment Pillar 4: Health and primary education Pillar 5: Higher education and training Pillar 6: Goods market efficiency Pillar 7: Labor market efficiency Pillar 8: Financial market development Pillar 9: Technological readiness Pillar 10: Market size Pillar 11: Business sophistication Pillar 12: Innovation Sunum
Rekabet Sıralaması (WEF, 2012) Sunum 40
Rekabet Sıralaması (WEF, 2012) Türkiye rekabet sıralamasında 4,45 puanla gelişmekte olan ülkeler arasındadır. Sunum
Rekabetçiliğin Dayandığı Faktörler 8 Financial market development Availability of financial services Affordability of financial services Financing through local equity market Ease of access to loans Venture capital availability Soundness of banks Regulation of securities exchanges Legal rights index, 0–10 (best)* 9 Technological readiness Availability of latest technologies Firm-level technology absorption . FDI and technology transfer Individuals using Internet, %* Broadband Internet subscriptions/100 pop.* . Int’l Internet bandwidth, kb/s per user* Mobile broadband subscriptions/100 pop.* 10 Market size Domestic market size index, 1–7 (best)* Foreign market size index, 1–7 (best)* 11 Business sophistication Local supplier quantity Local supplier quality State of cluster development Nature of competitive advantage Value chain breadth Control of international distribution Production process sophistication . Extent of marketing Willingness to delegate authority 12 Innovation Capacity for innovation Quality of scientific research institutions Company spending on R&D University-industry collaboration in R&D Gov’t procurement of advanced tech products . Availability of scientists and engineers PCT patents, applications/million pop.* . 4 Health and primary education Business impact of malaria Malaria cases/100,000 pop.* . Business impact of tuberculosis Tuberculosis cases/100,000 pop.* . Business impact of HIV/AIDS HIV prevalence, % adult pop.* Infant mortality, deaths/1,000 live births* Life expectancy, years* Quality of primary education Primary education enrollment, net %* 5 Higher education and training Secondary education enrollment, gross %* Tertiary education enrollment, gross %* . Quality of the educational system Quality of math and science education Quality of management schools Internet access in schools Availability of research and training services Extent of staff training 6 Goods market efficiency Intensity of local competition Extent of market dominance Effectiveness of anti-monopoly policy . Extent and effect of taxation Total tax rate, % profits* No. procedures to start a business* No. days to start a business* Agricultural policy costs Prevalence of trade barriers Trade tariffs, % duty* Prevalence of foreign ownership Business impact of rules on FDI Burden of customs procedures Imports as a percentage of GDP* Degree of customer orientation Buyer sophistication 7 Labor market efficiency Cooperation in labor-employer relations Flexibility of wage determination Hiring and firing practices Redundancy costs, weeks of salary* Pay and productivity Reliance on professional management Brain drain Women in labor force, ratio to men* 1 Institutions Property rights Intellectual property protection . Diversion of public funds Public trust in politicians Irregular payments and bribes Judicial independence Favoritism in decisions of government officials Wastefulness of government spending Burden of government regulation Efficiency of legal framework in settling disputes Efficiency of legal framework in challenging regs. Transparency of government policymaking . Gov’t services for improved business performance Business costs of terrorism Business costs of crime and violence Organized crime Reliability of police services Ethical behavior of firms Strength of auditing and reporting standards Efficacy of corporate boards Protection of minority shareholders’ interests Strength of investor protection, 0–10 (best)* 2 Infrastructure Quality of overall infrastructure Quality of roads Quality of railroad infrastructure Quality of port infrastructure Quality of air transport infrastructure Available airline seat kms/week, millions* . Quality of electricity supply Mobile telephone subscriptions/100 pop.* . Fixed telephone lines/100 pop.* 3 Macroeconomic environment Government budget balance, % GDP* Gross national savings, % GDP* Inflation, annual % change* General government debt, % GDP* Country credit rating, 0–100 (best)* Sunum
WEF: 2012 Sunum
En yüksek değer veya referans değer Türkiye’nin derecesi/sırası 44 Ekonomik, Politik ve Sivil Özgürlükler / The Level of Economic, Political and Social Freedoms and Transparency in Turkey Araştırma alanı En yüksek değer veya referans değer Türkiye’nin derecesi/sırası Göreli pozisyon Freedom House (2012) Politik haklar ve sivil özgürlükler Tam özgür Kısmen özgür 205 ülke içinde Fraser Institute (2010) (10: en çok özgür, 1: en az özgür) Ekonomik özgürlük 10 6,92 144 ülke içinde 75’inci Heritage Foundation (2012) (100: en çok özgür, 0: en az özgür) Ekonomik özgürlük 100 62,5 184 ülke içinde 74’üncü Transparency International (2012) (10: yolsuzluk hiç yok, 1: yolsuzluk en fazla) Yolsuzluk algısı 4,2 182 ülke içinde 61’inci BM Kalkınma Programı (2011) (1: en çok gelişmiş, 0: hiç gelişmemiş) İnsani gelişme 1 0,699 187 ülke içinde 92’nci Dünya Ekonomi Forumu (2012/2013) (7: en çok rekabetçi, 1: en az rekabetçi) Küresel rekabet 7 4,45 144 ülke içinde 43’üncü Dünya Rekabet Yıllığı (2012) Institute for Management Development (100: en çok rekabetçi, 0=Rekabetçi değil 38 (62,24) 59 ülke içinde 48’inci Eğitim rekabeti 45,96 (2010: İzlanda 1’inci: 72,19) 59 ülke içinde 51’inci Dünya Bankası (Haziran 2011)* (1: iş yapma en kolay, 183: iş yapma en zor) İş yapma kolaylığı 71 183 ülke içinde 71’inci Uluslararası Mülkiyet Hakları Endeksi (IPRI, 2012) (1: en az korunuyor, 10: en çok korunuyor) Mülkiyet hakkı (Yasal ve politik çevre; fiziki mülkiyet hakları, entelektüel mülkiyet hakları) 5,3 (Finlandiya 1’nci: 8,6) 130 ülke içinde 65’inci OECD (2010) (Programme for International Student Assessment) PISA (15 yıl 3 ay-16 yaş 2 ay arası) (OECD 400-600 arasında değişiyor) Sözel-Matematik-FKB Kore-S:539,M:546,FKB:538 Finlndy-S:536,M:541,FKB:554 600 OECD ortalaması: S:493, M:496, FKB:501 S.464, M:445, FKB:454 34 OECD üyesi içinde 32’nci (Meksika+Şili) Sunum *:İşe başlama, izin ve lisans alma işlemleri, işe alma-işten çıkarma zorluğu, çalışma süreleri, mülkiyetin tescili, ihracat işlemleri, krediye erişim, sözleşme güvenliği. 44
birbirini karşılıklı olarak güçlendiren üç önceliğe sahiptir: Avrupa 2020 vizyonu birbirini karşılıklı olarak güçlendiren üç önceliğe sahiptir: (i)Akıllı büyüme: bilgi ve yeniliğe dayalı bir ekonomi geliştirme; (ii)Sürdürülebilir büyüme: daha kaynak etkin, daha yeşil ve daha rekabetçi bir ekonomiyi özendirme; (iii)İçermeci büyüme: toplumsal ve bölgesel uyumu sağlayan yüksek istihdamı hızlandırma. Sunum
a.20-64 yaş grubunun yüzde 75’inin istihdamı; AB 2020’ye kadar nerede olmak istediğini belirlemiş; bu doğrultuda hedefler koymuş ve politikalar geliştirmiştir. Aşağıdaki hedefler bu doğrultuda tespit edilmiştir: a.20-64 yaş grubunun yüzde 75’inin istihdamı; b.AB GSYH’sının yüzde 3’ünün AR-GE’ye yatırılması; c.“20/20/20” iklim/enerji hedeflerinin sağlanması (sera gazi emisyonunun yüzde 20 azaltılması, enerji etkinliğinde yüzde 20 iyileşme, AB enerji bileşiminde yenilenebilirlik payının yüzde 20 olması); d.erken okul terk oranının yüzde 10’un altında olması ve genç neslin en az yüzde 40’ının üniversite derecesine sahip olması; e.yoksulluk riskine maruz kişi sayısının 20 milyondan az olması. Sunum
1.Yenilik (inovasyon) birliği, 2.Gençlik hamlesi, Bu amaçlar için aşağıdaki inisiyatifler ve öncelikler belirlenmiştir: 1.Yenilik (inovasyon) birliği, 2.Gençlik hamlesi, 3.Avrupa için dijital (BİT) gündem, 4.Kaynak-etkin Avrupa, 5.Küreselleşen çağda endüstri politikası, 6.Yeni işler ve yeni beceriler gündemi, 7.Yoksulluğa karşı Avrupa platformu. Bu yedi ana inisiyatif hem AB hem de üye ülkeler bakımından taahhüt anlamına gelmektedir. Sunum
PATENT Sunum
Sunum
Sunum Source: WIPO Statistics Database, 2011 Note: A patent family is defined as a set of patent applications inter-related by either priority claims or PCT national phase entries, normally containing the same subject matter. Statistics based on patent family data eliminates double counts of patent applications that are filed with multiple Offices for the same invention. Counts are based on the priority (first filing) date. Country of origin is the residence of the first-named applicant (or assignee). Sunum
Sunum
Number of resident patent filings per million population (2009) Contry 1 Republic of Korea 2611,77 42 Malaysia 44,15 2 Japan 2315,14 43 Serbia 43,57 3 United States of America 732,60 44 Armenia 37,60 4 Germany 584,34 45 Republic of Moldova (the) 37,58 5 New Zealand 360,30 46 Turkey 35,56 6 Finland 338,27 47 Slovakia 32,48 7 Democratic People's Republic of Korea 328,24 48 Bulgaria 31,90 8 Denmark 274,85 49 Argentina 28,78 9 Austria 270,52 50 Lithuania 27,25 10 United Kingdom 258,65 51 China, Hong Kong SAR 21,27 11 Norway 258,04 52 Brazil 20,29 12 Sweden 235,09 53 Chile 20,23 13 France 218,46 54 Malta 19,36 14 Switzerland 217,46 55 South Africa 16,67 15 Ireland 203,64 56 Thailand 14,92 16 Iceland 200,94 57 Jordan 10,14 17 Israel 185,29 58 Sri Lanka 9,77 18 Belarus 184,39 59 Uruguay 8,97 19 Slovenia 182,87 60 Uzbekistan 8,57 20 Russian Federation 180,46 61 Mexico 7,34 21 China 172,07 62 India 6,29 22 Netherlands 155,77 63 Egypt 6,15 23 Singapore 150,37 64 Cyprus 5,50 24 Canada 150,18 65 Cuba 5,24 25 Italy 146,43 66 Viet Nam 4,55 26 Luxembourg 120,53 67 Morocco 4,27 27 Australia 113,61 68 Dominican Republic 3,06 28 Latvia 106,44 69 Colombia 2,80 29 Monaco 84,75 70 Paraguay 2,37 30 Spain 78,33 71 China, Macao SAR 1,88 31 Poland 75,99 72 Philippines 32 Hungary 75,53 73 Tajikistan 1,62 33 Czech Republic 75,23 74 Mauritius 1,57 34 Belgium 61,96 75 Peru 1,29 35 Greece 61,86 76 Kenya 1,22 36 Estonia 56,70 77 Yemen 0,94 37 Georgia 56,68 78 Guatemala 0,50 38 Croatia 56,44 79 Pakistan 0,45 39 Portugal 53,70 80 Ecuador 0,42 40 Ukraine 52,85 81 Bangladesh 0,37 41 Romania 49,07 82 Madagascar 0,05 Sunum
Sunum
Sunum
Sunum
Year : 2010 Sunum
2006-2010 Dönemi İçin Kriterler Bazında ve Genel Olarak Sektörlerin Performansı NACE kod Sektör adı üretim endeksi KKO İhracat RCA İstihdam Verimlilik ÜFE Toplam 15 Gıda ve içecek 13 5 14 3 21 4 16 Tütün 1 19 18 17 Tekstil 12 11 2 Konfeksiyon ve kürk işleme 20 22 Deri mamulleri 7 9 Ağaç ve mantar ürünleri 10 Kâğıt ve kâğıt ürünleri Basım ve yayım 23 Petrol ürünleri 24 Kimyasal madde ve ürünleri 6 25 Plastik ve kauçuk ürünler 8 26 Mineral ürünler 27 Ana metal 28 Metal eşya 29 Makine ve teçhizat 30 Büro, muhasebe ve bilgi işlem makineleri 31 Elektrikli makine ve cihazlar 32 Radyo, TV vb. cihazlar 33 Tıbbi, hassas ve optik aletler ve saat 34 Motorlu kara taşıtı, römork vb. 35 Diğer ulaşım araçları 36 Mobilya ve diğer ürünler Not: Tablodaki değerler, sektörlerin ilgili kritere göre kaçıncı sırada yer aldığını göstermektedir. Dönem genelinde ilk sırada yer alan sektörler kare içine alınmıştır. RCA: Revealed Comparative Advantage Sunum
TÜRKİYE DIŞ TİCARETİ Sunum
İhracat Miktar Endeksinin İthalat Miktar Endeksine Oranı (%, 2003=100) Ratio of Export Quantity Index To Import Quantity Index (%, 2003=100) İçindekiler Kaynak: TUIK, Source: Turkstat Sunum 59
İhracatın Bileşimi (%)/ Composition of Export (%) İçindekiler İhracatın Bileşimi (%)/ Composition of Export (%) Sunum 60
İthalatın Bileşimi (%) /Composition of Import (%) İçindekiler İthalatın Bileşimi (%) /Composition of Import (%) Sunum 61
İçindekiler İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%)/ Ratio of Export to Import (%) Sunum 62
Sunum Seçilmiş Fasıllara Göre İhracat (Toplamın yüzdesi) İçindekiler Seçilmiş Fasıllara Göre İhracat (Toplamın yüzdesi) Export By Selected Items (Percentage in Total) Sunum 63
Sunum İhracatın Bileşimi (135,0 Milyar Dolar, 2011, %) Breakdown of Export (135,0 Billion Dollars, 2011,%) İçindekiler Sunum 64
Sunum İthalatın Dağılımı (240,8 Milyar Dolar, 2011, %) Breakdown of Import (240,8 Billion Dollars, 2011, %) İçindekiler Sunum 65
Sunum İthalatın Dağılımı (240,8 Milyar Dolar, 2011, %) Breakdown of Import (240,8 Billion Dollars, 2011, %) İçindekiler Sunum 66
TÜRKİYE AR-GE GÖSTERGELERİ Sunum
Sunum
Sunum
Sunum