KALİTE ve ÇEVREYE VERDİĞİMİZ ÖNEM
Ertek Kimya Tic. ve San. Ltd. Şti Ertek Kimya Tic. ve San. Ltd. Şti. 25 seneyi aşan tecrübesi ve kadrosuyla Türk sanayicisine ve yatırımcısına “Teknolojik Su Islahı” konusunda hizmet vermektedir. Su Şartlandırma dahilinde olan endüstriyel bakım ve koruma kimyasalları Buhar Kazanı, Buhar-Dönüş Hatları, Kaynar Su Sistemleri, Açık ve Kapalı Devre Soğutma Sistemleri, Kondens Hatlarında kışır, kireç, korozyon, birikinti, mikroorganizma, yosun önleyici kimyasallar ve özel temizlik maddeleri ile müşterilerine üretim, satış ve satış sonrası destek konusunda hizmet veren ve verdiği hizmetle müşterilerine enerji ve maddi yönden ciddi boyutta tasarruf sağlayan bir firmadır. Türk Sanayicisine her zaman en kaliteli ürün, en güvenilir hizmet ve en hızlı servis temel prensibimiz olmuş ve prensiplerimizi ISO 9001 Kalite Yönetimi ve ISO 14001 Çevre Yönetimi Sistemleriyle pekiştirmiş bulunmaktayız. Amacımız; kaliteli ürünlerle sistemlere hitap etmek, periyodik aralıklarla yaptığımız teknik servisler ve su analizleri ile sistemleri kontrol altında tutarak oluşabilecek problemlerin önüne geçmek ve tüm bunları çok uygun maliyetlerle gerçekleştirerek işletmelere ısı kayıplarının önlenmesi, maksimum yakıt tasarrufu, mekanik temizlik, ani işletme ve üretim duruşları gibi konularda ciddi boyutlarda tasarruf sağlatmaktır. Vermiş olduğumuz hizmeti, “Teknolojik Su Islahı” konusunda dünya devi olan hammadde üreticileri ile birlikte teknolojiyi sürekli takip ederek, uzman mühendis kadrosuyla sistemin yapısı ve su değerlerine göre özel üretim gerçekleştirerek daha kaliteli ve sorunsuz olarak iyileştirmekteyiz. SAYGILARIMIZLA…
İTÜ DENİZCİLİK FAKÜLTESİ SEMİNER PROGRAMI BESİ SUYU HAZIRLANMASI VE EVAPORATÖR SİSTEMLER KAZAN SİSTEMLERİNDE PROBLEMLER VE ÇÖZÜM YOLLARI ANA MAKİNE SOĞUTMA SİSTEMLERİ TEST YÖNTEMLERİ VE KİTLERİN KULLANIMI
KİMYASAL PARAMETRELERİN TANIMI pH : Suyun bağıl asidite ve bazlığını gösteren parametredir.pH 0-14 aralığında ifade edilir.0 maksimum asiditeden 14 maksimum bazlığa doğru değişkenlik gösterir.Çok önemli bir parametredir. Soğutma sistemleri için pH kontrolü proğramın başarısı için önem taşır.Önerilen pH limitlerinin altında su korozif karakterde çalışır,üzerinde ise kireç yapıcı karakterde çalışır. İletkenlik : Suyun elektriksel iletme kabiliyetidir.Sudaki çözünmüş mineral miktarını ifade eder.Soğutma suyu iletkenlik değeri belli bir değere kadar çalışabilir. Alkalinite: Bu değer pH ile bağlantı halindedir.AlkaliniteCO3 karbonat ve HCO3 bikarbonat alkalinitesi olarak ifade edilir.pH değerindeki artış alkalinitenin artması ,pH değerindeki azalma ise alkalinitenin azalmasıdır.Nasıl pH belli değerlerde suya korozif yada taş yapıcı karakter veriyorsa alkalinite de belli değerlerin altında korozif ,üzerinde kireç yapıcı karakter gösterir. Sertlik: Sudaki kalsiyum ve magnezyum minerallerinin miktarı ile ilgilidir.Genellikle soğutma sularının kireç taşı oluşturma eğilimine bağlıdır. SERTLİK BİRİMLERİNİN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ ( 1 F = 10 ppm = 0,56 A )
BESİ SUYU HAZIRLANMASI VE EVAPORATİF SİSTEMLER
A) BESİ SUYUNUN HAZIRLANMASI Ön ıslah diye tabir edilen kademelerden azami şekilde yararlanılarak geçirilen su mutlaka iyi bir işletmeciliği kendiliğinden getirecektir. Her ne kadar "0" sıfır sertlik diye tabir edilirse de tasfiye cihazları tatbikatta 0,1 ppm ile 2 ppm arasında sertlik kaçaklarına engel olamazlar. Normal şartlarda 1 m3 su içerisinde erimiş olarak bulunan 210 - 230 gr. Oksijen de beraberinde sertlik kaçakları ile birlikte büyük problemleri taşıyacaktır. Erimiş oksijen bir korozyon kaynağıdır. Metal yüzeylerinin farklı noktalarında farklı derişimleri içermesinden dolayı oksijenin fazla olduğu kısımlar Katot, az olduğu kısımlar Anot durumuna geçerek korozyona neden olurlar. Oksijen korozyonunun seyri sistemin sıcaklığı ve pH 'ı ile de değişir. Oksijen derişiminin az olması halinde bile sıcaklığa etkisi ile ciddi boyutlarda korozyon olayını ortaya çıkarır. Bu problem besi hattına kondens sonrası konulacak olan degazör ile büyük oranda azaltılır. Uygun çalıştırılacak bir degazör ile besi suyu içerisindeki erimiş oksijenin % 95 'ini atmak mümkündür.
B) EVAPORATİF SİSTEMLER Evaporatörlerde damıtılmış su üretilirken pek çok koşul kışırlanmaya yol açar.Evaporatörlerde deniz suyu istenilen ısıya kadar ısıtılır.Daha sonra atmosfer basıncı yada daha düşük basınçta buharlaştırılır,sonra da yoğunlaşarak damıtık su olarak toplanır.Deniz suyunda ,çözelti halinde çok miktarda tuz bulunduğu için ısıtma ve buharlaştırma ,tesisatın ısı transfer yüzeyinde hızla kışırlaşmaya yol açacağı açıktır.Kışırlaşmaya neden olan tortular yüzeydeki ısı transferlerine büyük ölçüde zarar verecektir.Buda verimliliği düşürecektir.Bütün bu problemler EVAPORATOR TREATMENT kullanılması ile önlenebilecektir. NOT: Yıllardır polimerlerde birçok gelişmeler sağlanmıştır. Günümüz polimerleri düşük molekül ağırlıklı ve birçok aktif uca sahiptir. Artık prensip çamur oluşturmadan ziyade dağıtmaktır.Polimerler CaCO3 kadar Mg(OH)2 ve Magnezyum Silikatı da disperse etmede etkilidirler. Polimerlerle tutulabilen partiküllerin yüzey gerilimleri ve yapışma temayülleri ortadan kaldırılır. Uygun ve yeterli polimerler partiküllerin sorunlarını ortadan kaldırırlar.
DEGAZÖRLER Buhar kazanlarında ; kazana basılan besi suyunda erimiş halde serbest oksijen (O2) , karbondioksit (CO2) bulunursa ; buhar kazanının ısıtma yüzeylerinin su tarafında ve buhar tesisatının buhar , kondens hatlarında korozyona sebep olurlar.Bu korozif gazları ayıran cihazlara DEGAZÖR denir. Kazan borularının su tarafında O2’nin yarattığı mercimek büyüklüğündeki oyuklar oksijen korozyonunun tipik belirtileridir. Kondens borularında meydana gelen yarıklar CO2’nin tipik belirtileridir. Kazan besi suyunun pH değeri 7’den aşağıda (asidik özellikte ) olursa bu korozyon çok şiddetlenir. Tabaka halinde erozyon meydana gelir.
KAZAN SİSTEMLERİNDE PROBLEMLER VE ÇÖZÜM YOLLARI
BİRİKİNTİ OLUŞUMU Kazanlarda sert birikinti oluşumuna suyun içerdiği bazı safsızlıklar ile korozyon ürünleri neden olur.Sert birikinti oluşturan başlıca su safsızlıkları olarak 1- Katı asıltılar 2- Çözünmüş kalsiyum ve magnezyumun klorür 3- Sülfat bileşikleri 4- Silisyum bileşikleri 5- Korozyon ürünlerinden ise demir bileşenleri bakır bileşikleridir. KAZAN BİRİKİNTİLERİ NEREDEN GELİR ? Kazana, su safsızlıkları, kondense kaçaklarından ve katma suyundan, korozyon ürünleri ise kazanda korozyon sonucu oluştuğu gibi ayrıca kondense ve besleme sularından gelir.Basit sert birikintiler, suyun içerdiği kalıcı sertlik veren maddelere ısının etkisi ile oluşur. Birikinti oluşumu basınç ve sıcaklığın yükselmesi ile hızlanır. Ayrıca katma suyunun kondense suyuna oranı ile kazan işletme programını birikinti oluşumunu etkileyen diğer önemli etmenler olarak sayabiliriz.
BİRİKİNTİNİN NEDEN OLDUĞU HASARLAR Kazan buharlaştırıcı borularında oluşan birikintilerin sakıncaları ve neden olduğu hasarları şöyle sıralayabiliriz. 1.Kazan veriminin düşmesi 2.Yakıt israfı 3.Kavrulma sonucu boru patlamaları 4.Korozyon 5.Kimyasal saklanması Kızdırıcı buharlarında birikinti oluşumu ise şunlara neden olur : 1.Korozyona 2.Kavrulmaya 3.Buhar kalitesinin bozulmasına ve türbin verim kapasitesinin düşmesine NOT :Genel olarak birikinti oluşumu,düşük basınçlı kazanlarda aşırı ısınma sonucu boruların kavrulmasına neden olurken yüksek basınçlı kazanlarda korozyona ve korozyon olaylarının hızlanması sonucu boru hasarlarına neden olurlar.
BİRİKİNTİ OLUŞUMUNUN ÖNLENMESİ Birikintilerin sakıncaları ve neden olduğu hasarlar genel olarak sıralanmış olup tüm basınçlarda ve özellikle yüksek basınçlı kazanlarda büyük sorunlar yarattığından birikinti oluşumunun önlenmesi daha doğrusu en alt düzeye indirilmesi zorunludur. Birikinti oluşumunun önlenmesi için; 1. ÖN ISLAH PROGRAMI 2. KİMYASAL ŞARTLANDIRMA 3. BLÖF KONTROLÜ 4. DURUŞLARDA KURU VE YAŞ MUHAFAZA 5. KAÇAK KONTROLÜ VE ÖNLENMESİ
KOROZYON ALBÜMÜ
KAZAN SUYU İÇ İŞLEMLERİ
KOROZYONUN ÖNEMİ VE ENGELLENMESİ Korozyon genel anlamda , kademeli bir aşınma veya kimyasal ve/veya elektro kimyasal reaksiyonlarla bozunca olarak tanımlanır. Korozyon, metallerin mekanik yollar dışındaki bozunumları olarak ta tanımlanır böylece metal doğadaki haline döner. Demir ve çelik genellikle ; oksijen ve suyun bulunduğu her ortamda korozyona uğrar. Korozyonun hızı, ortam koşullarına göre değişir. Örneğin, su içinde suyun hızı yada asitliğiyle , metalin hareketiyle sıcaklıkta yada havalanmadaki artışla, bazı bakterilerin veya başka etkili bir takım faktörlerin varlığıyla artış gösterir. Diğer taraftan, korozyon koruyucu tabakalarla (veya filmler) geciktirilir. Suyun alkalinitesi de çelik yüzeylerde korozyon hızını azaltır. Ama korozyonun gerçekleşebilmesi için daima su ve oksijen gereklidir. Korozyon miktarının her ikisi de belirler. Örneğin , kuru havada çelikte korozyon görülmez. Havadaki nem oranı %30'un altında ise normal veya normalin altındaki sıcaklıklarda korozyon önemsenmeyecek kadar azdır. Korozyonun, rutubeti giderme yoluyla engellenmesi buna dayanır. Bütün metal yapılar doğal çevrede belli derecelerde korozyona uğrar. Tunç, prinç, paslanmaz çelik , çinko ve alüminyum koruma olmaksızın uzun süre dayanacakları umulan kullanım koşulları altında çok yavaş bir korozyona uğrarlar. Demirin ve çeliğin yapısal korozyonu, metal gerektiği ölçüde korunmazsa hızla ilerler. Demir ve çeliğin bu korozif hassasiyeti önemli bir ilgi odağıdır. Çünkü uygun maliyetleri ve fiziksel özellikleri gözönüne alındığında çok büyük miktarlar kullanılmaktadır. ABD'de çeliğin korozyonundan dolayı yıllık kayıp 70 milyar dolara yakın bir değere ulaşmaktadır. Demir ve çeliğin korozyona karşı korunması bakım mühendislerinin vazgeçilmez bir alanıdır.
KOROZYON MEKANİZMASI Kazan (eko,buharlaştırıcı ve kızdırıcı) boruları ve donanımı hemen yalnızca demir alaşımlarındandır.Bu nedenle demirli malzemelerin korozyonu ve önlenmesi önemlidir.Kazanlarda demirli malzemelerin korozyonuna neden olan başlıca iki etmen vardır. 1.Düşük pH 2.Çözünmüş gazlardır.(Özellikle oksijen ve karbondioksittir.) Bu etmenlerden düşük pH,hidrojen çıkışı ile demirin korozyonuna neden olur.
Korozyon tepkimelerini şöyle sıralayabiliriz : Çözünmüş oksijen ; Anotta 2Fe 2Fe2+ + 2e- Katotta O2 + 2H2O + 4e- 4OH- 2Fe+ O2 + 2H2O 2Fe(OH)2 Tepkimeleri ile demirin korozyonuna neden olur. Çözünmüş oksijenin fazlalığı söz konusu olduğunda demir hidroksit,oksitlenmeye devam eder ve de yazılan tepkimeye göre demir III hidroksit oluşabilir. 4Fe(OH)2 +O2 +2H2O 4Fe(OH)3 Çözünmüş oksijenin katot tepkimelerini depolarize edici özellik gösterdiğinden korozyonu oluşturan ve hızlandıran en önemli etmen denebilir.Eğer demir III iyonları oluşursa aşağıdaki reaksiyon gerçekleşir. 2Fe(OH)3 Fe2O3 3H2O (Metal Korozyonu)
KARBONDIOKSIT VE OKSIJEN KOROZYONU
KAZAN SUYUNDA KOROZYON KONTROLÜ Erimiş olarak kazana giren ve korozyona neden olan bu iki maddenin iyi çalışan bir degazörde büyük bölümünün atıldığına daha önce değinilmişti.Ancak yapılacak iç ıslah uygulaması ile de bu problemler minimuma indirilerek sorun olmaktan çıkartılması iyi kontrol ve takibe bağlıdır. Bu.amaçla kullanılacak kimyasallardan Sodyum Sülfit, Hidrazin Hidrat ve son yıllarda kullanılmaya başlanılmış olan Diethylhydroxylamine gibi oksijen alıcıların dozajı ile ya kimyasal reaksiyon oluşturarak ya da metal yüzeyinde pasivasyon yaparak korumadır.
KAZAN BLÖF KONTROLÜ Blöf ,kazan işletmeciliğinde vazgeçilmez bir unsurdur.Yapılması da zorunludur.Geciktirilerek yapılan veya zamanından önce yapılan blöflerin işletmelere getireceği maddi yükün tartışması dahi yapılamaz.Blöf;kazan içerisinde toplam erimiş katı madde miktarının düşürülerek yerine daha az katı madde içeren besi suyunun alınması şeklinde tariflenir.Zamanından önce yapılan blöf büyük enerji kaybına neden olacağı gibi gecikmeli yapılan blöf ise kazan suyunda konsantrasyon artmasından dolayı çökmelere ve ısı transfer yüzeyinde katı madde birikmesine neden olacaktır.Bu birikim de arttıkça büyük enerji kaybına yol açacaktır.Blöfü yapmadan önce blöfü tanımak gerekmektedir. Kazandan blöf; 1- Kesikli blöf : Genellikle düşük basınçlı domlu kazanlarda eskiden uygulanırdı.İç işlem ile çamur şeklinde çöktürülmüş safsızlıkların kazanın en alt kısmından çamur kollektörlerinden atılması sağlanırdı.Ayrıca domun su kısmından da safsızlıkların değişimini ayarlayacak şekilde kesikli blöf uygulanırdı. 2-Sürekli blöf: Otomatik olarak,domdan hemen su seviyesinin altından yapılmaktadır.Isı kaybının en az olduğu ve kazan suyunun niteliğinin sürekli aynı kalabildiği bu blöf uygulaması ,günümüzde tüm kazanlar için en uygun yöntemdir. Blöfün iyi ayarlanamaması sürüklenme,birikinti oluşumu ve korozyonu hızlandıracağı gibi ısı kaybını da arttırarak verimin düşmesine neden olur. Anormal işletme koşullarında ,yani kaçak durumunda blöf miktarı arttırılarak kazan suyu ve buhar kalitesinin korunmasına çalışılır.Ancak sürekli yüksek blöf sakıncalıdır.Bu durumda ,kaçak olduğu kesin saptanırsa yük düşülüp kaçak aranmalı ,bulunamıyorsa veya uzuyorsa grubu devre dışı ederek sorun çözümlendikten sonra devreye alınmalıdır.
SAFSIZLIK DERİŞİMLERİNİN KAZAN BLÖFÜ İLE AYARLANMASI Kazana besleme suyu ile gelen katı asıltılar ve çözünmüş katı maddeler buhara geçemeyeceğinden kazan suyunda yani domda kalır ve zamanla derişimi artar.Eğer blöf ile kazan suyu ayarlanmazsa buhar kalitesi bozulur ve kısa zaman sonra kazan çalışmaz duruma gelir. Katı asıltılar ve çözünmüş katı maddeler kazan suyuna; 1-katma suyunda, 2-kondense kaçaklarından, 3-diğer yararları nedeniyle katılan katı maddelerinden gelir. Özellikle ilk iki neden önemlidir: Yapılan blöf ile ,kazan suyunda istenmeyen katı asıltılar,tüm tuzlar(klörür,sülfat,alkalinite,silis vb.) kazan dışına atılarak istenen sınır değerlerin altına düşürülür.Blöf genel olarak toplam çözünmüş katı madde veya iletkenlik ile izlenir,denetlenir.
BLÖF MİKTARININ HESAPLANMASI Blöf miktarı = [ F/ (B-F) ] х S F=Besi suyu TDS değeri(ppm) B=İstene kazan suyu TDS değeri (ppm) S= Kazan kapasitesi ( Kg/h) ÖRNEK: Kazan basıncı : 10 bar Doymuş buhar basıncı : 184 °C Kazan besi suyu TDS değeri : 250 ppm İstenilen kazan suyu TDS değeri : 2500 ppm Kazan kapasitesi: 1000Kg/h Blöf miktarı = ( 250/2500-250 ) х 1000 = 111 Kg/h Kazan TDS seviyesini 2500 ppm de tutabilmek için zaman zaman kazan suyunu blöf etmek gerekir.Bu miktar yukarıdaki örnek için 111 Kg/h BLÖF MİKTARININ HESAPLANMASI
KAZAN SUYU VE BESLEME SUYU STANDARTLARI
KAZAN SUYU KİMYASAL ŞARTLANDIRILMASI
ERTEK ERAY (ALKALİNİTE KONTROL) Yüksek saflıkta besi suyu ile çalışan buhar ve kaynar su kazanlarında düşük pH'ın yükseltilmesi için kullanılan kuvvetli alkali kazan suyu katkı maddesidir. ERAY ürününün 10 ppm’i suya 5 ppm alkalinite verir. En ideal dozaj yeri besi suyu giriş hattı, degazörün su mahali veya kondens (hotwell) tankıdır.
ERTEK EC-2H (OKSİJEN KONTROL) Buhar kazanlarında ve buhar hatlarında oluşan oksijen ve karbondioksit korozyonunun önlenmesi için, amin esaslı, etkili kazan ve buhar yoğuşum hattı oksijen tutucudur. Kazan içerisinde erimiş oksijen ile reaksiyona girdiği gibi kondens dönüş hattında yoğuşarak pH 'ı yükseltir. Karbonik asit oluşumunu engelleyerek sistemin korunmasını sağlar ve kazana Fe2O3 taşınmasına mani olur. Uçucu amin esaslıdır. Tüm demir ve demir olmayan, bakır yüzeyler üzerinde koruyucu bir oksit tabakası oluşturur. Sürekli olmayan ilave işlemi ve/veya hidrazin konsantrasyonunun yanlış kontrolü kazan sistemine uygun koruma sağlamayacaktır. Bakır alaşımlı boruların muhtemel paslanması ile yoğunlaştırılmış su içerisinde amonyak birikimine yol açabilir. Alçak ve orta basınçlı sistemler için, EC-2H korozyon önleyici sürekli olarak, pompa sistemi ile, besleme pompası emişine yada çıkışına, hotvele yada diğer uygun bir yere ilave edilmelidir. Bir tank/akış ölçer düzeneği kullanıldığı zaman, ürünün uçmasından kaçınmak için kimyasal madde besleme hattı, su yüzeyinin en az 1 metre (3 feet) altında olmalıdır. 60 Kg./cm2 (850 psi) ve üstendeki yüksek basınçlı kazan sistemleri için, EC-2H korozyon önleyici hotvel pompasının çıkışına yada besleme pompası emişine ilave edilmelidir. EC-2H korozyon önleyici yüksek basınç/alçak basınç türbin geçişine de ilave edilebilir. İdeal besi miktarı kazana beslenen 1 ton su için 100-150 gr EC-2H’dır. Günlük 10 ton besleme varsa günlük 1.0-1.5 Kg kazana verilmelidir. Daha önce bir sodyum sülfit kullanan yada hiçbir oksijen giderici kullanmayan bir sisteme EC-2H korozyon önleyici katkısı ilavesine başladığı zaman, ilk iki ay boyunca günde en az iki sefer dip blöfü uygulaması tavsiye edilir. Bu temizlik işlemi, besleme suyu sistemi içersindeki pası dönüştüren EC-2H korozyon önleyicinin oluşturmuş olduğu demir oksitlerin temizlenmesini sağlayacaktır.
(KİREÇ VE KOROZYON ÖNLEYİCİ) ERTEK EK-1 (KİREÇ VE KOROZYON ÖNLEYİCİ) Buhar kazanlarında korozyon, kışır, çökelti şeklindeki çamuru ve köpürmeyi önleyici, organik kampaundların karışımı, etkili bir kazan suyu katkı maddesidir. Poliakrilat içerikli olduğundan sertlik kaçakları ile reaksiyona girdiklerinde, su içerisinde yüzeylere yapışma temayülü olmayan bileşikler oluşturarak blöfle atılırlar. Buhar kazanı ve buhar hatlarında oluşan oksijen korozyonunun önlenmesi için amin esaslı kazan suyu kışır ve korozyon inhibitörüdür. Kazan içerisinde erimiş oksijen ile reaksiyona girerek sistemin korunmasını sağlar. EK-1 bir kışır ve korozyon inhibitörüdür. EK-1 başlangıçta ton su başına 200 gr, devamlı dozajda ise, ton su başına 30-100 gr. gelecek şekilde yapılır. En ideal dozaj yeri besi suyu giriş hattı, degazörün su mahali veya kondens (hotwell) tankıdır
(KONDENS HATTI KOROZYON ÖNLEYİCİ) ERTEK EC-2 (KONDENS HATTI KOROZYON ÖNLEYİCİ) Buhar kazanlarında ve buhar hatlarında oluşan oksijen ve karbondioksit korozyonunun önlenmesi için, amin esaslı, etkili kazan ve buhar yoğuşum hattı korozyon inhibitörüdür. Kazan içerisinde erimiş oksijen ile reaksiyona girdiği gibi kondens dönüş hattında yoğuşarak pH 'ı yükseltir. Karbonik asit oluşumunu engelleyerek sistemin korunmasını sağlar ve kazana Fe2O3 taşınmasına mani olur. Uçucu amin esaslıdır. EC-2 Kondens dönüş pH 'ı ölçülerek dozajlanır.pH 8,3 - 8,8 arası en ideal dozaj miktarıdır. Ortalama besi suyuna 30-80 gr/ton ideal aralığı sağlayacaktır. -
(KAZAN VE KONDENS HATTI KİREÇ VE KOROZYON ÖNLEYİCİ) ERTEK EK-5 (KAZAN VE KONDENS HATTI KİREÇ VE KOROZYON ÖNLEYİCİ) Buhar kazanı, buhar hatları, kaynar su kazanı ve kondens hatlarında korozyon, kışır, kireç,çökelti şeklindeki çamuru ve köpürmeyi önleyici, organik kompaundların karışımı olan kazan suyu katkı maddesidir. Poliakrilat içerikli olduğundan sertlik kaçakları ile reaksiyona girdiklerinde su içerisinde yüzeylere yapışma temayülü olmayan bileşikler oluşturarak blöfle atılırlar. Buhar kazanlarında ve buhar hatlarında oluşan oksijen ve karbondioksit korozyonunun önlenmesi için amin esaslı kazan ve buhar yoğuşum hattı korozyon inhibitörüdür. Kazan içerisinde erimiş oksijen ile reaksiyona girdiği gibi kondens dönüş hattında yoğuşarak pH’ı yükseltir. Karbonik asit oluşumunu engelleyerek sistemin korunmasını sağlar ve kazana Fe2O3 taşınmasına mani olur. EK-5,başlangıçta ton su başına 250 gr, devamlı dozaj ise ton su başına 60-100 gr. gelecek şekilde dozajlanır. En ideal dozaj yeri besi suyu giriş hattı, degazörün su mahali veya kondens (hotwell) tankıdır.
ANA MAKİNA SOĞUTMA SİSTEMLERİ
ANA MAKİNA SİSTEMLERİNDE KİREÇ VE KOROZYON KONTROLÜ Pompa vb. hareketli donatımların makinaların ve yağlama yağlarının soğutulmasında kullanılan sular genellikle kapalı bir çevrim yapar.Soğutma yaparken ısınan sular bir ısı değiştiricide soğutma suyu ile soğutularak yeniden kullanılır. Soğutma suyu olarak genellikle saflaştırılmış su kullanılır.Kireç ve korozyonu önlemek üzere su içerisine bir takım kimyasallar katılır.Böylece en genel anlamda donatım sularının temas ettiği demir,bakır,krom alüminyum vb. alaşımların korozyondan korunması sağlanır.Saf su kullanıldığından birikinti oluşumu genel olarak eser miktarda gözlemlenir. Eğer donatım soğutmasında da kondenser soğutmada kullanılan su kullanılacak olursa sistem içerisinde birikinti oluşumu söz konusu olur.
DİZEL SOĞUTMA SULARINDA KORUYUCU KİMYASAL ERTEK ES-3D Dizel soğutma suyu ve kapalı devre ısıtma ve soğutma devrelerinde kullanılan inhibitörüdür.Mükemmel bir kışır ve korozyon önleyicidir. Kromat içermez ve glikol bazlı antifrizler ile uyumludur. Demir, bakır, alüminyum içeren metalleri korur. Metal üzerinde koruyucu film tabakası oluşturarak metal ile oksijenin temasını keser. Demiroksit oluşumunu engeller ve max. enerji tasarrufu sağlar. Ani duruşların önüne geçerek mekanik temizlik yapılmasını engeller. Salmastra, o-ringlere vs. zararlı etkisi yoktur. Sistemde herhangi bir soğutma suyu inhibitörü yok ise ilk dozaj tona 8 Kg. dır. Sonraki dozaj ise, takviye edilen her ton su için 5 Kg. dır. Kontrol yöntemi ise nitrit testi yapılarak anlaşılır. Sistemde sürekli bulundurulmalıdır. Test esnasında yapılan deneyde oluşan renk koyu kırmızı olmalıdır.
ANA MAKİNA SOĞUTMA SİSTEMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 1) 1 kg ES-3D 1 ton su için 300 ppm nitrit içerir. 2) Nitrit miktarı normal oranlı makinada 1200-2000 ppm aralığında bulunmalıdır.Nitrit miktarı, yüksek oranlı makinalarda 2500-3000 ppm aralığında bulunmalıdır. NOT : Yüksek oranlı makine demek, p≥ 20 bar
ANALİZ YÖNTEMLERİ VE TEST KİTLERİ
ANA MAKİNA TESTLERİ LİMİTLER (MİN-MAX) Yüksek oranlı makinalar p ≥ 20 bar Normal oranlı makinalar p ‹ 20 bar pH 9,0-10,0 Toplam Sertlik(ppm) <100 <180 Nitrit(ppm) 2500-3000 1200-2000 Klorür(ppm) <50
KAZAN SUYU TESTLERİ LİMİTLER (MİN-MAX) 0-20 BAR 20-40 BAR > 40 BAR KOND.DÖNÜŞ pH 10,0-12,0 9,5-11,0 9,0-10,0 8,3-8,8 Fenol Alkalinite (P Alkalinite) ppm 200-300 100-200 < 100 Fosfat ppm 30-40 20-30 10-20 Klorür ppm